Ολιστικό πλαίσιο για αντιμετώπιση των ναρκωτικών παρουσίασε ο ΔΗΣΥ-Εισηγείται δήμευση περιουσιών εμπόρων

Ένα ολιστικό πλαίσιο με 27 προτάσεις κατέθεσε ο ΔΗΣΥ για αντιμετώπιση της μάστιγας των ναρκωτικών, ανήμερα της παγκόσμιας ημέρας.

Ο ΔΗΣΥ, αναφέρει ότι ο στόχος είναι διπλός. Η στήριξη και θεραπεία στον χρήστη, πόλεμος στον έμπορο. «Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών, ο Δημοκρατικός Συναγερμός παρουσίασε σήμερα σε δημοσιογραφική διάσκεψη μια συγκροτημένη, ρεαλιστική και ολιστική πρόταση πολιτικής για την καταπολέμηση της μάστιγας των ναρκωτικών».

Σημειώνει πως «το πλαίσιο περιλαμβάνει 27 συγκεκριμένες προτάσεις, δομημένες σε 7 στρατηγικούς άξονες, που κατατίθενται για δημόσια διαβούλευση. Η επεξεργασία διήρκησε 4 μήνες περίπου με εσωτερική διαβούλευση, μελέτη πρακτικών άλλων χωρών και συζήτηση με ειδικούς».

Επισημαίνεται ακόμα ότι η παρουσίαση πραγματοποιήθηκε με τη συνεργασία της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΔΗΣΥ και του Συμβουλίου Παρακολούθησης του Κυβερνητικού Έργου. Συμμετείχαν ο Εκπρόσωπος Τύπου του ΔΗΣΥ κ. Ονούφριος Κουλλά, ο Επικεφαλής του Συμβουλίου Παρακολούθησης κ. Μιχάλης Ιωαννίδης, η υπεύθυνη χαρτοφυλακίου πρόνοιας κ. Τίνα Παύλου και οι βουλεύτριες κ. Ρίτα Θεοδώρου Σούπερμαν και κ. Φωτεινή Τσιρίδου.

«Το πρόβλημα των ναρκωτικών δεν επιδέχεται αναβολής, ούτε έχει κομματική χροιά. Απαιτεί δράση, και απαιτεί δράση τώρα» υπέδειξε σε μαγνητοσκοπημένο μήνυμά της η Πρόεδρος του ΔΗΣΥ., η οποία απουσίαζε στις Βρυξέλλες για τη Σύνοδο Αρχηγών του ΕΛΚ. «Το οφείλουμε στα παιδιά μας, το οφείλουμε στο μέλλον της Κύπρου».

Όπως τονίστηκε κατά τη διάσκεψη, το όραμα του ΔΗΣΥ είναι σαφές: να καταστεί η Κύπρος η ασφαλέστερη χώρα στην Ευρώπη για τους πολίτες και η πιο αποτρεπτική και ασύμφορη για τους εμπόρους του θανάτου.

Η στρατηγική του κόμματος βασίζεται σε επτά πυλώνες: Πρόληψη, Καταστολή, Θεραπεία, Κοινωνική Επανένταξη, Έρευνα, Στήριξη της Οικογένειας, Προαγωγή της Ψυχικής Υγείας

Μεταξύ των 27 προτάσεων, ξεχωρίζουν τρεις εμβληματικές παρεμβάσεις που καταδεικνύουν την αποφασιστικότητα για άμεση δράση:

- Ψυχολόγος σε κάθε σχολείο και ενίσχυση των Εκπαιδευτικών Συμβούλων: Δημιουργείται έτσι ένα ουσιαστικό δίχτυ προστασίας για τους μαθητές της Μέσης Εκπαίδευσης, με στόχο την έγκαιρη και προληπτική παρέμβαση.

- Τέλος στην αναμονή για θεραπεία: Η άμεση πρόσβαση στη βοήθεια δεν μπορεί να περιμένει. Στοχεύουμε στη δημιουργία των απαραίτητων δομών και την εξασφάλιση των πόρων για καθολική και άμεση θεραπευτική κάλυψη, χωρίς λίστες αναμονής.

- Δήμευση ανεξήγητου πλούτου και περιουσίας των εμπόρων ναρκωτικών: Με άμεση και αυστηρή εφαρμογή της νέας ευρωπαϊκής οδηγίας, στέλνουμε το μήνυμα ότι το εμπόριο ναρκωτικών έχει πλέον ασύμμετρο ρίσκο, με πραγματικές και σοβαρές συνέπειες.

Ο Δημοκρατικός Συναγερμός καλεί όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, την πολιτεία, τις υπηρεσίες, την κοινωνία των πολιτών και τους πολίτες να συμβάλουν ενεργά στον δημόσιο διάλογο. Η μάχη κατά των ναρκωτικών απαιτεί ενότητα, σχέδιο και αποφασιστικότητα. Είναι μάχη για τη ζωή, την αξιοπρέπεια και την ασφάλεια όλων μας.

Τοποθέτηση Επικεφαλής Συμβουλίου Παρακολούθησης Κυβερνητικού Έργου  Μιχάλη Ο. Ιωαννίδη

Η πρόταση που καταθέτουμε σήμερα δεν είναι προϊόν μιας στιγμιαίας έμπνευσης. Είναι το επιστέγασμα μιας βαθιάς, συλλογικής διεργασίας του Συμβουλίου Παρακολούθησης του Κόμματος. Μέσα από διαβούλευση με ειδικούς, τους βουλευτές μας, με φορείς της πρώτης γραμμής, με ακαδημαϊκούς, αλλά και με ανθρώπους που βίωσαν οι ίδιοι ή στην οικογένειά τους το δράμα των εξαρτήσεων, συνθέσαμε ένα ολιστικό πλέγμα προτάσεων.

Η στάση του Δημοκρατικού Συναγερμού είναι διαχρονικά σταθερή και σαφής: αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα των ναρκωτικών ως ένα πολυδιάστατο ζήτημα δημόσιας υγείας που απαιτεί μια σφαιρική και ισορροπημένη αντιμετώπιση. Τη δεκαετία 2013-2023 τέθηκαν τα θεμέλια αυτής της σύγχρονης, ανθρωποκεντρικής προσέγγισης με την εκπόνηση της Εθνικής Στρατηγικής του 2013 και μετα αναθεώρηση της το 2021. Δημιουργήσαμε την Αρχή Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων Κύπρου (ΑΑΕΚ) ως ανεξάρτητο, συντονιστικό φορέα. Ενεργοποιήσαμε για την αντιμετώπιση του φαινομένου, την χρήση της επιστήμης, την διεθνή συνεργασία, τα αντικειμενικά δεδομένα. Θεσμοθετήσαμε τις εναλλακτικές λύσεις έναντι της φυλάκισης, αναγνωρίζοντας πως ο χρήστης είναι ασθενής, όχι εγκληματίας. Μειώσαμε το στίγμα. Νομιμοποιήσαμε την ιατρική κάνναβη για ασθενείς. Προτεραιοποιήσαμε την νεολαία, την οικογένεια, την πρόληψη, την έγκαιρη παρέμβαση. Ενισχύσαμε και αυξήσαμε τις δομές θεραπείας. Αυστηροποιήσαμε συστηματικά την στάση μας προς τους εμπόρους.

Παρόλο που μέσα από αυτές τις πολιτικές πετύχαμε να είμαστε κάτω από τον μέσο όρο της Ευρώπης στη χρήση, η υφιστάμενη κατάσταση δεν επιτρέπει κανέναν εφησυχασμό. Το 2023 είχαμε αριθμό-ρεκόρ θανάτων, υπερδιπλάσιο του ιστορικού μέσου όρου. Βλέπουμε ανησυχητική αύξηση της χρήσης στους νέους και εκτόξευση των κατασχέσεων, που δείχνει την τεράστια διαθεσιμότητα ουσιών αλλά ταυτόχρονα και καλή δουλειά στην δίωξη. Δεν μπορούμε να μείνουμε θεατές.

Απαιτείται ένα νέο, δυναμικό βήμα, με τομές. Το όραμά μας είναι σαφές: να κάνουμε την Κύπρο την ασφαλέστερη χώρα στην Ευρώπη για τους πολίτες και την πιο αποτρεπτική και ασύμφορη για τους εμπόρους του θανάτου. Χτυπάμε τους εμπόρους εκεί που πραγματικά πονάει: στην τσέπη τους.

Η στρατηγική μας για να πετύχουμε αυτό το όραμα στηρίζεται σε επτά άξονες πολιτικής: Πρόληψη, Καταστολή, Θεραπεία, Κοινωνική Επανένταξη, Έρευνα, στήριξη της Οικογένειας και της Ψυχικής Υγείας. Είναι μια προσπάθεια για ολιστική προσέγγιση που να μην αφήνει κανένα κενό.

Από τις 27 συνολικά προτάσεις μας, θα ήθελα να σταθώ σε τρεις χαρακτηριστικές που δείχνουν την αποφασιστικότητά μας:

Ψυχολόγος σε κάθε σχολείο και ενίσχυση των Εκπαιδευτικών Συμβούλων. Χτίζουμε ένα πραγματικό δίχτυ προστασίας για τα 45.000 παιδιά της μέσης εκπαίδευσης, εκεί όπου μπορούμε να παρέμβουμε έγκαιρα και προληπτικά.

Τέλος στην αναμονή για θεραπεία. Είναι αδιανόητο και απάνθρωπο να κλείνουμε την πόρτα σε όποιον ζητά βοήθεια. Καμία λίστα αναμονής! Στοχεύουμε στη δημιουργία των απαραίτητων δομών και στην εξασφάλιση των πόρων για άμεση, καθολική πρόσβαση.

Δήμευση Ανεξήγητου Πλούτου και Περιουσίας των Εμπόρων με άμεση και αυστηρή εφαρμογή της νέας ευρωπαϊκής οδηγίας. Να γνωρίζει ο κάθε έμπορος ότι έχει πλέον ασύμμετρο ρίσκο πουλώντας ναρκωτικά στα παιδιά μας.

Τοποθέτηση Τίνας Παύλου Υπεύθυνης Χαρτοφυλακίου Πρόνοιας

Κυρίες και κύριοι, η στρατηγική μας ξεκινά και τελειώνει με τον άνθρωπο. Στόχος μας είναι η δημιουργία μιας κοινωνίας ανθεκτικής, που προστατεύει τα μέλη της και δίνει ελπίδα. Η προσέγγισή μας καλύπτει κάθε πτυχή της ζωής που επηρεάζεται από τις εξαρτήσεις, με έναν στόχο: κανένας νέος, καμία οικογένεια, να μη μείνει μόνη της.

Ας δούμε αναλυτικά τους άξονες.

Ξεκινάμε από την Πρόληψη, την πιο αποτελεσματική επένδυση. Προτείνουμε την άμεση στελέχωση κάθε γυμνασίου και λυκείου με έναν Εκπαιδευτικό Ψυχολόγο, για έγκαιρη παρέμβαση. Την παράλληλη ενίσχυση του ρόλου των συμβούλων σε κάθε σχολείο. Παράλληλα, ενισχύουμε την Εθνική Στρατηγική για την αυστηρή εφαρμογή της νομοθεσίας για το αλκοόλ και το κάπνισμα στους ανηλίκους, καθώς αποτελούν προπομπούς για τις παράνομες ουσίες. Και επειδή πρέπει να μιλάμε τη γλώσσα των νέων, προτείνουμε συντονισμένες εκστρατείες στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, με την ορθή αξιοποίηση προσώπων με θετική επιρροή.

Περνάμε στη Θεραπεία, όπου η φιλοσοφία μας είναι αδιαπραγμάτευτη: θεραπεία, όχι φυλακή. Για να το κάνουμε πράξη, εισηγούμαστε τη διεύρυνση των αδικημάτων για τα οποία το δικαστήριο θα μπορεί να διατάζει θεραπεία αντί φυλάκισης, καλύπτοντας και νέους μικροδιακινητές που αποδεδειγμένα τυγχάνουν εκμετάλλευσης. Παράλληλα, με παρέμβαση μας να καταργήσουμε τη γραφειοκρατία για άμεση παραπομπή από τα δικαστήρια στις θεραπευτικές δομές. Κανείς δεν πρέπει να περιμένει. Γι' αυτό, προτείνουμε τη δημιουργία προγραμμάτων απεξάρτησης εντός των Φυλακών, τη διεύρυνση της λειτουργίας των κέντρων ημερήσιας φροντίδας σε καθημερινή βάση, και τη δημιουργία κέντρων άμεσης φροντίδας, τα λεγόμενα Drop-In Centers, σε όλες τις Επαρχίες. Για όσους χρειάζονται πιο εντατική υποστήριξη, εισηγούμαστε την επέκταση, με κρατική επιχορήγηση, των Κλειστών Δομών Αποτοξίνωσης για να εξαλειφθούν οι λίστες αναμονής. Δίνουμε ειδική έμφαση στους ανηλίκους, με τη δημιουργία ενός Χώρου Ασφαλούς Κράτησης που θα λειτουργεί ως κλειστό θεραπευτικό κέντρο, και όχι ως κρατητήριο.

Η θεραπεία, όμως, δεν αρκεί. Ακολουθεί η Κοινωνική Επανένταξη, που είναι και ο τελικός στόχος. Εδώ δίνουμε μια πραγματική δεύτερη ευκαιρία. Προτείνουμε την τροποποίηση της νομοθεσίας για διαγραφή του ποινικού μητρώου χρηστών που έχουν ολοκληρώσει τη θεραπεία τους, για να σπάσουμε τον φαύλο κύκλο της «περιστρεφόμενης πόρτας» των φυλακών. Μετατρέπουμε επίσης το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα σε Ελάχιστο Εγγυημένο Κίνητρο Θεραπείας, συνδέοντάς το με τη συμμετοχή σε πρόγραμμα και αξιοποιώντας την Κοινωνική Πιστωτική Κάρτα, ώστε η κρατική βοήθεια να στηρίζει τη θεραπεία, όχι την εξάρτηση. Προτείνουμε τη δημιουργία επιδοτούμενων προγραμμάτων κατάρτισης και κινήτρων, όπως φοροαπαλλαγές σε επιχειρήσεις που προσλαμβάνουν άτομα από θεραπευτικά προγράμματα.

Τίποτα από αυτά δεν μπορεί να γίνει χωρίς την Οικογένεια. Είναι ο πυρήνας της κοινωνίας μας και ο πιο σημαντικός σύμμαχος. Ενισχύουμε προγράμματα για γονείς στα σχολεία και τους δήμους, για να τους δώσουμε τα εργαλεία να θέτουν όρια και να επικοινωνούν. Ταυτόχρονα, στηρίζουμε τις οικογένειες που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες ή άλλες δυσχέριες, με παρεμβάσεις κατ' οίκον και στην κοινότητα, για να φτάσουμε κοντά τους ενεργητικά και όχι παθητικά να αναμένουμε να μας αναζητήσουν. Για να φτάσουμε σε αυτούς εκεί που ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος.

Και τέλος, αντιμετωπίζουμε τη Ψυχική Υγεία ως αναπόσπαστο κομμάτι της λύσης. Η εξάρτηση και τα ψυχικά νοσήματα είναι συχνά οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Προτείνουμε την άμεση αύξηση των Κλινών ενδονοσοκομειακής νοσηλείας για εφήβους (ΤΕΝΕ) στο Μακάριο Νοσοκομείο, όπου η έλλειψη είναι δραματική. Και τολμάμε να μιλήσουμε για την αλλαγή φιλοσοφίας στο κρατικό ψυχιατρείο Αθαλάσσας, ώστε να μετατραπεί από χώρο διαχείρισης κρίσεων σε ένα σύγχρονο θεραπευτικό κέντρο με σεβασμό στην αξιοπρέπεια του ασθενούς.

Τοποθέτηση Φωτεινής Τσιρίδου

Φωτεινή Τσιρίδου: Σας ευχαριστώ, κα Παύλου. Η ανθρωπιά μας προς τον χρήστη είναι αδιαπραγμάτευτη. Το ίδιο αδιαπραγμάτευτη, όμως, είναι και η μηδενική μας ανοχή απέναντι στους εμπόρους. Δεν μπορεί η κοινωνία να δείχνει επιείκεια σε αυτούς που κερδοσκοπούν πάνω στην ανθρώπινη δυστυχία και στοχεύουν τα παιδιά μας.

Η νομοθεσία πρέπει να γίνει η ασπίδα της κοινωνίας και ο φόβος των εγκληματικών κυκλωμάτων. Γι’ αυτό εισηγούμαστε συγκεκριμένες, τολμηρές και αυστηρές νομοθετικές αλλαγές, οι οποίες θα κάνουν την εμπορία ναρκωτικών στην Κύπρο μια υπόθεση με τεράστιο ρίσκο, για όσους σκέφτονται κάτι τέτοιο.

Πρώτον, πρέπει να προχωρήσουμε στην άμεση θεσμοθέτηση της νέας ευρωπαϊκής οδηγίας και στην αυστηρή εφαρμογή των υφιστάμενων προνοιών για τη δήμευση της περιουσίας των εμπόρων. Η νέα οδηγία ενισχύει τα εργαλεία που ήδη έχουμε: π.χ. δέσμευση περιουσιακών στοιχείων πριν καν την δίκη, δήμευση χωρίς καταδίκη. Δημιουργεί όμως και νέα πανίσχυρα εργαλεία όπως είναι η δήμευση ανεξήγητου πλούτου. Η οδηγία αυτή αλλάζει τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε την δήμευση από τιμωρητικό σε προληπτικό μέτρο για τον ανεξήγητο πλούτο. Αναγκάζει τους εμπόρους να εξηγήσουν αυτοί την ανεξήγητη επιπλέον περιουσία τους, πράγμα που αφαιρεί τις οικονομικές δυνατότητες των προσώπων αυτών.

Δεύτερον, θα προχωρήσουμε να δημιουργήσουμε ιδιώνυμα αδικήματα με αυστηρότερες ποινές και διαφορετικά χαρακτηριστικά. Η εμπορία κοντά σε σχολεία, η στρατολόγηση και εμπλοκή ανηλίκων στη διακίνηση, η διαφθορά που σχετίζεται με ναρκωτικά, η εμπορία σε χώρους που συχνάζουν νέοι, θα πρέπει να τιμωρούνται ως ξεχωριστά, ιδιαίτερα σοβαρά αδικήματα. Δεν μπορεί η κοινωνία να αντιμετωπίζει το ίδιο όποιον πουλάει ναρκωτικά σε έναν ενήλικα, με αυτόν που δηλητηριάζει συνειδητά τα παιδιά μας έξω από τις αυλές των σχολείων.

Τρίτον, συζητάμε ανοιχτά πλέον τη δυνατότητα καθιέρωσης ειδικού καθεστώτος για τους καταδικασθέντες εμπόρους, μετά την έκτιση της ποινής τους. Να εγγράφονται σε ειδικό μητρώο και να τους απαγορεύεται, δια νόμου, η είσοδος και η οποιαδήποτε δραστηριοποίηση σε χώρους όπου συχνάζουν νέοι. Προστατεύουμε τους χώρους άθλησης, τα σχολεία, τα πανεπιστήμια από την επικίνδυνη τους παρουσία. Η προστασία της νεολαίας μας είναι πάνω από όλα.

Στόχος μας είναι να στείλουμε ένα ξεκάθαρο μήνυμα: όποιος επιλέγει τον δρόμο της εμπορίας ναρκωτικών, τιμωρείται με πολύ συγκεκριμένες, αυστηρές και μακροχρόνιες συνέπειες.

Τοποθέτηση Ρίτας Σούπερμαν

Ρίτα Σούπερμαν: Κυρίες και κύριοι, καμία νομοθεσία, όσο αυστηρή κι αν είναι, δεν μπορεί να εφαρμοστεί χωρίς ισχυρές, σύγχρονες και αποτελεσματικές διωκτικές αρχές. Οι άνδρες και οι γυναίκες της Αστυνομίας, και ειδικά της ΥΚΑΝ, της ΜΟΚΑΣ, και της Νομικής Υπηρεσίας, δίνουν καθημερινά μια δύσκολη και άνιση μάχη. Οφείλουμε, ως πολιτεία, να τους δώσουμε τα όπλα, τους πόρους και την υποστήριξη για να την κερδίσουν.

Οι προτάσεις μας είναι συγκεκριμένες και απολύτως απαραίτητες:

Πρώτον, η ουσιαστική, και όχι στα χαρτιά, ενίσχυση της ΥΚΑΝ. Αυτό σημαίνει επιπλέον προϋπολογισμό για συνέχιση της προμήθειας του πιο σύγχρονου τεχνολογικού εξοπλισμού. Οι αρχές μας πρέπει να έχουν την τεχνολογία για να μην μείνουν πίσω. Σημαίνει επίσης αύξηση του εξειδικευμένου προσωπικού και συνεχή εκπαίδευσής του στις νέες μεθόδους των εγκληματιών (π.χ. dark web), στις νέες μορφές επικοινωνίας και πληρωμών (π.χ. crypto) και στις νέες μορφές διερεύνησης (π.χ. digital forensics).

Δεύτερον, προτείνουμε την δημιουργία μιας οριζόντιας, επίλεκτης, εξειδικευμένης ομάδας δίωξης. Δεν μπορούμε να δουλεύουμε σε στεγανά. Εξειδικευμένοι λειτουργοί από την ΥΚΑΝ, τη ΜΟΚΑΣ, τη Νομική Υπηρεσία, τα Τελωνεία, τα Ταχυδρομεία, τα οποία θα δουλεύουν μαζί, συντονισμένα, από την αρχή μέχρι το τέλος κάθε μεγάλης υπόθεσης, ανταλλάσσοντας πληροφορίες και συντονίζοντας τις ενέργειες τους σε πραγματικό χρόνο.

Τρίτον, απαιτούμε ταχύτητα και ευελιξία από το σύστημα Δικαιοσύνης. Προτείνουμε τη συλλογική προσπάθεια όλων των εμπλεκόμενων φορέων - Αστυνομίας, Νομικής Υπηρεσίας, Δικαστηρίων - για να απλοποιηθούν και να επιταχυνθούν δραστικά οι διαδικασίες έκδοσης ενταλμάτων και άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών σε υποθέσεις ναρκωτικών. Η γραφειοκρατία, οι τυπικές δυσκολίες και οι καθυστερήσεις δεν πρέπει να γίνονται σύμμαχος των εμπόρων ή να αφήσουμε να γίνει το αδύνατο σημείο της κοινωνίας μας.

Δίνουμε στις αρχές μας τα εργαλεία, την τεχνογνωσία και την υποστήριξη που χρειάζονται για να κάνουν τη δουλειά τους αποτελεσματικά και με ασφάλεια για τους ίδιους και για εμάς.