Τι σημαίνει η «αλλαγή καθεστώτος» που θέλει ο Νετανιάχου στο Ιράν

Την Κυριακή, σε συνέντευξή του στο Fox News, ο Μπενιαμίν Νετανιάχου, πρωθυπουργός του Ισραήλ, μίλησε με αυταρέσκεια για ένα θέμα στο οποίο έχει προσκολληθεί όλο και περισσότερο τα τελευταία χρόνια: ότι το Ισραήλ υπό την ηγεσία του δεν θα επιχειρήσει απλώς να διαλύσει τα πυρηνικά και βαλλιστικά προγράμματα του Ιράν, αλλά θα επιφέρει και αλλαγή καθεστώτος στην Τεχεράνη.

Η κυβέρνηση στην Τεχεράνη, είπε, είναι «πολύ αδύναμη», προσθέτοντας ότι, αν τους δινόταν η ευκαιρία, «το 80% του λαού θα επέλεγε να διώξει αυτούς τους θεοκρατικούς εγκληματίες».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ

Πώς βλέπει ο Νετανιάχου το Ιράν

Ο κατάλογος των στόχων που χτυπήθηκαν στο Ιράν τις τελευταίες δύο ημέρες φαίνεται να επιβεβαιώνει ότι το Ισραήλ ενδέχεται να επιδιώκει ένα ευρύτερο σχέδιο από την απλή καταστροφή του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης – χτυπώντας το αρχηγείο της αστυνομίας, τη διεύθυνση πληροφοριών του Σώματος των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης και τον κρατικό τηλεοπτικό σταθμό ενώ ήταν στον αέρα.

Παρά το γεγονός ότι θεωρεί τον εαυτό του ειδικό στην εσωτερική πολιτική του Ιράν, ο Νετανιάχου δεν έχει επισκεφθεί ποτέ τη χώρα.

Η γνώση του για το Ιράν προέρχεται από τις μυστικές υπηρεσίες, οι οποίες θεωρούν το Ιράν εχθρικό παράγοντα, καθώς και μέσα από το πρίσμα των φιλοϊσραηλινών think tanks.

Αν τα σχόλια του Νετανιάχου φαίνονται παράξενα οικεία, αυτό είναι επειδή είναι γράφει ο Peter Beaumont σε άρθρο του στον Guardian.

Μία ιστορία που επαναλαμβάνεται

Ο ίδιος Νετανιάχου, μαζί με τους φανατικούς εχθρούς του Ιράν στις ΗΠΑ, προώθησαν ένα παρόμοιο αφήγημα πριν από την εισβολή στο Ιράκ το 2003. Τότε, όπως και οι Ιρανοί, οι Ιρακινοί θα χαιρόταν για την απομάκρυνση του Σαντάμ. Η Μέση Ανατολή θα αναδιαμορφωνόταν. Ωστόσο, μια ουσιαστική αλλαγή καθεστώτος (ό,τι και αν σημαίνει αυτό στην πράξη) δεν είναι το ίδιο με την καταστροφή του καθεστώτος.

Στο Ιράκ, όπου τελικά οι ΗΠΑ κατέβαλαν αδύναμες προσπάθειες για την οικοδόμηση του έθνους ακολούθησαν περίοδοι αιματηρού χάους. Ειρωνικά, δεν είναι μια ιστορία άγνωστη στην ίδια την ιρανική επανάσταση.

Ενώ υπάρχει μια τάση να θεωρείται ότι η ισλαμική επανάσταση εμφανίστηκε πλήρως διαμορφωμένη το 1979, η πραγματικότητα είναι ότι η πτώση του Σάχη πυροδότησε μια περίοδο ανταγωνισμού στο Ιράν μεταξύ συντηρητικών ισλαμιστών, κομμουνιστών και διαφορετικών φατριών τόσο εντός του σιιτικού κλήρου όσο και των επαναστατικών στελεχών.

Ο «σωτήρας» Ισραήλ

Και η ιδέα ότι ο Νετανιάχου και το Ισραήλ θα θεωρηθούν μακρινοί σωτήρες είναι, στην καλύτερη περίπτωση, αμφίβολη.

«Οι Ιρανοί ακτιβιστές, άνθρωποι που πάλεψαν για την ελευθερία και τη δικαιοσύνη όλη τους τη ζωή, γνωρίζουν πρώτα απ’ όλα ότι η αξία τους δεν έχει καμία σχέση με ανθρώπους όπως ο Νετανιάχου», δήλωσε ο Αράς Αζίζι, συγγραφέας του βιβλίου «Τι θέλουν οι Ιρανοί» , στο CNN νωρίτερα αυτή την εβδομάδα.

Ο Αλί Βαέζ υποστήριξε στο podcast «Pivotal States», λίγες μόνο ημέρες πριν από την επίθεση του Ισραήλ, ότι ιστορικά πολλοί Ιρανοί είναι νευρικοί απέναντι στις ξαφνικές αλλαγές.

«Γεννήθηκα μετά την επανάσταση. Προφανώς, υπήρχε υψηλός βαθμός δυσαρέσκειας στη χώρα ακόμη και τη δεκαετία του 1990, όταν ήμουν έφηβος. Νομίζω ότι η γενιά μου και η γενιά των γονιών μου είχαν την αίσθηση ότι οι ριζικές αλλαγές συχνά οδηγούν σε χειρότερα αποτελέσματα. Καταλήγουν σε θλίψη. Σπάνια φέρνουν μια καλύτερη κατάσταση. «Η μεταρρύθμιση είναι καλύτερη. Η εξελικτική αλλαγή είναι καλύτερη. Αυτή ήταν η ιδέα που επιδιώκαμε».

Δημοκρατικοί ακτιβιστές στην Τεχεράνη έχουν επαναλάβει αυτή την άποψη τις τελευταίες ημέρες: ένας πόλεμος του Ισραήλ δεν τους βοηθά.

Η αυξανόμενη επέκταση του Ισραήλ στη Μέση Ανατολή

Είναι σαφές ότι το Ισραήλ θεωρεί την καταστροφή του καθεστώτος ως αυτοσκοπό, χωρίς κανένα ενδιαφέρον για το μέλλον του Ιράν πέρα από την αποδυνάμωση και την αποσταθεροποίηση ενός περιφερειακού αντιπάλου. Αυτό είναι απολύτως σύμφωνο με τη μακροπρόθεσμη προσέγγιση του Ισραήλ σε ό,τι θεωρεί ζητήματα ασφάλειας.

Το Ισραήλ στήριξε τη Χαμάς εναντίον της Φατάχ, μια πολιτική των οποίων οι συνέπειες είναι ορατές στη σφαγή που λαμβάνει χώρα σήμερα στη Γάζα.

Στήριξε τον στρατό του Νότιου Λιβάνου (SLA) στο Λίβανο, μέχρι την κατάρρευση του SLA με την εμφάνιση της Χεζμπολάχ.

Τώρα το Ισραήλ οπλίζει βίαιες εγκληματικές φατρίες στη Γάζα εναντίον της Χαμάς, εν μέσω της συντριπτικής αίσθησης ότι ο Νετανιάχου δεν έχει κανένα σχέδιο για το μέλλον της Γάζας, ακόμη και καθώς την μετατρέπει σε ερείπια.

Ο ενθουσιασμός του Νετανιάχου για την αλλαγή του καθεστώτος φαίνεται να αντιμετωπίζεται – τουλάχιστον προς το παρόν – με κάποιο σκεπτικισμό στην Ουάσιγκτον. «Ίσως να αισθάνονται πιο άνετα με την αλλαγή του καθεστώτος από εμάς», δήλωσε ένας Αμερικανός αξιωματούχος στο Axios. «Ίσως να αισθάνονται πιο άνετα με την καταστροφή της χώρας από εμάς».

Οι μακροπρόθεσμοι παρατηρητές του Ιράν είναι επίσης πολύ επιφυλακτικοί ως προς το ενδεχόμενο το Ισραήλ να καταφέρει να καταστρέψει το καθεστώς μέσω αεροπορικών επιθέσεων, ακόμη και σε περίπτωση αποκεφαλισμού του ανώτατου ηγέτη, Αλί Χαμενεΐ.

Επισημαίνουν ότι η ισραηλινή επίθεση θα μπορούσε εξίσου εύκολα να επιτρέψει στο καθεστώς να ανασυνταχθεί και να επιταχύνει τις προσπάθειές του για την απόκτηση πυρηνικών όπλων.

Σε ευρύτερο επίπεδο, υπάρχει ο κίνδυνος οι προσπάθειες του Ισραήλ να αποσταθεροποιήσει το Ιράν να προσδώσουν νέα νομιμότητα στο θεοκρατικό καθεστώς, ακόμη και σε χώρες της Μέσης Ανατολής που το αντιμετωπίζουν με βαθιά καχυποψία, καθώς ανησυχούν όλο και περισσότερο για την επέκταση της επιρροής του Ισραήλ.

Πηγή: in.gr