Υπουργείο Γεωργίας: Υλοποιεί σχεδιασμό για να μην βρίσκεται η Κύπρος σε παράβαση με οδηγία ΕΕ

Έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό που περιλαμβάνει το σύνολο των δράσεων και υποδομών που απαιτούνται, ώστε η Κύπρος να σταματήσει να βρίσκεται σε παράβαση και σε αρνητική πρωτιά στα θέματα αποβλήτων, αναφέρει ότι υλοποιεί το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, το οποίο παραθέτει αναλυτικά τις δράσεις που προωθεί και τα χρονοδιαγράμματα ολοκλήρωσής τους.  

«Η ανάγκη τερματισμού της εδώ και χρόνια παρέκκλισης της Κύπρου από τους ευρωπαϊκούς στόχους και νομοθεσίες σχετικά με τα θέματα των αποβλήτων, αποτελεί προτεραιότητα για την κυβέρνηση Νίκου Χριστοδουλίδη», αναφέρεται σε ανακοίνωση του Υπουργείου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Παραπέμπεται εκ νέου στο Δικαστήριο της ΕΕ για τη διαχείριση αποβλήτων σε Βατί και Κοτσιάτη η Κύπρος

Είναι για αυτό τον λόγο, προστίθεται, που το Υπουργείο «υλοποιεί έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό που περιλαμβάνει το σύνολο των δράσεων και υποδομών που απαιτούνται, ώστε η Κύπρος να σταματήσει να βρίσκεται σε παράβαση και σε αρνητική πρωτιά στα θέματα αποβλήτων».

Ειδικότερα, συμπληρώνεται, «ο σχεδιασμός αυτός έχει εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο τον Αύγουστο του 2024, και περιλαμβάνει τόσο το δίκτυο εγκαταστάσεων επεξεργασίας των μεικτών και χωριστά συλλεγέντων αποβλήτων όσο και την αναβάθμιση των υφιστάμενων υποδομών εντός συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος».

Σύμφωνα με το Υπουργείο Γεωργίας, σε όλον αυτό τον σχεδιασμό, καθοριστικό παράγοντα έχουν οι Joint Assistance to Support Projects in European Regions (Jaspers). Στη βάση της καθοδήγησής τους και της συνεργασίας μαζί τους, τον Μάρτιο του 2025 το Τμήμα Περιβάλλοντος προχώρησε ήδη στη δημοσίευση διαγωνισμού για την εκπόνηση Μελέτης Βιωσιμότητας και Σκοπιμότητας.

«Η καίριας αυτής σημασίας μελέτη, αποσκοπεί στην αξιολόγηση της ανταπόκρισης των υφιστάμενων υποδομών στις νέες ανάγκες και τις ευρωπαϊκές υποχρεώσεις της Κύπρου, καθώς και την ανάγκη κατασκευής νέων υποδομών ανά επαρχία και την ενεργειακή αξιοποίηση των υπολειμμάτων μετά την επεξεργασία των αποβλήτων, ώστε να υπάρχει πλήρης συμμόρφωση με τους ευρωπαϊκούς στόχους και νομοθεσίες περί αποβλήτων», αναφέρεται.

Σε σχέση με την αποκατάσταση των 71 ΧΑΔΑ στις επαρχίες Λευκωσίας και Λεμεσού, το Υπουργείο εξηγεί ότι η Κυπριακή Δημοκρατία ενημέρωσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Σεπτέμβριο του 2024 για τις ενέργειες που προωθεί προς τον σκοπό αυτό, με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα το οποίο τηρεί.

Το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων (ΤΑΥ), αναφέρεται, έχει ήδη ξεκινήσει τις κατασκευαστικές εργασίες αποκατάστασης του ΧΑΔΑ Κοτσιάτη και των 23 άλλων ΧΑΔΑ της επαρχίας Λευκωσίας, με την ολοκλήρωση των εργασιών να αναμένεται τον Οκτώβριο του 2026 και τον Οκτώβριο του 2025 αντίστοιχα.

Στην επαρχία Λεμεσού, υπάρχουν συνολικά 47 ΧΑΔΑ και το ΤΑΥ, συνεχίζει η ανακοίνωση, προγραμματίζει εντός Ιουνίου 2025 να δημοσιεύσει τον διαγωνισμό για την εκτέλεση των κατασκευαστικών εργασιών αποκατάστασης των 19 ΧΑΔΑ. Οι εργασίες αποκατάστασης αναμένεται να αρχίσουν το τέταρτο τρίμηνο του 2025 και να ολοκληρωθούν περί το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2027.

Επίσης, όπως αναφέρεται, εντός Σεπτεμβρίου 2025, προγραμματίζει να δημοσιεύσει τον διαγωνισμό για την εκτέλεση των κατασκευαστικών εργασιών αποκατάστασης του ΧΑΔΑ Βατί καθώς και 27 άλλων μικρών ΧΑΔΑ, οι οποίοι θα αποκατασταθούν μέσω της μεταφοράς των απορριμμάτων τους στο ΧΑΔΑ Βατί.

«Οι κατασκευαστικές εργασίες αποκατάστασης αναμένεται να ξεκινήσουν στις αρχές του 2026 και να ολοκληρωθούν περί το τέλος του δευτέρου τριμήνου του 2029», προστίθεται.

Σημειώνεται ότι «εκ των λόγων που οδήγησαν στην μέχρι σήμερα σημαντική αργοπορία και διαφοροποίηση των παλαιότερων χρονοδιαγραμμάτων που δόθηκαν στην Επιτροπή, ήταν ότι ενώ το ΤΑΥ βρισκόταν σε προχωρημένο στάδιο εκπόνησης των απαιτούμενων μελετών, προέκυψαν προβλήματα με τις εννέα υφιστάμενες λυματοδεξαμενές σε χώρο που γειτνιάζει με το ΧΑΔΑ Βατί».

«Κρίθηκε σκόπιμο όπως η αποκατάστασή τους συμπεριληφθεί στη σύμβαση για την αποκατάσταση του ΧΑΔΑ Βατί», επεξηγείται.

Ως αποτέλεσμα, αναφέρεται, κατέστη αναγκαία η εκπόνηση πρόσθετων μελετών για την αποκατάσταση των λυματοδεξαμενών, τη δημιουργία χώρου απόθεσης λυματολάσπης, την κατασκευή δεξαμενής αποθήκευσης ανακτημένου νερού από τον βιολογικό σταθμό στο Βατί, την κατασκευή δύο αντλιοστασίων (άρδευση και μεταφορά του ανακτημένου νερού στη δεξαμενή) και αγωγών μεταφοράς ανακτημένου νερού. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να προκληθεί σημαντική καθυστέρηση στη δημοσίευση του σχετικού κατασκευαστικού διαγωνισμού.

«Με την έγκριση και πιστή τήρηση του πλάνου και χρονοδιαγράμματος που τέθηκε ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου τον Αύγουστο του 2024, το ΥΓΑΑΠ συνεχίζει να εργάζεται για την πλήρη αποκατάσταση των ΧΑΔΑ και τη συμμόρφωση με τις περιβαλλοντικές απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποδεικνύοντας εμπράκτως τη δέσμευση της Κύπρου για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος», σημειώνεται στην ανακοίηνωση του Υπουργείου.

Αναφέρεται επίσης ότι «το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα θα ενημερώσουμε την Επιτροπή για τον ολοκληρωμένο σχεδιασμό που υλοποιούμε από τον Αύγουστο του 2024 καθώς και για τα μέτρα που λαμβάνονται για τερματισμό της παράβασης στο πλαίσιο του χρονοδιαγράμματος που θέσαμε, το οποίο ακολουθούμε χωρίς παρέκκλιση». 

Αναφορικά με την επιστολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που αφορά στη μη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο των σημείων 7) και 9) του άρθρου 1 της οδηγίας (ΕΕ) 2023/958 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 10ης Μαΐου 2023 για την τροποποίηση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ, το Τμήμα Περιβάλλοντος ενημερώνει ότι οι εν λόγω διατάξεις έχουν ήδη ενσωματωθεί στο νομοσχέδιο που φέρει τίτλο "Ο περί της Θέσπισης Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπής Αερίων του Θερμοκηπίου (Τροποποιητικός) Νόμος του 2025". Το νομοσχέδιο αφού έτυχε του κατάλληλου νομοτεχνικού ελέγχου και έγκρισης του Υπουργικού Συμβουλίου, κατατέθηκε στη Βουλή στις 23/01/2025 για συζήτησή και θέσπισή του.

Η οδηγία, διευκρινίζεται, αφορά στη συμβολή των αεροπορικών μεταφορών στον στόχο της Ένωσης για μείωση των εκπομπών στο σύνολο της οικονομίας και για την κατάλληλη εφαρμογή ενός παγκόσμιου αγορακεντρικού μέτρου.

Πηγή: ΚΥΠΕ