Εκτός στόχων στις εκπομπές αερίου του θερμοκηπίου η Κύπρος-Η μη ευελιξία των ΑΠΕ επιλύεται με την αποθήκευση

Περιβαλλοντικά είμαστε εκτός των στόχων σε σχέση με τις εκπομπές αερίου του θερμοκηπίου και «πάσχουμε από την υλοποίηση των στρατηγικών μας σχεδιασμό», δήλωσε ο Διευθυντής του Τμήματος Περιβάλλοντος Θεόδουλος Μεσημέρης.

«Το στοίχημα όλων μας είναι να βρούμε εκείνους τους μηχανισμούς που θα διασφαλίσουν την υλοποίηση των σχεδιασμών και μέτρων που είναι ήδη κατατεθειμένα στις Βρυξέλες», είπε ο κ. Μεσημέρης στο πλαίσιο συζήτησης στρογγυλής τραπέζης που διοργάνωσε την Πέμπτη το ΑΚΕΛ με θέμα: «Στρατηγικός Σχεδιασμός για την Ενέργεια: Ασφάλεια – Πράσινη Μετάβαση – Προσιτή Ενέργεια».

Ο κ. Μεσημέρης είπε ότι το θεσμικό πλαίσιο που εφαρμόζεται σε επίπεδο ΕΕ «έφερε εξαιρετικά αποτελέσματα» τόσο σε ό,τι αφορά την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας όσο και στους στόχους που έχουν τεθεί (ενεργειακή και περιβαλλοντική).

«Αν κάποιος δει το πλαίσιο πολιτικής και το θεσμικό πλαίσιο σε επίπεδο ΕΕ θα διαπιστώσει ότι πετύχαμε», πρόσθεσε.

Ο κ. Μεσημέρης είπε ότι η τιμολόγηση του άνθρακα (δηλαδή το κόστος στην συμβατική παραγωγή) ανάγκασε πολλούς να εξετάσουν εναλλακτικές και «βλέπουμε ότι η τιμολόγηση του άνθρακα σε επίπεδο ΕΕ έδωσε εξαιρετικά αποτέλεσμα», όπως είναι η μείωση πέραν του 50% των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου.

Σε σχέση με τις πραγματικότητες στην Κύπρο, ο κ. Μεσημέρης είπε ότι στην Κύπρο σε σύγκριση με την ΕΕ, «συμβαίνει το ανάποδο».

«Για κάθε κιλοβατώρα που είχαμε παραγωγή - με τα ιστορικά δεδομένα που αποφασίστηκε η τιμολόγηση του άνθρακα – είχαμε συγκεκριμένες εκπομπές αερίου του θερμοκηπίου», που ήταν τότε «0,7 τόνους διοξειδίου του άνθρακα για κάθε Μεγαβατώρα», ανέφερε.

«Σήμερα, ενώ στην Ευρώπη είχαμε 50% μείωση (των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου), στην Κύπρο εξακολουθούμε να έχουμε το ίδιο ακριβώς νούμερο, δηλαδή πάνω από 0,7 τόνους διοξειδίου του άνθρακα για κάθε Μεγαβατώρα».

Αυτό σημαίνει, συνέχισε, ότι περιβαλλοντικά είμαστε εκτός των στόχων μας» και «ότι αυτό το εργαλείο της τιμολόγησης του άνθρακα αντί να το αξιοποιήσουμε θετικά δεν κάναμε τις ενέργειες που έπρεπε να κάνουμε και κουβαλούμε πρόσθετα οικονομικά βαρίδια στην Κιλοβατώρα και στην οικονομία ευρύτερα με προεκτάσεις στην ανταγωνιστικότητα της οικονομίας του τόπου».

Σύμφωνα με τον Διευθυντή του Τμήματος Περιβάλλοντος, «αν δούμε το θεσμικό πλαίσιο και το πλαίσιο πολιτικής που εφαρμόζουμε σήμερα στην Κύπρο θα συμπεράνουμε ότι πάμε λάθος».

«Άρα είναι ένας δείκτης που έχει μια αντιπροσωπευτική εικόνα στο κατά πόσον πάμε καλά στα περιβαλλοντικά, στα ενεργειακά και στην ανταγωνιστικότητα της οικονομίας μας», ανέφερε και πρόσθεσε ότι χρειάζεται η ανάγκη «λήψη άμεσων μέτρων».

Ο κ. Μεσημέρης είπε ότι αν δεν καταλάβουμε ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα στο να βελτιώσουμε αυτό τον δείκτη εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου θα το πληρώνει η οικονομία και θα βουλιάζουμε περισσότερο και ο δείκτης για την ενεργειακή φτώχεια θα διευρύνεται».

Νέο νομοσχέδιο για τιμολόγηση του άνθρακα

Ανέφερε ότι λόγω του ότι ολοκληρώνεται στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Περιβάλλοντος, η Βουλή θα κληθεί σε 15 ημέρες να ψηφίσει ένα νέο νομοσχέδιο για τιμολόγηση του άνθρακα, των μεταφορών και της θέρμανσης.

«Θα έχουμε μπροστά μας την συμπερίληψη του συστήματος εμπορίας εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου και την τιμολόγηση των καυσίμων μεταφοράς, την τιμολόγηση των καυσίμων θέρμανσης και την τιμολόγηση των καυσίμων της βιομηχανίας», πρόσθεσε.

Ο κ. Μεσημέρης είπε ότι «αν κινηθούμε όπως κινηθήκαμε στην ηλεκτροπαραγωγή που κουβαλούμε τα βαρίδια χωρίς να έχουμε το όφελος που έχει η Ευρώπη, τότε θα μεγαλώνει το θέμα σε ό,τι αφορά τις προκλήσεις και τα ωφελήματα».

«Μέσα από το θεσμικό πλαίσιο τα κράτη μέλη υποχρεώνονται να κάνουν τον ενεργειακό σχεδιασμό», ανέφερε, και πρόσθεσε το θέμα είναι η υλοποίηση και όχι ο σχεδιασμός.

Είπε ότι «κάναμε σχεδιασμό» (εξοικονόμηση ενέργειας, ΑΠΕ, φυσικό αέριο, νέες καινοτόμες ενεργειακές προσεγγίσεις και κοινωνικά μέτρα) αλλά «δυστυχώς δεν υπήρχε ένας βαθμός υλοποίησης που θα έπρεπε, με εξαίρεση την διείσδυση των ΑΠΕ».

Πρόσθεσε ότι η ΕΕ ζήτησε αναθεωρημένο σχεδιασμό τον οποίο ετοιμάσαμε και παρουσιάσαμε στην κοινωνία, και υποβλήθηκε στην ΕΕ.

«Δυστυχώς πάσχουμε από την υλοποίηση των στρατηγικών μας σχεδιασμό», πρόσθεσε.

Πιάσαμε τον στόχο του 2050 για διείσδυση ΑΠΕ

Αναφορικά με την διείσδυση των ΑΠΕ στον ενεργειακό σχεδιασμό, ο Διευθυντής του Τμήματος Περιβάλλοντος είπε ότι θέσαμε στόχο μέχρι το 2030 να έχουμε 1 Γκιγκαβάτ (GW) διείσδυση ΑΠΕ και μέχρι το 2050 να ανέλθει κοντά στα 4 GW.

Ο κ. Μεσημέρης ανέφερε πως ήδη έχουμε εγκατεστημένη ισχυ 1 GW και πιάσαμε τους στόχους των ΑΠΕ για το 2030 και «αν δούμε πόσα αδειοδοτήσαμε είμαστε κοντά στα 4 GW που αφορά τον στόχο του 2050.

Ο Διευθυντής του Τμήματος Περιβάλλοντος έστειλε το μήνυμα στους ιδιωτικούς φορείς να κινηθούν σε άλλη κατεύθυνση και πρόσθεσε ότι η αδειοδότηση για ΑΠΕ έχει εξαντληθεί.

Αναφορικά με την αδειοδότηση φωτοβολταϊκών πάρκων, ο κ. Μεσημέρης διερωτήθηκε πως θα συνδεθούν αυτά και πρόσθεσε πως κάθε γραμμή που θα τοποθετείται για διασύνδεση φωτοβολταϊκών πάρκων θα έχουμε πρόβλημα με τα πουλιά και καταγγελίες στις Βρυξέλλες».

«Το στοίχημα είναι να αναθεωρήσουμε τον σχεδιασμό και να ξεπεράσουμε τα προβλήματα εφαρμογής των πολιτικών και μέτρων που υπάρχουν», κατέληξε.

Υπάρχει στρατηγικός σχεδιασμός αλλά όχι επαρκής χρηματοδότηση

Ο Διευθυντής της Υπηρεσίας Ενέργειας του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας Χαράλαμπος Ρούσος είπε ότι «υπάρχει στρατηγικός σχεδιασμός» και πρόσθεσε πως υπάρχουν προβλήματα στην υλοποίηση ιδιαίτερα στην επαρκή χρηματοδότηση κάτι που συμβαίνει και σε άλλες χώρες της ΕΕ που έχουν στόχο να προχωρήσουν στην πράσινη ανάπτυξη.

Ανέφερε ότι υπάρχει χρηματοδότηση από την ΕΕ αλλά υπάρχει και το κομμάτι της ιδιωτικής χρηματοδότησης, προσθέτοντας ότι υπάρχει θέμα στην χρηματοδότηση από τις τράπεζες.

Σε σχέση με την εξοικονόμηση ενέργειας, ο κ. Ρούσος είπε ότι σε όλα τα σχέδια του Υπουργείου υπάρχει η ανάγκη να γίνει πρώτα η ενεργειακή αναβάθμιση του κτιρίου.

Όσον αφορά την ενεργειακή ασφάλεια, ο κ. Ρούσος είπε ότι είναι κάτι που απασχολεί γιατί είμαστε ένα απομονωμένο ενεργειακό σύστημα, και πρόσθεσε ο σχεδιασμός επί τούτου είναι «η άμεση εισαγωγή φυσικού αερίου με μια μόνιμη υποδομή, που θα μας δώσει και χαμηλότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που δεν έχουμε καταφέρει να πιάσουμε τους στόχους μας».

Σε σχέση με τους στόχους, ο κ. Ρούσος ανέφερε πως δεν είναι μόνο οι στόχοι των ΑΠΕ που έχουν επιτευχθεί αλλά «και ο στόχος της ενεργειακής απόδοσης» και πρόσθεσε ότι έχουν επίσης «υπερβεί τους στόχους» τα αποτελέσματα στην θέρμανση και ψύξη.

Ανέφερε ότι «συνεχίζουμε να έχουμε έλλειμμα» σε σχέση με τον στόχο για περισσότερες ΑΠΕ στις μεταφορές που είναι ένας τομέας με προκλήσεις, ιδιαίτερα στην Κύπρο που δεν έχουμε πολλές εναλλακτικές μεταφορών.  

Σε σχέση με τις αποκοπές των ΑΠΕ, ο κ. Ρούσος είπε ότι έχουν τροχοδρομηθεί λύσεις  όπως είναι η αποθήκευση, ενώ προωθείται η κεντρική αποθήκευση που θα γίνει σε υποσταθμούς του Συστήματος Μεταφοράς.

Ανέφερε, επίσης, ότι η ενεργειακή φτώχεια θα καθοριστεί στη νομοθεσία για την ενεργειακή απόδοση και λαμβάνει υπόψη τρία κριτήρια που είναι το εισόδημα του νοικοκυριού, το εισόδημα που πάει για ενεργειακές υπηρεσίες και η ενεργειακή κατάσταση του σπιτιού.

Αρχές Οκτωβρίου η πλωτή μονάδα θα πιστοποιηθεί FSRU λέει ο Ασιήκαλης

Ο Πρόεδρος της ΔΕΦΑ, Γιώργος Ασιήκαλης, είπε ότι αναμένεται αρχές Οκτωβρίου η πλωτή μονάδα φυσικού αερίου να έχει πιστοποιηθεί και ως FSRU (μονάδα επαναεριοποίησης φυσικού αερίου).

Συγκεκριμένα, αναφορικά με την έλευση του φυσικού αερίου, ο Πρόεδρος της ΔΕΦΑ είπε ότι για να έχουμε το φυσικό αέριο, το οποίο αναμένεται να επιφέρει μείωση στο κόστος του ηλεκτρισμού της τάξης του 30%, χρειάζεται πάρα πολλή δουλειά και χρειάζονται σημαντικές υποδομές, όπως είναι αυτές της αποθήκευσης και επαναεριοποίησης του υγροποιημένου φυσικού αερίου και το δίκτυο μεταφοράς.

Ανέφερε ότι η ΔΕΦΑ τον τελευταίο καιρό έχει πετύχει να πάρει την πλωτή μονάδα FSRU από τη Σαγκάη, σε χρονικό διάστημα δύο μηνών.

«Καταφέραμε και το πήραμε ως την Μαλαισία όπου έχει επιθεωρηθεί και έχουμε βρει ακριβώς τι χρειάζεται για να ολοκληρωθεί ως μονάδα επαναεριοποίησης φυσικού αερίου, έχουν παραγγελθεί οτιδήποτε εξαρτήματα χρειαζόμαστε για να ολοκληρώσουμε αυτήν την εργασία» και αναμένεται ότι αυτά τα εξαρτήματα θα παραδοθούν γύρω στον Αύγουστο, Σεπτέμβριο θα ολοκληρώσουμε τις εργασίες και αρχές Οκτωβρίου, αναμένουμε ότι θα το έχουμε πιστοποιήσει και ως FSRU», πρόσθεσε.

Ανέφερε ότι είναι πιστοποιημένο ως LNG carrier αυτή τη στιγμή και FSRU αναμένεται να γίνει αρχές Οκτωβρίου.  

Σε σχέση με την ετοιμασία της προβλήτας όπου θα δέσει η πλωτή μονάδα, ο κ. Ασιήκαλης είπε ότι «εργαζόμαστε σε αυτή την κατεύθυνση πυρετωδώς».

«Προσπαθώντας να αποφύγουμε χρονοβόρες διαδικασίες προσφορών και λοιπά, όπως μας επιτρέπει ο νόμος, προσπαθούμε να βρούμε όλα τα παράθυρα που μας επιτρέπει για να μπορέσουμε να ολοκληρώσουμε την εργασία αυτή με τον ταχύτερο», πρόσθεσε.

Ο κ. Ασιήκαλης είπε ότι αυτές τις ημέρες πρόκειται να υπογράψουν μία συμφωνία, ώστε τα στοιχεία της προβλήτας, οι μεταλλικοί πυλώνες, να ελεγχθούν τοπογραφικά, και επίσης όπου υπάρχουν οπτικές διαβρώσεις να ελέγξουμε με μη καταστροφικές μεθόδους αν η διάβρωση είναι μέσα στα ανεκτά πλαίσια ή όχι.

«Αναμένουμε ότι μέσα σε 15 και 20 μέρες θα έχουμε ολοκληρώσει τον έλεγχο», πρόσθεσε.

Ο Πρόεδρος της ΔΕΦΑ είπε ότι μέσα στον Ιούλιο θα πρέπει να ξεκινήσει η ολοκλήρωση της προβλήτας, η οποία σήμερα είναι ολοκληρωμένη στο 50%, προσθέτοντας ότι για την ολοκλήρωση του έργου η ΔΕΦΑ πιέζει «για 12 μήνες» και «ο εργολάβος λέει ότι θέλει 15 μήνες».

«Η προσπάθειά μας είναι να εξευρεθούν καινοτόμοι μέθοδοι», υπογράμμισε.

Είπε ακόμη ότι 16 Μάϊου υπεγράφη συμβόλαιο με μια μεγάλη εταιρεία για να βοηθήσει στην ολοκλήρωση αυτών των έργων (κατασκευή προβλήτας και χερσαίου τερματικού) το συντομότερο.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα η τεράστια διείσδυση ΑΠΕ λέει ο ΔΣΜΚ

Εξάλλου, ο Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου (ΔΣΜΚ), Σταύρος Σταυρινός, είπε ότι «το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε ως οργανισμός, ο οποίος καλείται να διαχειριστεί το σύστημα σε πραγματικό χρόνο, είναι η τεράστια και μαζική διείσδυση των ΑΠΕ και ταυτόχρονα η απουσία οποιασδήποτε μορφής ευελιξίας».

«Τούτο είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που καλείται ο οργανισμός σήμερα να αντιμετωπίσει μέχρι την έλευση πόρων ευελιξίας», πρόσθεσε.

Ανέφερε ότι «έχουμε προβλήματα κατά την καθημερινή διαχείριση του συστήματος λόγω του ότι εντελλόμαστε να μεγιστοποιούμε την διείσδυση των ΑΠΕ και ταυτόχρονα να κρατούμε ένα επίπεδο ασφάλειας που να μην ξεφεύγει από επιθυμητικά όρια».

«Αυτό είναι δύσκολο, διότι το σύστημα είναι απομονωμένο και μικρό και δεν έχει πρότυπο ευελιξίας», πρόσθεσε.

Ο κ. Σταυρινός είπε ότι «παρά τις προκλήσεις προσπαθούμε να κρατήσουμε το σύστημα σε ευστάθεια» και πρόσθεσε ότι το σύστημα το 2024 είχε μέσω φορτίο 600 Μεγαβάτ, ενώ τα εγκατεστημένα συστήματα ΑΠΕ σήμερα είναι 1.028 Μεγαβάτ και η ζήτηση είναι στο μισό.

Άρα σίγουρα η διαχείριση ενός τέτοιου συστήματος δεν είναι και το πιο εύκολο πράγμα, πρόσθεσε.

Ανέφερε, επίσης, ότι η αύξηση των φωτοβολταϊκών συστημάτων από το 2020 μέχρι το 2025 ανήλθε πάνω από 400% και από 160 Μεγαβάτ ανήλθε στα 860 Μεγαβάτ και πρόσθεσε πως «δεν μπορεί να συνεχίσει αυτή η ανάπτυξη χωρίς πόρους ευελιξίας».

Είπε, ακόμη, ότι ένα από τα επιτεύγματα του τόπου είναι το γεγονός ότι το 25% της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας καλύπτεται σήμερα από ΑΠΕ.

Ο κ. Σταυρινός ανέφερε ότι αυτό το θέμα της μη ευελιξίας επιλύεται με την αποθήκευση η οποία προωθείται και πρόσθεσε πως λόγω της σημαντικής παρέκκλισης που εξασφάλισε το Υπουργείο Ενέργειας και την οποία ο ΔΣΜΚ θα αξιοποιήσει.

«Έχουμε ήδη αποταθεί στην ΡΑΕΚ» και «αναμένουμε την κατ' αρχήν έγκρισή και ευελπιστούμε ότι με την έλευση 3 συστημάτων κάτω από την κυριότητα του ΔΣΜΚ «θα μπορούμε να τα χρησιμοποιούμε για να μην καίμε πετρέλαιο», ανέφερε, και πρόσθεσε πως στην προσπάθεια αποθήκευσης θα βοηθήσουν και οι 7 αιτήσεις των ιδιωτών επενδυτών για 150 Μέγαβατ μπαταριών.

Πηγή: ΚΥΠΕ