«Έξυπνη» σερβιέτα ανιχνεύει καρκίνο και δείκτες φλεγμονής στο εμμηνορροϊκό αίμα

Μια νέα τεχνολογία φέρνει επανάσταση στην παρακολούθηση της υγείας, αξιοποιώντας μια έως τώρα υποτιμημένη πηγή ιατρικών δεδομένων: το εμμηνορροϊκό αίμα. Το σύστημα MenstruAI που ανέπτυξαν ερευνητές στην Ελβετία, ενσωματώνει έναν μη ηλεκτρονικό αισθητήρα σε μια σερβιέτα και επιτρέπει στις γυναίκες να εντοπίζουν σημαντικούς βιοδείκτες απλώς με μια φωτογραφία από το κινητό τους και τη βοήθεια μιας ειδικής εφαρμογής.

Ο Λούκας Ντόσνον, πρώτος συγγραφέας της μελέτης, χαρακτήρισε την έλλειψη έρευνας σχετικά με το εμμηνορροϊκό αίμα ως «συστημική αδιαφορία για την υγεία των γυναικών». «Μέχρι σήμερα, το εμμηνορροϊκό αίμα θεωρούνταν απόβλητο. Εμείς δείχνουμε ότι αποτελεί πολύτιμη πηγή πληροφοριών», δήλωσε.

Το εμμηνορροϊκό αίμα περιέχει εκατοντάδες πρωτεΐνες, πολλές από τις οποίες συσχετίζονται με τις συγκεντρώσεις στο φλεβικό αίμα. Μεταξύ αυτών βρίσκονται βιοδείκτες που σχετίζονται με φλεγμονώδεις ασθένειες και καρκίνους, όπως η C-αντιδρώσα πρωτεΐνη (CRP)- ένας γενικός δείκτης φλεγμονής- το καρκινοεμβρυϊκό αντιγόνο (CEA) που συχνά αυξάνεται στον καρκίνο, και η CA-125 που συνδέεται με καρκίνο των ωοθηκών και ενδομητρίωση.

Τόσο απλό όσο ένα τεστ COVID

Το σύστημα MenstruAI χρησιμοποιεί μια χάρτινη ταινία, παρόμοια με αυτή των τεστ COVID-19, αλλά αντί για σάλιο, αναλύει εμμηνορροϊκό αίμα. Η σερβιέτα διαθέτει μια μικρή σιλικονένια θήκη που περιέχει την ταινία, η οποία αλλάζει χρώμα όταν αντιδρά με συγκεκριμένες πρωτεΐνες — όσο πιο σκούρα η απόχρωση, τόσο μεγαλύτερη είναι η συγκέντρωση του αντίστοιχου βιοδείκτη.

Οι γυναίκες φορούν τη σερβιέτα και στη συνέχεια τραβούν μια φωτογραφία του χρησιμοποιημένου αισθητήρα με το smartphone τους. Η εφαρμογή MenstruAI, που βασίζεται σε μηχανική μάθηση, αναλύει την εικόνα και ανιχνεύει ακόμη και τις πιο λεπτές αλλαγές στην ένταση του χρώματος, μετατρέποντάς τες σε κατανοητές πληροφορίες υγείας.

«Η εφαρμογή αναγνωρίζει επίσης διαφορές, όπως την ποσότητα των πρωτεϊνών, και καθιστά το αποτέλεσμα αντικειμενικά μετρήσιμο», εξηγεί ο Ντόσνον.

Μετά από μια επιτυχημένη πιλοτική μελέτη, η ομάδα ετοιμάζει μια μεγαλύτερη μελέτη πεδίου με πάνω από 100 συμμετέχουσες, προκειμένου να δοκιμάσει την τεχνολογία και σε πραγματικές συνθήκες. Οι ερευνητές θα αξιολογήσουν πώς οι συγκεντρώσεις των βιοδεικτών μεταβάλλονται κατά τη διάρκεια του κύκλου και μεταξύ διαφορετικών ατόμων, διασφαλίζοντας κλινική εγκυρότητα και ακρίβεια.

Ενίσχυση της ιατρικής φροντίδας

«Ο στόχος μας από την αρχή ήταν η ανάπτυξη μιας λύσης που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε περιοχές με περιορισμένη πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη και να είναι όσο το δυνατόν πιο οικονομική, δίνοντας τη δυνατότητα μαζικού ελέγχου του πληθυσμού», αναφέρει η καθηγήτρια Ίνγκε Χέρμαν από το Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης.

«Όταν μιλάμε για υγειονομική περίθαλψη, δεν μπορούμε να αγνοούμε το ήμισυ της ανθρωπότητας», τονίζει η Χέρμαν.

«Απαιτούνται τολμηρά έργα για να ανατραπούν υπάρχοντα πρότυπα συμπεριφοράς και να διασφαλιστεί ότι η υγεία των γυναικών θα καταλάβει επιτέλους τη θέση που της αξίζει», καταλήγει ο Ντόσνον.

Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Advanced Science.

Πηγή: ΕΡΤ