Σ. Στεφάνου: Δεν έγιναν αυτά που έπρεπε στον τομέα ενέργειας, πενιχρό το κυβερνητικό έργο λέει

Τα τελευταία χρόνια, ειδικά κατά τη διάρκεια της προηγούμενης διακυβέρνησης, δεν έγιναν αυτά που θα έπρεπε να γίνουν στον τομέα της ενέργειας, ενώ πενιχρό είναι και το έργο της σημερινής Κυβέρνησης, η οποία προσπάθησε να μπει δυναμικά, κάνοντας πολλές εξαγγελίες, δήλωσε ο ΓΓ ΑΚΕΛ Στέφανος Στεφάνου στο πλαίσιο συζήτησης στρογγυλής τραπέζης που διοργάνωσε στη Λευκωσία το ΑΚΕΛ με θέμα: «Στρατηγικός Σχεδιασμός για την Ενέργεια: Ασφάλεια – Πράσινη Μετάβαση – Προσιτή Ενέργεια».

«Θεωρούμε ότι τα τελευταία χρόνια ειδικά κατά τη διάρκεια της προηγούμενης διακυβέρνησης δεν έγιναν αυτά που θα έπρεπε να γίνουν, λήφθηκαν αποφάσεις που δεν θα έπρεπε να ληφθούν και δεν λήφθηκαν αποφάσεις που θα έπρεπε να ληφθούν για να προχωρήσουν τα πράγματα για να γίνουν οι υποδομές, για να γίνουν όλα εκείνα τα απαραίτητα έτσι ώστε η Κύπρος να είναι έτοιμη και να μπορεί να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις, με αποτέλεσμα σήμερα να μας πιέζει ο χρόνος σε πολλά πράγματα και να φτάνουμε στα όρια σε πολλά αλλά», είπε ο κ. Στεφάνου, κατά την έναρξη της συζήτησης.

Ανέφερε ότι και η σημερινή Κυβέρνηση, ενώ «προσπάθησε να μπει δυναμικά, έκανε πολλές εξαγγελίες και πολλές δηλώσεις, τελικά αποδεικνύεται ότι μέχρι σήμερα το έργο είναι πενιχρό ή λέγονται πράγματα για τα οποία μάλλον προκαλούν περισσότερη σύγχυση, χωρίς να έχουμε και την απαραίτητη πληροφόρηση».

Για παράδειγμα, ο κ. Στεφάνου είπε ότι ελέγχθηκε ότι η Κύπρος θα συμμετέχει στον IMEC και διερωτήθηκε πόσες διασυνδέσεις η Κύπρος χρειάζεται ή αν αυτό θα προχωρήσει και πού βρίσκεται ο GSI ή τι σχέση έχει ο GSI με τον IMEC και αν μπορεί να έχει, και μία σειρά άλλα πράγματα.

«Λέγονται πράγματα πολλές φορές που τελικά περιπλέκουν την εικόνα», πρόσθεσε.  

Ανέφερε ότι το ίδιο έγινε και με το ζήτημα της έλευσης του φυσικού αερίου και πρόσθεσε ότι ο Υπουργός Ενέργειας έδωσε πολλές φορές διαφορετικές χρονολογίες για το θέμα της έλευσης φυσικού αερίου, ξεκινώντας από το 2024 και έφθασε το 2027.

«Το ζήτημα δεν είναι να κάνουμε κριτική, το ζήτημα είναι να κάνουμε επί του εδάφους εκείνα που πρέπει να γίνουν», πρόσθεσε.

Ανέφερε επίσης ότι αν δεν έρθει το φυσικό αέριο, «με τις παρούσες συνθήκες δεν υπάρχει άλλος τρόπος τουλάχιστον να φθηνύσει η ηλεκτρική ενέργεια για μία σειρά από λόγους».

Ο ΓΓ του ΑΚΕΛ ζήτησε από την Κυβέρνηση «να περιορίσει τις εξαγγελίες και τις πολλές δηλώσεις που γίνονται που πολλές φορές προκαλούν και σύγχυση, να επικεντρωθεί σε μία σειρά από ζητήματα, τα οποία είναι του παρόντος».

«Πρέπει να βοηθήσουμε έτσι ώστε να αντιμετωπιστούν και να επιλυθούν και την ίδια ώρα να δούμε τι κάνουμε και με τα μεγάλα και τα μακρινά, τα οποία όμως είναι πάρα πολύ σημαντικά αναφορικά με το ενεργειακό πεδίο», πρόσθεσε.

Ανέφερε επίσης ότι μία σειρά από κρίσιμες υποδομές καθυστερούν, όπως είναι για παράδειγμα το θέμα της αναβάθμισης των εγκαταστάσεων στην Δεκέλεια και πρόσθεσε πως «γνωρίζουμε και τις πιέσεις και τα διλήμματα που έχει η ΑΗΚ αναφορικά με την Δεκέλεια.

Επιπλέον, ο ΓΓ του ΑΚΕΛ διερωτήθηκε «πόσες ΑΠΕ χρειάζεται η Κύπρος» και «αν έρθει η ηλεκτρική διασύνδεση πώς θα χειριστούμε τα ζητήματα με την υφιστάμενη παραγωγή», ενώ πόσα φωτοβολταϊκά χρειαζόμαστε στις στέγες.

«Όλα αυτά χρειάζεται να μπουν σε μία σειρά για να αρχίσουμε να τερματίζουμε τις στρεβλώσεις και να βάζουμε καινούργιες στρεβλώσεις και καινούργια προβλήματα», πρόσθεσε.

Αναφερόμενος στις προτάσεις και προτεραιότητες του ΑΚΕΛ, ο κ. Στεφάνου είπε ότι «απαιτείται μία στρατηγική για διασφάλιση επάρκειας της παραγωγής με φτηνή ενέργεια, την τήρηση των συμβατικών μας υποχρεώσεων για την πράσινη μετάβαση, ξεκινώντας από έναν ολοκληρωμένο στρατηγικό σχεδιασμό».

«Δεν υπάρχει ένας στρατηγικός σχεδιασμός στη βάση ενός γενικού σχεδιασμού, να ξέρουμε τι θα χρειάζεται η Κύπρος τα επόμενα χρόνια για να ξέρουμε και πώς θα κινηθούν - τι θα κάνουμε με τις ΑΠΕ, τι θα κάνουμε με την αποθήκευση και τι θα κάνουμε με τη διασύνδεση», πρόσθεσε.

Ανέφερε επίσης ότι «η ανεξέλεγκτη εγκατάσταση ΑΠΕ χωρίς να δημιουργηθούν οι αναγκαίες υποδομές και προϋποθέσεις, τελικά προκαλεί το πρόβλημα στο δυνατότητα διείσδυσης μέσα στο ενεργειακό μείγμα της Κύπρου».

Ο κ. Στεφάνου είπε ότι ένα ζήτημα που θέτει το ΑΚΕΛ και θα καταθέσει σχετικές προτάσεις νόμου στη Βουλή είναι η ριζική αναθεώρηση των πολιτικών αδειοδότησης των ΑΠΕ για χωροταξικά ζητήματα και «μια σειρά από άλλα ζητήματα τα οποία δεν έχουν ρυθμιστεί, ενώ θα έπρεπε».

Πρόσθεσε ότι βασικοί άξονες των προτάσεων είναι μεταξύ άλλων η ευελιξία, η ασφάλεια και η διαχείριση της ζήτησης αλλά και η διείσδυση των ΑΠΕ και η ένταξή τους εις το μείγμα παραγωγής της ΑΗΚ.

 «Έχουμε και μία πρόταση για την προώθηση των ενεργειακών κοινοτήτων, κάτι το οποίο θεωρούμε ότι είναι πάρα πολύ σημαντικό και υπάρχει και μια σημαντική εμπειρία στην Ευρώπη», πρόσθεσε.  

Είπε ακόμη ότι ο πέμπτος άξονας είναι το θέμα της εξοικονόμησης της ενέργειας και πρόσθεσε πως πρέπει να διευρυνθούν προγράμματα, αλλά να υιοθετηθούν και άλλα σχέδια χορηγιών που να περιλαμβάνουν κίνητρα για πράσινα κτίρια και να υπάρξουν προγράμματα για αντικατάσταση παλιού και ενεργοβόρου εξοπλισμού».

Ανέφερε ότι ο έκτος άξονας είναι ο χωροταξικός σχεδιασμός και το ρυθμιστικό πλαίσιο που έχει να κάνει με την ενέργεια.

«Το τελευταίο που είναι ίσως καθοριστική σημασίας είναι η φθηνή ενέργεια και η αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας», πρόσθεσε.

Ο κ. Στεφάνου είπε ότι το ΑΚΕΛ έχει την άποψη και την τοποθέτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναφορικά με τα ζητήματα της φορολόγησης και ειδικά του ΦΠΑ και πρόσθεσε πως η ΕΕ κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες και όρους επιτρέπει μειωμένους συντελεστές για είδη πρώτης ανάγκης και πρόσθεσε πως «ο μειωμένος ΦΠΑ πρέπει να μονιμοποιηθεί στον ηλεκτρισμό και όχι μόνο να πάμε για ένα χρόνο που 19% σε 9%».

Αναφορικά με τον τρόπο διασφάλισης του ενεργειακού μέλλοντος της Κύπρου, ο ΓΓ του ΑΚΕΛ είπε ότι οι τρεις πυλώνες είναι «να έχουμε ενεργειακή ασφάλεια» και «να μπορέσουμε να καλύψουμε τους στόχους που δεσμεύουν την χώρα μας για την πράσινη μετάβαση η οποία είναι μία αναγκαιότητα».

«Χρειάζεται μια ολοκληρωτική ανατροπή των δεδομένων για να μπορέσουμε να πάμε σε μια πράσινη μετάβαση», πρόσθεσε.

Ανέφερε πως τρίτος πυλώνας είναι η προσιτή ενέργεια και πρόσθεσε πως «πρέπει η ενέργεια να είναι προσιτή στον κόσμο, να είναι φθηνή, γιατί το υψηλό κόστος ενέργειας προκαλεί προβλήματα, ουσιαστική στην κοινωνία και στην οικονομία».

Στο σημείο αυτό ο κ. Στεφάνου αναφέρθηκε σε θέση της ΟΕΒ ότι ένα από τα βασικά ζητήματα που έχει να αντιμετωπίσει η ανταγωνιστικότητα της κυπριακής οικονομίας το γεγονός ότι το κόστος της ενέργειας στην Κύπρο είναι πάρα πολύ υψηλό.

Σκιαγραφώντας την κατάσταση στην Κύπρο αναφορικά με το ενεργειακό πεδίο, ο ΓΓ του ΑΚΕΛ είπε ότι είναι φανερό ότι «η Κύπρος έχει μια βαθιά εξάρτηση από τα συμβατικά καύσιμα», ενώ «όλοι διαθέτουμε τουλάχιστον από δύο αυτοκίνητα στο κάθε σπίτι και δεν έχουμε και πολλές εναλλακτικές για να κινούμαστε».

Είπε ακόμη ότι ενεργειακά η Κύπρος είναι απομονωμένη και «απουσιάζουν εναλλακτικές σχετικά με τη διασύνδεση».

«Έχουμε αυτό το γεωγραφικό μειονέκτημα, το οποίο γίνεται ακόμα μεγαλύτερο, έχοντας υπόψιν την εκκρεμότητα στο Κυπριακό και την έλλειψη σχέσεων με την Τουρκία που είναι ο πλησιέστερος γεωγραφικός χώρος με την Κύπρο που θα μπορούσε να δημιουργήσει ασφαλώς περισσότερες εναλλακτικές», πρόσθεσε.

Είπε ακόμη ότι στα επόμενα χρόνια η Κύπρος αναμένεται να αντιμετωπίσει – και θα αντιμετωπίσει από φέτος – «μεγάλο πρόβλημα ενεργειακής επάρκειας».

Ο κ. Στεφάνου είπε ότι το ΑΚΕΛ διαπιστώνει ότι με τον τρόπο που έχουν διαμορφωθεί τα πράγματα, με αποφάσεις που ληφθήκαν, με στρεβλώσεις που αναπτύχθηκαν, έχουμε και πολλές προκλήσεις αναφορικά με το όλο σύστημα που έχει διαμορφωθεί στην Κύπρο που χαρακτηρίζεται από πολλές στρεβλώσεις, όπως είναι για παράδειγμα η μεταβατική ρύθμιση για την αγορά ηλεκτρισμού, που τελικά κάποιους ευνοεί, πολλούς δεν ευνοεί».

Ανέφερε ότι το ΑΚΕΛ πρόσφατα κατέθεσε πρόταση αναφορικά με τη φορολόγηση των υπερκερδών των ΑΠΕ.

«Είναι πεποίθησή μας ότι υπάρχουν υπερκέρδη σε εταιρείες ΑΠΕ  και σε μία περίοδο που ο κόσμος καλείται να βάζει βαθιά το χέρι στην τσέπη για να πληρώνει το ρεύμα, πρέπει να δούμε και πώς συμβάλλουν και αυτοί που τελικά κερδοσκοπούν και λόγω των στρεβλώσεων στην αγορά στην ράχη και των πολιτών και των επιχειρηματιών», πρόσθεσε.

Ανέφερε ότι «βγήκαμε χωρίς κανένα σχεδιασμό σε σχέση με τις άδειες για ΑΠΕ και χωρίς καμιάν προτεραιότητα» και πρόσθεσε πως «υπάρχει μία κατάσταση που είναι πραγματικά πολύ ανώμαλη».

Ο κ. Στεφάνου είπε ότι η Κύπρος είναι η δεύτερη ακριβότερη χώρα στην Ευρώπη σε σχέση με την αγοραστική δύναμη του μισθού σε ηλεκτρισμό και ότι η Κύπρος με βάση τις ευρωπαϊκές στατιστικές είναι στις πρώτες θέσεις της Ευρώπης στο ζήτημα της ενεργειακής φτώχειας.

«Ένας στους πέντε στην Κύπρο δεν καλύπτει τις ανάγκες του σε θέρμανση, σε κίνηση και σε ενέργεια», πρόσθεσε.

Πηγή: ΚΥΠΕ