Κάνουν τους κριτές, ζητούν διαφάνεια αλλά ζουν με τις σκιές οι πολιτικές δυνάμεις

Τα πράματα και θάματα που ανέδειξαν οι εκθέσεις της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για τη Συμμόρφωση των Πολιτικών Κομμάτων θα ήταν έκπληξη μόνο αν κανείς πίστευε ότι οι πολιτικές δυνάμεις στην Κύπρο αποτελούν μνημεία ηθικής και χρηστής διοίκησης. Στην πραγματικότητα σχεδόν κανένας δεν το πιστεύει όμως αυτό, καθώς πολλαπλές δημοσκοπήσεις έχουν αναδείξει μέσα στον χρόνο τον χαμηλό βαθμό εμπιστοσύνης που έχουν οι πολίτες στα κόμματα, ενώ η ίδια η τάση που εκφράζεται τα τελευταία χρόνια μέσα από την κάλπη, δείχνει και το μέγεθος της αποστροφής.

Μέσα από τα ευρήματα της Ελεγκτικής αναδεικνύεται για άλλη μία φορά η υποκρισία των πολιτικών δυνάμεων. Αυτοί που νομοθετούν και αυτοί που ασκούν κοινοβουλευτικό έλεγχο για τον τρόπο που εφαρμόζεται η νομοθεσία, αυτοί που κρίνουν και αυτοί που διατυπώνουν απαιτήσεις για τους άλλους, θεωρούν ότι οι ίδιοι δεν είναι απαραίτητο να συμμορφώνονται πλήρως με τον νόμο. Μπορούν να έχουν από αποκλίσεις μέχρι παρανομίες και να προβάλλουν όλων των ειδών τις δικαιολογίες για το γεγονός πως, άλλοι σε μεγαλύτερο και άλλοι σε μικρότερο βαθμό (γιατί τα στοιχεία δείχνουν πως κανείς δεν είναι τέλειος αλλά κάποιοι είναι… πολύ λιγότερο τέλειοι), δεν είναι σε θέση να υπηρετήσουν πλήρως τη διαφάνεια στα του οίκου τους και να είναι πλήρως συμβατοί με τη νομοθεσία που τους διέπει.

Ακόμη και νόμιμες ενέργειες που αφορούν την χρηματοδότησή τους συνοδεύονται από διάφορα ηθικά ερωτήματα. Για παράδειγμα αποδέχθηκαν εισφορές από νομικά ή φυσικά πρόσωπα που μάλλον δεν παίζουν πουρούδες έξω από τα οικήματά τους μετά από τις εκλογές, αλλά κατά κάποια… συγκλονιστική σύμπτωση, πήραν διαβατήρια της Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσα από το διαβόητο, πλέον, Κυπριακό Πρόγραμμα Επενδύσεων, που όπως αποδείχθηκε στην πορεία, αντί για ένα πρόγραμμα που θα ενίσχυε ουσιαστικά την Οικονομία μας, εξελίχθηκε σε ένα μνημείο προχειρότητας και παρανομίας, που ευνόησε λίγους και εκλεκτούς και διέσυρε την Κύπρο διεθνώς.

Μάλιστα, ορισμένοι που έσκιζαν τα ιμάτιά τους για το ΚΕΠ, δεν είχαν κανένα απολύτως πρόβλημα, όπως φαίνεται, να διασυνδεθούν οικονομικά με εταιρείες ή άτομα που ευνοήθηκαν από το ΚΕΠ και τις παθογένειές του. Σύμφωνα με την Ελεγκτική Υπηρεσία, κατά την περίοδο ελέγχου (2016-2021) ο ΔΗΣΥ συνολικά έλαβε 165,000 ευρώ σε εισφορές από φυσικά πρόσωπα που πολιτογραφήθηκαν μέσω ΚΕΠ. Υπενθυμίζεται ότι ο ΔΗΣΥ εκείνη την περίοδο βρισκόταν στην εξουσία και γι’ αυτό το θέμα εκκρεμεί καταγγελία και στην Αρχή Κατά της Διαφθοράς, που έγινε από το ΑΚΕΛ. Το 2016 από φυσικά πρόσωπα που σχετίζονταν με το ΚΕΠ έλαβε εισφορές πάντως και το ΑΚΕΛ, αλλά περιορίστηκαν στις 15,000 ευρώ.

Ταυτόχρονα, όπως προκύπτει από τα ευρήματα, την ίδια περίοδο ο ΔΗΣΥ έλαβε σχεδόν ακόμη 260,000 ευρώ από εταιρείες που συνδέονται με πρόσωπα που πολιτογραφήθηκαν. Από τέτοιες εταιρείες πήρε και 30,000 ευρώ το ΔΗΚΟ, το 2018. Μικρότερα ποσά εισέρευσαν στα ταμεία του ΕΛΑΜ και της ΔΗΠΑ, που πήραν από 5,000 ευρώ το 2021.

Πέραν από τους ίδιους τους πολιτογραφηθέντες και τις εταιρείες τους, τα κόμματα δεν είχαν ιδιαίτερους δισταγμούς ούτε στο να λαμβάνουν εισφορές από εταιρείες που λειτουργούσαν ως πάροχοι στο ΚΕΠ. Και πρόκειται για εισφορές που υπερέβησαν το μισό εκατομμύριο ευρώ σε περίοδο πέντε ετών. Και πάλι η μερίδα του λέοντος διοχετεύθηκε στον ΔΗΣΥ (€251.600), ωστόσο σε αυτή την περίπτωση πολύ υψηλό ήταν και το ποσοστό που έλαβε το ΔΗΚΟ (€248.850), ενώ το ΑΚΕΛ πήρε το διόλου ευκαταφρόνητο ποσό των 118.660 ευρώ. Επίσης από παρόχους δέχθηκε εισφορές ύψους 23,000 ευρώ η ΔΗΠΑ και 3,000 ευρώ η ΕΔΕΚ.

Όπως επεσήμανε η Ελεγκτική Υπηρεσία, «δεν καθορίζεται με σαφήνεια στη σχετική νομοθεσία σε ποιες ενέργειες πρέπει ή αναμένεται να προβαίνουν τα πολιτικά κόμματα, πριν την αποδοχή οποιασδήποτε εισφοράς, για να επιβεβαιώσουν την τήρηση των πιο πάνω προνοιών της νομοθεσίας, ούτε και ποια αποδεικτικά στοιχεία είναι δυνατόν να διατηρούν». Και τα κόμματα όχι απλώς δεν μπήκαν στη διαδικασία να τροποποιήσουν τη νομοθεσία ώστε να έχουν ένα αυστηρότερο ρυθμιστικό πλαίσιο, αλλά δεν έθεσαν και τα ίδια, όπως φαίνεται, κάποιους εσωτερικούς κανονισμούς ως προς την πηγή προέλευσης της χρηματοδότησής τους και κατά πόσον αυτή είναι συμβατή με τις θέσεις τους (κάποιες εκ των οποίων, ειδικά για το ΚΕΠ, προέκυψαν εκ των υστέρων) αλλά κυρίως να διερωτηθούν για τα κίνητρα που είχαν αυτοί οι επενδυτές. Ούτε και φρόντισαν να είναι επαρκώς συγυρισμένα και να τηρούν σωστά όλες τις διαδικασίες, ώστε να διαθέτουν ολοκληρωμένα μητρώα.

Αντιθέτως, πολιτικές δυνάμεις που έχουν τους βουλευτές τους να φωνάζουν όλη μέρα, εντός και εκτός Βουλής, στους διάφορους αξιωματούχους ότι έπρεπε να διερωτηθούν για το ένα και το άλλο πράγμα (και προφανώς πολύ συχνά έχουν δίκαιο) δεν διερωτήθηκαν γιατί μία εταιρεία που δεν δραστηριοποιείται στην Κύπρο να θέλει να επιχορηγήσει ένα κυπριακό κόμμα και δέχθηκαν ευχαρίστως τις εισφορές τους. Όπως ευχαρίστως δέχθηκαν και εισφορές από εταιρείες που κανένας δεν είναι σίγουρος αν υπάρχουν καν, αλλά τα φαντάσματα με διαθέσιμο ρευστό θεωρούνται προφανώς καλύτερα από τα υπόλοιπα φαντάσματα.

Ορισμένα κόμματα δεν έκαναν ούτε τα στοιχειώδη, δηλαδή να έχουν ξεκάθαρες οικονομικές καταστάσεις που να συμφωνούν μεταξύ τους και να διευκολύνουν τον έλεγχο ή αποδειχτικά στοιχεία διαθέσιμα στην Ελεγκτική Υπηρεσία, αφού δεν εξέδιδαν όλες τις αποδείξεις και δεν τηρούσαν σωστά αρχεία και καταστάσεις. Για παράδειγμα, στις εισφορές άνω των 500 ευρώ, στον ΔΗΣΥ παρατηρήθηκαν διαφορές συνολικού ύψους 114,487 ευρώ και για τα πέντε έτη, στο ΔΗΚΟ για τα έτη 2020 και 2021 παρατηρήθηκαν διαφορές συνολικού ύψους 10,360 ευρώ, στο ΕΛΑΜ για το έτος 2021 διαφορές ύψους 1,500 ευρώ και στην ΔΗΠΑ για το έτος 2021 διαφορές ύψους 2,500. Στη δε περίπτωση του ΑΚΕΛ δεν κατέστη καν δυνατόν να βρει η Ελεγκτική τις διαφορές, λόγω των κενών στα μητρώα των εισφορών του κόμματος.

Την ίδια στιγμή, το ΔΗΚΟ και το ΑΚΕΛ «ξεχνούσαν» ότι το ετήσιο επιτρεπόμενο όριο ανά εισφορέα είναι 50 χιλιάδες, με το ΑΚΕΛ μάλιστα να παίρνει σχεδόν 185,000 ευρώ καθ’ υπέρβαση και το ΔΗΚΟ 12,500.

Τα στοιχεία αυτά είναι άλλη μία απόδειξη πως συχνά σημασία δεν έχει για τα κόμματα τι κάνουν σωστά τα ίδια αλλά τι κάνουν λανθασμένα οι άλλοι. Δεν θέτουν για τον εαυτό τους τα υψηλά στάνταρτς που ευαγγελίζονται συνεχώς, όταν ασκούν κριτική στην εκάστοτε Κυβέρνηση ή όταν κατηγορούν το ένα το άλλο. Θα μπορούσαν να έψαχναν καλύτερα τους χορηγούς τους οι ίδιοι. Θα μπορούσαν να κρατούν καλύτερα βιβλία, να έχουν πιο ολοκληρωμένα στοιχεία, να έχουν οι ίδιες οι πολιτικές δυνάμεις την μίνιμουμ απαίτηση από τον εαυτό τους να είναι πλήρως σύννομες και κυρίως πλήρως διαφανείς. Θα μπορούσαν να φροντίζουν να μην υπάρχει η παραμικρή σκιά από πάνω τους. Όμως δεν το έκαναν όλοι…

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:

• Έτοιμη για αποφασιστική επίλυση του προβλήματος των οφειλών των ομάδων η Κυβέρνηση-«Σε εξέλιξη η διαδικασία»
• «Χρυσές» εισφορές μέσω ΚΕΠ και αποκλίσεις δεκάδων χιλιάδων εντόπισε η Ελεγκτική στα οικονομικά των κομμάτων