Τροποποίηση του περί ακίνητης ιδιοκτησίας νόμου για άρση διάκρισης φύλου ζητά η Λοττίδη

Την τροποποίηση του όρου «αλλοδαπός Κύπριος» στο άρθρο 2 του περί Κτήσης Ακίνητης Ιδιοκτησίας (Αλλοδαποί) Νόμου ώστε να αίρεται η διάκριση λόγω φύλου και να αποκαθίσταται η αρχή της ίσης μεταχείρισης, ζητά σε έκθεση που έδωσε στη δημοσιότητα τη Δευτέρα η Επίτροπος Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Μαρία Στυλιανού Λοττίδη.

Σύμφωνα με το κείμενο της έκθεσης, υποβλήθηκε στην Επίτροπο Διοικήσεως παράπονο με ηλεκτρονικό μήνυμα ημερομηνίας 8 Μαρτίου 2024, υποστηρίζοντας ότι ο περί Κτήσης Ακίνητης Ιδιοκτησίας (Αλλοδαποί) Νόμος [Κεφ. 109] περιέχει διατάξεις που ισοδυναμούν με διάκριση λόγω φύλου.

Ειδικότερα, αναφέρεται ότι, σύμφωνα με την παραπονούμενη, ο συγκεκριμένος Νόμος, ο οποίος ορίζει τους περιορισμούς στην απόκτηση ακίνητης ιδιοκτησίας από αλλοδαπούς, επιφυλάσσει πιο ευμενή μεταχείριση αφενός στους εκ πατρογονίας αλλοδαπούς Κύπριους, αφετέρου στις συζύγους Κύπριων ανδρών, κάτι που, όπως υποστηρίζει η παραπονούμενη, έχει ως αποτέλεσμα, να παραβιάζονται οι αρχές της ίσης μεταχείρισης και το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Συμπληρώνεται ότι με επιστολή του Γραφείου της Επιτρόπου, ημερομηνίας 4 Απριλίου 2024, προς τον Γενικό Διευθυντή Υπουργείου Εσωτερικών, ζητήθηκαν τα δικά του σχόλια και απόψεις επί του θέματος, ο οποίος, όπως σημειώνεται, με επιστολή του ημερομηνίας 18 Φεβρουαρίου 2025 ανέφερε ότι «ενόψει της κατάθεσης πρότασης νόμου από τον βουλευτή Νίκο Γεωργίου για την τροποποίηση του πιο άνω Νόμου, το Υπουργείο Εσωτερικών εξετάζει τις γενικότερες διατάξεις του εν λόγω Νόμου και το περιεχόμενο των εκδιδομένων δυνάμει αυτού Κανονισμών, σε συνεννόηση με τη Νομική Υπηρεσία, και θα επανέλθει σε εύθετο χρόνο».

Ακολούθως, σημειώνεται ότι σύμφωνα με τον περί της Κτήσης Ακίνητης Ιδιοκτησίας (Αλλοδαποί) Νόμο, «αλλοδαπός» σημαίνει μη πολίτη της Δημοκρατίας αλλά δεν περιλαμβάνει αλλοδαπό Κύπριο, ούτε αλλοδαπή σύζυγο πολίτη της Δημοκρατίας, η οποία δεν είναι χωρισμένη από το σύζυγο της δυνάμει απόφασης αρμόδιου Δικαστηρίου.

Προστίθεται ότι σύμφωνα με τις ερμηνευτικές διατάξεις (αρ 2) του νόμου, «“αλλοδαπός Κύπριος” σημαίνει πρόσωπο, όχι πολίτη της Δημοκρατίας, το οποίο γεννήθηκε στην Κύπρο κατά το χρόνο κατά τον οποίο οι γονείς του είχαν τη συνηθισμένη διαμονή τους στην Κύπρο ή του οποίου ο πατέρας γεννήθηκε στην Κύπρο κατά το χρόνο κατά τον οποίο οι γονείς του αναφερόμενου πατέρα είχαν τη συνηθισμένη διαμονή τους στην Κύπρο και περιλαμβάνει αλλοδαπή σύζυγο αλλοδαπού Κυπρίου η οποία δεν είναι χωρισμένη από το σύζυγο της δυνάμει απόφασης αρμόδιου Δικαστηρίου».

Περαιτέρω, σύμφωνα με το αρ. 3 του οικείου Νόμου, «απαγορεύεται η κτήση από αλλοδαπό ακίνητης ιδιοκτησίας διαφορετικά ή λόγω θανάτου χωρίς προηγούμενη άδεια του Υπουργικού Συμβουλίου», δηλαδή απαγορεύεται η κτήση από αλλοδαπό ακίνητης ιδιοκτησίας διαφορετικά ή λόγω θανάτου χωρίς προηγούμενη άδεια του Υπουργικού Συμβουλίου, με την υποβολή, δε, αίτησης για χορήγηση τέτοιας άδειας, το Υπουργικό Συμβούλιο επιλαμβάνεται της αίτησης αυτής, αποφασίζει σχετικά με αυτή και γνωστοποιεί γραπτώς την απόφαση του στο πρόσωπο που υπέβαλε την αίτηση με κάθε δυνατή ταχύτητα.

Συμπληρώνεται ότι η συγκεκριμένη πρόνοια δεν εφαρμόζεται, όπως προαναφέρθηκε, για τον αλλοδαπό Κύπριο, είτε γιατί γεννήθηκε στην Κύπρο όταν οι γονείς του διέμεναν στη Κυπριακή Δημοκρατία, είτε γιατί ο πατέρας του γεννήθηκε στη Κύπρο, όταν οι δικοί του γονείς διέμεναν στη Κυπριακή Δημοκρατία, η ίδια όμως προστασία δεν ισχύει για το πρόσωπο του οποίου η μητέρα γεννήθηκε στην Κύπρο κατά το χρόνο κατά τον οποίο οι γονείς της αναφερόμενης μητέρας είχαν τη συνηθισμένη διαμονή τους στην Κύπρο εν αντιθέσει με το πρόσωπο του οποίου ο πατέρας γεννήθηκε στην Κύπρο, ο οποίος αμέσως εμπίπτει στην κατηγορία του αλλοδαπού Κύπριου και εξαιρείται από την διαδικασία του άρθρου 3 ανωτέρω.

Δεν εξαιρείται επίσης από τον ορισμό του αλλοδαπού, ο αλλοδαπός σύζυγος Κυπρίας πολίτη, ενώ η αλλοδαπή σύζυγος Κύπριου πολίτη εμπίπτει στις εξαιρέσεις του όρου αλλοδαπός και δεν θεωρείται ως τέτοια (αλλοδαπή) με όλα τα ωφελήματα που αυτό συνεπάγεται.

«Από τη γραμματική ερμηνεία του άρθρου 2 του περί Κτήσης Ακίνητης Ιδιοκτησίας (Αλλοδαποί) Νόμου προκύπτει το βάσιμο της θέσης της παραπονούμενης, ότι δηλαδή υπάρχει διαφορετική αντιμετώπιση λόγω φύλου στις προϋποθέσεις κτήσης ακίνητης ιδιοκτησίας ανάμεσα σε δύο κατηγορίες προσώπων στα άτομα των οποίων ο πατέρας γεννήθηκε στην Κύπρο και σε εκείνα των οποίων η μητέρα γεννήθηκε στην Κύπρο, με αποτέλεσμα να υπάρχει δυσμενής διάκριση λόγω φύλου εις βάρος των προσώπων οι οποίοι διεκδικούν το τίτλο του αλλοδαπού Κύπριου ως εκ μητρογονίας απόγονοι. Αφετέρου, υπάρχει διαφορετική μεταχείριση ανάμεσα στις αλλοδαπές γυναίκες που συνάπτουν γάμο με άνδρες Κύπριους πολίτες και τους αλλοδαπούς άνδρες που συνάπτουν γάμο με γυναίκες Κύπριες, με αποτέλεσμα οι αλλοδαποί σύζυγοι Κύπριων γυναικών να έχουν δυσμενέστερη μεταχείριση από τις αλλοδαπές συζύγους Κύπριων ανδρών», σημειώνεται στη συνέχεια.

Προστίθεται ότι η εν λόγω ανωτέρω διαφορετική μεταχείριση και στις δύο περιπτώσεις «δεν φαίνεται να δικαιολογείται από ένα θεμιτό σκοπό και άρα συνιστά διάκριση, αλλά ούτε εν πάση περιπτώσει τέθηκε ποτέ τέτοιος ισχυρισμός από το αρμόδιο Υπουργείο, αντιθέτως παραδεχόμενος την διάκριση εκδήλωσε την πρόθεση συνολικής εξέτασης των διατάξεων του υπό αναφορά Νόμου, χωρίς όμως να τεθεί οποιοδήποτε χρονική προθεσμία».

«Υπό το φως των πιο πάνω, υποβάλλω την παρούσα Έκθεση στον Γενικό Διευθυντή Υπουργείου Εσωτερικών και την κοινοποιώ στον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, ούτως ώστε να προωθηθεί κατά το συντομότερο δυνατόν η τροποποίηση του όρου «αλλοδαπός Κύπριος» στο άρθρο 2 του περί Κτήσης Ακίνητης Ιδιοκτησίας (Αλλοδαποί) Νόμου ώστε να αίρεται η διάκριση λόγω φύλου και να αποκαθίσταται η αρχή της ίσης μεταχείρισης, αλλά και στην άρση οποιουδήποτε διάκρισης που εισάγει ο εν λόγω νόμος μεταξύ αλλοδαπών συζύγων Κύπριων πολιτών ανάλογα με το φύλο του Κύπριου πολίτη», καταλήγει στη σύστασή της η Επίτροπος Διοικήσεως.

Πηγή: ΚΥΠΕ