Η ανατρεπτική απόφαση του Εφετείου που διέταξε την αποφυλάκιση του δεσμοφύλακα-Ακύρωσε το πρωτόδικο Δικαστήριο

Η πλήρης ταύτιση των πρωτόδικων Δικαστηρίων με την πλευρά της Εισαγγελίας, σε ό,τι αφορά τα αιτήματα προφυλάκισης κατηγορουμένων, τα οποία στις πλείστες των περιπτώσεων εγκρίνονται, κάτι το οποίο διαφαίνεται και από τα επίσημα στατιστικά όπου κρατείται μεγάλος αριθμός υποδίκων στις Κεντρικές, χωρίς ωστόσο να ζυγιστούν σωστά όλα τα δεδομένα μιας υπόθεσης, αναδεικνύεται για άλλη μια φορά μέσα από την απόφαση του Εφετείου, το οποίο διέταξε την αποφυλάκιση του δεσμοφύλακα που κρατείτο για την υπόθεση με τις μεταπωλήσεις προϊόντων στις φυλακές.

Για την υπόθεση, πέραν του δεσμοφύλακα, παραπέμφθηκε σε δίκη ακόμη ένας κατάδικος και η σύζυγος του, ωστόσο για την τελευταία δεν είχε ζητηθεί η κράτηση της, σε αντίθεση με τους πρώτους δύο. Μάλιστα, αυτό που είχε προκαλέσει ιδιαίτερη εντύπωση, ήταν πως ακόμα και στην περίπτωση του κατάδικου, ζητήθηκε η κράτηση του ως υπόδικος, την ώρα που εκτίει ποινή φυλάκισης ως... κατάδικος, με την εκπρόσωπο του Εισαγγελέα να προτάσσει ως επιχείρημα τις αποδράσεις Κομμωτή και Αλ Καπόνε. Δηλαδή, ως κατάδικος υπάρχει το ενδεχόμενο να αποδράσει, ενώ ως υπόδικος όχι, δεδομένου πως δεν έχει δικαίωμα να μεταφέρεται σε άδεια.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Τα παράδοξα της Δικαιοσύνης-Ζήτησαν την κράτηση κατάδικου ως... υπόδικου λόγω Κομμωτή και Κίτα, διαφορετικοί χειρισμοί για την απόπειρα φόνου

Αναφορικά με τον δεσμοφύλακα, η εκπρόσωπος της Κατηγορούσας Αρχής, Αλεξία Σιαπανή, στην μακρά αγόρευση της, στήριξε το αίτημα της στον κίνδυνο φυγοδικίας, στον κίνδυνο επηρεασμό μαρτύρων αλλά και στην επαναδιάπραξη άλλων αδικημάτων. Ο τελευταίος λόγος απορρίφθηκε, ωστόσο η δικαστής συμφώνησε με τη θέση της Εισαγγελίας πως υπάρχει κίνδυνος φυγοδικίας, παρά τη θέση της δικηγόρου της του δεσμοφύλακα, Χλόης Κωνσταντίνου, ότι υπάρχουν ισχυροί δεσμοί του πελάτη της με την Κυπριακή Δημοκρατία, αφού πέραν του ότι είναι Κύπριος πολίτης και εργάζεται πέραν των 30 ετών στην δημόσια υπηρεσία, είναι μονογονιός ενός παιδιού που μόλις ενηλικιώθηκε. Επίσης, το πρωτόδικο Δικαστήριο συμφώνησε πως υπάρχει κίνδυνος επηρεασμού μαρτυρίας εάν αφεθεί ελεύθερος, ανεξαρτήτως εάν αναδείχθηκε από την υπεράσπιση πως βρίσκεται σε διαθεσιμότητα και θεωρείται παράδοξο να ζητείται η κράτηση του στον χώρου όπου διαπράχθηκαν τα κατ΄ ισχυρισμό αδικήματα και υπάρχουν μάρτυρες.

Σημειώνεται, πως όπως καταγράφεται και στην απόφαση του Εφετείου, «η μαρτυρία εναντίον του δεσμοφύλακα προκύπτει από κατάθεση την οποία έδωσε ο κατάδικος», ο οποίος μεταξύ άλλων ισχυρίζεται πως ο κατηγορούμενος, ως επικεφαλής της πτέρυγας, άφηνε τον δεύτερο κατηγορούμενο (σ.σ κατάδικος) να ασχολείται με εμπόριο προϊόντων, έναντι αμοιβής, ισχυριζόμενος πως κατά τον Οκτώβριο του 2024, έλαβε το χρηματικό ποσό των 1100 ευρώ.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Με την κατάθεση του κατάδικου στο Κακουργιοδικείο ο δεσμοφύλακας για το κυλικείο-Καταγγελία για εξαναγκασμό και πίεση από ανακριτές

Επέμειναν οι δύο πλευρές

Σε ό,τι αφορά τον κίνδυνο φυγοδικίας, με την έφεση, η δικηγόρος του δεσμοφύλακα, κα Κωνσταντίνου, υποστήριξε μεταξύ άλλων πως υπήρξε εσφαλμένη συστάθμιση των αντικειμενικών και υποκειμενικών παραγόντων, καθότι δόθηκε υπέρμετρη βαρύτητα στη σοβαρότητα των αδικημάτων και την επιβληθησόμενη ποινή, χωρίς να ληφθούν υπόψη, στον απαιτούμενο βαθμό, οι ισχυροί δεσμοί του πελάτη της με την Κύπρο και η δυνατότητα εξασφάλισης της παρουσίας του στη δίκη με κατάλληλους όρους εγγύησης. Για τη δε σοβαρότητα των αδικημάτων και την επιβληθησόμενη ποινή, υποστήριξε ότι πρωτοδίκως λήφθηκε υπόψη το μέγιστο της προβλεπόμενης δια νόμου ποινής, άνευ συσχετισμού με τις λεπτομέρειες των αδικημάτων. Τούτο είχε ως αποτέλεσμα την εσφαλμένη καθοδήγηση του πρωτόδικου Δικαστηρίου σε σχέση με τον βαθμό σοβαρότητας της υπόθεσης και το κίνητρο φυγοδικίας.

Αναφορικά με τον κίνδυνο επηρεασμού μαρτύρων, η κα Κωνσταντίνου υποστήριξε ότι η πρωτόδικη απόφαση εσφαλμένα στηρίχτηκε στην επαγγελματική του θέση και διασυνδέσεις του στον χώρο των Φυλακών, οι οποίες θα του επέτρεπαν να επηρεάσει μάρτυρες, χωρίς να υπάρχουν στοιχεία τα οποία να δικαιολογούν τέτοιο συμπέρασμα.

Στην αντίπερα όχθη, η εκπρόσωπος του Εισαγγελέα, επέμενε στα όσα υποστήριξε πρωτόδικα, ότι δηλαδή υπάρχει κίνδυνος επηρεασμού μαρτυρίας και κίνδυνος φυγοδικίας.

Σφάλμα Δικαστηρίου για τα περί κινδύνου επηρεασμού μαρτύρων

Εξετάζοντας τα όσα τέθηκαν ενώπιον του Εφετείου, το οποίο έδειξε να αιφνιδιάζεται όταν η συνήγορος υπεράσπισης του κατηγορουμένου τους ενημέρωσε για την επιστολή του Βοηθού Αρχηγού Αστυνομίας, Γιαννάκη Γεωργίου, για μεταφορά του στις Κεντρικές Φυλακές, διαφώνησε με τη θέση του πρωτόδικου Δικαστηρίου, που ήταν και θέση της Εισαγγελίας, ότι το γεγονός ότι έχει τεθεί σε διαθεσιμότητα δεν αναιρεί την ικανότητα του να επηρεάσει μάρτυρες απευθείας ή μέσω τρίτων, δεδομένου πως «30 και πλέον χρόνια εργάζεται ως δεσμοφύλακας, με αποτέλεσμα να μπορεί να συμπεράνει κανείς ότι έχει δημιουργήσει τέτοιες διασυνδέσεις στον συγκεκριμένο χώρο που θα του επέτρεπαν να επηρεάσει μάρτυρες, λαμβανομένου υπόψη ότι στους μάρτυρες συμπεριλαμβάνονται κατάδικοι αλλά και δεσμοφύλακες».

Το Εφετείο στην απόφαση του, που αφήνει πλήρως εκτεθειμένο το πρωτόδικο Δικαστήριο, υπέδειξε πως εσφαλμένα συμπέρανε την ύπαρξη κινδύνου επηρεασμού μαρτύρων, λόγω: (α) της κατ' ισχυρισμόν επιρροής της οποίας ο κατηγορούμενος φέρεται να ασκούσε στα εμπλεκόμενα πρόσωπα υπό την ιδιότητα του ως δεσμοφύλακας και (β) των διασυνδέσεων του στον χώρο των Κεντρικών Φυλακών, ένεκα της μακροχρόνιας υπηρεσίας του.

Σε ό,τι αφορά τον τρόπο με τον οποίο ο κατάδικος απευθύνθηκε στην Αστυνομία, κάτι που υπέδειξε στην αγόρευση της η εκπρόσωπος του Εισαγγελέα, Αλεξία Σιαπανή, ότι δηλαδή ενημέρωσε την Διεύθυνση των Φυλακών, τον είχε επισκεφθεί η Αστυνομία από τον Φεβρουάριο, ωστόσο επικαλούμενος φόβους, ζήτησε όπως μετατεθεί από την συγκεκριμένη πτέρυγα ο δεσμοφύλακας και ακολούθως θα δώσει γραπτή κατάθεση (σ.σ δύο μήνες μετά), το Εφετείο υπέδειξε πως δεν προσδιορίζεται κατά πόσο οι επικαλούμενοι φόβοι αφορούν τον κατηγορούμενο, ούτε υπάρχει μαρτυρία η οποία να καθιστά τον φόβο δικαιολογημένο.

«Στερεότυπη» προσέγγιση για τα περί φυγοδικίας

Αναφορικά με τον κίνδυνο φυγοδικίας, το Εφετείο υπέδειξε πως το πρωτόδικο Δικαστήριο, αφού αναφέρθηκε συνοπτικά στην μαρτυρία η οποία τέθηκε ενώπιον του και την προκύπτουσα πιθανότητα καταδίκης από εκτίμηση του μαρτυρικού υλικού στην όψη του, ανέφερε ότι έχοντας κατά νου τη σχετική νομολογία, η ποινή η οποία ενδέχεται να επιβληθεί, είναι αυστηρή και δη πολυετής φυλάκιση. Σε ό,τι αφορά την εξέταση των υποκειμενικών παραγόντων και δη τους οικογενειακούς και άλλους δεσμούς του δεσμοφύλακα με τη Δημοκρατία, το πρωτόδικο Δικαστήριο κατέληξε: «... κρίνω ότι οι δεσμοί του, ήτοι ότι πρόκειται για μονογονιό ενήλικου τέκνου πλέον Κύπριο Πολίτη που εργαζόταν για πέραν των 30 χρόνων στις Κεντρικές Φυλακές, με άριστες αξιολογήσεις ως προς την επίδοση του, δεν είναι τέτοιοι που να εξουδετερώνουν τον κίνδυνο φυγοδικίας».

Θέση με την οποία διαφώνησε το Εφετείο, το οποίο ανέφερε πως «ακολουθεί στην απόφαση μια στερεότυπη αναφορά» ότι δηλαδή, οι επιπτώσεις της κράτησης στην προσωπική, οικογενειακή και επαγγελματική ζωή του κατηγορούμενου, δεν μπορούν να υπερφαλαγγίσουν σ' αυτή την περίπτωση, όσο δυσμενείς και αν είναι για αυτόν και την οικογένεια του οι συνέπειες από την κράτηση. Και ότι, αυτά τα οποία ο κατηγορούμενος έχει να απωλέσει ενόψει των πολυετών ποινών φυλάκισης τις οποίες αντιμετωπίζει σε περίπτωση καταδίκης, είναι πολύ περισσότερα συγκριτικά από όσα θα απωλέσει σε περίπτωση φυγοδικίας». Σε σχέση με τους προτεινόμενους όρους εγγύησης του κατηγορούμενου, οι οποίοι αφορούσαν ποσό μέχρι €20.000 τοις μετρητοίς και €40.000 με αξιόχρεο εγγυητή, καθημερινή εμφάνιση σε Αστυνομικό Σταθμό παράδοση ταξιδιωτικών εγγράφων και τοποθέτηση του ονόματος του στον κατάλογο προσώπων των οποίων απαγορεύεται η έξοδος από τη Δημοκρατία (stop list), το πρωτόδικο Δικαστήριο κατέληξε ότι εν προκειμένω δεν είναι αρκετοί για την εξασφάλιση της παρουσίας του στο Δικαστήριο.

Με βάση τα πιο πάνω, το Εφετείο κατέληξε πως η παρουσία του δεσμοφύλακα στην δίκη θα μπορούσε να διασφαλιστεί με την επιβολή όρων και ως εκ τούτου διέταξε όπως αφεθεί ελεύθερος.