Διευκρινίσεις Κόμπου για την ευρωπαϊκή συζήτηση για Ισραήλ-Χρειάζεται «ροή βοήθειας σε κλίμακα»

Η στάση της Κύπρου στη συζήτηση που έγινε στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων για επανεξέταση της Συμφωνίας Σύνδεσης ΕΕ - Ισραήλ αφορούσε «την ωφέλεια που θα προέκυπτε από μία χθεσινή απόφαση» και δεν έρχεται σε αντίθεση με τη θέση της Κύπρου πως «πρέπει να υπάρξει αλλαγή της στάσης του Ισραήλ» και «μεγάλη ροή βοήθειας σε κλίμακα», δήλωσε την Τετάρτη το απόγευμα ο Υπουργός Εξωτερικών, Κωνσταντίνος Κόμπος, στις Βρυξέλλες.

«Χθες δεν υπήρξε ζήτημα λήψης απόφασης από τα κράτη μέλη. Τουναντίον, η μοναδική αρμοδιότητα η οποία υπάρχει, που είναι αποκλειστικής φύσεως, αφορά την Ύπατη Εκπρόσωπο, η οποία πήρε τελικά μια απόφαση, αφού πρώτα άκουσε τη γνώμη και τις απόψεις των κρατών μελών», σημείωσε ο κ. Κόμπος μιλώντας στην κάμερα του ΡΙΚ, προσθέτοντας πως η στάση καθορίζεται ανάλογα με τη διαδικασία.

Η ένσταση της Κύπρου, εξήγησε ο κ. Κόμπος, «ήταν ως προς το διαδικαστικό και την ωφέλεια που θα προέκυπτε από μία χθεσινή απόφαση αυτού του είδους, δεδομένου ότι στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή θα λάβουμε υπόψιν ότι η όποια έκθεση προκύψει δεν θα είναι από προσωπικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης που είναι επί του εδάφους» και ότι η έκθεση «θα πρέπει να περάσει από το Κολέγιο των Επιτρόπων και να υιοθετηθεί με ομοφωνία», διερωτόμενος τι θα σημαίνει για την ΕΕ «αν δεν περάσει με ομοφωνία από την Επιτροπή». 

«Θεωρώ ότι στην παρούσα φάση δεν εξυπηρετεί τον σκοπό για τον οποίο έγινε η συζήτηση», πρόσθεσε ο ΥΠΕΞ, υπογραμμίζοντας πως θέση της Κύπρου είναι ότι «θεωρούμε αυτό που συμβαίνει σε επίπεδο ανθρωπιστικής και της ανθρωπιστικής κατάστασης στη Γάζα τραγικό» και «απαράδεκτο», και τόνισε ότι «πρέπει να υπάρξει αλλαγή της στάσης του Ισραήλ» και «μεγάλη ροή βοήθειας σε κλίμακα».

Αναφερόμενος στη συζήτηση που έγινε ανέφερε πως «υπήρχε μια ομάδα κρατών που εξέφρασε έντονους ίσως προβληματισμούς αν μπορούσε να υπάρχει μια αλλαγή στη διαδικασία, στην πρόταση», λέγοντας πως ήταν μια «ειλικρινής συζήτηση, η οποία όμως ερμηνεύεται από κάποιους ως να είναι στάση κατά του παλαιστινιακού λαού» και τονίζοντας πως η Κύπρος έχει αποδείξει και μέσω της πρόσφατης επίσκεψης του ΠτΔ στη Ραμάλα τη στάση της.

Ο κ. Κόμπος σημείωσε πως είναι «πολύ πιο σημαντικό να υπάρξει έντονος ειλικρινής διάλογος και μεταφορά των μηνυμάτων σε ανώτατο επίπεδο ως προς αυτήν ακριβώς τη στάση που υπάρχει οριζόντια» καθώς «όλα τα κράτη μέλη ανησυχούν» και «βρίσκουν αυτή την κατάσταση απαράδεκτη».

Αναφέρθηκε ακόμα στη συζήτηση που έγινε στο πλαίσιο του Συμβουλίου Σύνδεσης με τον Ισραηλινό ΥΠΕΞ τον Φεβρουάριο, κάνοντας λόγο για «ειλικρινή συζήτηση, μια συζήτηση στην οποία τέθηκαν κάποια θέματα σε ένα γόνιμο διάλογο», και διερωτήθηκε αν αφαιρεθεί αυτή η επιλογή «ποιον άλλον τρόπο μόχλευσης έχει η Ευρωπαϊκή Ένωση».

Αναφερόμενος στη χρονική στιγμή, παρέπεμψε στις διαπραγματεύσεις για απελευθέρωση ομήρων και κατάπαυση του πυρός καθώς και τη ροή βοήθειας τις τελευταίες ώρες, «όχι στο βαθμό που πρέπει, όχι με τη συστηματικότητα που πρέπει» και δήλωσε πως «πρέπει να υπάρξει πίεση ως προς αυτή την πτυχή τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή».

Τόνισε ακόμα πως αυτό που έγινε ήταν «τοποθέτηση στα πλαίσια μιας συζήτησης και όχι άσκηση δικαιώματος ψηφοφορίας» που «δεν είναι κάτι το οποίο πάει ενάντια στη θέση αρχής, η οποία είναι κοινή και σαφής».

Σύμφωνα με τον κ. Κόμπο υπάρχει τις τελευταίες 48 ώρες κάποιο ενδιαφέρον για αξιοποίηση του θαλάσσιου ανθρωπιστικού διαδρόμου από την Κύπρο και έχουν γίνει κάποιες επαφές, αλλά πρόσθεσε πως η κυπριακή πλευρά θέλει να δει συγκεκριμένο πλάνο και δεδομένα για «τον τρόπο με τον οποίο θα λειτουργήσει η κατάσταση πραγμάτων εντός της Γάζας» και πώς θα προσεγγίσει την αποστολή βοήθειας το Ισραήλ.

Τέλος ο κ. Κόμπος αναφέρθηκε και στη συζήτηση για το πρόγραμμα SAFE για ενίσχυση των επενδύσεων στην ευρωπαϊκή άμυνα, το οποίο εγκρίθηκε την Τετάρτη από τους μόνιμους αντιπροσώπους και αναμένεται εγκριθεί τυπικά την ερχόμενη εβδομάδα από το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων.

Ο κ. Κόμπος σημείωσε πως πρέπει να αναμένουν την υιοθέτηση του κειμένου και τη νομική βάση πάνω στην οποία θα στηριχτεί, ενώ σημείωσε ότι «θεωρούμε ότι οι ανησυχίες μας καταγράφονται στον βαθμό που αυτό είναι δυνατό, δεδομένης της διαδικασίας».

Νωρίτερα, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση από το ΓΤΠ, ο κ. Κόμπος συμμετείχε στην 3η Υπουργική Σύνοδο Ευρωπαϊκής Ένωσης - Αφρικανικής Ένωσης, κατά την οποία αξιολογήθηκε η πρόοδος που έχει σημειωθεί από την προηγούμενη διάσκεψη κορυφής το 2022, ενώ έγινε επίσης συζήτηση για την ειρήνη, την ασφάλεια και τη διακυβέρνηση, καθόσον η Αφρική αποτελεί γεωπολιτική προτεραιότητα της ΕΕ σε μια περίοδο αυξημένης γεωπολιτικής αστάθειας.

Στην παρέμβασή του, ο Υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε στα ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι αφρικανικές χώρες, συμπεριλαμβανομένων βίαιων συγκρούσεων, οικονομικής στασιμότητας, επισιτιστικής ανασφάλειας, και αυξημένων μεταναστευτικών ροών, και τόνισε ότι η Κύπρος υποστηρίζει σθεναρά τις προσπάθειες της ΕΕ για στήριξη της Αφρικανικής ηπείρου.

Ο κ. Κόμπος ανέφερε επίσης ότι για την Κύπρο, το 2025, που οδηγεί στην Κυπριακή Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ του 2026, είναι ένα έτος στο οποίο δίνεται έμφαση στην Αφρική. Πέραν των συχνών επαφών με αφρικανικές χώρες, στην εργαλειοθήκη που χρησιμοποιεί η Κύπρος, περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων, η παροχή υποτροφιών, αναπτυξιακής βοήθειας και ιατροφαρμακευτικού υλικού.

Στο περιθώριο των εργασιών της Συνόδου, ο Υπουργός Εξωτερικών είχε ξεχωριστές διμερείς συναντήσεις με τους Υπουργούς Εξωτερικών της Γκάνας, της Αιγύπτου και της Σομαλίας.

Πηγή: ΚΥΠΕ