Στέγες ηλικιωμένων σε αδιέξοδο-Πέντε χρόνια αναμονής για το νομοσχέδιο, έπεται συνάντηση

Κτήρια αφημένα στη φθορά του χρόνου, μηδενικές εισδοχές την τελευταία δεκαετία και ένοικοι που διαβιούν στην ίδια στέγη για περισσότερα από 30 έτη, είναι μόνο μερικά από τα ευρήματα της έκθεσης της Επιτρόπου Διοικήσεως σχετικά με τις κρατικές στέγες ηλικιωμένων.

Με το νομοσχέδιο για τη ρύθμιση των κρατικών στεγών να έχει μπει στα συρτάρια από το 2019, κρίνεται πλέον αναγκαία η επίσπευση της επικαιροποίησής του, όπως και η άμεση εφαρμογή του, ώστε να παρέχονται ποιοτικές υπηρεσίες φροντίδας και να αναβαθμιστούν οι κτηριακές εγκαταστάσεις, οι οποίες φανερώνουν έντονα σημάδια παλαιότητας.

Σύμφωνα με πληροφορίες του REPORTER, την ερχόμενη Δευτέρα αναμένεται να πραγματοποιηθεί συνάντηση της υφυπουργού Κοινωνικής Πρόνοιας, Μαριλένας Ευαγγέλου, με επιτροπές του Φορέα Τρίτης Ηλικίας, ώστε να γίνουν διαβουλεύσεις, αφού το νομοσχέδιο πρέπει επιτέλους να ξεπαγώσει, καθώς θα ενταχθεί στο Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για την Ενεργό Γήρανση που σχεδιάζεται.

Μιλώντας στον REPORTER, ο πρόεδρος του Παρατηρητηρίου Τρίτης Ηλικίας, Δήμος Αντωνίου, ανέφερε πως η ανάγκη για σχετικό νομοσχέδιο υπάρχει από το 2019, επί υπουργίας της Ζέτας Αιμιλιανίδου. «Είχαν δημιουργηθεί επιτροπές στον Φορέα Τρίτης Ηλικίας, καταθέσαμε τις δικές μας προτάσεις για την επικαιροποίηση του νομοσχεδίου για τις στέγες ηλικιωμένων και έκτοτε έχει μείνει στο συρτάρι».

Σχολιάζοντας την αναφορά της Επιτρόπου Διοικήσεως για την εισήγηση αναβάθμισης/ανακαίνισης κτηρίων και χώρων υγιεινής των κρατικών στεγών, ο κ. Αντωνίου σημείωσε πως «από τη στιγμή που βρίσκονται υπό την ευθύνη του κράτους και το ίδιο αναγνωρίζει την ανάγκη αναβάθμισής τους, οφείλει να φροντίσει τα του οίκου του. Πρέπει να βελτιωθούν οι δομές και τα προγράμματα που υφίστανται, και όχι μόνο οι κτηριακές εγκαταστάσεις. Δεν είναι σε τόσο άσχημη κατάσταση, αλλά σίγουρα χρήζουν βελτίωσης, καθώς έχουν παραμεληθεί. Πρέπει επιτέλους να προχωρήσουν στην ενίσχυσή τους».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Εντόπισε προβλήματα και ανάγκη εκπαίδευσης σε στέγες ηλικιωμένων η Λοττίδου-Ζητά ρύθμιση μέσω Νομοσχεδίου

Σε ό,τι αφορά τις ανάγκες πρόσληψης εξειδικευμένου προσωπικού, ο κ. Αντωνίου ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «έβγαλε η γλώσσα μας μαλλιά τόσα χρόνια να λέμε ότι πρέπει να εκπαιδεύονται όλοι ανεξαιρέτως όσοι εργάζονται στον τομέα των ιδρυμάτων. Υπάρχει προσωπικό σε ιδρύματα που δεν μιλά ελληνικά ή δεν είναι επαρκώς καταρτισμένο στη φροντίδα των ηλικιωμένων, και είναι ένα πρόβλημα που καλύπτεται από την επικαιροποίηση του νομοσχεδίου».

Επισήμανε πως υπάρχουν προγράμματα μέσω της ΑνΑΔ, τα οποία πολλά ιδρύματα δεν εκμεταλλεύονται, προκειμένου να εκπαιδεύσουν και να καταρτίσουν το προσωπικό τους. «Μόνον αν θεσμοθετηθεί με αυστηρό τρόπο, θα υποχρεωθούν τα ιδρύματα να το πράξουν. Μην ξεχνάμε ότι το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας θα παρέχει πλέον 1.300 ευρώ σε κάθε ίδρυμα για να φιλοξενεί ηλικιωμένους που δεν μπορούν να πληρώσουν, με βάση ποιοτικά κριτήρια. Ένα από αυτά τα κριτήρια πρέπει να είναι πως το προσωπικό των ιδρυμάτων πρέπει να είναι καταρτισμένο σε συγκεκριμένους τομείς φροντίδας ηλικιωμένων».

Ερωτηθείς για τα παράπονα και τις καταγγελίες που δέχεται το Παρατηρητήριο για παραβιάσεις των δικαιωμάτων ηλικιωμένων σε στέγες, ο κ. Αντωνίου επισήμανε πως «λαμβάνουμε αρκετές, και μάλιστα φέτος είναι αυξημένες σε σχέση με πέρσι. Βρισκόμαστε σε συνεργασία με το Υφυπουργείο Πρόνοιας όταν πρόκειται για εξόφθαλμες παραβιάσεις και θεωρώ ότι γίνεται καλή δουλειά όσον αφορά παρατηρήσεις και παραινέσεις προς τα ιδρύματα. Μην ξεχνάμε ότι τα προηγούμενα χρόνια έκλεισαν και ιδρύματα. Συνεπώς, με την επικαιροποίηση της νομοθεσίας, οι έλεγχοι θα γίνουν ακόμη πιο αυστηροί».

Καμία απάντηση από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας

Από πλευράς του, σε δηλώσεις στον REPORTER, ο γενικός γραμματέας της Ένωσης Κυπρίων Συνταξιούχων, Κώστας Σπαρτάρης, σημείωσε ότι έχει αποστείλει υπόμνημα με τις απόψεις τους για το νομοσχέδιο των στεγών ηλικιωμένων από το 2023. Επίσης, στάλθηκε δεύτερο υπόμνημα τον περασμένο Οκτώβριο, καθώς και υπενθυμιστική επιστολή πριν από περίπου ένα μήνα με αίτημα για συνάντηση, χωρίς ωστόσο να λάβουν κάποια απάντηση.

Εξήγησε πως έχουν γίνει επισημάνσεις για το νομοσχέδιο σε όλους τους Υπουργούς Εργασίας και αργότερα στους Υφυπουργούς Κοινωνικής Πρόνοιας, ωστόσο φαίνεται ότι το θέμα έχει «παγώσει» στη Νομική Υπηρεσία. «Εμείς έχουμε κάνει τις παρατηρήσεις μας πάνω στο νομοσχέδιο, το εκσυγχρονίσαμε με βάση τα νέα δεδομένα, για σκοπούς καλύτερου ελέγχου λειτουργίας, για να είναι το προσωπικό εκπαιδευμένο, και άλλες απόψεις, οι οποίες καταγράφηκαν και δόθηκαν τότε στο Υπουργείο Εργασίας. Από τότε, κάθε φορά που ζητάμε να μάθουμε πού βρίσκεται το νομοσχέδιο, μας λένε ότι είναι στη Νομική Υπηρεσία και επεξεργάζεται», ανέφερε.

Περαιτέρω, σχολιάζοντας το γεγονός ότι αρκετές στέγες ηλικιωμένων λειτουργούν υπό την εποπτεία των Συμβουλίων Κοινωνικής Ενσωμάτωσης, τα οποία υπάγονται στα κοινοτικά συμβούλια, επισήμανε πως «με βάση την αλλαγή του επιδόματος φροντίδας για ηλικιωμένα άτομα όταν χρειάζονται να μπουν σε στέγες, έχει γίνει μία διαφοροποίηση σε ό,τι αφορά το ύψος του ποσού που παρέχεται ως χορηγία από το Γραφείο Ευημερίας μέσω της Νομοθεσίας για το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα».

Παράλληλα, σημείωσε πως «η αύξηση του ποσού πλέον φτάνει τα 1.300 ευρώ, ενώ προηγουμένως ήταν πολύ χαμηλό, μόνο 745, και σε αυτό συμπεριλαμβανόταν η σύνταξη του συγκεκριμένου ατόμου. Αν, για παράδειγμα, κάποιος λαμβάνει 700 ευρώ και πρόκειται να πάει σε γηροκομείο, και είναι δικαιούχος του επιδόματος ενώ το κόστος του γηροκομείου είναι 1.300 ευρώ, θα του συμπληρωθούν τα 600 ευρώ».

Ωστόσο, ο κ. Σπαρτάρης τόνισε πως «ένας από τους βασικούς όρους που βάλαμε εμείς, και τον οποίο έχει τηρήσει το Υφυπουργείο Πρόνοιας, ήταν να γίνει εξέταση των στεγών ώστε να λειτουργούν με σωστά πρότυπα για μία αξιοπρεπή διαβίωση. Αν δεν είναι κατάλληλες οι δομές, τότε δεν θα μπορούν να ενταχθούν στο συγκεκριμένο σχέδιο».

Παράλληλα, σημείωσε πως «οι συνταξιούχοι στην Κύπρο είναι πέραν των 168 χιλιάδων, και ανάμεσα σε αυτούς υπάρχουν 30 χιλιάδες άτομα με πολύ χαμηλές συντάξεις, που εντάσσονται και στο σχέδιο των χαμηλοσυνταξιούχων, ώστε να λαμβάνουν τη μικρή επιταγή. Όμως, από το 2013 μέχρι σήμερα, το εισοδηματικό όριο που καθορίζει το όριο της φτώχειας —βάσει του οποίου κρίνεται αν κάποιος είναι δικαιούχος ή όχι— παραμένει το ίδιο: 794 ευρώ τον μήνα για ένα άτομο και 1.191 ευρώ για δύο άτομα. Δεν έχουν αλλάξει τα εισοδηματικά κριτήρια, ενώ θα έπρεπε, λόγω της ακρίβειας, με αποτέλεσμα να παρατηρούνται αδικίες, ακόμη και ανάμεσα στους χαμηλοσυνταξιούχους».