Νομοσχέδιο Μαλλιωτάκη για ενίσχυση της συνεργασίας ΗΠΑ-Κύπρου-Ελλάδας-Ισραήλ για την αντιτρομοκρατία

Νέο νομοσχέδιο για την ενίσχυση της συνεργασίας των ΗΠΑ με την Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ στον τομέα της αντιτρομοκρατίας και της θαλάσσιας ασφάλειας κατέθεσε στη Βουλή των Αντιπροσώπων η ελληνοαμερικανίδα βουλευτής του Ρεπουμπλικανικού κόμματος Νικόλ Μαλλιωτάκη. Μεταξύ άλλων, το νομοσχέδιο περιλαμβάνει διατάξεις για την εξάλειψη ορισμένων περιορισμών και εξαιρέσεων για αμυντικά είδη και τις απαιτήσεις σχετικά με τη βοήθεια ασφαλείας και τις πωλήσεις προς την Κυπριακή Δημοκρατία. Η άρση του εμπάργκο όπλων, το οποίο επιβλήθηκε στην Κύπρο το 1987, απαιτεί επί του παρόντος την ανανέωση της σχετικής απόφασης των ΗΠΑ σε ετήσια βάση.

Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο φέρει τον τίτλο «Νόμος για την Αμερικανό-Ελληνο-Ισραηλινή Συνεργασία στην Αντιμετώπιση της Τρομοκρατίας και στην Θαλάσσια Ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο 2025».

Εκτός από την κ. Μαλλιωτάκη εισηγητές του νομοσχεδίου είναι οι βουλευτές Τόμας Κιν Τζούνιορ, Νταν Γκόλντμαν και Τζος Γκότμαϊμερ και αποτελεί μια διακομματική πρωτοβουλία που επιδιώκει την ενίσχυση της συνεργασίας και την εκπαίδευση στον τομέα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας και της θαλάσσιας ασφάλειας στο πλαίσιο του σχήματος 3+1 μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών, Ισραήλ, Ελλάδας και Κυπριακής Δημοκρατίας.

Σχετικά με την Κυπριακή Δημοκρατία, το νομοσχέδιο αναφέρει ότι έχει περιγραφεί από το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ «ως σημαντικός εταίρος για την περιφερειακή σταθερότητα, ασφάλεια και ευημερία» και ότι «η συνεργασία μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κυπριακής Δημοκρατίας βρίσκεται σε ιστορικό υψηλό επίπεδο».

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κυπριακή Δημοκρατία συμφώνησαν σε μια δήλωση προθέσεων σχετικά με τη διμερή συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας το 2018 και σε έναν οδικό χάρτη αμυντικής συνεργασίας για το 2024-2029 «με στόχο την προώθηση της σταθερότητας, της ασφάλειας και της ευημερίας στην περιοχή», προστίθεται.

Αναφέρεται επίσης ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κυπριακή Δημοκρατία έχουν εμπλακεί σε στρατηγικό διάλογο που περιλαμβάνει συντονισμό κατά της τρομοκρατίας.

Μεταξύ άλλων, το νομοσχέδιο αναφέρει ότι το Ισραήλ θεωρείται «μεγάλος μη-ΝΑΤΟϊκός σύμμαχος» και «σπουδαίος εταίρος των ΗΠΑ» με τον οποίο η χώρα συνδέεται με «άθραυστο δεσμό», και η Ελλάδα χαρακτηρίζεται ως «ηγέτιδα στην περιοχή» και ως «ένας βασικός σύμμαχος του ΝΑΤΟ», ξοδεύοντας σταθερά πάνω από το 2% του ΑΕΠ της για την άμυνα.

Το νομοσχέδιο αναφέρει επίσης ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κυπριακή Δημοκρατία έχουν ιστορικό ισχυρής αντιτρομοκρατικής συνεργασίας. Το Υπουργείο Εξωτερικών έχει περιγράψει την Κυπριακή Δημοκρατία ως εταίρο που «έχει συνεργαστεί στενά με τις Ηνωμένες Πολιτείες σε διμερές επίπεδο και ως μέλος της ΕΕ, καθώς και με άλλες χώρες σε διεθνείς αντιτρομοκρατικές προσπάθειες», σημειώνεται.

Επιπρόσθετα, σημειώνει ότι το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ ανέφερε ότι «οι αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας έχουν λάβει ενισχυμένα μέτρα ασφαλείας για την πρόληψη τρομοκρατικών ενεργειών μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου στο Ισραήλ. Η Κυπριακή Αστυνομία πραγματοποίησε αυξημένες περιπολίες στα αεροδρόμια, τα λιμάνια, τις μαρίνες και τα λιμάνια- αξιολόγησε στόχους υψηλής απειλής -κυρίως ισραηλινού και αμερικανικού ενδιαφέροντος- και παρείχε συχνές περιπολίες- παρείχε αστυνομική παρουσία σε όλες τις συναγωγές στη Λάρνακα, τη Λεμεσό και την Πάφο- αύξησε την αστυνομική κάλυψη στην ισραηλινή πρεσβεία». Προσθέτει ότι η Κυπριακή Δημοκρατία έχει δεχθεί απειλές από τρομοκρατικές οργανώσεις που υποστηρίζονται από το Ιράν, συμπεριλαμβανομένης της Χεζμπολάχ.

Στο νομοσχέδιο σημειώνεται η σημασία του κέντρου CYCLOPS στην Κύπρο, ως εκπαιδευτικού κέντρου με τη στήριξη των ΗΠΑ.

Αναφέρεται ακόμη ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες, το Ισραήλ, η Ελλάδα και η Κυπριακή Δημοκρατία μοιράζονται τον κοινό στόχο να διασφαλίσουν την προστασία της Ανατολικής Μεσογείου από παραβιάσεις της θαλάσσιας ασφάλειας.

Το νομοσχέδιο προτείνει τη δημιουργία υποδομών ασφαλείας εντός του σχήματος 3+1 κατά της τρομοκρατίας, καθώς και για την θαλάσσια ασφάλεια και ασφάλεια συνόρων, την ενίσχυση στρατηγικής συνεργασίας, κοινών ασκήσεων, ανταλλαγής πληροφοριών, τη στήριξη του κέντρου CYCLOPS και της βάσης Σούδας και τη διεύρυνση της συμμετοχής στο Πρόγραμμα Υποτροφιών για την Καταπολέμηση της Τρομοκρατίας και στο πρόγραμμα IMET (Διεθνής Στρατιωτική Εκπαίδευση και Κατάρτιση).

Οι πρόνοιες αναφέρουν επίσης ότι η Διακοινοβουλευτική Ομάδα Συνεργασίας για την Ασφάλεια της Ανατολικής Μεσογείου, θα συνεδριάζει τουλάχιστον δύο φορές τον χρόνο με αντίστοιχες κοινοβουλευτικές αντιπροσωπείες από το Ισραήλ, την Κύπρο και την Ελλάδα.

Προτείνεται επίσης η δημιουργία ενός νέου εκπαιδευτικού προγράμματος κατά της τρομοκρατίας – το CERBERUS –  το οποίο θα λειτουργεί στο κέντρο CYCLOPS στην Κύπρο και με στόχο την ενίσχυση της διαλειτουργικότητας και κοινής εκπαίδευσης μεταξύ των τεσσάρων καρτών.

Προτείνει ακόμη τη δημιουργία της Πρωτοβουλίας Εκπαίδευσης και Ετοιμότητας για την Επιβολή της Θαλάσσιας Ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο (ΤRIREME), η οποία θα διεξάγεται στη Ναυτική Βάση Σούδας.

Προβλέπεται επίσης ότι θα υποβάλλονται τακτικές ενημερώσεις και εκθέσεις για την υλοποίηση και τα αποτελέσματα των νέων προγραμμάτων κατάρτισης.

Το νομοσχέδιο προτείνει χρηματοδότηση 5 εκατ. δολαρίων για υποδομές και εξοπλισμό στο κέντρο CYCLOPS, για σκοπούς εκπαίδευσης για την αντιτρομοκρατική συνεργασία, καθώς και 5 εκταμ. δολάρια για τον κόλπο της Σούδας (εγκαταστάσεις και εξοπλισμός) και 1,5 εκατομ. δολάρια ετησίως (2026–2029) για το CERBERUS και το TRIREME, για κάθε πρόγραμμα.

Όσον αφορά τη συνεργασία Διεθνούς Στρατιωτικής Εκπαίδευσης & Εκπαίδευσης (IMET), το νομοσχέδιο προβλέπει ετήσια βοήθεια 1 εκατομ. δολαρίων για το Ισραήλ, 250.000 δολαρίων για την Ελλάδα και 250.000 δολαρίων για την Κύπρο.

Το νομοσχέδιο προβλέπει επίσης 5.000.000 δολάρια για τη δημιουργία νέων εγκαταστάσεων και την απόκτηση νέου εξοπλισμού για την Ναυτική Βάση της Σούδας, σε συντονισμό με τον Υπουργό Άμυνας της Ελλάδας, για σκοπούς εκπαίδευσης ναυτικής ασφάλειας.

Προτείνει επίσης μια γενική υποστήριξη 2 εκατομ. δολαρίων ετησίως τόσο για την Κύπρο όσο και για την Ελλάδα από το 2026 έως το 2029.

Το νομοσχέδιο προτείνει την άρση των προηγούμενων περιορισμών στις πωλήσεις αμυντικών εξοπλισμών και στη βοήθεια των ΗΠΑ προς την Κύπρο, τροποποιώντας τον Νόμο για την Εξωτερική Βοήθεια και τον Νόμο περί Εξουσιοδότησης Εθνικής Άμυνας (NDAA) του 2020.

Πηγή: ΚΥΠΕ