Οργανώσεις κατηγορούν το Τμήμα Δασών ότι δεν αποδέχεται όρους Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης για Ακάμα

Το Τμήμα Δασών εξακολουθεί να μην αναγνωρίζει την παράβαση νομικά δεσμευτικών όρων της Έκθεσης Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης (ΕΟΑ) και ουσιωδών όρων της Γνωμάτευσης Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για το Σχέδιο Αειφόρου Ανάπτυξης Εθνικού Δασικού Πάρκου (ΕΔΠ) Ακάμα, καθώς και ειδικών όρων της Αιτιολογημένης Διαπίστωσης για τη Φάση Α’ του έργου βελτίωσης του κύριου οδικού δικτύου του ΕΔΠ Ακάμα, αναφέρουν σε κοινή τους ανακοίνωση τη Δευτέρα οι οργανώσεις Terra Cypria, BirdLife Cyprus, Cyprus Wildlife Society και η Πρωτοβουλία για την Διάσωση των Φυσικών Ακτών.

Επιπρόσθετα, αναφέρουν ότι το Τμήμα Δασών δεν αποδέχεται την εφαρμογή νομικά δεσμευτικών όρων της Συμπληρωματικής Έκθεσης ΕΟΑ για τη Φάση Α’ του έργου βελτίωσης του κύριου οδικού δικτύου του ΕΔΠ Ακάμα, η υλοποίηση των οποίων μάλιστα προνοείται από σχετικές αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου, ημερομηνίας 20/12/2023 και 19/03/2024.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση, στα πλαίσια ολοκλήρωσης της διαδικασίας επαναξιολόγησης της Φάσης Α’ του έργου βελτίωσης του κύριου οδικού δικτύου του ΕΔΠ Ακάμα, το Τμήμα Δασών υπέβαλε συμπληρωματικά στοιχεία στο Τμήμα Περιβάλλοντος στις 06.03.2025, ενώ ακολούθως, το Τμήμα προέβη στη σύγκληση νέας συνεδρίας της Ad-hoc Επιτροπής για την ΕΟΑ, η οποία αναμένεται να πραγματοποιηθεί την Τετάρτη, 16/04/2025.

Όπως αναφέρεται, σύμφωνα με σχετικό έγγραφο, με τίτλο «Θέση του Τμήματος Δασών για τη συνέχιση των έργων της Α’ Φάσης του οδικού δικτύου του ΕΔΠ Ακάμα» (σελ. 1): «Η θέση του Τμήματος Δασών είναι ότι η αξιολόγηση που έγινε έχει καταδείξει ότι οι σχεδιασμοί, οι οποίοι υλοποιούνται, είναι εντός των πλαισίων και είναι οι ενδεδειγμένοι για την περιοχή», δηλαδή, σύμφωνα με τις οργανώσεις, «το Τμήμα Δασών εξακολουθεί να θεωρεί ότι όλα έγιναν σωστά, παρά την αντίθετη γνώμη όλων των υπόλοιπων Αρχών (Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Υπουργικό Συμβούλιο, Περιβαλλοντική Αρχή, Μέλη Ad-hoc Επιτροπής για την ΕΟΑ, Κοινοβουλευτική Επιτροπή Περιβάλλοντος, Ελεγκτική Υπηρεσία, ΕΤΕΚ, κ.α.)»

Όπως προκύπτει από τα σχετικά έγγραφα που υπέβαλε το Τμήμα Δασών, από τους συνολικά δεκαεννιά (19) νομικά δεσμευτικούς όρους της Έκθεσης ΕΟΑ, η οποία εκδόθηκε από το Τμήμα Περιβάλλοντος στις 11/03/2024 το Τμήμα Δασών αποδέχεται τους ακόλουθους πέντε όρους.

Ειδικότερα, σημειώνεται ότι γίνονται αποδεκτοί οι όροι περί αντιμετώπισης επιπτώσεων και αποκατάστασης της περιβαλλοντικής ζημιάς που έχει προκληθεί από παρακείμενα έργα οδοποιίας και διαχωρισμού οικοπέδων, τα οποία υλοποιήθηκαν από τον Δήμο Πέγειας, χωρίς να υποβληθούν σε Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση (Όροι 1 και 2), διάνοιξης περασμάτων διέλευσης της άγριας πανίδας και πτηνοπανίδας κατά μήκος των τοίχων αντιστήριξης (Όρος 9), αποκατάστασης των οικοτόπων και της βλάστησης (Όρος 11) και κλεισίματος παράνομων δρόμων και αυθαίρετων προσβάσεων κατά μήκος της ακτογραμμής (Όρος 17).

Αντίστοιχα, αναφέρεται ότι το Τμήμα Δασών δεν αποδέχεται τους όρους περί κατάργησης των τοίχων αντιστήριξης, καθώς και υποβάθμιση και βελτίωση της μηκοτομής του δρόμου Άσπρος – Τοξεύτρα – Λάρα (Όρος 3), κατάργησης των τοίχων αντιστήριξης κατά μήκος των σπηλαιοειδών βραχωδών σχηματισμών στην Τοξεύτρα (Όρος 4), απαγόρευσης κατασκευής νέων τοίχων αντιστήριξης κατά μήκος του δρόμου Τοξεύτρα – Άβακας (Όρος 5, κατάργησης των υπερεκσκαφών για την αντιμετώπιση εδαφολογικών προβλημάτων στο δρόμο Άσπρος – Τοξεύτρα – Λάρα (Όρος 6) και μείωσης των απαιτούμενων εκσκαφών σε βραχώδες υπέδαφος  για την κατασκευή του οδοστρώματος στο δρόμο Άσπρος – Τοξεύτρα – Λάρα (Όρος 7).

Επιπλέον, σημειώνεται ότι δεν γίνονται αποδεκτοί οι όροι περί έγκρισης νέας διατομής με μειωμένες διαστάσεις και ύψος ρείθρου στο δρόμο Άσπρος – Τοξεύτρα – Λάρα (Όρος 8), αφαίρεσης ολόκληρου του μήκους του λάστιχου υδροδότησης και του καλωδίου ηλεκτροδότησης κατά μήκος του δρόμου Άσπρος – Τοξεύτρα – Λάρα με περιβαλλοντικά αποδεκτό τρόπο, καθώς και μεταφορά τους εκτός του ΕΔΠ Ακάμα (Όρος 10), κατάργησης όλων των τοίχων αντιστήριξης στο δρόμο Τοξεύτρα – Άβακας (Όρος 12), εφαρμογής της σχετικής απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου για αφαίρεση του μεγαλύτερου μέρους του δρόμου Άβακας – Λίπατη από το τρέχον κατασκευαστικό συμβόλαιο και επανεξέταση της προτεινόμενης λύσης, με στόχο την αντιμετώπιση των σοβαρών γεωτεχνικών προβλημάτων που έχουν προκύψει (Όρος 13) και διασφάλισης της λειτουργικότητας των υδραυλικών έργων (γεφυριών και κιβωτιοειδών οχετών) στο δρόμο Τοξεύτρα – Άβακας, σε σχέση με τη διακίνηση του Κρισίμως Κινδυνεύοντος είδους Ευρωπαϊκό χέλι (Anguilla anguilla) και τη συνδεσιμότητα του ενδιαιτήματος του (Όρος 14).

Συμπληρώνεται ότι στα σχετικά έγγραφα, δεν αναφέρεται η θέση του Τμήματος Δασών σχετικά με την υποβολή τελικών κατασκευαστικών σχεδίων (Όρος 15), την υποβολή χρονοδιαγράμματος υλοποίησης έργων (Όρος 16), την έκδοση Διαταγμάτων Προστασίας και Διαχείρισης των περιοχών του Δικτύου Natura 2000 Ειδική Ζώνη Διατήρησης (ΕΖΔ) και Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) Χερσόνησος Ακάμα (Όρος 18) και την έκδοση Ειδικών Κανονισμών Λειτουργίας του ΕΔΠ Ακάμα (Όρος 19).

Στο παραπάνω πλαίσιο, οι τέσσερις περιβαλλοντικές οργανώσεις καλούν την Υπουργό Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος «να δώσει άμεσα στη δημοσιότητα τα συμπεράσματα του πορίσματος της πειθαρχικής έρευνας, το οποίο υποβλήθηκε πριν από περίπου ένα μήνα από ανώτερο λειτουργό της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας και αφορά την παράβαση όρων της περιβαλλοντικής έγκρισης, στα πλαίσια των κατασκευαστικών εργασιών της Φάσης Α’ για το έργο βελτίωσης του κύριου οδικού δικτύου του ΕΔΠ Ακάμα».

Σημειώνεται ότι για το ίδιο θέμα προηγήθηκε η διενέργεια τριών διοικητικών ερευνών, ενώ παράλληλα αναμένεται η διενέργεια διαχειριστικού ελέγχου από την Ελεγκτική Υπηρεσία της Δημοκρατίας.

Παράλληλα, οι οργανώσεις καλούν την Κυβέρνηση να διασφαλίσει τη συμμόρφωση του Τμήματος Δασών με τις δύο σχετικές αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου, με θέμα «Αλλαγές που αφορούν την υλοποίηση των έργων του Σχεδίου Αειφόρου Ανάπτυξης ΕΔΠ Ακάμα», ημερομηνίας 20/12/2023 και «Ρύθμιση και προγραμματισμός των αλλαγών που αφορούν την υλοποίηση των έργων του Σχεδίου Αειφόρου Ανάπτυξης ΕΔΠ Ακάμα», ημερομηνίας 19/03/2024.

Τονίζεται επίσης ότι, σύμφωνα με την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, ημερομηνίας 19/03/2024, το Υπουργικό Συμβούλιο, μεταξύ άλλων, αποφάσισε «να εγκρίνει την προώθηση των απαραίτητων ενεργειών για την υλοποίηση μέτρων για τη βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του έργου, που αφορά τη Φάση Α’ του έργου βελτίωσης του κύριου οδικού δικτύου του ΕΔΠ Ακάμα, στη βάση και της Συμπληρωματικής Έκθεσης ΕΟΑ που εκδόθηκε στις 11/03/2024, με τη συμβολή ειδικών εμπειρογνωμόνων και σε θέματα οδοποιίας».

Οι οργανώσεις σημειώνουν ότι δεν έχουν τηρηθεί τα καθορισμένα χρονοδιαγράμματα, που είχαν τεθεί με βάση τις σχετικές αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου, με αποτέλεσμα «τη σοβαρή καθυστέρηση της διαδικασίας επαναξιολόγησης των έργων και αποκατάστασης της περιβαλλοντικής ζημιάς».

Καταλήγοντας, οι οργανώσεις δηλώνουν εκ νέου ότι «η μη συμμόρφωση του Τμήματος Δασών, η μη εφαρμογή των δεσμευτικών όρων και η μη τήρηση των καθορισμένων χρονοδιαγραμμάτων δεν διασφαλίζουν ούτε την ολοκλήρωση των έργων, αλλά ούτε και τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος και την αποκατάσταση της περιβαλλοντικής ζημιάς, διακυβεύοντας έτσι τους στόχους διατήρησης και την ακεραιότητα μίας τόσο σημαντικής και αυστηρά προστατευόμενης περιοχής, όπως είναι η Χερσόνησος Ακάμα».

Πηγή: ΚΥΠΕ