«Η κακοποίηση παιδιών δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται μόνο ως θέμα εγκληματικότητας, αλλά ως ένα κοινωνικό φαινόμενο»

Μπορεί το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας να αναζητεί τα λάθη, τις παραλείψεις και τα κενά στην υπόθεση κακοποίησης των πέντε παιδιών στη Δρομολαξιά, ωστόσο δεν μπορούν να αγνοηθούν οι ευθύνες των τοπικών αρχών στη διαχείριση τέτοιων περιστατικών. Πρόκειται για φορείς που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή και έχουν τη δυνατότητα να διακρίνουν αν ένα περιβάλλον όπου ζουν παιδιά είναι ακατάλληλο ή αν υπάρχουν ενδείξεις κακοποίησης.

Η ανάγκη για εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση της κοινωνίας καθίσταται επιτακτική, ώστε να προλαμβάνονται περιστατικά όπως αυτό της Δρομολαξιάς. Τα θύματα σε αυτές τις περιπτώσεις είναι παιδιά, των οποίων η ζωή στιγματίζεται βαθιά και μόνιμα. Οι ευθύνες των εμπλεκόμενων φορέων είναι τεράστιες και δεν πρέπει κανείς να τις αποποιείται. Ωστόσο, τις τελευταίες ημέρες, υπήρξαν δημόσιες τοποθετήσεις που έδειξαν το αντίθετο.

Η πρόεδρος του Συμβουλίου «Φωνή», Κλέα Χατζηστεφάνου Παπαέλληνα, μιλώντας στον REPORTER, χαρακτήρισε το πρόβλημα υπαρκτό, σύνθετο και πολυδιάστατο, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για ορθή διαχείριση και ουσιαστική στήριξη των θυμάτων. Όπως τόνισε, απαιτούνται βελτιώσεις στο σύστημα προστασίας των ευάλωτων ατόμων, ειδικά των παιδιών, καθώς και ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των αρμόδιων υπηρεσιών.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Μετά τις έντονες επικρίσεις διατάχθηκε διοικητική έρευνα για τους χειρισμούς των ΥΚΕ στην υπόθεση κακοποίησης των πέντε παιδιών

«Η εποπτεία και η αποτελεσματική παρακολούθηση οικογενειών που αντιμετωπίζουν δυσκολίες από αρμόδιους λειτουργούς του κράτους είναι καίριας σημασίας», ανέφερε, προσθέτοντας πως απαιτείται ενδυνάμωση των επαγγελματιών που χειρίζονται τέτοιες υποθέσεις, είτε μέσω εξειδίκευσης και συνεχούς εκπαίδευσης είτε μέσω νέων προσλήψεων.

Παράλληλα, επεσήμανε την ανάγκη για έγκαιρη παρέμβαση από τα πρώτα κιόλας σημάδια κακοποίησης, αλλά και τη σημασία της αποτελεσματικής διασύνδεσης μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων υπηρεσιών. «Οι ενδείξεις πρέπει να εντοπίζονται άμεσα και τα παιδιά να απομακρύνονται έγκαιρα από τους δράστες, με την κατάλληλη στήριξη και φροντίδα», σημείωσε χαρακτηριστικά.

Επένδυση στην εκπαίδευση και εξειδίκευση

Η κα Παπαέλληνα στάθηκε ιδιαίτερα στην ανάγκη εκπαίδευσης και εξειδίκευσης των επαγγελματιών που εργάζονται με παιδιά. Όπως εξήγησε, η εκπαίδευση πρέπει να είναι προσαρμοσμένη στα σύγχρονα δεδομένα και να καλύπτει όλα τα επίπεδα των φορέων που εμπλέκονται στην εθνική στρατηγική.

«Όλοι οι κρίκοι της αλυσίδας πρέπει να λειτουργούν σωστά, ώστε να αποφεύγονται αστοχίες και καθυστερήσεις στη διαχείριση τέτοιων περιστατικών», ανέφερε, προσθέτοντας πως ένας σημαντικός ρόλος του Συμβουλίου είναι η παρακολούθηση της εφαρμογής του σχεδίου δράσης και η στήριξη των φορέων στην υλοποίησή του.

Υπογράμμισε επίσης τη σημασία της οριζόντιας συνεργασίας και της πολυθεματικής προσέγγισης, εργαλεία τα οποία, όπως είπε, μπορούν να ενισχύσουν ουσιαστικά την προστασία των παιδιών και άλλων ευάλωτων ομάδων.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Την έλεγαν Έλενα, τον έλεγαν Στυλιανό, τον λένε Τζακ... Τα θύματα της κρατικής αδιαφορίας έχουν όνομα!

Ο ρόλος, οι δράσεις και οι προτάσεις της ΦΩΝΗΣ

Αναφορικά με τις ευθύνες των τοπικών αρχών, η κ. Παπαέλληνα επεσήμανε ότι η σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση παιδιών δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται αποκλειστικά ως θέμα εγκληματικότητας, αλλά ως ένα κοινωνικό φαινόμενο που αφορά όλους.

«Οι τοπικές αρχές διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην πρόληψη και την αντιμετώπιση τέτοιων φαινομένων. Οι Δήμοι και οι Κοινότητες πρέπει να γνωρίζουν τις νομικές τους υποχρεώσεις και να τις εφαρμόζουν», ανέφερε, επισημαίνοντας μεταξύ άλλων την ανάγκη για πιστοποιητικά λευκού ποινικού μητρώου από όλους όσους εργάζονται με παιδιά.

Υποχρέωση όλων, όπως τόνισε η κ. Παπαέλληνα, είναι η άμεση καταγγελία περιστατικών κακοποίησης ή ακόμη και η γνωστοποίηση υποψιών. Παράλληλα, οι τοπικές αρχές μπορούν να συμβάλουν μέσα από δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των κοινοτήτων. «Η ΦΩΝΗ στηρίζει εμπράκτως τέτοιες πρωτοβουλίες, όπως ημερίδες και σεμινάρια για γονείς, παιδιά και επαγγελματίες, που ενισχύουν τη γνώση και την πρόληψη σε τοπικό επίπεδο», σημείωσε.

Η κα Παπαέλληνα εξήγησε ότι το Συμβούλιο «Φωνή» ιδρύθηκε το 2018 ως ο επίσημος κρατικός φορέας για την προστασία των παιδιών από τη σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση. Μέχρι σήμερα, όπως είπε, έχουν γίνει πολλές θεσμικές αλλαγές και συνεχίζονται και ενισχύονται οι προσπάθειες μέσω παρεμβάσεων και προτάσεων στο πλαίσιο της Εθνικής Στρατηγικής.

«Η εθνική στρατηγική της ΦΩΝΗΣ είναι το βασικό κείμενο πολιτικής, το οποίο καθοδηγεί τις δράσεις όλων των αρμόδιων αρχών της Κυπριακής Δημοκρατίας. Μέσα από αυτή αναπτύσσονται δράσεις πρόληψης, έγκαιρης ανίχνευσης, ενημέρωσης και εκπαίδευσης», ανέφερε, σημειώνοντας ότι η κοινωνία έχει πλέον αφυπνιστεί σε σημαντικό βαθμό, συγκριτικά με δέκα χρόνια πριν.

Αναφέρθηκε επίσης στις υποδομές που έχουν δημιουργηθεί, όπως το «Σπίτι του Παιδιού» και το «ΝΗΜΑ», αλλά και στα πρωτόκολλα, τα εγχειρίδια, τις εκπαιδεύσεις επαγγελματιών, γονέων και παιδιών.

Σε ό,τι αφορά τη νέα εθνική στρατηγική, η πρόεδρος του Συμβουλίου «Φωνή» ανέφερε πως «προτεραιότητα αποτελεί η δημιουργία μιας ενιαίας πλατφόρμας ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ αρμόδιων υπηρεσιών». Πρόκειται για ένα εργαλείο που, όπως εξήγησε, μπορεί να ενισχύσει τη δευτερογενή πρόληψη, δηλαδή την έγκαιρη παρέμβαση πριν η κατάσταση επιδεινωθεί.

«Η εν λόγω πλατφόρμα θα επιτρέπει την παρακολούθηση γνωστών περιστατικών από εξουσιοδοτημένους επαγγελματίες, προσφέροντας ανατροφοδότηση και δυνατότητα καλύτερου συντονισμού. Θα λειτουργεί επίσης ως δίαυλος επικοινωνίας μεταξύ διαφορετικών τομέων. Η δημιουργία του θεωρείται απαραίτητη και αποτελεί βασικό στόχο της στρατηγικής 2025–2028».

Καταλήγοντας, η κ. Παπαέλληνα ανέφερε πως «η προσπάθεια μας είναι διαρκής, γιατί πρόκειται για ένα σοβαρό και σύνθετο θέμα. Δεν μπορούμε να νιώθουμε ικανοποιημένοι μέχρι να εξαλειφθεί εντελώς το πρόβλημα. Πίσω από τους αριθμούς υπάρχουν παιδιά – παιδιά που πρέπει να προστατευτούν και να ζήσουν με αξιοπρέπεια, ασφάλεια και αυτοπεποίθηση. Η ΦΩΝΗ στηρίζει κάθε πρωτοβουλία και υπηρεσία που εργάζεται προς αυτή την κατεύθυνση, με κάθε διαθέσιμο μέσο».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

• Τεράστια τα κενά στην διαχείριση της παιδικής κακοποίησης-Επιτακτική ανάγκη η εκπαίδευση εμπλεκομένων
• Ξεγυμνώθηκε ξανά το κράτος πρόνοιας-Το Εφετείο στην υπόθεση Φραντζή έδειξε τον δρόμο των διώξεων για παραλείψεις
• Είχαν τα παιδιά στο ραντάρ αλλά δεν πήραν χαμπάρι οι ΥΚΕ για σεξουαλική κακοποίηση και εργασιακή εκμετάλλευση
• Γνώριζαν οι ΥΚΕ για τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης των πέντε παιδιών που κακοποιούνταν-Ζήτησε εξηγήσεις η Μιχαηλίδου