Η εμμονή Τατάρ για «συνεργασία», η διασύνδεση απεσταλμένου και ΜΟΕ και η αναμονή για διορισμό

Εν αναμονή του διορισμού της προσωπικής απεσταλμένης του ΓΓ του ΟΗΕ, ώστε να ξεκινήσει να τρέχει, παράλληλα με τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, μία διαδικασία που να αφορά την ώθηση της ουσίας του Κυπριακού, εξακολουθεί να βρίσκεται η Κυβέρνηση. Η καθυστέρηση έχει να κάνει με τα εσωτερικά γραφειοκρατικά ζητήματα των ΗΕ, για αυτό και δεν υπάρχει ξεκάθαρη ένδειξη πότε θα γίνει ο επίσημος διορισμός, ώστε να μπορεί να πιάσει δουλειά.

Η τελευταία σχετική αναφορά είχε γίνει από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στις 5 Απριλίου, κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του στις ΗΠΑ, όταν δήλωσε πως «αναμένουμε τα επόμενα εικοσιτετράωρα ανακοίνωση σε σχέση με τον προσωπικό απεσταλμένο, ο ρόλος του οποίου ή της οποίας θα είναι καθοριστικός, έτσι ώστε να φτάσουμε τα τέλη Ιουλίου, που είναι ήδη προγραμματισμένη η επόμενη συνάντηση, να πετύχουμε την επανέναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων. Αυτός είναι ο βασικός στόχος της όλης προσπάθειας».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Συνέχισαν τη συζήτηση επί των έξι θεμάτων οι διαπραγματευτές και συζήτησαν ημερομηνίες

Οι πληροφορίες αναφέρουν πως δεν άλλαξε έκτοτε κάτι και ούτε προέκυψε κάποιο κώλυμα, απλώς καθυστερεί η διαδικασία. Σημειώνεται ότι από την ελληνική πλευρά δεν υπήρξε ποτέ επιβεβαίωση πως το πρόσωπο αυτό θα είναι και πάλι η Μαρία Άνχελα Ολγκίν Κουεγιάρ, όπως προανήγγειλε ο Ερσίν Τατάρ, αλλά ούτε και διάψευση, και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει ανάψει το πράσινο φως για διορισμό. Η μοναδική προϋπόθεση που είχε θέσει ήταν να έχουμε full time απεσταλμένο, δηλαδή ένα πρόσωπο που να έχει την ευελιξία να βρίσκεται με αυξημένη συχνότητα στην Κύπρο και να πραγματοποιεί ταυτόχρονα επαφές στις πρωτεύουσες των εγγυητριών δυνάμεων και να μην ασχολείται με το Κυπριακό μία φορά τον μήνα, ώστε να μπορέσει να προκύψει κάποια πρόοδος ενόψει της επόμενης πενταμερούς συνάντησης, που αναμένεται στα τέλη Ιουλίου.

Ενόσω αναμένεται η υλοποίηση αυτού του σκέλους των αποφάσεων της Γενεύης, στην Κύπρο άρχισε ήδη η συζήτηση που αφορά τα ΜΟΕ. Πραγματοποιήθηκε η πρώτη συνάντηση μεταξύ του Νίκου Χριστοδουλίδη και του Ερσίν Τατάρ και την Πέμπτη είχαν την follow up συζήτηση οι διαπραγματευτές. Όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, δεν προέκυψε νέα πρόοδος στο επίπεδο του Μενέλαου Μενελάου και του Γκιουνές Ονάρ, καθώς λειτούργησαν κυρίως προπαρασκευαστικά ενόψει της νέας συνάντησης, που έχει ήδη προαναγγελθεί. Αν και η πρόθεση ήταν αρχικά να πραγματοποιηθεί πριν από το Πάσχα, πληροφορίες αναφέρουν πως στη σχετική συζήτηση τέθηκαν και ημερομηνίες για αμέσως μετά το Πάσχα, λόγω των στενών χρονικών περιθωρίων. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επιβεβαίωσε την Παρασκευή ότι δεν έχει σκαλώσει κάπου το θέμα, επαναλαμβάνοντας ότι ο ίδιος είχε ζητήσει, αν είναι εφικτό, η νέα συνάντηση να γίνει πριν το Πάσχα, λέγοντας πως τότε είναι που θα ανακοινωθεί και οτιδήποτε αποφασιστεί.

Υπενθυμίζεται ότι στην συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στις αρχές Απριλίου, σημειώθηκε πρόοδος σε ό,τι αφορά τα ΜΟΕ, αφού ο Πρόεδρος και ο Τατάρ προχώρησαν με τα πιο εύκολα θέματα. Συμφωνήθηκε η σύσταση Τεχνικής Επιτροπής για την νεολαία, για την οποία θα δώσουν οι δύο πλευρές ονόματα την ερχόμενη εβδομάδα, συμφωνήθηκε η Τεχνική Επιτροπή για το Περιβάλλον να εξετάσει συγκεκριμένα σημεία και η Τεχνική Επιτροπή για την Πολιτιστική Κληρονομία να ασχοληθεί με το θέμα της αποκατάστασης των κοιμητηρίων. Επίσης έγινε ικανοποιητική συζήτηση για το κομμάτι της αποναρκοθέτησης, που παραπέμφθηκε στους διαπραγματευτές.

Το πρόβλημα εξακολουθεί να βρίσκεται στα δύο θέματα που θεωρούνται πολύ πιο δύσκολα, δηλαδή το θέμα της ενέργειας και της διάνοιξης τεσσάρων νέων σημείων διέλευσης. Ο λόγος που θεωρούνται δύσκολα δεν είναι πρακτικός αλλά επειδή φαίνεται να προσπαθεί η τουρκική πλευρά να εκμεταλλευτεί αυτή τη συζήτηση για να προωθήσει την ατζέντα της περί ανάπτυξης συνεργασίας μεταξύ «δύο κρατών», παρόλο που πρόκειται για μέτρα που έχουν ακριβώς τον αντίθετο στόχο, δηλαδή να φέρουν τις δύο κοινότητες πιο κοντά.

Σε ό,τι αφορά τα οδοφράγματα, ο Ερσίν Τατάρ συνεχίζει να επιδιώκει να ανοίξει μόνο η Μια Μηλιά, φέρνοντας τις γνωστές του ενστάσεις που αφορούν θέσεις του τουρκικού στρατού αλλά και αντίθεση στις «τράνσιτ διελεύσεις», δηλαδή είσοδο στις κατεχόμενες περιοχές χωρίς παραμονή. Η Μία Μηλιά αποτελεί για τον ίδιο «προεκλογικό» στοίχημα, ενόψει των παράνομων «προεδρικών εκλογών» του Οκτωβρίου, καθώς θα διευκολύνει από πρακτικής πλευράς τους Τ/κ, επειδή θα μειώσει το μποτιλιάρισμα που παρατηρείται στην περιοχή του Αγίου Δομετίου κάθε μέρα. Ως εκ τούτου, η πραγματική πολιτική στόχευση του Τατάρ είναι να αποδείξει στους Τ/κ ότι έχει προβεί σε ενέργειες που θα βελτιώσουν την καθημερινότητά τους και όχι οποιοσδήποτε στόχος σχετίζεται με το ίδιο το Κυπριακό. Εκτιμάται, ωστόσο, πως κάποια στιγμή, όταν αντιληφθεί ότι δεν πρόκειται να κάνει πίσω ο Νίκος Χριστοδουλίδης και θα εξακολουθήσει να απαιτεί το ταυτόχρονο άνοιγμα των οδοφραγμάτων σε Πυρόι και Κόκκινα, ενδεχομένως ο εγκάθετος της κατοχής να επιδείξει ευελιξία που δεν διαθέτει σήμερα, ώστε να πιάσει τον «προεκλογικό» του στόχο για τη Μια Μηλιά.

Το ζήτημα της ενέργειας αφορά την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στη νεκρή ζώνη, ένα έργο που προτίθεται να χρηματοδοτήσει η ΕΕ. Ο Ερσίν Τατάρ ουσιαστικά θέλει να τροφοδοτείται το δίκτυο των κατεχομένων ανεξάρτητα με ρεύμα, για να δείξει ότι είναι «χωριστό κράτος» και ότι τα «δύο κράτη» συνεργάζονται, κάτι που προφανώς δεν έχει καμία πρόθεση η ΕΕ να υποβοηθήσει. Έτσι κι αλλιώς, τα δίκτυα είναι ήδη συνδεδεμένα και ήδη γίνεται ανταλλαγή ενέργειας με μόνο την Κυπριακή Δημοκρατία να αναγνωρίζεται ως κράτος, άρα δεν έχει και πολύ νόημα αυτή του η προσπάθεια.

Οι προθέσεις του Τατάρ θα καταστούν πιο ξεκάθαρες όταν πραγματοποιηθεί η νέα συνάντηση. Δεν αποκλείεται, ωστόσο, να αναμένει την έλευση της προσωπικής απεσταλμένης για να συναινέσει σε περαιτέρω πρόοδο. Υπενθυμίζεται ότι, κατά την διευρυμένη συνάντηση, ο εγκάθετος της κατοχής ήταν στην αρχή εναντίον στον διορισμό νέου απεσταλμένου για το Κυπριακό και ουσιαστικά αποφάσισε να το αποδεχθεί κατόπιν υπόδειξης του Τούρκου Υπουργού Εξωτερικών Χακάν Φιντάν. Από τότε, ωστόσο, επέμενε πως το πρόσωπο αυτό θα πρέπει να έρθει στην Κύπρο για να υποβοηθήσει με τα ΜΟΕ, επειδή δεν επιθυμεί να γίνονται οποιεσδήποτε ενέργειες που στόχο έχουν την επανέναρξη των συνομιλιών. Από τότε του επισημάνθηκε ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος να έρθει απεσταλμένος για τα ΜΟΕ, αλλά ο ίδιος επιμένει να υποστηρίζει ότι η κ. Ολγκίν δεν θα έρθει στην Κύπρο για να αναζητήσει κοινό έδαφος, αλλά «για να βοηθήσει τις πλευρές στην υλοποίηση των έξι σημείων που συμφωνήθηκαν και με αυτή την κατανόηση θα της ανατεθεί αυτό το καθήκον».

Ενδεχομένως, συνεπώς, ο Τατάρ να μην έχει πρόθεση να τουμπάρει τη διαδικασία για πάντα, ιδιαίτερα επειδή διά μέσου της μπορεί να προκύψουν «προεκλογικά» οφέλη για τον ίδιο, αλλά να προσπαθεί να την συντονίσει με την έλευση της προσωπικής απεσταλμένης, ώστε να φαίνεται πως αυτός είναι ο ρόλος της και όχι η ουσία του Κυπριακού, όπως γίνεται κατανοητό από όλους τους υπόλοιπους εμπλεκόμενους. Το μόνο σίγουρο είναι πως οι παράνομες «εκλογές» στα κατεχόμενα αποτελούν την πυξίδα του, για τον τρόπο που αναμένεται να λειτουργεί μέχρι την επόμενη πενταμερή του Ιουλίου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Συζήτησαν για τη Γενεύη Τατάρ και Γιλμάζ και κατέληξαν στα... δύο κράτη