Από τους «Ως Δαμέ» στο πογκρόμ της Λεμεσού και τους Κυνηγούς-Η αντιφατική στάση της Αστυνομίας σε διαμαρτυρίες

Οι πρωτοφανείς σκηνές που καταγράφηκαν το μεσημέρι της περασμένης Κυριακής στον αυτοκινητόδρομο, με τους κυνηγούς να αποκλείουν την κυκλοφορία όλων των λωρίδων από και πρoς τη Λεμεσό, με αποτέλεσμα να ταλαιπωρηθούν χιλιάδες πολίτες, συνεχίζουν να βρίσκονται στο προσκήνιο, με τα πυρά να στοχεύουν την Αστυνομία και τη στάση που τήρησε, επιτρέποντας τη διεξαγωγή της διαμαρτυρίας στο συγκεκριμένο σημείο και χωρίς προηγουμένως να υπάρξει συμφωνία ανάμεσα στις Αρχές και τους διαμαρτυρόμενους για την ακριβή χρονική διάρκεια που θα επηρεαζόταν το οδικό δίκτυο.

Από τη μια, η Αστυνομία τήρησε στάση ανοχής, αφήνoντας τους υπόλοιπους πολίτες να ταλαιπωρούνται, ενώ από την άλλη, οι κυνηγοί, μη αποχωρώντας από το σημείο, επέδειξαν την αδιαφορία τους για τους συμπολίτες τους, μέχρι τη στιγμή που αναγκάστηκε να παρέμβει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και να δεχθεί να τους δει στο Προεδρικό Μέγαρο. Οι αντιδράσεις που ακολούθησαν πήραν την μορφή θύελλας, με το θέμα να φθάνει μέχρι την Επιτροπή Νομικών της Βουλής, εκεί όπου ο Αρχηγός Αστυνομίας ανακοίνωσε ότι διέταξε ποινική και διοικητική έρευνα, με οδηγίες του υπουργού Δικαιοσύνης, ζητώντας ένα μήνα διορία για να ολοκληρωθούν οι έρευνες και στη συνέχεια να κληθεί εκ νέου ενώπιον της Βουλής για να τοποθετηθεί.

Η αλληλουχία ενεργειών της Αστυνομίας δείχνει μια διαφορετική στάση, αναλόγως της περίπτωσης, αφού στο παρελθόν υπήρξαν διαμαρτυρίες που οι Αρχές επέδειξαν πλήρη ανοχή απέναντι σε διαδηλωτές, που έφθασαν σε κάποιες περιπτώσεις στο σημείο να κάψουν από οχήματα σε τηλεοπτικό σταθμό μέχρι και μπάλες σανού στην είσοδο του Προεδρικού, ενώ σε άλλες περιπτώσεις εμφανίστηκαν στους χώρους της διαμαρτυρίας φορώντας τη μάσκα του επιβολέα της τάξης, εξαντλώντας πλήρως την αυστηρότητά τους, όπως στην περίπτωση της διαμαρτυρίας των «Ως Δαμέ», τον Φεβρουάριο του 2021.

Από τις πιο συχνές εκφράσεις που χρησιμοποιεί ο εκάστοτε εκπρόσωπος Τύπου της Αστυνομίας ή ακόμα και ο εκάστοτε Αρχηγός, που καλείται να τοποθετηθεί για κάποια αστοχία σε μια εκδήλωση διαμαρτυρίας, είναι πως «κάθε περίπτωση είναι διαφορετική». Παρόλα αυτά, ο αντίλογος θα έλεγε πως η στάση που τηρούν οι Αρχές, είναι αυτή που μετατρέπει την κάθε περίπτωση σε διαφορετική.

Για παράδειγμα, στην πορεία των «Ως Δαμέ», οι Αρχές έδειξαν το πιο σκληρό τους πρόσωπο, τραυματίζοντας με τον Αίαντα μια 25χρονη, η οποία χρειάστηκε χειρουργική επέμβαση στο μάτι, ενώ αρκετοί χρησιμοποιήθηκε υπέρμετρη βία από μέλη της Αστυνομίας (σ.σ εκκρεμούν και ποινικές διώξεις εναντίον μελών), σε μια διαμαρτυρία που δεν προδίκαζε ότι θα εξελισσόταν σε επεισοδιακή. Οι λανθασμένοι χειρισμοί των Αρχών διαπιστώνονται από το γεγονός ότι από τις έρευνες προέκυψαν ποινικές και πειθαρχικές διώξεις μελών της Δύναμης.

Η συγκεκριμένη διαμαρτυρία, ενδεχομένως να αποτελεί και το σημείο αναφοράς των τελευταίων ετών, αφού μετά τις σφοδρές επικρίσεις που δέχθηκε η Αστυνομία, η στάση της άλλαξε άρδην, ενδεχομένως υπό το φόβο ενός νέου κύκλου αντιδράσεων σε βάρος της, εάν δρούσε με παρόμοιο τρόπο σε περιπτώσεις διαμαρτυριών.

Έφθασε όμως στο άλλο άκρο, κάποιους μήνες αργότερα, όταν η Κύπρος βίωσε τα χειρότερα, ίσως, επεισόδια στα χρονικά, μετά από διαμαρτυρία για τα μέτρα για τον κορωνοϊό, όταν διαδηλωτές έσπαγαν και έκαιγαν ότι έβρισκαν μπροστά τους, αρχικά έξω από το Προεδρικό Μέγαρο και στη συνέχεια στο συγκρότημα ΔΙΑΣ, με τις Αρχές να δρουν εκ των υστέρων για να καταστείλουν τα επεισόδια. Μάλιστα, στα σχετικά επεισόδια είχαν τραυματιστεί σοβαρά και αστυνομικοί.

Η τότε ηγεσία της Αστυνομίας είχε βρει απέναντί της ακόμα και τα ίδια τα μέλη της, με την συνδικαλιστική οργάνωση «Ισότητα», να καταγγέλλει πως «δέθηκαν τα χέρια τους, αφού τα μέλη της Δύναμης φοβούνται να εκτελέσουν τα καθήκοντα τους, στον απόηχο των επικρίσεων, καθότι σε βάρος κάποιων διατάζονται πειθαρχικές ή ποινικές έρευνες».

Μετά τα επεισόδια στο Προεδρικό και στο συγκρότημα ΔΙΑΣ, προέκυψαν συλλήψεις για να κοπάσουν οι αντιδράσεις, με κάποια εντάλματα να πέφτουν στο Ανώτατο Δικαστήριο, ελλείψει επαρκούς μαρτυρίας, ενώ ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, είχε εκφράσει την έντονη απαρέσκειά του για τους χειρισμούς της Αστυνομίας.

Με χαμηλά αντανακλαστικά έδρασαν και στην περίπτωση της διαμαρτυρίας των αιγοπροβατοτρόφων, έξω από το Προεδρικό Μέγαρο, το 2022, όταν οι τελευταίοι έριξαν γάλα στο δρόμο και στη συνέχεια στοίβαξαν μπάλες σανού, θέτοντάς τους φωτιά, την ίδια ώρα που τα μέλη της Δύναμης παρακολουθούσαν την όλη κατάσταση χωρίς να επέμβουν.

Όπως διαπιστώνεται και στην προκειμένη περίπτωση, η μη αντίδραση της Αστυνομίας σχετιζόταν με τον φόβο των επικρίσεων, κάτι που επιβεβαιώθηκε από τις δηλώσεις του τότε εκπροσώπου Τύπου, Χρήστου Ανδρέου, που είχε αναφέρει πως «εάν η Αστυνομία αντιδρούσε, με τον τρόπο περίμεναν κάποιοι, δηλαδή δυναμικά στο συγκεκριμένο σημείο, ενδεχομένως τα πράγματα αυτή τη στιγμή να μην ήταν έτσι, μπορεί να ήταν ή χειρότερα ή καλύτερα». Συμπλήρωσε μάλιστα ότι «και πάλι θα επικρινόμασταν. Η Αστυνομία, εκεί και όπου υπάρχει μια πιο βίαιη ενέργεια θα αντιδρά, με τον τρόπο που πρέπει να αντιδράσει».

Άκρως αντίθετη ήταν η στάση τους όμως, περί τα μέσα του 2023, όταν μια μικρή μερίδα διαδηλωτών είχε μαζευτεί έξω από το Ανώτατο Δικαστήριο, αναμένοντας την απόφαση για έκδοση του Κούρδου Κενάν Αγιάζ στη Γερμανία.

Τότε, οι Αρχές είχαν στήσει προστατευτικά κιγκλιδώματα στο πεζοδρόμιο, μπροστά από το Ανώτατο και κάλεσαν τους διαδηλωτές να περιοριστούν σε συγκεκριμένο σημείο, ωστόσο κάποιοι εξ αυτών δεν εισάκουσαν τις οδηγίες, με αποτέλεσμα τα μέλη της Αστυνομίας να προβούν σε τρεις συλλήψεις.

Πολύ σοβαρά επεισόδια εκτυλίχθηκαν περί τα τέλη Αυγούστου με αρχές Σεπτεμβρίου του 2023, σε Χλώρακα και Λεμεσό, για το μεταναστευτικό, με τις Αρχές και πάλι να αλλάζουν ρότα και δεν επιστράτευσαν την ανάλογη βία για να καταστείλουν τα επεισόδια.

Αρχικά, Ελληνοκύπριοι μαζεύτηκαν στη Χλώρακα για να διαμαρτυρηθούν για συγκρότημα διαμερισμάτων στο οποίο διέμεναν παράτυποι μετανάστες, ρίχνοντας πέτρες εναντίον τους, με τα επεισόδια να καταστέλλονται εν τη γενέση τους, με την άμεση επέμβαση των Αρχών, οι οποίες λειτούργησαν ορθά και απέτρεψαν τα χειρότερα. Ακολούθησαν όμως οι απειλές Σύρων κατά Ελληνοκυπριών, δύο μέρες αργότερα, με τα γνωστά γεγονότα και τις δηλώσεις από εκπρόσωπο των Σύρων, που ανέφερε πως «θα γυρίσει η Πάφος ανάποδα» και ο οποίος είχε συναντηθεί με τον Αρχηγό και την υπουργό Δικαιοσύνης. Ακολούθησε η αντίδραση των Ελληνοκυπρίων και τελικά τέθηκε φωτιά στο όχημα του εκπροσώπου των Σύρων.

H Αστυνομία ήταν σχεδόν ανύπαρκτη κατά τα επεισόδια, κρίνοντας ενδεχομένως πως η κατάσταση δεν ήταν επικίνδυνη, με την τότε υπουργό Δικαιοσύνης, Άννα Προκοπίου, να υψώνει ασπίδα προστασίας στην Αστυνομία, δηλώνοντας πως «δεν μπορείς να ελέγξεις τα πάντα. Να θυμίσω ότι και στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ μπήκαν διαδηλωτές».

Η χώρα έμοιαζε καζάνι που βράζει, όμως η Αστυνομία παρουσιαζόταν αδύναμη να το αντιληφθεί και στις 2 Σεπτεμβρίου η κατάσταση κατέστη έκρυθμη, κατά τη διάρκεια διαμαρτυρίας εναντίον των μεταναστών στη Λεμεσό. Οι δράστες, με τους οποίους νωρίτερα ο αξιωματικός έκανε χειραψίες, έσπαγαν και έκαιγαν ό,τι έβρισκαν μπροστά τους, με τις Αρχές να μοιάζουν ανεπαρκείς να απαντήσουν. Το αποτέλεσμα ήταν ξυλοδαρμοί αλλοδαπών, καταστροφές περιουσιών, καμένα οχήματα και επιθέσεις σε δημοσιογράφους.

Ο τότε Αρχηγός Αστυνομίας, Στέλιος Παπαθεοδώρου, παραδέχθηκε ενώπιον της Επιτροπής Νομικών ήττα του Σώματος Ασφαλείας, αφήνοντας να εννοηθεί ότι οι Αρχές ολιγώρησαν να δράσουν. «Είναι γεγονός ότι θα μπορούσαμε να επέμβουμε νωρίτερα, όταν περπατούσαν οι κουκουλοφόροι στον Μώλο. Θα μπορούσαμε να είχαμε περισσότερες συλλήψεις αν δρούσαμε πιο γρήγορα, είναι γεγονός ότι η κατάσταση μάς φέρνει σε μια δυσμενή θέση ως Αστυνομία».

Οι συνεχείς αλλαγές στην στάση της Αστυνομίας δεν τερματίστηκαν με την αλλαγή της ηγεσίας, τον περασμένο Οκτώβριο, αφού αντιφατικές ενέργειες, αναλόγως της περίστασης και της διαμαρτυρίας, συνεχίζονται και εντός του 2025.

Ο θάνατος του 24χρονου Shoaib Khan από αστυνομικά πυρά στις αρχές του έτους οδήγησε σε εκδήλωση διαμαρτυρίας, ένα περίπου μήνα αργότερα, στη Λευκωσία, που κατέληξε στο οδόφραγμα Λήδρας, εκεί όπου οι Αρχές προχώρησαν σε συλλήψεις, διότι κάποιοι διαδηλωτές κατέγραφαν τους αστυνομικούς με τα κινητά τους τηλέφωνα, κάτι που όπως ανέφερε η Αστυνομία απαγορεύεται. Οι συλλήψεις πολιτών, προκάλεσαν την οργή κάποιων κομμάτων που εξαπέλυσαν κατά μέτωπο επίθεση στην Αστυνομία για τη στάση της.

Ένα μήνα αργότερα, στην πορεία των κυνηγών που απέκλεισε τον αυτοκινητόδρομο από και προς τη Λεμεσό, πέραν της μη αντίδρασής της Αστυνομίας, είδαν το φως της δημοσιότητας δεκάδες βίντεο που κυκλοφόρησαν στο διαδίκτυο, ωστόσο οι Αρχές δεν προχώρησαν σε οποιαδήποτε σύλληψη, όπως στη διαμαρτυρία στο οδόφραγμα Λήδρας, και δεν αποπειράθηκαν να διαλύσουν τους διαμαρτυρόμενους που αρνούνταν να αποχωρήσουν από το σημείο, εάν δεν έβλεπαν τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, αίτημα που τελικά πέτυχαν, ασχέτως πως στο τέλος αποφασίστηκε να συναντήσουν τον υπουργό Εσωτερικών, Κωνσταντίνο Ιωάννου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

• Βγήκε στην αντεπίθεση η Αστυνομία για τα επεισόδια-Πώς απαντά στις επικρίσεις
• Τον γύρο του κόσμου κάνουν τα πρωτοφανή επεισόδια σε Σίγμα και Προεδρικό (pics)
• Παραπέμφθηκαν σε δίκη οι αστυνομικοί για τα επεισόδια με Αίαντα-Αντιμετωπίζουν δύο κατηγορίες
• Μετά τα παρατράγουδα στο Προεδρικό, υποσχέθηκε επιπρόσθετη στήριξη ο Καδής
• ΒΙΝΤΕΟ: Τρεις συλλήψεις στη διαμαρτυρία για τον Κενάν στο Ανώτατο-Εν αναμονή της απόφασης
• Το απόλυτο χάος στη Λεμεσό, κέρδισαν ξανά οι βάνδαλοι-Δεκατρείς συλλήψεις, πέντε τραυματίες
• Καταγγέλλει συλλήψεις και απαγγελία κατηγοριών εναντίον διαμαρτυρόμενων για το θάνατο Shoaib Khan το Volt
• ΒΙΝΤΕΟ: Παρέλυσε ο αυτοκινητόδρομος λόγω της διαμαρτυρίας των κυνηγών-Άναψαν φουκούδες, βλέπουν τον ΠτΔ