Ο ρόλος του προσωπικού απεσταλμένου, η πιθανή επιστροφή Ολγκίν και η αδιαλλαξία Τατάρ

Εν αναμονή της επιλογής του ΓΓ του ΟΗΕ για προσωπικό απεσταλμένο βρίσκονται οι πλευρές στο Κυπριακό, μετά τις αποφάσεις που λήφθηκαν στην Γενεύη. Αν και όταν ερωτήθηκε από δημοσιογράφους μετά το τέλος των εργασιών της πολυμερούς αν θα συνεχίσει στην συγκεκριμένη θέση η Μαρία Άνχελα Ολγκίν Κουεγιάρ, ο Αντόνιο Γκουτέρες είπε ότι θα διορίσει νέο απεσταλμένο, που δεν έχει ακόμη επιλεγεί, γίνεται κατανοητό ότι το όνομα της κ. Ολγκίν βρίσκεται στο τραπέζι.

Η διπλωμάτης από την Κολομβία είχε έρθει στην Κύπρο για να διερευνήσει την κατάσταση και κατά πόσο υπήρχε κοινό έδαφος για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων. Παρόλο που δεν εντόπισε κοινό έδαφος -γεγονός που χαροποίησε ιδιαίτερα τον Ερσίν Τατάρ- εντόπισε σημεία στα οποία θα μπορούσε να στηριχθεί συνέχιση της διαδικασίας. Στη βάση της δικής της έκθεσης, που δεν κοινοποιήθηκε ποτέ, ο ΓΓ συγκάλεσε το άτυπο δείπνο της Νέας Υόρκης τον Οκτώβριο και την πενταμερή της Γενεύης, δημιουργώντας έτσι μία διαδικασία κινητικότητας στο Κυπριακό, και πλέον υπάρχει προγραμματισμός μέχρι τον Ιούλιο.

Το ζήτημα του διορισμού απεσταλμένου είναι άμεσα συνυφασμένο με την ουσία του Κυπριακού, καθώς οι πρωτοβουλίες που αποφασίστηκαν σχετίζονται με ΜΟΕ, τα οποία δεν μπορούν να οδηγήσουν σε επανέναρξη της διαπραγμάτευσης. Και είναι το θέμα για το οποίο διατυπώθηκαν οι περισσότερες ενστάσεις από τον Ερσίν Τατάρ, πίσω από τις κλειστές πόρτες στο Παλάτι των Εθνών.

Οι πληροφορίες αναφέρουν πως ο εγκάθετος της κατοχής ήταν αναφανδόν εναντίον και χρειάστηκε να παρέμβει ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών, ο οποίος προέβη σε υποδείξεις στην τουρκική γλώσσα, ώστε να συνηγορήσει. Μάλιστα, το διάλειμμα που έγινε προς το τέλος της συζήτησης φαίνεται να σχετίζεται με το θέμα αυτό. Ακόμη και όταν αποδέχθηκε, όμως, αρχικά επιθυμούσε ο απεσταλμένος να έχει αποστολή τα ΜΟΕ, κάτι που δεν βγάζει νόημα, αφού δεν χρειάζεται αυτού του είδους υποστήριξη για να γίνει συζήτηση για μέτρα που στόχο έχουν την βελτίωση του κλίματος, εξού και δεν έγινε αποδεκτό το αίτημά του από τον ΓΓ. Τη διαφωνία Τατάρ επιβεβαίωσε και ο Πρόεδρος στη συνέντευξή του στο Euronews, λέγοντας πως «ο Τουρκοκύπριος ηγέτης δεν ήθελε τον διορισμό ενός προσωπικού απεσταλμένου του ΓΓ».

Σημειώνεται ότι ο Νίκος Χριστοδουλίδης θα προτιμούσε ειδικό, παρά προσωπικό απεσταλμένο, αλλά δεν έφερε κάποια ένσταση στον διορισμό προσωπικού απεσταλμένου, γιατί γνωρίζει την εμμονή της τουρκικής πλευράς με αυτό το θέμα. Ουσιαστικά ο Τατάρ έχει πείσει τον εαυτό του ότι ένας προσωπικός απεσταλμένος δεν δεσμεύεται από τα ψηφίσματα του ΣΑ του ΟΗΕ, τα οποία αναφέρονται σε λύση Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας, επειδή δεν είναι το ΣΑ ο εντολέας του αλλά ο ΓΓ. Φυσικά ο ίδιος ο ΓΓ είναι δεσμευμένος από τα ψηφίσματα, άρα στην πράξη δεν κάνει τη διαφορά που νομίζει, αλλά το σημαντικό σε αυτή την περίπτωση ήταν ο διορισμός και η αποστολή και όχι ο τίτλος.

Παρά την στάση αυτή, με το που επέστρεψε στην Κύπρο, ο Ερσίν Τατάρ διαφήμιζε την από μέρους του αποδοχή του προσωπικού απεσταλμένου, αφήνοντας να νοηθεί ότι θα πρόκειται για επιστροφή της κ. Ολγκίν. Η Κιπρίς Ποστασί αναφέρεται σε δύο εκδοχές των γεγονότων που σε ό,τι αφορά το ζήτημα Ολκγίν, οι οποίες κυκλοφορούν στα κατεχόμενα: Η πρώτη αφορά πλήρη ανασκευή του τι έγινε, καθώς λέει πως ο Τατάρ και ο Φιντάν είχαν εγκρίνει τον επαναδιορισμό της, ενώ το όνομά της προκάλεσε δυσφορία στον Νίκο Χριστοδουλίδη, και η δεύτερη πως δεν συζητήθηκε κανένα όνομα. Η πρώτη εκδοχή είναι άκρως παράξενη, καθώς ο εγκάθετος της κατοχής δεν ήθελε να την ξαναδεί μπροστά του μετά την ολοκλήρωση της αποστολής της, επειδή δεν είχε εισηγηθεί αναγνώριση του ψευδοκράτους, και περίπου πανηγύριζε πως την είχαν ξεφορτωθεί, ενώ αντιθέτως ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διατήρησε επαφή μαζί της.

Πάντως, με την επιστροφή του στα κατεχόμενα, ο Ερσίν Τατάρ έσπευσε να δηλώσει πως η Μαρία Άνχελα Ολγκίν Κουεγιάρ προτάθηκε από τον ΓΓ για να συνεχίσει ως προσωπική απεσταλμένη του και είναι «πολύ πιθανόν» να διοριστεί, με τον ίδιο τρόπο που είχε σπεύσει την Τρίτη στη Γενεύη να προλάβει τον Αντόνιο Γκουτέρες και να προβεί αυτός στις ανακοινώσεις για τις αποφάσεις της διευρυμένης διάσκεψης.

Το κατά πόσον θα είναι η κ. Ολγκίν που θα αναλάβει ή άλλο πρόσωπο θα διαφανεί το επόμενο διάστημα. Ενδεχομένως υπέρ της να λειτουργεί το γεγονός πως είχε πρόσφατη ανάμειξη στο Κυπριακό και γνωρίζει πολύ καλά την κατάσταση πραγμάτων, ενώ ένα άλλο πρόσωπο να μην έχει την ανάλογη τριβή, εκτός αν πρόκειται για αξιωματούχο των ΗΕ που έχει ξανασχοληθεί, όπως η Ρόζμαρι Ντι Κάρλο. Είτε πρόκειται για την κ. Ολγκίν είτε όχι όμως, σημασία για τα επόμενα βήματα έχει κυρίως τι θα τεθεί ενώπιον του απεσταλμένου. Και από την τουρκική πλευρά αναμένεται να τίθενται και πάλι τα «τρία άλφα», τα «δύο κράτη» και η «κυριαρχική ισότητα».

Η διάσκεψη της Γενεύης μπορεί να δημιούργησε ένα οδικό χάρτη μέχρι τον Ιούλιο, δεν επέφερε όμως καμία αλλαγή σε ό,τι αφορά την τουρκική στάση. Απλώς ο Ερσίν Τατάρ αποφάσισε να παρουσιάσει τις απαράδεκτες θέσεις του κάτω από τον τίτλο ενός «κυπριακού συμβουλίου συνεργασίας», κάτι που προφανώς δεν έγινε αποδεκτό από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, καθώς τέτοια συμβούλια έχουν μεταξύ τους τα κράτη.

Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι ο Τατάρ θα αλλάξει στάση από εδώ και πέρα, ιδιαίτερα εάν ληφθεί υπόψιν ότι μπαίνει σιγά σιγά σε «προεκλογική περίοδο» ενόψει των παράνομων «προεδρικών εκλογών» που είναι προγραμματισμένες για τον Οκτώβριο. Με δεδομένο ότι απευθύνεται σε ένα κοινό που δεν ενδιαφέρεται για λύση αλλά για αναγνώριση του ψευδοκράτους, αναμένεται πως θα συνεχίσει να σκληραίνει την στάση του και όχι να μαλακώνει για να βοηθήσει τη διαδικασία, αφού στην ουσία τον συμφέρει η απουσία εξελίξεων. Ως εκ τούτου, το έργο του προσωπικού απεσταλμένου του ΓΓ αναμένεται να είναι ιδιαίτερα δύσκολο, αφού δεν αναμένεται η τουρκική πλευρά να κάνει κάποια στροφή προς το συμφωνημένο πλαίσιο.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:

• Η συντήρηση της κινητικότητας, η στάση Φιντάν και τα εμπόδια που αναμένεται να στήσει ο Τατάρ
• Θετικά αξιολογείται η πενταμερής-Προσπάθησε να μασκαρέψει τα δύο κράτη με «συμβούλιο συνεργασίας» ο Τατάρ
• Από τη Γενεύη στις Βρυξέλλες Χριστοδουλίδης και Γκουτέρες με το Κυπριακό στην ευρωπαϊκή ατζέντα
• Χριστοδουλίδης στο Euronews: Ο Τ/κ ηγέτης δεν ήθελε τον διορισμό ενός προσωπικού απεσταλμένου
• Τουρκία και Τατάρ εγκρίνουν διορισμό Ολγκίν-Ερωτήματα εγείρει ο τ/κ τύπος