Θέτει ζήτημα αντισυνταγματικότητας η Νομική Υπηρεσία για το σταθερό ποσό στις κοινότητας που γειτνιάζουν με Δεκέλεια

Πρόταση νόμου για την παροχή από την Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου (ΑΗΚ) οικονομικής βοήθειας σε κοινότητες που γειτνιάζουν με τον ηλεκτροπαραγωγικό σταθμό της ΑΗΚ στην περιοχή της Δεκέλειας, συζήτησε την Τρίτη η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, με τους Βουλευτές να ζητούν όπως η Κυβέρνηση προωθήσει συγκεκριμένη μεθολογία. 

Την πρόταση νόμου κατέθεσαν οι Βουλευτές του ΑΚΕΛ Γιαννάκης Γαβριήλ και Κώστας Κώστα και ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Κυριάκος Χατζηγιάννης.

Σε δηλώσεις μετά τη συνεδρία, ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Ανδρέας Πασιουρτίδης είπε ότι «ο εν λόγω σταθμός ο οποίος θα έπρεπε να είχε τερματίσει τη λειτουργία του το 2022 όταν συμπληρώθηκαν οι 18.000 ώρες λειτουργίας σήμερα λειτουργεί με παράταση μέχρι το 2029» και πρόσθεσε πως «αυτό συνεπάγεται τη συνεχή ρύπανση του περιβάλλοντος αλλά και την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής και της υγείας των κατοίκων των γύρω περιοχών».

Ανέφερε ότι πέραν της συζήτησης για να αντισταθμιστικά μέτρα, αυτό που αναμένεται από την Αρχή Ηλεκτρισμού είναι ένα τηρηθεί αυστηρά το χρονοδιάγραμμα τερματισμού της λειτουργίας του σταθμού μέχρι το 2029 και πρόσθεσε πως «μέχρι τότε θα πρέπει Αρχή να αντικαταστήσει αριθμό των μηχανών παραγωγής της με λιγότερο ρυπογόνες και πιο σύγχρονες για να μπορέσει έτσι να μετριαστεί η επιβάρυνση και των κατοίκων και της υγείας τους αλλά και του περιβάλλοντος».

Ο κ. Πασιουρτίδης είπε ότι ήδη έχουμε ένα παράδειγμα νομοθετικής ρύθμισης αντισταθμιστικών μέτρων που αφορά την περιοχή του Βασιλικού και πρόσθεσε πως «η φιλοσοφία αυτή είναι εκείνη η οποία θα πρέπει να εφαρμοστεί και για τον ηλεκτροπαραγωγικό σταθμό της ΑΗΚ στην Δεκέλεια και θα αναμένουμε την άποψη και της  Κυβέρνησης».

«Σήμερα ακούστηκε από την Νομική Υπηρεσία ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει με πρόταση νόμου γιατί είναι αντισυνταγματικό, αυξάνοντας τις δαπάνες του κράτους», πρόσθεσε.

Ανέφερε ότι «αν αυτή είναι η άποψη του νομικού συμβούλου του κράτους τότε είναι εξόφθαλμο ότι αυτή η απόφαση θα πρέπει να έρθει από την Κυβέρνηση» και πρόσθεσε ότι δεν θέλει να πιστεύει ότι «η Κυβέρνηση θα διαχωρίσει τις περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας σε αυτές που δικαιούνται και παίρνουν με νόμο αντισταθμιστικά και σε αυτές που δεν παίρνουν».

Απαντώντας σε ερώτηση για το κόστος των αντισταθμιστικών, ο κ. Πασιουρτίδης είπε ότι «δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή εκτίμηση και ο λόγος είναι πολύ απλός». «Εάν πάρουμε ως παράδειγμα το νόμο για το Βασιλικό ο νόμος εκείνος δεν καθορίζει νούμερο εκατομμυρίων που δίνονται αλλά καθορίζει  μεθοδολογία υπολογισμού με βάση το φορτίο που διακινείται στην περιοχή», πρόσθεσε.

Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Χρίστος Ορφανίδης είπε ότι το θέμα των αντισταθμιστικών μέτρων για την περίπτωση με τον ηλεκτροπαραγωγικό σταθμό της Δεκέλειας προκύπτει λόγω της ρύπανσης η οποία υπάρχει από τα φουγάρα τα οποία εκπέμπουν ρύπους στη συγκεκριμένη περιοχή και πρόσθεσε πως «το όλο θέμα δεν είναι νέο αλλά έχει απασχολήσει επανειλημμένως τη Βουλή με πάρα πολλές συνεδριάσεις σε διάφορες επιτροπές».

Ανέφερε ότι υπάρχει μία ενημέρωση από το Τμήμα Περιβάλλοντος όσον αφορά τις εκπομπές των ρύπων και πρόσθεσε ότι το συγκεκριμένο ζήτημα δεν είναι αρμοδιότητα του Υπουργείου Υγείας όπως έχει λεχθεί προηγουμένως.

«Εκείνο το οποίο έχει σχέση είναι μόνο το Τμήμα Περιβάλλοντος που κάνει τις μετρήσεις για τη συγκεκριμένη περιοχή», ανέφερε, προσθέτοντας ότι για αυτό, αντιλαμβανόμενοι την ταλαιπωρία την οποία υφίστανται οι κάτοικοι της γύρω περιοχής, «μπορούμε να πετύχουμε αντισταθμιστικά μέτρα».

Ο κ. Ορφανίδης είπε ότι στόχος και επιδίωξή μας είναι όπως και σε άλλες περιπτώσεις είναι να δοθούν στις περιοχές αντισταθμιστικά μέτρα «αλλά πάντα με τη διασφάλιση ότι οι ρύποι θα ελέγχονται, δεν θα είναι ρύποι οι οποίοι θα προκαλούν ασθένειες στους κατοίκους και θα αξιοποιηθούν σε έργα υποδομής τα οποία θα διασφαλίζουν την ευημερία των κατοίκων της περιοχής».

Ανέφερε επίσης ότι το κόστος δεν πρέπει να μετακυλιστεί στους καταναλωτές και πρόσθεσε πως «είναι καθαρά θέμα το οποίον αφορά την ίδια την ΑΗΚ».

Η ΑΗΚ έχει έσοδα και δεν είναι κάτι το οποίο θα της επιφέρει μεγάλα κόστη και πρέπει να συμβάλει για να αποδείξει την εκτίμηση και την αγάπη και το σεβασμό για μία καλύτερη ποιότητα στους κατοίκους της περιοχής, κατέληξε.

Ο Βουλευτής του ΕΛΑΜ Σωτήρης Ιωάννου είπε ότι το αίτημα των επηρεαζόμενων κοινοτήτων της Δεκέλειας είναι ουσιαστικά η εφαρμογή της κοινής λογικής, δηλαδή να παρέχονται θεσμοθετημένα και όχι κατά τη διακριτική ευχέρεια της ΑΗΚ αντισταθμιστικά μέτρα προς τις κοινότητες για τον επηρεασμό, τον οποίον λαμβάνουν, λόγω της ύπαρξης του ηλεκτροπαραγωγικού σταθμού της Δεκέλειας.

Ανέφερε ότι «το δεύτερο πάρα πολύ σημαντικό είναι να αλλαχθούν άμεσα οι παλιές μηχανές οι οποίες παράγουν μαζούτ και να αντικατασταθούν με νέες φιλικές προς το περιβάλλον και πιο οικονομικές».

Είναι η κοινή λογική αυτό το ζήτημα, οι κοινότητες αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα, επηρεάζονται σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό και δεν είναι δυνατό να μην παρέχονται σε αυτά αντισταθμιστικά για κοινωφελή έργα λόγω της παρουσίας του σταθμούς εκεί, πρόσθεσε.

Ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ Ανδρέας Αποστόλου είπε ότι για την ΕΔΕΚ «η υγεία των κατοίκων και οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τη λειτουργία του εργοστασίου της ΑΗΚ στην Δεκέλεια είναι πάνω από όλα».

«Τα αντισταθμιστικά μέτρα προς τις κοινότητες πρέπει να θεσμοθετηθούν για να υπάρχει μία στήριξη θεσμοθετημένη προς τις κοινότητες που επηρεάζονται όπως συμβαίνει ακριβώς και σε άλλες περιοχές», πρόσθεσε.

Ανέφερε ότι «στηρίζουμε μία θεσμοθετημένη πρωτοβουλία όπου Υπουργείο Εμπορίου, ΑΗΚ και επηρεαζόμενες κοινότητες που είναι σε διαβούλευση με την ΑΗΚ θα συμφωνήσουν τον τρόπο θεσμοθέτησης αυτής της στήριξης και θα έχουμε ενώπιόν μας ένα νομοσχέδιο το οποίο θα είναι προϊόν διαβούλευσης και συμφωνίας μεταξύ των εμπλεκομένων μερών», πρόσθεσε.

Ο κ. Αποστόλου είπε ότι έχει αποστείλει επιστολές τόσο στον Υπουργό Υγείας όσο και στην Υπουργό Περιβάλλοντος και είχε και συνάντηση με τον Πρόεδρο της ΑΗΚ «για να κινηθούμε προς δύο κατευθύνσεις».

«Η μία κατεύθυνση είναι να μπει σαφές χρονοδιάγραμμα από την ΑΗΚ το οποίο θα κατατεθεί επίσημα ενώπιον μας για το πότε θα τερματιστεί η λειτουργία των σημερινών μηχανών του σημερινού τρόπου παραγωγής ενέργειας στην περιοχή», ανέφερε. «Αλλά παράλληλα τα δύο Υπουργεία να διενεργήσουν μελέτες που να έχουν σοβαρή επιστημονική βάση αξιοποιώντας επιστημονικά εργαλεία αλλά και ερευνητές που έχουμε στην Κύπρο έτσι ώστε να αξιολογηθεί η επίπτωση της λειτουργίας του εργοστασίου στην ποιότητα ζωής των κατοίκων», πρόσθεσε.

Ο κ. Αποστόλου ανέφερε ότι εκτός από τα αντισταθμιστικά που θα πρέπει να δοθούν στις κοινότητες «θα εργαστούμε με σοβαρότητα και προς την άλλη κατεύθυνση γιατί η υγεία και ποιότητα ζωής των κατοίκων ούτε μπορεί να εξαγοραστεί ούτε μπορεί να μετρηθεί με τα οποιαδήποτε αντισταθμιστικά - ορθά θα συνεχίσουν να δίνονται στις κοινότητες».

Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ -Συνεργασία Μιχάλης Γιακουμή είπε ότι η πρόταση νόμου του 2016 είναι προς τη σωστή βάση και πρόσθεσε πως εξετάστηκε «με ποιον τρόπο μπορεί να γίνει κάτι το οποίο έχει γίνει και στο Βασιλικό και με ανάλογο τρόπο να γίνει και για τις κοινότητες Ορμήδειας και Ξυλοτύμπου».

Ανέφερε ότι είναι σημαντική η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για τα αιολικά πάρκα και τις γειτνιάζοντες κοινότητες όπου έγινε με βάση του τζίρου τους, περίπου 2%.

«Θεωρώ ότι στην ΑΗΚ, ίσως και 1% να είναι υπερ-αρκετο για τα αντισταθμιστικά μέτρα», πρόσθεσε.

Ο κ. Γιακουμή είπε ότι το αντισταθμιστικό θα πρέπει να τεθεί θεσμικά και «να μην αιωρείται ή να είναι αλά κΑρτ ή κατά το δοκούν».

Πηγή: ΚΥΠΕ