Η Δικαιοσύνη σε αδιέξοδο-Γύρω γύρω όλοι και στη μέση η ψυχή του Θανάση

Η παράδοση του πορίσματος των ποινικών ανακριτών Αθανασίου και Παππά στο Υπουργικό Συμβούλιο, για την δολοφονία του Θανάση Νικολάου και η συνακόλουθη προώθησή του στον Γενικό Εισαγγελέα δεν αποτελεί παρά μία επανάληψη μίας της ιστορίας. Γίνονται έρευνες, βγαίνουν πορίσματα, φτάνουν στη Νομική Υπηρεσία, δεν γίνεται τίποτα, γίνονται νέες έρευνες, βγαίνουν κι άλλα συμπεράσματα, καταλήγουν στη Νομική Υπηρεσία, δεν γίνεται τίποτα και πάλι απ’ την αρχή. Γύρω γύρω όλοι και στη μέση μια χαροκαμένη οικογένεια και μια δολοφονημένη ψυχή χωρίς δικαίωση.

Πρόκειται για έναν εξοργιστικό φαύλο κύκλο, ο οποίος δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι θα σπάσει επειδή έχει εκδοθεί άλλο ένα πόρισμα. Διώξεις άλλωστε, τουλάχιστον σε πρόσωπα που ευθύνονται για την πλημμελή διερεύνηση της υπόθεσης Θανάση Αθανασίου, για την οποία η Κυπριακή Δημοκρατία καταδικάστηκε από το ΕΔΑΔ, μπορούσαν να αποδοθούν εδώ και πολύ καιρό, αφού εντοπίστηκαν ήδη από το πόρισμα Μάτσα-Αλεξόπουλου.

Δεν γνωρίζουμε αν ο Θανάσης Αθανασίου και ο Λάμπρος Παππάς εντόπισαν και άλλα πρόσωπα που θα μπορούσαν να διωχθούν, αλλά γνωρίζουμε ότι οι προηγούμενοι ποινικοί ανακριτές καταλόγιζαν ποινικές ευθύνες σε τρεις πρώην αστυνομικούς και στον ιατροδικαστή Πανίκκο Σταυριανό και η Νομική Υπηρεσία έκρινε ότι δεν έπρεπε να διωχθούν αλλά, αν ήθελε η οικογένεια να τους διώξει, θα μπορούσε να το κάνει ιδιωτικά. Μάλιστα, τότε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας προσφέρθηκε να καταβάλει ένα ποσό η Κυβέρνηση στην Ανδριάνα Νικολάου, έναντι των εξόδων που θα αναλάβει, για να κάνει αυτό που αποφάσισε να μην κάνει το κράτος. Έκτοτε ακολούθησε μία ακόμη αστυνομική έρευνα, η θανατική ανάκριση και η ποινική ανάκριση και πάλι το θέμα κατέληξε στη Νομική Υπηρεσία, που έχει ήδη καταλήξει στο παρελθόν ότι δεν θέλει να διώξει τα πρόσωπα αυτά.

Η υπόθεση Θανάση είναι το πιο κραυγαλέο παράδειγμα για τα αδιέξοδα της Δικαιοσύνης στον τόπο μας. Ο 26χρονος δεν ήταν θύμα μόνο των δολοφόνων του. Ήταν και θύμα ενός συστήματος που στάθηκε ανίκανο να τον προστατέψει εν ζωή και αποδείχθηκε ανίκανο να αποδώσει Δικαιοσύνη μετά τον θάνατό του. Ενός συστήματος που άφησε δολοφόνους εδώ και δύο δεκαετίες να κυκλοφορούν ελεύθεροι και ανάλωνε τις δυνάμεις του να φκάλλει πελλή την μάνα του στη δημόσια σφαίρα και στις αίθουσες των Δικαστηρίων. Και μετά από τόσες έρευνες και τόσο μελάνι βρισκόμαστε τον Μάρτιο του 2025 στον ίδιο παρονομαστή, να περιμένουμε κατά πόσον η Νομική Υπηρεσία θα αλλάξει γνώμη μετά από είκοσι χρόνια και θα λειτουργήσει με διαφορετικό τρόπο από αυτόν που ενεργούσε τις προηγούμενες δύο δεκαετίες.

Πίσω από αυτή την απροθυμία κρύβεται μία τεράστια σύγκρουση συμφέροντος, η οποία και προκαλεί αυτό το αδιέξοδο. Μία Νομική Υπηρεσία που, ως δημόσιος κατήγορος θα ξεκινήσει να διώκει πρόσωπα για την υπόθεση Θανάση, θα είναι μία Νομική Υπηρεσία που ακυρώνει τον εαυτό της. Δεν αλλάζει απόφαση επί ενός λάθους, ακυρώνει την στάση της εδώ και είκοσι χρόνια, στάση η οποία δεν υπάρχει στο μυαλό της Ανδριάνας Νικολάου, που διαφωνούσε έντονα να καταλήξει και πάλι το πόρισμα στα χέρια του Γενικού Εισαγγελέα, αλλά σε χειρισμούς φακέλων και πρακτικά και αποφάσεις Δικαστηρίων.

Το πρόβλημα αυτό κατέστη ιδιαίτερα έκδηλο κατά τη διάρκεια της τρίτης θανατικής ανάκρισης, όταν δηλαδή η Εισαγγελία και η οικογένεια Νικολάου δεν ήταν διάδικοι αλλά θεωρητικά κατέθεταν και οι δύο πλευρές στοιχεία ώστε να συμβάλουν για να διαφανεί η αλήθεια για τα πραγματικά αίτια θανάτου του εθνοφρουρού και η εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας επέμεινε μέχρι τέλους ότι δεν επρόκειτο για δολοφονία αλλά για θάνατο από πτώση, βασιζόμενη σε αντιλήψεις που διαμορφώθηκαν κατά την πλημμελή διερεύνηση, για τις οποίες είχαν γίνει, υποτίθεται, διορθωτικές κινήσεις μετά την απόφαση του ΕΔΑΔ, με την επιστράτευση νέας επιστημονικής πραγματογνωμοσύνης, που ανέτρεπε τα ευρήματα περί αυτοχειρίας και καταδείκνυε στραγγαλισμό.

Μάλιστα τότε, η εκπρόσωπος της Εισαγγελίας, Ξένια Ξενοφώντος, είχε εισηγηθεί πως στο πόρισμα δεν πρέπει να αναφέρεται αιτία θανάτου αλλά να παραμείνει ανοιχτό, με την θανατική ανακρίτρια να σημειώνει ότι, μέχρι και το στάδιο των τελικών αγορεύσεων, η θέση της Εισαγγελίας ήταν πως ο Θανάσης Νικολάου αυτοκτόνησε, καθώς και το γεγονός πως η Εισαγγελία δεν αποδέχθηκε το πόρισμα των Μάτσα και Αλεξόπουλου, που διόρισε ο ίδιος ο Γενικός Εισαγγελέας, «προφανώς γιατί σε αυτό αποφάνθηκαν ότι ο θάνατος του Θανάση οφείλετο σε εγκληματική ενέργεια».

Αυτή ακριβώς η Εισαγγελία καλείται πάλι να αξιολογήσει ένα πόρισμα αντίθετο με τις διαχρονικές της θέσεις και που καταλογίζει ευθύνες για τους χειρισμούς τους οποίους η ίδια υπερασπιζόταν στο Δικαστήριο ως δικηγόρος του κράτους που τα έκανε θάλασσα. Η Ανδριάνα Νικολάου αναφέρθηκε για άλλη μία φορά σε αυτή τη σύγκρουση, επαναφέροντας το θέμα του διαχωρισμού των εξουσιών του Γενικού Εισαγγελέα, με την υπόδειξη ότι «δεν γίνεται να είναι παράλληλα και νομικός σύμβουλος του κράτους και δημόσιος κατήγορος».

Το ζήτημα του διαχωρισμού των εξουσιών, το οποίο υποτίθεται ότι προωθούσε με θέρμη η Κυβέρνηση, εξακολουθεί να βρίσκεται σε εκκρεμότητα, και εξακολουθεί να προκαλεί αυτού του είδους τα αδιέξοδα. Για την ιστορία, μετά από αρκετό χρόνο προετοιμασίας, λόγω της διεξαγωγής μελετών, το Υπουργείο Δικαιοσύνης ολοκλήρωσε τα νομοσχέδια τον Σεπτέμβριο του 2024 και έκτοτε προβαίνει σε νομοτεχνικό έλεγχο η ίδια η Νομική Υπηρεσία, ενώ παράλληλα, μία επιτροπή που διόρισε ο Γιώργος Σαββίδης, μελετά το συνταγματικό σκέλος. Ως εκ τούτου, δεν έχουν καν κατατεθεί ακόμη στη Βουλή για να ξεκινήσει η συζήτηση σε αυτό το επίπεδο και παραμένει άγνωστο πότε θα υπάρξουν εξελίξεις σε αυτό το ζήτημα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:

• Υπεραμύνεται των χειρισμών στην υπόθεση Θανάση ο Σαββίδης-Τα πορίσματα είναι «ακριβώς λόγω των δικών μας ενεργειών»
• Παραδόθηκε στο Υπουργικό το πόρισμα των ποινικών ανακριτών για την υπόθεση Θανάση Νικολάου
• Στο κάδρο ξανά οι ποινικές διώξεις για την δολοφονία του Θανάση-Στον ίδιο παρονομαστή ο χειρισμός του πορίσματος;
• Το πόρισμα του Θανάση στην αναμονή-Είκοσι χρόνια ήθελαν να αποδειχθούν σωστοί, όχι να αποδειχθεί το σωστό