Η σωστή προετοιμασία, ο στόχος του θετικού αποτελέσματος και τα… μνημόσυνα του Τατάρ

Εξαιρετικά σημαντική σε ό,τι αφορά την άτυπη διευρυμένη συνάντηση για το Κυπριακό θεωρείται η έλευση της Ρόζμαρι Ντι Κάρλο στην Κύπρο τη Δευτέρα. Αν και επιβεβαιώθηκε ότι όντως θα έρθει στις 10 Φεβρουαρίου, που είναι η ημερομηνία για την οποία ενημερώθηκαν οι δύο πλευρές εδώ και αρκετό καιρό, εξακολουθεί να εκκρεμεί η επίσημη ανακοίνωση από πλευράς Ηνωμένων Εθνών, ενώ δεν έχουν προγραμματιστεί ακόμη οι ώρες των συναντήσεών της με τον Νίκο Χριστοδουλίδη και τον Ερσίν Τατάρ, κάτι που αναμένεται να οριστικοποιηθεί πολύ σύντομα.

Η Αναπληρώτρια ΓΓ του ΟΗΕ έχει αναλάβει την προπαρασκευαστική διαδικασία για την πενταμερή που θα λάβει χώρα κάποια στιγμή τον Μάρτιο στην Ελβετία. Και το έργο της δεν θεωρείται εύκολο, καθώς η τουρκική πλευρά κινείται συστηματικά εκτός του διαπραγματευτικού πλαισίου, με τον Ερσίν Τατάρ να δηλώνει κατ’ επανάληψη ότι θα εκμεταλλευτεί την εκεί παρουσία του για να στείλει το μήνυμα πως η Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία έχει πεθάνει και η λύση που πρέπει να προωθείται είναι η «συνεργασία δύο κρατών». Εξού και προβάλλει ως απαραίτητη προϋπόθεση για επανέναρξη του διαλόγου την λεγόμενη «κυριαρχική ισότητα», έναν κούφιο, αδόκιμο όρο, που χρησιμοποιεί για να προωθήσει τα απαράδεκτα αιτήματά του για αναγνώριση του παράνομου κατοχικού μορφώματος στα κατεχόμενα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Κλείδωσε η κάθοδος στην Κύπρο της Ντι Κάρλο τη Δευτέρα

Μόλις την Τετάρτη, μάλιστα, ο Τατάρ, μιλώντας στην Άγκυρα, έκανε άλλο ένα… μνημόσυνο στο συμφωνημένο μοντέλο, δηλώνοντας πως μια λύση στη βάση της ομοσπονδίας είναι «μάταιο χάσιμο χρόνου». Επεσήμανε πως στην προηγούμενη άτυπη διάσκεψη, το 2021, με την πλήρη στήριξη της Τουρκίας παρουσίασαν την πολιτική των «δύο κρατών», κάτι που προφανώς προτίθεται να επαναλάβει και τώρα. Είναι, άλλωστε, καλά γνωστό πως ο Ερσίν Τατάρ ουδέποτε ήθελε να εμπλακεί σε αυτή τη διαδικασία και σύρθηκε από την Τουρκία, η οποία τον εξανάγκασε να λάβει μέρος στην τριμερή του Οκτωβρίου, παρά την αντίθεσή του, επειδή θεωρεί πως η ύπαρξη κινητικότητας στο Κυπριακό συμβάλλει στην προοπτική της για αποκόμιση ωφελημάτων από την ΕΕ.

Αν και δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή περιθώριο για αναβίωση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, η Άγκυρα θέλει να προωθήσει διάφορα άλλα στοιχεία της ευρωτουρκικής ατζέντας και αντιλαμβάνεται, πλέον, πως αυτά περνούν μέσα από το Κυπριακό, για αυτό και προβαίνει σε ενέργειες που παραπέμπουν σε κινητικότητα. Εκτιμάται, δε, πως αν όντως θέλει να συνεχίσει σε αυτό το τέμπο και ενδεχομένως να επιτρέψει την επιστροφή στις συνομιλίες, θα φροντίσει στις παράνομες «προεδρικές εκλογές» τον ερχόμενο Οκτώβριο να κερδίσει πρόσωπο με ομοσπονδιακή ατζέντα, ώστε να έχει τη δυνατότητα να διαπραγματευτεί, σε αντίθεση με τον Τατάρ που είναι εγκλωβισμένος στην ατζέντα των «δύο κρατών».

Αυτό, βέβαια, είναι που φοβάται και ο ίδιος ο Ερσίν Τατάρ, ο οποίος αναμένεται να συνεχίσει στην σκληρή του γραμμή, σε μία προσπάθεια να συγκρατήσει τους «ψηφοφόρους» του, χτίζοντας «προεκλογικά» πάνω στις υποσχέσεις για αναβάθμιση του ψευδοκράτους. Η γραμμή αυτή προφανώς και καθιστά το έργο της Ρόζμαρι Ντι Κάρλο ακόμη πιο δύσκολο και δημιουργεί ανησυχίες στην πλευρά μας, η οποία επιθυμεί η άτυπη πολυμερής να έχει αποτέλεσμα και όχι απλώς να πάνε τα μέρη για καφέ στην Ελβετία. Στόχος παραμένει η επανέναρξη της διαπραγματευτικής διαδικασίας και υποτίθεται αυτή η συνάντηση θα γίνει για να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για κάτι τέτοιο. Για αυτό και επιμένει τόσο πολύ στην ανάγκη της ορθής προετοιμασίας, ώστε να μεγιστοποιήσει τις πιθανότητες για θετικό αποτέλεσμα.

Ο Νίκος Χριστοδουλίδης και ο Ερσίν Τατάρ δεν είναι οι μοναδικοί παράγοντες στην εξίσωση, βέβαια, καθώς στην πενταμερή θα συμμετέχουν και οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις. Ο ρόλος τους καθίσταται, μάλιστα, ιδιαίτερα σημαντικός, καθώς το μεγαλύτερο αγκάθι του Κυπριακού παραμένουν ο κατοχικός στρατός, οι εγγυήσεις και τα επεμβατικά δικαιώματα, τα οποία αρνείται πεισματικά η Τουρκία να αποποιηθεί. Η κ. Ντι Κάρλο αναμένεται, μετά την αναχώρησή της από την Κύπρο, να επισκεφθεί και την Αθήνα και την Άγκυρα (ενδεχομένως και το Λονδίνο), ώστε να συζητήσει για τον ρόλο και τις θέσεις των υπόλοιπων εμπλεκομένων και δη της κατοχικής χώρας.

Από πλευράς του, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναμένεται να στείλει σαφή μηνύματα στην αξιωματούχο του ΟΗΕ για τη βούλησή του, όπως έκανε άλλωστε μία εβδομάδα πριν ο Υπουργός Εξωτερικών, Κωνσταντίνος Κόμπος, ο οποίος πήγε στην Νέα Υόρκη και συναντήθηκε με τον Αντόνιο Γκουτέρες ενόψει της διευρυμένης συνάντησης. Η προετοιμασία αναμένεται να ενταθεί το επόμενο διάστημα, όχι μόνο σε ό,τι αφορά τις δικές της κινήσεις αλλά και σε διπλωματικό επίπεδο, καθώς τρίτες χώρες θα μπορούσαν να ασκήσουν επιρροή προς την τουρκική πλευρά.

Η παρουσία Ντι Κάρλο στην Κύπρο, πάντως, ίσως φέρει εξελίξεις και σε ό,τι αφορά το θέμα των οδοφραγμάτων, το οποίο παραμένει κολλημένο στην άρνηση Τατάρ. Όπως επιβεβαίωσε το βράδυ της Πέμπτης ο κ. Χριστοδουλίδης, «αν υπήρχε πρόοδος θεωρώ ότι θα γινόταν και η συνάντηση». Πάντως ο Πρόεδρος δεν απορρίπτει το σενάριο να υπάρξει κοινή συνάντηση στην παρουσία της Αναπληρώτριας ΓΓ, καθώς ανέκαθεν ήταν υπέρμαχος του διαλόγου με τον Τατάρ και ήταν κάτι που συζητούσε και κατά τη διάρκεια των επαφών της Μαρία Άνχελα Ολγκίν Κουεγιάρ, αλλά πάντα εισέπραττε «όχι» από την κατεχόμενη πλευρά του οδοφράγματος.

Ερωτηθείς αν παγοποιείται το θέμα της δεύτερης συνάντησης με τον Ερσίν Τατάρ, αλλά και κατά πόσο μπορεί να πραγματοποιηθεί στην παρουσία της κας ντι Κάρλο, ο Νίκος Χριστοδουλίδης είπε ότι «ό,τι κρίνει η κα ντι Κάρλο ότι μπορεί να βοηθήσει, η ανταπόκριση από δικής μας πλευράς είναι θετική. Αναμένω τοποθέτηση του κ. Τατάρ σε σχέση με συγκεκριμένες εισηγήσεις που υποβάλαμε κατά τη διάρκεια της πρώτης συνάντησης που είχαμε είτε για τα οδοφράγματα είτε για την Πύλα είτε για κάποιες άλλες επιλογές. Αν υπάρχει ανταπόκριση, επαναλαμβάνω, είμαι έτοιμος».