Μειώθηκαν κατά 69% οι αιτήσεις ασύλου σε δύο χρόνια, πάνω από 750 Σύροι αποχώρησαν από την Κύπρο
12:53 - 05 Φεβρουαρίου 2025
Τη στρατηγική της Κυβέρνησης για τη διαχείριση του μεταναστευτικού ζητήματος, παρουσίασαν σήμερα σε κοινή συνέντευξη Τύπου που παρέθεσαν ο υπουργός Εσωτερικών κ. Κωνσταντίνος Ιωάννου και ο υφυπουργός Μετανάστευσης και Διεθνούς Προστασίας δρ. Νικόλας Α. Ιωαννίδης.
Οι κ.κ. Ιωάννου και Ιωαννίδης ανέλυσαν τα μέτρα που λήφθηκαν από πλευράς Κυβέρνησης και σταδιακά οδήγησαν στην ανατροπή της αρνητικής εικόνας που κατέγραφε η Κύπρος στο μεταναστευτικό. Υπουργός Εσωτερικών και υφυπουργός Μετανάστευσης διαμήνυσαν, ωστόσο, πως δεν υπάρχει περιθώριο για εφησυχασμό, δεδομένου ότι το μεταναστευτικό είναι ένα πολυσύνθετο ζήτημα με διεθνή, κυρίως, διάσταση και επηρεάζεται από εξωγενείς συνθήκες.
Δυσανάλογες οι πιέσεις που δεχόταν η Κυπριακή Δημοκρατία – Νέα προσέγγιση με ολιστική παρέμβαση
Μιλώντας στην αρχική τοποθέτησή του, ο υπουργός Εσωτερικών αναφέρθηκε στις ασφυκτικές πιέσεις που δεχόταν η Κύπρος, όπως και τα άλλα κράτη της ΕΕ στην Ανατολική Μεσόγειο, εξαιτίας των δυσανάλογα μαζικών ροών παράτυπων μεταναστών. Ενδεικτικά, ο κ. υπουργός σημείωσε τον αριθμό ρεκόρ στις αιτήσεις ασύλου (21.565) που καταγράφηκε το 2022, καθώς και τον μεγάλο αριθμό προσώπων που αφίχθηκαν το 2022 (17.280), λέγοντας πως το 95% εξ αυτών να φτάνει μέσω της Πράσινης Γραμμής από χώρες της Υποσαχάριας Αφρικής. Την ίδια στιγμή, ο αριθμός των διαμενόντων στο Κέντρο «Πουρνάρα» ήταν τριπλάσιος της τότε χωρητικότητάς του.
Τα δεδομένα αυτά, είπε ο κ. Ιωάννου, «επέβαλαν την ολιστική παρέμβαση της Κυβέρνησης και, εξ αρχής, υιοθετήθηκε μια νέα στρατηγική που βασίστηκε σε τέσσερις κεντρικούς πυλώνες και δεκάδες επιμέρους δράσεις που προσέγγιζαν το ζήτημα σε όλα τα επίπεδά του. Τα μέτρα που λήφθηκαν εστίασαν στη μείωση των αφίξεων, την επιτάχυνση των διαδικασιών εξέτασης των αιτήσεων, τη βελτίωση των υποδομών και την αύξηση του αριθμού επιστροφών».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Πρώτη στην ΕΕ στις αναχωρήσεις μεταναστών η Κύπρος-Ξεπέρασαν κατά 170% τις αφίξεις
Για πρώτη φορά στην ιστορία του μεταναστευτικού, φεύγουν περισσότεροι από όσους έρχονται
Απαριθμώντας τα μέτρα που εφαρμόστηκαν, ο υπουργός Εσωτερικών επεσήμανε τα διαβήματα που έγιναν προς την Τουρκία διά της διπλωματικής οδού σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για βελτίωση του βαθμού ελέγχου που έφταναν στην Κύπρο μέσω του Αεροδρομίου της Κωνσταντινούπολης, καθώς και την ενημερωτική εκστρατεία που διενεργήθηκε στις χώρες της Υποσαχάριας Αφρικής για τις πραγματικότητες που επικρατούν στο νησί σε σχέση με τους παράτυπους μετανάστες.
Επιπρόσθετα, ο κ. υπουργός αναφέρθηκε στην εντατικοποίηση των ελέγχων σε χώρους εργασίας και στην κοινότητα για τον εντοπισμό των παράνομων μεταναστών, αλλά και στην άμεση αποκοπή των επιδομάτων για τα πρόσωπα, των οποίων η αίτηση απορρίπτεται οριστικά.
Την ίδια ώρα, στοχεύοντας στη μείωση του χρόνου εξέτασης των αιτήσεων ασύλου, ενισχύθηκε η Υπηρεσία Ασύλου με επιπρόσθετο προσωπικό, με αποτέλεσμα, αφενός, τη σύντμηση του χρόνου εξέτασης των αιτήσεων από 12-24 μήνες σε διάστημα από έναν μέχρι τρεις μήνες και, αφετέρου, τη διεκπεραίωση σημαντικού αριθμού αιτήσεων που βρίσκονταν σε εκκρεμότητα.
Μιλώντας για τον τομέα των επιστροφών, ο κ. υπουργός αναφέρθηκε στην αναθεώρηση του προγράμματος εθελούσιων επιστροφών και την ένταξη σε αυτό οικονομικού κινήτρου που κυμαίνεται από €1.000 μέχρι €1.500. Αποτέλεσμα των ενεργειών της Κυβέρνησης, συνέχισε, ήταν ο πολλαπλασιασμός των προσώπων που αποχώρησαν το 2023 και το 2024 από τη χώρα μας σε σύγκριση με το 2022. «Για πρώτη φορά στην ιστορία του μεταναστευτικού στην Κύπρο, φεύγουν περισσότεροι από όσους έρχονται. Χαίρομαι ιδιαίτερα διότι για αυτές τις ενέργειές μας, ειδικά όσον αφορά τις επιστροφές, έχουμε λάβει και τα εύσημα από αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Επίτροπος Γιόχανσον σε τοποθετήσεις της αναφέρθηκε στην Κύπρο ως παράδειγμα προς μίμηση, όπως επίσης και ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που χαρακτήρισε την Κύπρο ως πρωταθλήτρια στις επιστροφές», τόνισε ο κ. Ιωάννου.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Στον αυξημένο αριθμό επιστροφών παραπέμπει τον Προύντζο ο Ιωάννου-Πώς απαντά στις αναφορές για Πουρνάρα
Ανατροπή της αρνητικής εικόνας-Κανένα περιθώριο για εφησυχασμό
Όλα τα μέτρα που λήφθηκαν, είχαν ως αποτέλεσμα την ανατροπή της αρνητικής εικόνας στο μεταναστευτικό, εξήγησε ο υπουργός Εσωτερικών. «Πετύχαμε τον αρχικό στόχο μας, μειώνοντας κατά 69% τον αριθμό των αιτούντων άσυλο μεταξύ 2022 και 2024. Συγκεκριμένα δε, η μείωση των Αφρικανών αιτούντων ξεπέρασε το 85% σε σύγκριση με το 2022, ενώ οι αυξημένες αφίξεις διά θαλάσσης Σύρων υπηκόων που καταγράφηκαν ιδιαίτερα μετά τις γεωπολιτικές εξελίξεις στη γειτονιά μας, αντιμετωπίστηκαν αποτελεσματικά με την απόφαση για αναστολή της εξέτασης των αιτήσεων και, από τον Μάιο κι έπειτα, οι αφίξεις μέσω των θαλάσσιων οδών είναι μηδενικές», δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. υπουργός. Σε αυτό το πλαίσιο, όπως σημείωσε ο κ. Ιωάννου, «οι χαμηλότερες αφίξεις συνέβαλαν στην καλύτερη διαχείριση του συστήματος υποδοχής και βοήθησαν στη μείωση του χρόνου ολοκλήρωσης της εξέτασης των αιτήσεων ασύλου σε τρεις μήνες ή ακόμα και σε έναν για συγκεκριμένες κατηγορίες αιτούντων».
Καταληκτικά, ο υπουργός Εσωτερικών επανέλαβε την προσήλωση της Κυβέρνησης στον στόχο για διατήρηση της κατάστασης υπό έλεγχο, τονίζοντας πως «δεν υπάρχει περιθώριο για εφησυχασμό ούτε για πανηγυρισμούς στο μεταναστευτικό, δεδομένης της ρευστής κατάστασης που επικρατεί στην περιοχή μας».
Συνολικά 18.055 υπήκοοι τρίτων χωρών αποχώρησαν από την αρχή της διακυβέρνησης Χριστοδουλίδη
Από πλευράς του, ο υφυπουργός Μετανάστευσης και Διεθνούς Προστασίας χαρακτήρισε τη μεταναστευτική πολιτική της Κυβέρνησης Χριστοδουλίδη ολιστική, αποφασιστική και υπεύθυνη, που στόχο έχει να ενισχύσει σημαντικά το αίσθημα ασφάλειας των νομίμως διαμενόντων πολιτών της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Παραθέτοντας τα επίσημα στοιχεία, ο δρ. Ιωαννίδης ανέφερε πως εντός του 2024 επαναπατρίστηκαν μέσω του προγράμματος εθελούσιων επιστροφών 8.213 υπήκοοι τρίτων χωρών, σε σύγκριση με τα 4.636 άτομα που αξιοποίησαν το πρόγραμμα εντός του 2022. «Από την αρχή της διακυβέρνησής μας μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2024 έχουν αναχωρήσει συνολικά από την Κυπριακή Δημοκρατία 18.055 υπήκοοι τρίτων χωρών», ανέφερε, στους οποίους περιλαμβάνονται 977 υπήκοοι, οι οποίοι έχουν αναχωρήσει μέσω του Προγράμματος EURP (European Reintegration Programme) του FRONTEX, καθώς και 2.348 υπήκοοι, οι οποίοι έχουν αναχωρήσει με δικά τους έξοδα. Σε ό,τι αφορά τον αριθμό των μετεγκαταστάσεων, σύμφωνα με την Υπηρεσία Ασύλου, έχουν μετεγκατασταθεί σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ 2.517 άτομα.
Σύμφωνα με τον δρα Ιωαννίδη, το 2024 οι αποχωρήσεις (απελάσεις, εθελούσιες επιστροφές και μετεγκαταστάσεις) ανήλθαν συνολικά στα 10.941 άτομα. «Σε συνδυασμό με την σημαντική μείωση των παράτυπων αφίξεων και τον περιορισμό στους αριθμούς νέων αιτήσεων ασύλου, λόγω των μέτρων που είχε λάβει η Κυβέρνηση, η Κυπριακή Δημοκρατία κατατάσσεται στην πρώτη θέση ανάμεσα στα κράτη μέλη της ΕΕ σε αναλογία αποχωρήσεων προς αφίξεις, με 179%», υπογράμμισε στη δήλωσή του ο υφυπουργός Μετανάστευσης και Διεθνούς Προστασίας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Πρώτη στην ΕΕ στις αναχωρήσεις μεταναστών η Κύπρος-Ξεπέρασαν κατά 170% τις αφίξεις
Πέραν των 1.350 Σύρων υπηκόων εξέφρασαν πρόθεση και επιθυμία να επαναπατριστούν, 755 έχουν ήδη αναχωρήσει από την Κύπρο
Ακολούθως, σε αναφορά του στις εξελίξεις στη Συρία, μετά την πτώση του καθεστώτος Άσσαντ, ο δρ. Ιωαννίδης επεσήμανε το μεγάλο ενδιαφέρον από Σύρους υπηκόους που επιθυμούν να αποσύρουν την αίτηση για διεθνή προστασία ή να ανακαλέσουν το προσφυγικό ή/και καθεστώς επικουρικής προστασίας που κατέχουν.
Σύμφωνα με τον δρα Ιωαννίδη, «από τις 9 Δεκεμβρίου 2024 κι έπειτα, έχουμε κατά μέσο όρο 40 αιτήματα την ημέρα από Σύρους για απόσυρση της αίτησης ή ανάκληση του καθεστώτος τους. Συγκεκριμένα, από τις 9 Δεκεμβρίου 2024 μέχρι τις 31 Ιανουαρίου 2025, 1.367 υπήκοοι Συρίας έχουν εκφράσει την πρόθεση και την επιθυμία τους να επαναπατρισθούν. Ως εκ τούτου, 944 απέσυραν τις αιτήσεις τους για παραχώρηση διεθνούς προστασίας, 11 παραιτήθηκαν από το προσφυγικό τους καθεστώς και 412 ανακάλεσαν το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας που τους είχε παραχωρηθεί. Από αυτούς, οι 755 έχουν ήδη αναχωρήσει από την Κύπρο».
Επιπλέον, ο κ. υφυπουργός εξέφρασε την εκτίμηση πως, με την πάροδο του χρόνου και τη διασφάλιση μεγαλύτερης σταθερότητας στη Συρία, ο αριθμός των ατόμων που θα επιχειρήσουν να επαναπατριστούν θα αυξηθεί. Εξ ου και από την πρώτη στιγμή, συστάθηκαν στο Υφυπουργείο Μετανάστευσης ειδικές ομάδες με σκοπό τη διευκόλυνση των Σύρων που επιθυμούν να επαναπατριστούν, στο πλαίσιο του προγράμματος εθελούσιων επιστροφών. Διευκρίνισε πως «η αναγκαστική επιστροφή στη Συρία δεν είναι δυνατή μέχρι να υπάρξει σταθερότητα και να διασαφηνιστούν οι συνθήκες που επικρατούν στη χώρα, ούτως ώστε να ληφθεί σχετική απόφαση σε επίπεδο ΕΕ».
Δραστική μείωση κατά 90% στον αριθμό των διαμενόντων στο ΚεΠΥ «Πουρνάρα» - Αναβάθμιση των υποδομών υποδοχής και φιλοξενίας
«Η αποτελεσματικότητα των μέτρων που έχουμε λάβει ως Κυβέρνηση από την ανάληψη των καθηκόντων μας, φαίνεται και στην σημαντική μείωση που σημείωσε ο αριθμός των νέων εισδοχών στο ΚεΠΥ “Πουρνάρα” κατά το 2024 σε σχέση με το 2022. Συγκεκριμένα, ο αριθμός των διαμενόντων στο Κέντρο μειώθηκε δραστικά κατά 90%, από 3.145 άτομα (υψηλότερος αριθμός διαμενόντων εντός του 2022) σε μόλις 274 (χαμηλότερος αριθμός διαμενόντων εντός του 2024). Σημειώνεται ότι στις 31 Δεκεμβρίου 2024, ο αριθμός διαμενόντων ήταν 359», είπε ο δρ. Ιωαννίδης, αναφερόμενος στα αποτελέσματα των ενεργειών για αποσυμφόρηση του συστήματος ασύλου.
Με τη σειρά του, ο υπουργός Εσωτερικών, αναφερόμενος στις ενέργειες που έγιναν για την αναβάθμιση των υποδομών υποδοχής και φιλοξενίας των μεταναστών και αφού αναφέρθηκε στα βελτιωτικά έργα που έγιναν στο ΚεΠΥ «Πουρνάρα» και στο Κέντρο Υποδοχής και Φιλοξενίας Αιτητών Διεθνούς Προστασίας στην Κοφίνου, υπογράμμισε τη σημασία της δημιουργίας Προαναχωρησιακού Κέντρου, με δυνατότητα φιλοξενίας περίπου 1.000 προσώπων. Σύμφωνα με τον κ. Ιωάννου, «η απουσία ενός χώρου κράτησης των ατόμων που είναι υπό απέλαση ή εθελούσια θέλουν να επιστρέψουν στις χώρες καταγωγής τους, δεν μας επιτρέπει αυτή τη στιγμή να υλοποιήσουμε σε απόλυτο βαθμό τους σχεδιασμούς μας για ενίσχυση και αύξηση των επιστροφών», υπογραμμίζοντας πως με την ολοκλήρωση του έργου, οι αρμόδιες Αρχές θα έχουν στη διάθεσή τους περισσότερα εργαλεία, για να εντείνουν την ήδη επιτυχημένη πρακτική της Κύπρου στον τομέα των επιστροφών.
Όπως χαρακτηριστικά συμπλήρωσε ο υφυπουργός Μετανάστευσης και Διεθνούς Προστασίας, «η μείωση στους αριθμούς δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά συμβάλλει στην αποσυμφόρηση του συστήματος ασύλου, το οποίο πρέπει να καταστεί και να παραμείνει βιώσιμο, για να εξυπηρετεί αυτούς που πραγματικά έχουν ανάγκη και δικαιούνται διεθνούς προστασίας».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ξεπέρασαν 1,000 οι αιτήσεις Σύρων για επαναπατρισμό, 500 αναχώρησαν ιδιωτικά-Προωθεί πρόταση για επιστροφές