Ανησυχία Ντι Κάρλο για την κατάσταση στη Λιβύη-Παραμένει βαθιά διχασμένη

Για την κατάσταση στη Λιβύη ενημέρωσε το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών η Αναπληρώτρια Γενική Γραμματέας για Πολιτικές υποθέσεις και υποθέσεις Οικοδόμησης της Ειρήνης, Ροζμαρι ΝτιΚάρλο τονίζοντας τις συνεχιζόμενες διαιρέσεις, την οικονομική αστάθεια, τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και για τα ανταγωνιστικά εσωτερικά και εξωτερικά συμφέροντα που συνεχίζουν να διαβρώνουν την ενότητα και τη σταθερότητα της Λιβύης. 

Η κ. ΝτιΚάρλο κάλεσε τα μέλη του Συμβουλίου να παράσχουν την υποστήριξή τους στη νεοδιορισθείσα Ειδική Απεσταλμένη για τη Λιβύη, Χάνα Tέτε.         

Όπως ανέφερε, η κ. Tέτε θα αναλάβει άμεσα τα καθήκοντα της στην Τρίπολη και θα εργαστεί για να συμβάλει στην άρση του πολιτικού αδιεξόδου, στην επίλυση της παρατεταμένης κρίσης της Λιβύης και στην υποστήριξη του λιβυκού λαού προς την κατεύθυνση της ενοποίησης των θεσμών της Λιβύης και της διεξαγωγής εθνικών εκλογών χωρίς αποκλεισμούς. 

Η κ. ΝτιΚάρλο αναφέρθηκε στη Συμβουλευτική Επιτροπή που δημιουργήθηκε από την UNSMIL στις 4 Φεβρουαρίου για να αντιμετωπίσει τις διαφωνίες σχετικά με τη νομοθεσία για τις εκλογές. 

«Δεν είναι ένα όργανο λήψης αποφάσεων», ανέφερε η κ. Ντι Κάρλο και πρόσθεσε ότι «οι προτάσεις της στοχεύουν στην άρση των εμποδίων για τις εθνικές εκλογές». Η Επιτροπή αποτελείται από 20 Λίβυους εμπειρογνώμονες, εκ των οποίων το 35% είναι γυναίκες. 

Τις συνεδριάσεις της Επιτροπής στην Τρίπολη έχουν χαιρετίσει θετικά τα πολιτικά κόμματα και η κοινωνία των πολιτών.  

Επιπλέον, η κ. ΝτιΚάρλο τόνισε ότι Λιβύη σημείωσε πρόοδο με τη διεξαγωγή των δημοτικών εκλογών. «Μετά τις επιτυχημένες τοπικές εκλογές σε 56 δήμους τον Νοέμβριο του 2024, η Ανώτατη Εθνική Εκλογική Επιτροπή ξεκίνησε τις προετοιμασίες για τις επόμενες 63 δημοτικές εκλογές». Ωστόσο, ανέφερε, η κρατική χρηματοδότηση παραμένει κρίσιμη.  

Σύμφωνα με την κ. NτιΚάρλο η Λιβύη παραμένει βαθιά διχασμένη, με «διαμάχες σχετικά με τους κρατικούς θεσμούς να εμποδίζουν τη διακυβέρνηση». Δεν έχει σημειωθεί πρόοδος σε έναν ενιαίο κρατικό προϋπολογισμό, ενώ διαφωνίες, όπως αυτή για τον «Λιβυκό Ελεγκτικό Οργανισμό», απειλούν τη θεσμική ακεραιότητα. Επίσης, το Ανώτατο Κρατικό Συμβούλιο είναι «βαθιά διχασμένο και ανίκανο να εκπληρώσει τον θεσμικό του ρόλο» ανέφερε.  

Η Συμφωνία Εκεχειρίας του 2020 εξακολουθεί να εφαρμόζεται μερικώς, ωστόσο, τον Δεκέμβριο, η UNSMIL διευκόλυνε τη δημιουργία μιας “κοινής τεχνικής ομάδας στρατιωτικών αξιωματούχων καθώς και αξιωματούχων της αστυνομίας” από τις δύο μεγάλες λιβυκές παρατάξεις, με στόχο τη βελτίωση της συνοριακής ασφάλειας, της καταπολέμησης της τρομοκρατίας και της διαχείρισης της μετανάστευσης.  

Όσον αφορά τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ανέφερε ότι «οι αυθαίρετες συλλήψεις και οι εξαφανίσεις» έχουν αυξηθεί. Η UNSMIL έχει καταγράψει 15 θανάτους υπό κράτηση από τον Μάρτιο του 2024 και ζητεί μεταρρυθμίσεις στη δικαιοσύνη. Οι μετανάστες και οι αιτούντες άσυλο συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν «βασανιστήρια και απάνθρωπη μεταχείριση», ενώ «ομαδικοί τάφοι ανακαλύφθηκαν στην περιοχή Αλ Κοφρά, περιέχοντας 93 σορούς». «Απαιτείται μια ανεξάρτητη και πλήρης για να αποδοθεί δικαιοσύνη», υπογράμμισε η κ. ΝτιΚάρλο.  

Ανησυχία για την παρουσία ξένων στρατιωτικών δυνάμεων εκφράζει η Ελλάδα

Τη δέσμευση της Ελλάδας για μια «ισχυρή, σταθερή και ενωμένη Λιβύη, απαλλαγμένη από ξένες παρεμβάσεις», επανέλαβε ο Έλληνας Μόνιμος Αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ, πρέσβης Ευάγγελος Σέκερης και τόνισε τη σημασία του σεβασμού της «κυριαρχίας, της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας» της χώρας.  

Ο κ. Σέκερης επισήμανε ότι όλες οι ενέργειες πρέπει να διέπονται από τις αρχές του Χάρτη του ΟΗΕ και του Διεθνούς Δικαίου, συμπεριλαμβανομένου του Δικαίου της Θάλασσας (UNCLOS). 

«Η σταθερότητα στη Λιβύη είναι κρίσιμη για την περιοχή και επηρεάζει ιδιαίτερα τις γειτονικές χώρες, όπως η Ελλάδα, μεταξύ άλλων λόγω της αύξησης των παράτυπων μεταναστευτικών ροών», ανέφερε.  

Η Ελλάδα, ανέφερε, υποστηρίζει πλήρως την Αποστολή του ΟΗΕ στη Λιβύη UNSMIL, η οποία έχει επιδιώξει να διαδραματίσει εποικοδομητικό ρόλο στη διαμόρφωση μιας συμπεριληπτικής πολιτικής διαδικασίας, χαιρέτισε την ανανέωση της εντολής της UNSMIL και καλωσόρισε τον διορισμό της κ. Χάνα Τέτε ως Ειδικής Απεσταλμένης του Γενικού Γραμματέα και νέας επικεφαλής της UNSMIL, εκφράζοντας εμπιστοσύνη στις ικανότητές της.  

Η Ελλάδα τόνισε ότι η προετοιμασία για εκλογές που θα αποκαταστήσουν τη νομιμότητα των θεσμών πρέπει να είναι βασική προτεραιότητα για τη διεθνή κοινότητα και χαιρέτισε τη διεξαγωγή του πρώτου γύρου των δημοτικών εκλογών στη Λιβύη, προειδοποιώντας ότι “οποιαδήποτε πολιτική διαδικασία είναι δύσκολο να ευδοκιμήσει εάν δεν βελτιωθεί η κατάσταση ασφάλειας”.

Ο κ. Σέκερης εξέφρασε σοβαρές ανησυχίες για τη «μακροχρόνια παρουσία ξένων στρατιωτικών δυνάμεων στη Λιβύη», τονίζοντας ότι «πρέπει να υπάρξει σαφές χρονοδιάγραμμα για την αποχώρηση δυνάμεων ατάκτων, τακτικού στρατού καθώς και μισθοφόρων». 

«Η παρουσία τους δεν συμβάλλει στη σταθερότητα ούτε στη διεξαγωγή ελεύθερων, δίκαιων και δημοκρατικών εκλογών», σημείωσε.  

Η Ελλάδα χαιρέτισε την ανανέωση των κυρώσεων, επισημαίνοντας ότι το σχετικό ψήφισμα πέτυχε μια λεπτή ισορροπία μεταξύ της «παράτασης των περιορισμών και της προστασίας των συμφερόντων του λιβυκού λαού».  

Ο κ. Σέκερης υπογράμμισε τη σημασία των νέων κριτηρίων που σχετίζονται με τη στήριξη ένοπλων ομάδων και εγκληματικών δικτύων και επισήμανε ότι «η εφαρμογή των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας για τις κυρώσεις παραμένει πρόκληση, ιδιαίτερα όσον αφορά την εφαρμογή του εμπάργκο όπλων στη Λιβύη μέσω της Επιχείρησης IRINI της ΕΕ».

Απομάκρυνση ξένων παραγόντων από τη χώρα για επίλυση της κρίσης, επιθυμεί η Λιβύη

Ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Λιβύης Ταχέρ Αλ Σόνι επισήμανε ότι «14 χρόνια μετά την υπαγωγή της Λιβύης στο Κεφάλαιο 7, οι Λίβυοι ξύπνησαν ελπίζοντας σε δικαιοσύνη, κράτος δικαίου και δημοκρατικούς θεσμούς, αλλά οι προσδοκίες τους διαψεύστηκαν λόγω συγκρούσεων και ξένων παρεμβάσεων».  

Ο κ. Αλ Σόνι εξέφρασε προβληματισμό για το γεγονός ότι η κ. Λέτε είναι ο 10ος κατα σειρά Ειδικός Απεσταλμένος του ΟΗΕ στη Λιβύη τα τελευταία 14 χρόνια και διερωτήθηκε αν το πρόβλημα οφείλεται στους απεσταλμένους και στους μηχανισμούς του ΟΗΕ ή στη διεθνή επιβολή λύσεων χωρίς συναίνεση.  

Ο κ. Αλ Σονι τόνισε ότι η νέα Ειδική Απεσταλμένη «πρέπει να αντλήσει διδάγματα από το παρελθόν, να αξιοποιήσει τις προηγούμενες επιτυχίες και να βασιστεί στις υπάρχουσες συμφωνίες, όπως εκείνες της Σίρτης και της Γενεύης».  

Υπογράμμισε την ανάγκη για σαφή οδικό χάρτη, με χρονοδιάγραμμα που θα οδηγεί στη διεξαγωγή εθνικών εκλογών και τόνισε την ανάγκη ενοποίησης των στρατιωτικών θεσμών και των θεσμών ασφαλείας, ώστε «τα όπλα να βρίσκονται μόνο στα χέρια του κράτους». 

Αυτό ανέφερε θα συμβάλει στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος β) Αντιμετώπιση της εμπορίας ανθρώπων γ) Ενίσχυση του ελέγχου των συνόρων και στην προστασία της εδαφικής ακεραιότητας της Λιβύης. 

Εξέφρασε επίσης διαίτερη ανησυχία για τους “μαζικούς τάφους μεταναστών”, υπογραμμίζοντας ότι αυτές οι “σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων θα συνεχιστούν χωρίς μια ολοκληρωμένη πολιτική λύση”.  

Ο κ. Αλ Σόνι τόνισε την ανάγκη για “διεθνή υποστήριξη προς τη Λιβύη”, προειδοποιώντας ότι οι ίδιες χώρες και περιοχές που εμπλέκονται σε συγκρούσεις όπως η “Ουκρανία, η Γάζα και η Συρία είναι οι ίδιες που παρεμβαίνουν στη Λιβύη”.  

"Ελπίζουμε ότι οι πρόσφατες διεθνείς συμφωνίες και συναντήσεις θα οδηγήσουν στην επίλυση της κρίσης στη Λιβύη και στην απομάκρυνση κάθε ξένης παρέμβασης από το έδαφος μας” ανέφερε.

ΗΠΑ: Η πολιτική λύση είναι ο μόνος δρόμος για τη σταθερότητα

Η Αναπληρώτρια Μόνιμη Αντιπρόσωπος των ΗΠΑ, πρέσβης Ντόροθι Σέι τόνισε ότι «η πολιτική λύση είναι ο μόνος δρόμος για μακροπρόθεσμη σταθερότητα στη Λιβύη», προειδοποιώντας ότι ο χρόνος πιέζει λόγω «των αποσταθεροποιητικών δραστηριοτήτων εξωτερικών παραγόντων».  

Οι Ηνωμένες Πολιτείες τόνισαν τη δέσμευση τους για εκεχειρία στη Λιβύη, αναφέροντας την επίσκεψη υψηλόβαθμων αμερικανών διπλωματών στην Τρίπολη, τη Βεγγάζη και τη Σύρτη στις 4-6 Φεβρουαρίου με στόχο την επιβεβαίωση της ανάγκης διατήρησης της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός και της επαναφοράς των μηχανισμών ασφαλείας σύμφωνα με τα ψηφίσματα του ΟΗΕ.  

Η κ. Σέι καλωσόρισε την επικαιροποίηση των κριτηρίων επιβολής κυρώσεων για άτομα και οντότητες που οδηγούσαν τη Λιβύη σε αποσταθεροποίηση μέσω της παράνομης εκμετάλλευσης και εξαγωγής πετρελαίου.  Τόνισε ότι το «λαθρεμπόριο καυσίμων οδηγεί σε διαρροή κεφαλαίων εκτός Λιβύης», γεγονός που πρέπει να αντιμετωπιστεί «για το καλό του λιβυκού λαού».  

Πηγή: ΚΥΠΕ