Άνοιξε η συζήτηση για προσθήκη επτά βουλευτών επικρατείας-Δύο σταυροί στο ίδιο ψηφοδέλτιο

Το ενδεχόμενο να αυξηθούν οι βουλευτές της Κυπριακής Δημοκρατίας, ώστε να προστεθούν επτά βουλευτές επικρατείας (δέκα με την συμπερίληψη των Τ/κ) ξεκίνησε να εξετάζει την Πέμπτη η Επιτροπή Εσωτερικών της Βουλής, κατόπιν σχετικής πρότασης νόμου του βουλευτή της ΕΔΕΚ Μαρίνου Σιζόπουλου. Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που τίθεται το θέμα αλλά η τρίτη και οι βασικότεροι προβληματισμοί που ακούστηκαν ήταν νομικής παρά πολιτικής φύσεως, ωστόσο οι προθέσεις αναμένεται να ξεκαθαρίσουν περισσότερο στην επόμενη συνεδρία.

Ο εισηγητής της πρότασης, εξηγώντας το σκεπτικό της, ανέφερε πως θεωρεί επιβεβλημένη την αλλαγή, καθώς, αυτή τη στιγμή, η Κύπρος έχει τον μικρότερο αριθμό βουλευτών στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων κρατών πιο μικρών από εμάς, όπως είναι το Λουξεμβούργο και η Μάλτα. Ανέφερε ότι οι αυξημένες υποχρεώσεις σε διακοινοβουλευτικές εργασίες έχουν ως αποτέλεσμα ένας σημαντικός αριθμός βουλευτών να απουσιάζει στο εξωτερικό, ενώ λόγω του μικρού αριθμού τους, ο κάθε βουλευτής συμμετέχει σε πολλές επιτροπές. Έδειξε, μάλιστα, την αίθουσα γύρω του, που εκείνη την ώρα είχε σχεδόν αδειάσει, ενώ υπήρχαν πολλοί βουλευτές στην αίθουσα κατά τη συζήτηση του πρώτου θέματος στην ατζέντα, επειδή συνεδρίαζαν την ίδια στιγμή άλλες τρεις Κοινοβουλευτικές Επιτροπές και πολλοί συνάδελφοί του ήταν αναγκασμένοι να μετακινηθούν. «Σε όσες λιγότερες Επιτροπές συμμετέχει ένας βουλευτής είναι πολύ πιο αποδοτικό το έργο του, γιατί επικεντρώνει τις προσπάθειές του», είπε.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Συμφωνούν επί της αρχής για εκ μητρογονίας, χαλούν την εξίσωση οι ανακατανομές και το δικαίωμα επιλογής

Εξηγώντας το πρακτικό σκέλος της πρότασής του, πέραν από το κίνητρο, ο Μαρίνος Σιζόπουλος ανέφερε ότι, με τους βουλευτές επικρατείας, θα δίνεται η ευκαιρία στα κόμματα να προωθούν στα ψηφοδέλτιά τους υποψήφιους με επιστημονική ή τεχνοκρατική γνώση και να ενισχύεται το επιστημονικό επίπεδο κάθε κόμματος στη Βουλή. Εξέφρασε, δε, την άποψη ότι ο αριθμός θα μπορούσε να είναι πολύ μεγαλύτερος από τους επτά επιπλέον αλλά κατανοεί τα οικονομικά.

Σημειώνεται ότι κανένας από τους παρευρισκόμενους βουλευτές δεν θεώρησε υπερβολική την περιγραφή που έκανε ο πρόεδρος της ΕΔΕΚ, καθώς όντως αυτά τα φαινόμενα είναι πολύ συχνά στη Βουλή. Για παράδειγμα, μπορεί να αργεί να ξεκινήσει μία προγραμματισμένη συνεδρία επειδή δεν συμπληρώνεται απαρτία, ενώ βουλευτές που είναι μέλη της Επιτροπής βρίσκονται στο κτίριο του Κοινοβουλίου, επειδή παρευρίσκονται σε άλλη Επιτροπή που συνεδριάζει την ίδια ώρα. Υπάρχουν, επίσης, περιπτώσεις που δεν ορίζονται συνεδρίες Επιτροπών, επειδή γνωρίζουν από πριν ότι αριθμός μελών θα απουσιάζει σε αποστολές στο εξωτερικό.

Σύμφωνα με τον κ. Σιζόπουλο, η επιλογή των βουλευτών επικρατείας θα μπορούσε να γίνεται είτε με λίστα, είτε με σταυρό προτίμησης. Ο ίδιος στην πρόταση νόμου προτείνει τον σταυρό, όμως ανέφερε ότι αν η πλειοψηφία προτιμά την επιλογή της λίστας είναι πρόθυμος να το αποδεχθεί. Απαντώντας σε ερωτήσεις συναδέλφων του, διευκρίνισε ότι, σύμφωνα με την πρόταση νόμου, θα υπάρχει εξαίρεση στους σταυρούς μόνο αν ο πρόεδρος του κόμματος μπει στο ψηφοδέλτιο επικρατείας αντί στην περιφέρειά του. Ανέφερε, επίσης, πως το εκλογικό μέτρο θα είναι γύρω στο 14% και θα υπάρχει πρώτη και δεύτερη κατανομή.

Λαμβάνοντας τον λόγο, ο Προϊστάμενος της Υπηρεσίας Εκλογών, Μενέλαος Βασιλείου, ανέφερε πως ως θέμα αρχής το ζήτημα είναι πολιτικής φύσεως και δεν προκύπτουν ζητήματα τεχνοκρατικής φύσεως. Όπως είπε, ο βασικός προβληματισμός από πλευράς τους είναι η εξαίρεση των ανεξάρτητων υποψηφίων από το ψηφοδέλτιο επικρατείας. Ωστόσο, ο κ. Σιζόπουλος ανέφερε πως, από την στιγμή που αυτοί οι βουλευτές είναι επικρατείας, οποιοσδήποτε διεκδικεί θα πρέπει να έχει ψηφοδέλτια σε ολόκληρη την επικράτεια της Κύπρου. Εάν ένας συνδυασμός έχει μόνο σε μία εκλογική περιφέρεια, ντε φάκτο δεν μπορεί να διεκδικήσει στην επικράτεια, πρόσθεσε. Διευκρίνισε, ωστόσο, ότι ένας συνδυασμός ανεξαρτήτων θα μπορούσε να διεκδικήσει, δεδομένου ότι θα έχει υποψηφίους σε όλες τις περιφέρειες, κάτι που συμφωνήθηκε ότι πρέπει να αποσαφηνιστεί.

Συνταγματικοί προβληματισμοί

Κάποιοι προβληματισμοί διατυπώθηκαν από τις εκπροσώπους της Νομικής Υπηρεσίας. Αναφέρθηκε πως είναι μία απόφαση της Βουλής, αλλά η Βουλή λειτουργεί με το Δίκαιο της Ανάγκης και οποιαδήποτε τροποποίηση το επηρεάζει. Για να γίνει παράκαμψη, ανέφεραν, πρέπει να υπάρξει πλήρης αιτιολογία, αφήνοντας να νοηθεί ότι ενδεχομένως δεν είναι επαρκής η αιτιολογία που δίνεται στην αιτιολογική έκθεση. Επίσης, τέθηκε και προβληματισμός αναφορικά με το δικαίωμα υποβολής υποψηφιότητας, επειδή αναφέρεται ότι οποιοσδήποτε μπορεί να υποβάλει υποψηφιότητα και υπάρχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται. Συνεπώς, με βάση το Σύνταγμα, οποιοσδήποτε μπορεί να θέσει υποψηφιότητα και για βουλευτής επικρατείας.

Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ και πρόεδρος της Επιτροπής, Άριστος Δαμιανού, σχολίασε ότι η λογική της πρότασης είναι για Κοινοβουλευτικές Ομάδες και σήμερα, εκ των πραγμάτων, το σύστημα δεν επιτρέπει σε κανέναν να εκλεγεί ως ανεξάρτητος, όλοι οι ανεξάρτητοι βουλευτές είχαν αρχικά εκλεγεί μέσω κομματικού συνδυασμού και δημιουργούνται ως αποτέλεσμα αποκόλλησης από τους συνδυασμούς. Ο κ. Σιζόπουλος πρόσθεσε, από πλευράς του, ότι και αυτή τη στιγμή υπάρχουν περιορισμοί στη δεύτερη κατανομή, αλλά δεν υπάρχει καμία προσφυγή ή διαμαρτυρία.

Σημειώνεται ότι, ο βουλευτής του ΔΗΚΟ, Πανίκος Λεωνίδου, χαρακτήρισε την πρόταση ως θετικό βήμα και εναρμόνιση με τις σύγχρονες εξελίξεις, προσθέτοντας πως ενδεχομένως να υπάρχουν διαφορετικές απόψεις για επιμέρους θέματα.

Δεν θα τους χωρά το ψηφοδέλτιο

Από πλευράς του κ. Βασιλείου τέθηκε και ένα πρακτικό ζήτημα που δεν αποτελεί ένσταση, ούτε επηρεάζει την ουσία της πρότασης νόμου: Αυτή τη στιγμή υπάρχουν 22 εγγεγραμμένα πολιτικά κόμματα και η τάση είναι αυξητική και το 2021 είχαμε ένα ψηφοδέλτιο με 15 συνδυασμούς συν στήλη μεμονωμένων και τώρα θα προστεθούν άλλοι επτά υποψήφιοι από κάθε κόμμα. Με λίγα λόγια, δεν θα τους χωρά το ψηφοδέλτιο.

Αν και αυτό το πρακτικό ζήτημα φάνηκε να είναι κατανοητό, ο Μαρίνος Σιζόπουλος απάντησε πως δεν μπορεί να γίνουν ξεχωριστά τα ψηφοδέλτια, επειδή αυτό θα σημαίνει πως θα γίνεται οριζόντια ψηφοφορία, αφού κάποιος θα μπορούσε να ψηφίσει άλλο κόμμα στο ψηφοδέλτιο για τις περιφέρειες και άλλο στο ψηφοδέλτιο επικρατείας.

Ο πρόεδρος της Επιτροπής Εσωτερικών επεσήμανε στα μέλη ότι πρέπει να έχει υπόψιν της η Βουλή πως, αν ψηφιστεί η πρόταση, θα υπάρξει έμμεση επιβάρυνση του Προϋπολογισμού, με τον κ. Σιζόπουλο να απαντά πως η κατ’ αρχήν άποψη είναι πως, αν η Βουλή το ψηφίσει, δεν θα φέρει ένσταση η Κυβέρνηση.

Συνεχίζεται η συζήτηση εντός Μαρτίου

Στις δηλώσεις του μετά το τέλος της συζήτησης, ο κ. Δαμιανού είπε ότι κατατέθηκαν κάποιοι προβληματισμοί, κυρίως διαδικαστικοί, και κάποιες νομικές προεκτάσεις από τη Νομική Υπηρεσία, προσθέτοντας ότι η συζήτηση θα συνεχιστεί εντός Μαρτίου. «Από την πρώτη συζήτηση φαίνεται ότι κάποια κόμματα τοποθετούνται θετικά, κάποια άλλα έχουν προβληματισμούς. Εμείς στο παρελθόν δεν τοποθετηθήκαμε υπέρ μιας τέτοιας προοπτικής, θέση την οποία διατηρούμε», είπε.

Σε ερώτηση αν έχει ξεκαθαρίσει κατά πόσο ένας ανεξάρτητος θα μπορεί να διεκδικήσει θέση στο ψηφοδέλτιο επικρατείας, ο κ. Δαμιανού εξέφρασε τη θέση ότι αυτά που ισχύουν για την εκλογή μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων, κατ’ αναλογία πρέπει να ισχύσουν για οποιαδήποτε ψηφοδέλτια που έχουν να κάνουν με την Κύπρο ως ενιαία επικράτεια, αλλά είναι καθαρά νομικά ζητήματα.

«Ως επιτροπή θα αναμένουμε την άποψη της Νομικής Υπηρεσίας, αλλά δεν θεωρώ ότι είναι αυτό το μείζον. Το σημαντικό είναι να αποφασιστεί επί της αρχής αν θα υπάρξει ο θεσμός των βουλευτών επικρατείας στην Κύπρο και αν θα υπάρξει με βάση ποιες ρυθμίσεις εκλογής», σημείωσε.

Ερωτηθείς κατά πόσο είναι ολοκληρωμένη η επιχειρηματολογία για να υποστηριχθεί η τροποποίηση με βάση το Δίκαιο της Ανάγκης και κατά πόσον να απαιτείται η σύμφωνος γνώμη της Κυβέρνησης από τη στιγμή που αυξάνονται οι δαπάνες του κράτους, ο κ. Σιζόπουλος είπε αρχικά ότι άποψη της Επιτροπής είναι πως η Κυβέρνηση θα είναι θετική και δεν θα έχει οποιαδήποτε ένσταση, δεδομένου ότι η αύξηση των δαπανών είναι πολύ μικρή και ως εκ τούτου δεν επηρεάζει σημαντικά τον κρατικό προϋπολογισμό, προσθέτοντας ότι υπάρχει και ο προϋπολογισμός της Βουλής που, όπως είπε, καλύπτει ουσιαστικά όλα αυτά τα ζητήματα ως ξεχωριστός προϋπολογισμός.

Αναφορικά με το Δίκαιο της Ανάγκης, είπε ότι και στο παρελθόν υπήρξε αύξηση του αριθμού των βουλευτών και πως στη βάση της ίδιας λογικής προτείνεται και τώρα η αύξηση του αριθμού τους.

«Από εκεί και πέρα, είναι δικαίωμα της Βουλής να αποφασίσει αν αυτή η αύξηση θα είναι με τη μορφή του ψηφοδελτίου επικρατείας ή αν θα είναι με τη μορφή της ένταξης αυτών των βουλευτών στις εκλογικές περιφέρειες. Η πρότασή μας είναι αυτή η αύξηση να γίνει σε συνδυασμό με το ψηφοδέλτιο επικρατείας», κατέληξε.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Εκλογικά δικαιώματα στους εκ μητρογονίας πρόσφυγες προωθεί η Βουλή, διορθώνοντας στρέβλωση δεκαετιών