Γκρίζα σημεία για το σκάνδαλο με το Graphite-Δείχνουν ως θύματα πέντε Κύπριους, αλλά δεν έγιναν καταγγελίες

Το σκάνδαλο υποκλοπών υπό την επωνυμία Graphite, το οποίο φαίνεται να είχε σαν στόχους δημοσιογράφους και ακτιβιστές και αποκαλύφθηκε στην Ιταλία, εμπλέκοντας σε αυτό και την Κύπρο, προκαλεί εκ νέου αναταραχές στην Ευρωπαϊκή Ήπειρο, λίγα χρόνια μετά τα προηγούμενα σκάνδαλα που αποκαλύφθηκαν, με τα λογισμικά Pegasus και Predator, που είχαν απασχολήσει έντονα τόσο την χώρα μας, με τα γνωστά γεγονότα με το μαύρο βαν, όσο και ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Παρότι οι πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας, ήθελαν πέντε δημοσιογράφους και ακτιβιστές από την Κύπρο να βρίσκονται στη λίστα των θυμάτων του συγκεκριμένου λογισμικού, εντούτοις η Αστυνομία δεν επιβεβαιώνει μέχρι στιγμής την εν λόγω πληροφορία, αφού ενώπιόν της δεν έφθασε οποιαδήποτε επίσημη καταγγελία. Παρόλα αυτά, όπως διαμηνύουν, διερευνάται η υπόθεση από την υποδιεύθυνση Ηλεκτρονικού Εγκλήματος.

Την ίδια ώρα, πληροφορίες του REPORTER αναφέρουν ότι τα στοιχεία που είδαν το φως της δημοσιότητας αξιολογούνται και από την Επίτροπο Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, ωστόσο από τα δεδομένα που περισυνελέγησαν μέχρι στιγμής, προκύπτουν αρκετά γκρίζα σημεία που χρήζουν ερμηνείας και αξιολόγησης, ώστε να καταλήξουν στα συμπεράσματά τους.

Η ίδια πηγή επιβεβαίωσε τις αναφορές της Αστυνομίας ότι δεν προέκυψε ακόμα οποιαδήποτε επίσημη καταγγελία, ούτε στο γραφείο της Επιτρόπου, αλλά ούτε και στις αστυνομικές Αρχές, γεγονός που δημιουργεί εύλογα ερωτήματα. Σύμφωνα με την ανακοίνωση που είχε δημοσιευτεί, αναφερόταν ότι στην Κύπρο επηρεάστηκαν πέντε δημοσιογράφοι ή/και ακτιβιστές, οι οποίοι ενημερώθηκαν ότι είναι θύματα του Graphite. Ως εκ τούτου, η ίδια πηγή διερωτήθηκε, αφού ενημερώθηκαν τα θύματα πώς είναι δυνατό να μην επικοινώνησαν με την Αστυνομία ή με το γραφείο της Επιτρόπου, για να προβούν σε καταγγελία.

Οι ίδιες πηγές αναφέρουν πως ενδεχομένως η Επίτροπος Ειρήνη Λοϊζίδου Νικολαΐδου, θα απευθυνθεί στη Meta, για περισσότερες πληροφορίες γύρω από το θέμα, ως επίσης και διευκρινίσεις επί διαφόρων πληροφοριών που ήρθαν στο προσκήνιο.

Το σκάνδαλο ήρθε στο φως της δημοσιότητας από τον δημοσιογράφο Francesco Cancellato, ο οποίος είναι αρχισυντάκτης της ερευνητικής ιστοσελίδας Fanpage, που ασκεί δριμεία κριτική στην Κυβέρνηση Μελόνι και ασχολείται με θέματα μεταναστευτικού και πολιτικής που ακολουθεί η Κυβέρνηση της χώρας επί του θέματος.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Νέος συναγερμός για παρακολουθήσεις με πλοκάμια σε Κύπρο και Ελλάδα-Πώς εμπλέκεται το WhatsApp

Πoιος είναι ο Francesco Cancellato

O άνθρωπος που έφερε στο προσκήνιο το καταγγελλόμενο σκάνδαλο, ασχολείται με τη δημοσιογραφία για σχεδόν είκοσι χρόνια. O Cancellato σπούδασε οικονομικά και στη συνέχεια εργάστηκε ως κοινωνικοοικονομικός ερευνητής στην κοινοπραξία Aaster Consortium, θέση την οποία κατείχε από το 2004 έως το 2014.

Από το 2006, άρχισε να συνεργάζεται με τα τοπικά περιοδικά «La Tribuna di Lodi» και «Il Corriere Artigiano del Lodigiano». Τρία χρόνια αργότερα, άρχισε να σπουδάζει κινεζικά και το 2010 εργάστηκε στη Σαγκάη και στο ιταλικό περίπτερο στην Expo 2010, ενώ τον Σεπτέμβριο του 2013, ήταν ένας από τους ιδρυτές της δεξαμενής σκέψης The italians.

Ακολούθως, στράφηκε εκ νέου στη δημοσιογραφία και ήταν υπεύθυνος στην

Αφού διηύθυνε το Linkiesta.it, από το 2014 έως το 2019, ενώ από το 2021 είναι αρχισυντάκτης της σελίδας fanpage.it.

Τι είναι το Graphite

Πρόκειται για κατασκοπευτικό λογισμικό που δημιουργήθηκε από την ισραηλινή εταιρεία Paragon Solutions. Μετά την αποκάλυψη του σκανδάλου, η ιταλική κυβέρνηση επιβεβαίωσε ότι επτά Ιταλοί χρήστες κινητών τηλεφώνων έπεσαν θύματα στόχευσης με spyware μέσω του WhatsApp. Μεταξύ αυτών που στοχοποιήθηκαν ήταν δημοσιογράφοι και ακτιβιστές.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που είδαν το φως της δημοσιότητας, το Graphite είναι ένα κατασκοπευτικό λογισμικό που μπορεί να διεισδύσει σε κινητά τηλέφωνα χωρίς να ανιχνευθεί, παρέχοντας στους χειριστές πλήρη πρόσβαση στις στοχευμένες κινητές συσκευές. Μπορεί επίσης να παρακάμψει την κρυπτογράφηση των εφαρμογών ανταλλαγής μηνυμάτων.

Αμέσως μετά τις αποκαλύψεις που είδαν το φως της δημοσιότητας, η Κυβέρνηση της Τζόρτζια Μελόνι, αρνήθηκε οποιαδήποτε ανάμειξη στην εκστρατεία κατασκοπευτικού λογισμικού και ζήτησε έρευνα από την Εθνική Υπηρεσία Κυβερνοασφάλειας της Ιταλίας (ACN). Η ACN βρίσκεται σε επαφή με τους νομικούς εκπροσώπους της Meta και διερευνά την υπόθεση.

Πέραν του Cancelato, επιβεβαιωμένοι στόχοι ήταν επίσης ο ακτιβιστής Husam El Gomati και ο Luca Casarini, συνιδρυτής μιας ΜΚΟ για την παροχή βοήθειας σε μετανάστες.

Σημειώνεται ότι από τη μέχρι στιγμής έρευνα, διαπιστώθηκε ότι στόχος ήταν πέραν των δημοσιογράφων από την Ιταλία, πρόσωπα στην Κύπρο, την Ελλάδα ως επίσης την Αυστρία, το Βέλγιο, τη Τσεχία, τη Δανία, τη Γερμανία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, τις Κάτω Χώρες, την Πορτογαλία, την Ισπανία και την Σουηδία.

Ποια είναι η Paragon Solutions

Η εταιρεία που πουλάει το Graphite απασχολεί εντόνως τον τελευταίο χρόνο τις επικεφαλίδες των ειδικών ιστοσελίδων που ασχολούνται με ζητήματα κυβερνοασφάλειας αφού κινείται δυναμικά στη συγκεκριμένη αγορά, υποσχόμενη ότι ξεχωρίζει εκεί που απέτυχαν οι NSO και η Intellexa, οι εταιρείες που συνδέθηκαν με τα σκάνδαλα κατάχρησης του Pegasus και του Predator.

Η εταιρεία ιδρύθηκε το 2018, από πρώην μέλη των υπηρεσιών πληροφοριών του Ισραήλ, ενώ στο διοικητικό της συμβούλιο συμμετέχει και ο πρώην πρωθυπουργός της χώρας, Εχούντ Μπαράκ. Μάλιστα, όπως αποκάλυψε το Euractiv, τον Ιούλιο του 2024 απέκτησε και έδρα στη Γερμανία, στο Αμβούργο, δηλώνοντας ως δραστηριότητα «υπηρεσίες πληροφορικής». Το βασικό προϊόν της, το Graphite, λειτουργεί στοχεύοντας τις εφαρμογές επικοινωνίας όπως το WhatsApp, το Telegram και το Signal.

Πριν γίνει γνωστή η συνεργασία της με την Ιταλία, η Paragon Solutions έφτασε ως τις ΗΠΑ. Το φθινόπωρο του 2024 έγινε γνωστό ότι πέτυχε να υπογράψει συμβόλαιο με την ICE, την υπηρεσία μετανάστευσης των ΗΠΑ.

Το συμβόλαιο «πάγωσε» ωστόσο, με παρέμβαση του Λευκού Οίκου, λόγω της άποψης της κυβέρνησης Μπάιντεν ότι τα κατασκοπευτικά λογισμικά ιδιωτικής πώλησης συνιστούν κίνδυνο για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ και των συμμάχων τους.

Η εταιρεία δεν αποκαλύπτει, φυσικά, ποιοι είναι οι σημερινοί πελάτες της. Δηλώνει όμως ότι δεν πουλάει τα λογισμικά της σε μη δημοκρατικές χώρες, αλλά ούτε και σε δημοκρατικές χώρες που έχουν εμπλακεί σε σκάνδαλα παραβίασης.