Νέα γενιά εκπαιδευτικών: Διδακτικός χρόνος και στρεβλώσεις

Oι προκλήσεις στο σύγχρονο σχολείο αυξάνονται καθημερινά. Οι εκπαιδευτικοί βρίσκονται συνεχώς απέναντι σε αμέτρητα διλήμματα και προκλήσεις, που συνδέονται άμεσα με τις ραγδαίες κοινωνικές αλλά και τεχνολογικές αλλαγές. Σ’ αυτές τις προκλήσεις ο/η εκπαιδευτικός πρέπει να έχει και τον απαραίτητο χρόνο για να στηρίξει τα παιδιά μας κυρίως συναισθηματικά, για να μπορούν να ανταπεξέλθουν. Η απομόνωση που υπάρχει στις μέρες μας αλλά και ο εθισμός των παιδιών στα ηλεκτρονικά αυξάνουν συνεχώς τις ανάγκες για ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων, έτσι ώστε να μπορούν τα παιδιά να λειτουργούν σε ομάδα, να συνεργάζονται, να αποδέχονται ο ένας τον άλλο.

Ταυτόχρονα, οι εκπαιδευτικοί είναι συνεχώς αντιμέτωποι, με παιδιά χωρίς οριοθετημένη συμπεριφορά, με εκρήξεις θυμού και παραβατική συμπεριφορά που καλούνται να ελέγξουν και να διαχειριστούν τη συμπεριφορά τους στο σχολικό πλαίσιο. Οι καθημερινές προκλήσεις είναι αναρίθμητες, λαμβάνοντας υπόψη ότι το σχολείο είναι ένας ζωντανός οργανισμός, όπου καθημερινά προκύπτουν καινούρια θέματα που πρέπει να επιλυθούν είτε όσον αφορά την τάξη είτε ευρύτερα τη σχολική μονάδα και το οικογενειακό περιβάλλον.

Παρόλα αυτά υπάρχει μία σημαντική στρέβλωση που δυσχεραίνει το έργο μιας μεγάλης μερίδας εκπαιδευτικών και κατ’ επέκταση της σχολικής μονάδας το οποίο χρήζει άμεσης διόρθωσης. Οι εκπαιδευτικοί δημοτικής εκπαίδευσης, τα τελευταία χρόνια έχουμε διοριστεί είτε από τον κατάλογο διοριστέων είτε από τον κατάλογο διορισίμων μετά την ηλικία των 30 χρονών. Αυτό συνεπάγεται ότι στην καλύτερη των περιπτώσεων διδάσκουμε μέχρι τα 45 μας χρόνια 29 διδακτικές περιόδους, γεγονός που περιορίζει σε μόνο μια διδακτική περίοδο τη μέρα τον χρόνο για προετοιμασία μαθήματος, στήριξη μαθητών/ριών, επικοινωνία με γονείς, συντονισμό με συναδέλφους και διευθυντική ομάδα, προγραμματισμό εορτών και εκδηλώσεων και άλλα τόσα... Στους υπεύθυνους τμήματος οι διδακτικές περίοδοι μειώνονται στις 27 ή 28 ανάλογα με τον αριθμό των μαθητών/ριών, για να μπορούν να ασκήσουν ένα σωρό από καθήκοντα.

Ένας εκπαιδευτικός για να μπορέσει να οργανώσει ένα μάθημα το οποίο να ανταποκρίνεται στις ανάγκες και τις προκλήσεις της σύγχρονης εποχής, χρειάζεται τον απαραίτητο εξοπλισμό καθώς και εποπτικά μέσα, βάσει των οποίων πρέπει να προσαρμόσει ανάλογα και τη διδασκαλία του μαθήματος. Λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπάρχει ο εξοπλισμός στην κάθε διδακτική αίθουσα, αλλά είναι κοινός για όλο το σχολείο, χρειάζεται ακόμα περισσότερος χρόνος για προετοιμασία. Η χρήση ηλεκτρονικών ταμπλετών, υπολογιστών, εποπτικών μέσων στα μαθηματικά και στην επιστήμη που υπάρχουν ήδη στα σχολεία φαντάζει πολύ δύσκολη, με τα σημερινά δεδομένα, από τους νεοεισερχόμενους εκπαιδευτικούς. Επίσης, οι εκπαιδευτικοί που έχουν περισσότερο μη διδακτικό χρόνο μπορούν να στηρίξουν περισσότερο την καθημερινή λειτουργία του σχολείου.

Τα τελευταία χρόνια, άρχισε να διαφαίνεται, ότι οι σχολικές μονάδες που έχουν στην πλειοψηφία τους νεοεισερχόμενους εκπαιδευτικούς αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες, όπως για παράδειγμα η παροχή πρώτων βοηθειών, η αναπλήρωση εκπαιδευτικών που απουσιάζουν κ.ά. Αυτό το πρόβλημα θα διαιωνίζεται τα επόμενα χρόνια, όπου υπάρχουν μαζικές αφυπηρετήσεις και στη θέση τους προσλαμβάνονται νεοεισερχόμενοι εκπαιδευτικοί.

Βάσει της συμφωνίας ΠΟΕΔ με ΥΠΑΝ, ο διδακτικός χρόνος των απλών εκπαιδευτικών Δημοτικής Εκπαίδευσης, μειώνεται κατά δύο (2) διδακτικές περιόδους στα δεκαπέντε (15) και στα εικοσιένα (21) χρόνια υπηρεσίας. Επιπλέον, σημειώνεται στη συμφωνία ότι «Νοείται ότι όσοι εκπαιδευτικοί είναι ηλικίας πενήντα (50) ετών και άνω, οι διδακτικές περίοδοι ανά εβδομάδα θα είναι εικοσιπέντε (25)».

Με βάση την πιο πάνω συμφωνία, η οποία πλέον είναι θεσμοθετημένη με συμφωνία στη ΜΕΠΕΥ και επικύρωσή της από το Υπουργικό Συμβούλιο τον Ιούλιο του 2019, αναγνωρίζεται ο βιολογικός παράγοντας ως σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει τη διδασκαλία και την απόδοση των εκπαιδευτικών. Ο αργοπορημένος ηλικιακά διορισμός των εκπαιδευτικών, καθορίζει την πρώτη μείωση του διδακτικού χρόνου στα 50 τους χρόνια με 4 διδακτικές περιόδους.

Μήπως είναι καιρός να γίνουν δεύτερες σκέψεις; Μήπως θα ήταν πιο λειτουργικό να υπάρχει η πρώτη μείωση στα 40 χρόνια ή έστω μετά τα 8-10 χρόνια υπηρεσίας;

Είναι καιρός να βρεθούν λύσεις για τη μερίδα των συναδέλφων/ισσών που μπαίνοντας στην εκπαίδευση μετά από τόση αναμονή, κόπους και αγώνες έχουν τόσα να προσφέρουν αλλά και για την εύρυθμη λειτουργία των σχολικών μας μονάδων.

*Αλέκα Ζάουρα

Πρόεδρος Προοδευτικής Κίνησης Δασκάλων και Νηπιαγωγών Λάρνακας