Μεταπολεμικοί ηγέτες του 20ού αιώνα που λέρωσαν την Ιστορία

Πιο πριν ήταν πολλοί... Όμως μεταπολεμικοί ηγέτες του 20ου αιώνα που λέρωσαν την Ιστορία, λίγοι· κάτι τέτοιοι κάνουν τους Τραμπ και Πούτιν να μοιάζουν με αγίους...

Σκοτεινές και παράξενες οι εποχές που ζούμε… Ό,τι είχαμε να διαβάσουμε γι’ ανθρώπους που λέρωσαν με το πάτημά τους τη Γη, το έχουμε διαβάσει… Και τώρα; Ασφυκτικά αδειανό το αμφιθέατρο στο μάθημα της Ιστορίας… Πόσοι απόντες ξαναγράφουν διαγώνισμα τα ίδια και τα ίδια κι ακόμα δεν έμαθαν. Θλίβεται ο σώφρων για την είδηση που είδε και διάβασε: «ο Ίλον Μασκ χαιρέτισε ναζιστικά»! Τι να περιμένουμε ακόμα;

Κλαίει επειδή πήγε χαμένη η είδηση στον κάδο της ανακύκλωσης της μαλθακότητας· δεν είναι πια είδηση, ούτε εντυπωσιακό το καθημερινό. Μυθριδατισμός! Σήμερα ο Τραμπ. Χθες ο Πούτιν, πιο παλιά κάποιος άλλος. Ηγέτες που τρομάζουν με το βλέμμα τους και το σκληρό σαρδόνιο χαμόγελό τους.

Κι ας κάνουμε μια «έτσι» κι ας ξεφυλλίσουμε το βιβλίο των πεπραγμένων Μεγάλων Ανδρών των καιρών μας (του 20ου αιώνα οι ταξιδιώτες) που φρόντιζαν να μην χαιρετούν ναζιστικά, αλλά που ο Αδόλφος θα ζήλευε τις επιδόσεις τους στην αλαζονεία, στην οίηση και για κάποιους από αυτούς, στην αιμοποσία…

Ο Βασιλιάς της Αιγύπτου Φαρούκ Α' (1920 – 1965) βασίλεψε από το 1936 μέχρι που ανατράπηκε το 1952. Τα τελευταία χρόνια της βασιλείας του σημαδεύτηκαν από εκτεταμένη διαφθορά, προκλητική αδιαφορία για τον λαό και αξιοπερίεργη συμπεριφορά. Και κλεπτομανής ο Φαρούκ, δεν μπορούσε να αντισταθεί στο να αρπάξει πράγματα από σπίτια αξιωματούχων του που συχνά μάζευε στις τσέπες του. Μάλιστα σε μια συνάντησή του με τον Τσώρτσιλ, ο Πατέρας της Νίκης διαπίστωσε ότι έλειπε από το κομοδίνο του σαλονιού του ένα παλιό ρολόι-οικογενειακό κειμήλιο! Δυο μέρες μετά, ο Φαρούκ το επέστρεψε ντροπαλά, ισχυριζόμενος ότι το «βρήκε» στην τσάντα του… Ο Φαρούκ ήταν επίσης μανιώδης συλλέκτης πορνογραφικών φωτογραφιών και ταινιών.

Ο Φαρούκ άρχισε την μοναρχική πορεία του ως δημοφιλής, λεπτός και όμορφος νεαρός· κατέληξε ένας παχύσαρκος ελεεινός απεχθής μονάρχης· πολλοί τον αποκαλούσαν «το στομάχι με το κεφάλι». Η λαιμαργία και η παχυσαρκία του έχουν μείνει παροιμιώδεις. Ο τρυφηλός και χλιδάτος τρόπος ζωής του, όταν οι υπήκοοί του υπέμειναν στις κακουχίες του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, τον έκαναν μισητό πρόσωπο στην Αίγυπτο.

Ο Φαρούκ είχε (και) εφιάλτες· κάθε βράδυ στον ύπνο του τον κυνηγούσε ένα λιοντάρι! Ο Βασιλιάς της Αιγύπτου συμβουλεύτηκε τον πρύτανη του Πανεπιστημίου Al Azhar του Καΐρου, Μουσταφά αλ-Μαραγκί, ο οποίος του συνέστησε: «δεν θα ησυχάσεις μέχρι να σκοτώσεις ένα λιοντάρι». Έτσι ο Φαρούκ πήγε στον ζωολογικό κήπο και πυροβόλησε, όχι ένα, μα δύο λιοντάρια στο κλουβί τους· δεν έγινε γνωστό αν σκότωσε και τους εφιάλτες του… Όταν ανατράπηκε το 1952, ο Φαρούκ κατέφυγε με μεγάλο μέρος της αμύθητης περιουσίας του στην Ρώμη. Στις 18 Μαρτίου του 1965, ο Φαρούκ έπαθε ανακοπή ενώ έτρωγεε στο γαλλικό εστιατόριο Ile de France στη Ρώμη, με το μεταμεσονύκτιο δείπνο να περιέχει στρείδια και αρνί· κάποιοι ισχυρίζονται ότι δηλητηριάστηκε από την αιγυπτιακή υπηρεσία πληροφοριών· ήταν 45 ετών και ζύγιζε 135 κιλά!

Μποκάσα: ο ανθρωποφάγος αυτοκράτωρ

Ο πρώην αυτοκράτορας της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας Ζαν Μπεντέλ Μποκάσα κάθισε στο εδώλιο του κατηγορουμένου τον Δεκέμβριο του 1986, δύο μήνες μετά την επιστροφή του από την εξορία. Κατηγορήθηκε για τα πιο φρικτά εγκλήματα που μπορεί να κάνει άνθρωπος: ανθρωποφαγία, ακρωτηριασμούς, σαδιστικά βασανιστήρια, οικονομικές καταχρήσεις και 38 ανθρωποκτονίες!

O απόλυτος δικτάτωρ μιας από τις φτωχότερες χώρες της Αφρικής θα ερχόταν επιτέλους πρόσωπο με πρόσωπο με τους ανθρώπους που είχε βασανίσει. Ο Μποκάσα κατέλαβε την εξουσία με πραξικόπημα του 1966, ανακηρύσσοντας «την απαρχή μιας νέας εποχής ισότητας» για την ηπειρωτική χώρα της Κεντρικής Αφρικής· εννοούσε βέβαια ισότητα μόνο για έναν άνθρωπο, τον εαυτό του. Με τη βοήθεια της Λιβύης και της Γαλλίας αποδύθηκε σε ένα όργιο παρεκτροπών και καταχρήσεων που θα διαρκούσε 13 χρόνια.

Ο 65χρονος πρώην αυτοκράτορας, έκανε μία γελοία εμφάνιση στο δικαστήριοντυμένος με ένα υπέρκομψο κοστούμι σε χτυπητή αντίθεση με την πλαστική σαγιονάρα που φορούσε στο πρησμένο από την ποδάγρα δεξί του πόδι. Παρακολουθούσε με προσήλωση τα τεκταινόμενα, χάνοντας κατά καιρούς την ψυχραιμία του και παρεμβαίνοντας με παράταιρα σχόλια και δικαιολογίες. Μάρτυρες κατηγορίας έριξαν άπλετο φως στην κτηνώδη αγριότητα του καθεστώτος του. Ένας από τους πρώην μαγείρους του ο Φιλίπ Λινγκουΐσα κατέθεσε ότι του είχε ζητήσει να ετοιμάσει ένα ιδιαίτερο γεύμα με κυρίως πιάτο ένα ανθρώπινο σώμα, που ο δικτάτορας διατηρούσε στο τεράστιο ψυγείο του. Άλλοι μάρτυρες περιέγραψαν τη μέρα που παραβίασαν το ανάκτορο του Μποκάσα, λίγο αφού ανατράπηκε από την εξουσία. Αναζητούσαν χαμένους από χρόνια συγγενείς τους και έφριξαν όταν ανακάλυψαν πτώματα και ανθρώπινα μέλη αποθηκευμένα στα ψυγεία του παλατιού. Ο Μποκάσα επέβλεψε προσωπικά τη δολοφονία πάνω από 100 παιδιών από την αυτοκρατορική φρουρά του. Τα βασανιστήρια και η σφαγή των παιδιών ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι· αμέσως μετά, γάλλοι αλεξιπτωτιστές ανέτρεψαν τον Μποκάσα.

Όταν ήρθε η ώρα να πάρει το λόγο για την υπεράσπιση του έκανε μια απίστευτη δήλωση: «Δεν είμαι Άγιος είμαι ένας απλός άνθρωπος όπως όλοι»… Στις 12 Ιουνίου του 1987 ο Μποκάσα κρίθηκε ένοχος για όλες τις κατηγορίες εκτός από εκείνες που αφορούσαν την ανθρωποφαγία. Δεν υπήρξαν αρκετά στοιχεία για να καταδικαστεί ότι έτρωγε υπηκόους του. Ούτε και επιβεβαιώθηκε ποτέ αν είχε σερβίρει ανθρώπινο κρέας σε επίσημο δείπνο που παρέθεσε στο Γάλλο Πρόεδρο Ζισκάρ ντ’ Εστέν. Κι εδώ μια παρένθεση: Στις 10 Οκτωβρίου του 1979, ξέσπασε στη Γαλλία η υπόθεση των «διαμαντιών του Ζισκάρ», η υπόθεση με τους πολύτιμους λίθους που είχε λάβει ως δώρο ο γάλλος πρόεδρος από τον προστατευόμενό του δικτάτορα Μποκάσα. Όταν ξέσπασε το σκάνδαλο στη Γαλλία, ο ντ' Εστεν δεν έκανε την παραμικρή δήλωση, όμως αργότερα, το σκάνδαλο πήρε έκταση, ο πρόεδρος στριμώχτηκε και αναγκάστηκε, μετά σχεδόν δυο μήνες, να προβεί σε διαψεύσεις και δικαιολογίες με μισόλογα που οδήγησαν τους Γάλλους να τον καταψηφίσουν στις επόμενες εκλογές! Τον «έφαγε» ο Μποκάσα!

Επιστροφή στον μονάρχη: ο πρώην αυτοκράτορας έκλαψε σιωπηλά όταν ο δικαστής ανακοίνωσε την καταδίκη του σε θάνατο.

Τελικά δεν οδηγήθηκε στην αγχόνη γιατί η ποινή του μετατράπηκε σε ισόβια κάθειρξη σε απομόνωση. Το 1989 η ποινή του μειώθηκε σε 20 χρόνια και το 1993 ο διαβόητος ηγέτης της Αφρικής αφέθηκε ελεύθερος στο πλαίσιο γενικής αμνηστίας. Το 1996, λίγο αφότου αυτοανακηρύχθηκε σε 13ο απόστολο, ο πρώην αυτοκράτορας πέθανε από καρδιακή προσβολή. Άφησε πίσω του 17 συζύγους και πάνω από 50 παιδιά.

Ίντι Αμίν: ο τελευταίος βασιλιάς της Σκωτίας…

Ο Ίντι Αμίν Νταντά Κιουμί (1928-2003), όπως ήταν το όνομά του, διετέλεσε τρίτος πρόεδρος της Ουγκάντας από το 1971 μέχρι το 1979· κυβέρνησε σαν σκληρός δικτάτωρ και ήταν υπεύθυνος για συστηματικές διώξεις και δολοφονίες από 100.000 μέχρι 500.000 ανθρώπων· διέπραξε ανεξέλεγκτες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεωρείται ηθικός αυτουργός για χιλιάδες φόνους αντιφρονούντων. Η Ιστορία έχει καταγράψει τον Αμίν ως έναν από τους πιο βάναυσους τυράννους που λέρωσαν με την παρουσία τους τη Γη. Δεν είναι τυχαίο, ότι το προσωνύμιο που ακολούθησε τον Αμίν σε ολόκληρη τη ζωή του: ο Χασάπης της Ουγκάντας. Για οκτώ ολόκληρα χρόνια, η Ουγκάντα δεν κοιμόταν από τον τρόμο. Ο Ίντι Αμίν ήταν διεστραμμένος, κακός και απρόβλεπτα τρομακτικός.

Ο Αμίν είχε γεννηθεί στην Καμπάλα ή στην πόλη Κομπόκο, αλλοί λένε το 1923 κι άλλοι το 1928· κάπου ενδιάμεσα μάλλον. Σε νεαρή ηλικία, ο πατέρας του εγκατέλειψε την οικογένεια και τον μεγάλωσε η μητέρα του. Ο Αμίν σπούδασε σε ισλαμικό σχολείο μέχρι την Δ’ τάξη και στη συνέχεια εντάχθηκε στον βρετανικό αποικιακό στρατό· υπηρέτησε σε εκστρατείες κατά των Σομαλών ανταρτών καθώς και κατά των Μάου Μάου στην Κένυα. Μέχρι το 1953, ο Αμίν είχε προαχθεί σε λοχία. Ο Αμίν ήταν θηριώδης στο σώμα, επιβλητικός, με ύψος 1.85 και βάρος πάνω από 150 κιλά· διακρίθηκε στην πυγμαχία και σε άλλα αθλήματα δύναμης.

Το 1962, η Ουγκάντα απέκτησε την ανεξαρτησία της από τη Βρετανία και ο Μίλτον Ομπότε εξελέγη πρωθυπουργός. Έχοντας κερδίσει την εμπιστοσύνη του Ομπότε, ο Αμίν αναρριχήθηκε στη στρατιωτική κλίμακα και υπηρέτησε σε σημαντικές θέσεις· μέχρι το 1964, είχε προαχθεί σε Αρχηγό Στρατού και στη συνέχεια χρίστηκε Αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων. Το 1971, ο Αμίν θα καταλάμβανε την εξουσία με πραξικόπημα. Λίγο μετά την κατάληψη της εξουσίας, ο Ίντι Αμίν άρχισε να λαμβάνει στρατιωτική και οικονομική υποστήριξη από τη Μεγάλη Βρετανία και το Ισραήλ, όταν όμως ζήτησε από το Ισραήλ προηγμένο στρατιωτικό εξοπλισμό, του το αρνήθηκαν και ο Αμίν κατήγγειλε τον Σιωνισμό και επιδίωξε το εμπόριο με τη Λιβύη. Στο πλαίσιο μπήκε και ο Καντάφι. Από το 1973 και μετά, η Σοβιετική Ένωση άρχισε να παρέχει όπλα, αμυντικά συστήματα και τεχνική βοήθεια στην Ουγκάντα.

Στα τελευταία χρόνια της βασιλείας του, ο Αμίν επέζησε από πολλές απόπειρες δολοφονίας. η επιρροή του αποδυναμώθηκε και μειώθηκε σημαντικά ο αριθμός των οπαδών του. Τον Απρίλιο του 1979 η Τανζανία κατέλαβε την πρωτεύουσα της Ουγκάντα και ο Αμίν διέφυγε στο εξωτερικό. Η Σαουδική Αραβία πρόσφερε άσυλο στον δικτάτορα και ο Αμίν πέρασε το υπόλοιπο της ζωής του εκεί. Μια απεχθής φήμη που συνοδεύει τον Αμίν ήταν πως του άρεσε να τρώει ανθρώπινο κρέας. Κι όμως στα τελευταία χρόνια της ζωής του, ο Αμίν έγινε Vegan και μάλιστα λάτρευε τα πορτοκάλια· πέθανε από νεφρική ανεπάρκεια το 2003. Ο Ίντι Αμίν ήταν πολυγαμικός: είχε τουλάχιστον έξι συζύγους, ήταν χαρισματικός, ευφυής με χιούμορ. Εκτός των άλλων τίτλων που είχε απονείμει στον εαυτό του, ο Αμίν κόμπαζε ότι ήταν Βασιλιάς της Σκωτίας, δίχως στέμμα...

Καντάφι: ο τρελός σκύλος της Μέσης Ανατολής

Στις 20 Οκτωβρίου του 2011 αντάρτες βρήκαν τρυπωμένο σαν αρουραίο τον άλλοτε πανίσχυρο Μουαμάρ Καντάφι (1942-2011), σε μια σήραγγα στην πόλη της Σύρτης, εκεί από όπου όλα είχαν αρχίσει πριν από 40 χρόνια και κάτι. Οι ακριβείς συνθήκες του θανάτου του παραμένουν αμφισβητούμενες: είτε «σκοτώθηκε από διασταυρούμενα πυρά», είτε εκτελέστηκε με συνοπτικές διαδικασίες, είτε τον λίντσαραν και τον έσυραν στους δρόμους. Ο Μουαμάρ Καντάφι, ο σκληρός δικτάτορας της Λιβύης, ο Τρελός Σκύλος της Μέσης Ανατολής, όπως τον έλεγαν φίλοι και εχθροί, ήταν νεκρός.

Κατά τη διάρκεια μιας περιόδου που κράτησε τέσσερις δεκαετίες, ο Λίβυος ηγέτης παρέλασε στην παγκόσμια λεωφόρο με στιλ τόσο ξεχωριστό και απρόβλεπτο που τα επίθετα «κακός», «στυγνός» ή «εκκεντρικός» ή και «ονειροπόλος» απλά τον αδικούν. Ο Καντάφι προκαλούσε σχόλια με τις αμέτρητες εμφανίσεις του σε επίσημες αραβικές ή και διεθνείς συναντήσεις, ξεχωρίζοντας όχι μόνο για τα περίεργα πλουμιστά ρούχα του, αλλά και για τις κυνικές ομιλίες και την αντισυμβατική του συμπεριφορά· ξόδεψε τη ζωή του ανακαλύπτοντας συνεχώς τον εαυτό του και την επανάστασή του: άραβας σχολιαστής τον αποκάλεσε «Πικάσο της πολιτικής της Μέσης Ανατολής», αν και αντί για την Μπλε, την Ροζ ή την περίοδο του Κυβισμού, ο Καντάφι είχε την Παναραβική περίοδο, την Ισλαμιστική περίοδο, την Παναφρικανική του περίοδο και τα λοιπά και τα λοιπά…

Στις ρομαντικές μέρες του 1969 - όταν κατέλαβε την εξουσία, ο Καντάφι, με αναίμακτο στρατιωτικό πραξικόπημα - και στις αρχές της δεκαετίας του ‘70, ήταν ένας γοητευτικός και χαρισματικός νεαρός αξιωματικός του στρατού, πολλά υποσχόμενος - τουλάχιστον στον λαό του. Γεννημένος από νομάδες Βεδουίνους γονείς το 1942, ο Μουαμάρ Καντάφι ήταν σίγουρα ένας έξυπνος, πολυμήχανος και οξύνους άνθρωπος, χωρίς να λάβει ποτέ πλήρη εκπαίδευση, εκτός από το ότι έμαθε να διαβάζει το Κοράνι και τα βασικά θεωρητικά μαθήματα της στρατιωτικής του εκπαίδευσης. Παρόλα αυτά, στις αρχές της δεκαετίας του 1970, θεωρείτο από αρκετούς: κορυφαίος πολιτικός φιλόσοφος, αναπτύσσοντας κάτι που ονομάστηκε Τρίτη Καθολική Θεωρία, που περιγράφεται στο περίφημο «Πράσινο Βιβλίο» του. Στην πραγματικότητα, εκείνο το βιβλίο, δεν περιείχε κάτι περισσότερο από μια σειρά ανόητων θεωριών, συνταγμένων με μια πικρή και ειρωνική πραγματικότητα: ένα κείμενο του οποίου ο- δήθεν- στόχος ήταν να σπάσει τα δεσμά που επιβάλλονταν από τα συμφέροντα που κυριαρχούσαν στα πολιτικά συστήματα, χρησιμοποιήθηκε για να καθυποτάξει έναν ολόκληρο λαό. Οι αληθινές ιστορίες που περιγράφουν βασανιστήρια, μακροχρόνιες ποινές φυλάκισης χωρίς δίκαιη δίκη, εκτελέσεις και εξαφανίσεις δεν χωρούν σε ένα πολυσέλιδο βιβλίο. Πολλοί από τους πιο μορφωμένους και καλλιεργημένους πολίτες της Λιβύης επέλεξαν την εξορία. Δεκάδες από εκείνους του λίβυους αυτο-ξόριστους δολοφονήθηκαν!

Και όπως όλα έχουν ένα τέλος, τέλος οικτρό και άδοξο είχε και ο Μουαμάρ Καντάφι. Κα το έχει γράψει σωστά ο Τίγρης της Γαλλίας, ο Ζορζ Κλεμανσό: Οι δικτατορίες μοιάζουν με το μαρτύριο του παλουκιού. Αρχίζουν ευχάριστα και τελειώνουν δυσάρεστα…

Πολ Ποτ: ένας πολύ ευγενικός φονιάς

Ο καμποτζιανός κομμουνιστής επαναστάτης-ηγέτης Σαλόθ Σαρ, πιο γνωστός ως Πολ Ποτ (1925 – 1998), ήταν ένα τέρας που κρυβόταν πίσω από τη μάσκα του χαρισματικού ηγέτη· όταν κατέλαβε την εξουσία, επικεφαλής των Ερυθρών Χμερ το 1975, τίποτα δεν έδειχνε τη φρίκη και τον θάνατο που επρόκειτο να εξαπολύσει. Ο Πολ Ποτ μετονόμασε τη χώρα σε Δημοκρατική Καμπουτσέα και τη μετέτρεψε σε εφιαλτικό μπουντρούμι και ένα απέραντο νεκροταφείο. Περίπου το ένα τέταρτο του πληθυσμού της Καμπότζης σκοτώθηκε σε μια ελεεινή γενοκτονία που διεξήχθη από τον Πολ Ποτ και τους οπαδούς του· πόλεις ολόκληρες εκκενώθηκαν και οι αστοί μετατράπηκαν βίαια σε αγρότες που γονάτιζαν από την εργασία σε συλλογικά αγροκτήματα. Περίπου τρία εκατομμύρια άνθρωποι δολοφονήθηκαν ή πέθαναν από την πείνα πριν τελειώσει ο εφιάλτης και οι Ερυθροί Χμερ εκδιωχθούν από την εξουσία το 1979.

Γεννημένος από εύπορη οικογένεια, ο Πολ Ποτ, έλαβε ανώτατη εκπαίδευση στα καλύτερα σχολεία της Καμπότζης και στη συνέχεια μετακόμισε στο Παρίσι, όπου εντάχθηκε στο Γαλλικό Κομμουνιστικό Κόμμα. Επέστρεψε στην Καμπότζη, έγινε καθηγητής Γαλλικών και Γεωγραφίας και έγινε αγαπητός στους μαθητές του που τον θεωρούσαν έναν «πολύ ευγενικό άνθρωπο». Συχνά, ο Πολ Ποτ, μιλούσε για θέματα ανθρώπινης ευπρέπειας και καλοσύνης και τον περιέγραφαν όλοι ως: «γοητευτικό και ελκυστικό με βαθιά φωνή και πραότητα». Πολλοί μαθητές λάτρευαν εκείνον τον «ήρεμο, σίγουρο για τον εαυτό του, ειλικρινή και πειστικό». Και πολλοί από εκείνους τους μαθητές έγιναν οι πιο φανατικοί οπαδοί του Πολ Ποτ όταν ηγήθηκε των Ερυθρών Χμερ. Ο Πολ Ποτ ήταν από τους πιο αδίστακτους εκτελεστές της Ιστορίας. Μετά την ανατροπή του, ο Πολ Ποτ οδηγήθηκε σε δίκη και καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη. Στις 15 Απριλίου του 1998, ο Πολ Ποτ πέθανε στον ύπνο του από «καρδιακή προσβολή» σύμφωνα με την επίσημη ιατροδικαστική έκθεση, όμως η αλήθεια είναι ότι ο στυγνός δικτάτορας δηλητηριάστηκε. Τρεις μέρες αργότερα, η σορός του αποτεφρώθηκε σε μια πυρά από λάστιχα και σκουπίδια!

Ο κορυφαίος θεωρητικός της εξουσίας, ο άνθρωπος που έγραψε τη Χρυσή Βίβλο των ηγετών: «Il principe», δηλαδή Ο Ηγεμών, το ξεκαθαρίζει: «Έναν ηγέτη πρέπει να τον φοβούνται και να τον αγαπούν. Αν δεν γίνεται και τα δύο, τότε καλύτερα μόνο να τον φοβούνται». Και τους πιο πάνω ηγέτες τους έτρεμε ακόμα κι ο Θεός...

Πηγή: Έθνος