Αναμένει την έκθεση γεγονότων για τις 15χρονες η Μιχαηλίδου-Το πρωτόκολλο όταν λείπει παιδί από στέγη

Την έκθεση γεγονότων από την Αστυνομία, καθώς και τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας, αναφορικά με τις ενέργειές τους στην υπόθεση σύλληψης των δύο ανηλίκων, που κυκλοφορούσαν με τον 64χρονο, ο οποίος θεωρείται ύποπτος για σεξουαλική παρενόχληση, αναμένει η Επίτροπος Προστασίας Δικαιωμάτων του Παιδιού, Δέσπω Μιχαηλίδου, που προέβη σε μία αυτεπάγγελτη τοποθέτηση επί του θέματος. Την ίδια ώρα, η έκθεση που έχει ετοιμάσει η Επίτροπος το 2022 για τα κενά που εντοπίζει στις στέγες, πρέπει να θεωρείται ως φάρος, που πρέπει να ακολουθούν οι αρμόδιοι, ώστε να υπάρξει αλλαγή στον τρόπο λειτουργίας των στεγών και δομών φιλοξενίας ανηλίκων.

Η υπόθεση με τις ανήλικες που κυκλοφορούσαν τα μεσάνυχτα με ένα 64χρονο, έχει προκαλέσει έντονο προβληματισμό, τόσο στην κοινωνία, όσο και σε κρατικούς φορείς, που ζήτησαν εξηγήσεις για τον τρόπο χειρισμού της υπόθεσης από την Αστυνομία, αλλά και τις ενέργειες των ΥΚΕ. Μάλιστα, το θέμα είχε οδηγηθεί μέχρι τη Βουλή, όπου η υφυπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας, Μαριλένα Ευαγγέλου και ο Αρχηγός Αστυνομίας, Στέλιος Παπαθεοδώρου είχαν κληθεί για να δώσουν απαντήσεις. Εντούτοις, οι τοποθετήσεις τους, αντί να ρίξουν φως στην υπόθεση και να εξηγήσουν τι μέτρα είχαν ληφθεί, το μόνο που έκαναν ήταν να δημιουργήσουν περισσότερη σύγχυση.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ζήτησε έκθεση γεγονότων για την υπόθεση με τις ανήλικες η Μιχαηλίδου-Θέτει θέμα για στέγες

Στη συνεδρία της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Βουλής είχε κληθεί και η Επίτροπος Προστασίας Δικαιωμάτων του Παιδιού, Δέσπω Μιχαηλίδου, η οποία είχε ζητήσει από την πρώτη στιγμή που είδε το φως της δημοσιότητας η συγκεκριμένη είδηση, μία έκθεση γεγονότων, για να γνωρίζει τις ενέργειες των αρμοδίων υπηρεσιών, που ενεπλάκησαν στην υπόθεση.

«Δεν έχω ακόμη παραλάβει την έκθεση γεγονότων για την υπόθεση με τις 15χρονες. Δεν έχω θέσει κάποιο χρονοδιάγραμμα για την έκθεση γεγονότων. Εμείς στέλνουμε τη διερευνητική επιστολή και αναμένουμε ότι θα υπάρξει σύντομη ανταπόκριση. Συνήθως το Υφυπουργείο ανταποκρίνεται, ίσως με λίγη καθυστέρηση λόγω δικών τους προτεραιοτήτων, όμως φαντάζομαι ότι θα μου δοθεί η απάντηση», ανέφερε στον REPORTER η Επίτροπος Προστασίας Δικαιωμάτων του παιδιού, Δέσπω Μιχαηλίδου.

Σημειώνεται πως ένα από τα βασικά ζητήματα, που είχαν απασχολήσει την κοινή γνώμη, αλλά και τους βουλευτές, είναι ποια πρωτόκολλα ακολουθούνται, σε περίπτωση που ένα παιδί δεν επιστρέψει στη στέγη την προκαθορισμένη ώρα και κατά πόσο υπάρχουν μέτρα που πρέπει να λάβουν οι λειτουργοί. Για το συγκεκριμένο θέμα, όπως αναφέρθηκε και από την Μαριλένα Ευαγγέλου, υπάρχει πρωτόκολλο συνεργασίας με την Αστυνομία, το οποίο μάλιστα υπογράφηκε μετά από πρωτοβουλία του γραφείου της Επιτρόπου Προστασίας Δικαιωμάτων του παιδιού.

«Όταν μιλάμε για ανοιχτή δομή, τα παιδιά έχουν μία ώρα επιστροφής και γνωρίζουν ότι πρέπει να επιστρέφουν. Όταν περάσει μία λογική ώρα, για παράδειγμα μισή ώρα και δεν επιστρέψει, ενημερώνεται η Αστυνομία. Εκείνο που πρέπει να κάνουν οι λειτουργοί είναι να ενημερώσουν την κοινωνική λειτουργό που είναι υπεύθυνη για τη στέγη και έχει επαφή με τα παιδιά. Στη συνέχεια, εκείνο που πρέπει να γίνει είναι ότι εκτός από το ότι πρέπει να ενημερωθεί η Αστυνομία, θα πρέπει να γίνουν ενημερώσεις στο χώρο, με φίλους των παιδιών, για να δουν αν γνωρίζουν που έχουν πάει κατά την έξοδό τους και εκεί πρέπει να ξεκινήσει η Αστυνομία να κινητοποιείται για τον εντοπισμό των παιδιών».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Πάνω από 90 παιδιά σε στέγες, 237 σε ανάδοχες οικογένειες-Πολλά τα κενά και τα προβλήματα

Χρειάζεται συνεργασία όλων των φορέων

Πάντως, αυτό που διαφάνηκε από τη συγκεκριμένη υπόθεση, αλλά και από τις άλλες περιπτώσεις, με παιδιά που φεύγουν από τις στέγες, είναι ότι πρέπει να υπάρχει μία συνεργασία, όλων των αρμόδιων φορέων και στο επίκεντρο να βρίσκονται τα παιδιά. Η ιδιαιτερότητα στις συγκεκριμένες περιπτώσεις είναι ότι πρόκειται για ευάλωτα παιδιά, με βεβαρημένο ιστορικό και διάφορα προβλήματα.

«Πρέπει να βρούμε τα αίτια που οδηγούν αυτά τα παιδιά σε φυγές. Πολλές φορές οι αιτίες για το κάθε παιδί είναι ξεχωριστές και πρέπει να αναζητηθούν. Εκείνο που έχουμε πει πολλές φορές είναι κάτι που έχει δει η υφυπουργός και εφαρμόζει στο κέντρο ημέρας, είναι η πολυθεματικότητα, ότι τα παιδιά αυτά πρέπει να έχουν στήριξη από ειδικούς μέσα στη στέγη. Παιδοψυχολόγο, ιατρικό προσωπικό κατάλληλο για να αντιμετωπίζει καταστάσεις κρίσεων, για να έχουν εμπιστοσύνη αυτά τα παιδιά να μιλήσουν σε κάποιο, για να γνωρίζουμε τις ανάγκες, τους φόβους και τις ανησυχίες τους και τι τους ωθεί να φύγουν από τη στέγη», επεσήμανε η κα. Μιχαηλίδου.

Η έκθεσή της για τις στέγες

Η Επίτροπος Προστασίας Δικαιωμάτων του παιδιού παραπέμπει στην έκθεση που έχει ετοιμάσει το γραφείο της, για τον τρόπο λειτουργίας των στεγών και δομών ανηλίκων, μετά από συνεντεύξεις με παιδιά που διέμεναν εκεί, το 2022. Όπως διαφάνηκε, μέχρι στιγμής δεν υπήρξε οποιαδήποτε αλλαγή και προς αυτό το σκοπό, η κα. Μιχαηλίδου θεωρεί ότι η εν λόγω έκθεση πρέπει να δίνει κατευθυντήριες γραμμές προς όλους τους εμπλεκόμενους.

Συγκεκριμένα, στην έκθεση, η Επίτροπος Μιχαηλίδου αναφέρει πως από δεκαετή διερεύνηση του θέματος, εντοπίζονται σοβαρές, διαχρονικές ανεπάρκειες και παθογένειες, στο σύστημα εναλλακτικής φροντίδας, που παρέχεται στα παιδιά υπό τη νομική φροντίδα του κράτους και οι οποίες δεν συνάδουν με τις πρόνοιες της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του παιδιού, τη νομολογία, τα διεθνή πρότυπα και τις κατευθυντήριες γραμμές σε σχέση με τη μεταχείριση της συγκεκριμένης ομάδα παιδιών.

Ωστόσο, στην έκθεση αναφέρεται πως αναγνωρίζεται μία έντονη κινητικότητα που παρατηρήθηκε τα τελευταία χρόνια, από μέρους των ΥΚΕ, για προώθηση μεταρρυθμίσεων και αλλαγών, με στόχο τη βελτίωση του συστήματος μεταχείρισης των παιδιών υπό τη νομική φροντίδα του κράτους. Πέραν τούτου, στην έκθεση γίνεται αναφορά στο γεγονός ότι από το 2019 λειτουργούν πολυθεματικές ομάδες, που απαρτίζονται από λειτουργούς διαφόρων Υπουργείων, για την στήριξη των παιδιών, ενώ από το 2022 ενεργοποιήθηκε διαδικασία για παραχώρηση σε όλους τους λειτουργούς των ΥΚΕ όλων των βαθμίδων, δυνατότητα για ατομική ή ομαδική επαγγελματική εποπτεία .

Στην έκθεση της Επιτρόπου σημειώνεται πως τα παιδιά υπό τη νομική φροντίδα του κράτους είναι πολλαπλά ευάλωτα και αποτελούν υψηλού κινδύνου, καθώς κινδυνεύουν να πέσουν θύματα εκμετάλλευσης, κακοποίησης, να εμφανίσουν παραβατική ή/και αντικοινωνική συμπεριφορά, χρήση ουσιών, μαθησιακές δυσκολίες, σχολική παραίτηση, προβλήματα ψυχικής υγείας, η οποία χρήζει πολυεπίπεδης προστασίας.

«Επομένως, πρέπει να απομακρυνθούμε από το να σκεφτόμαστε τα προβλήματα των παιδιών που βρίσκονται υπό τη φροντίδα του κράτους ωσάν να αποτελούν ευθύνη μόνο των φορέων ή υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας. Οι ΥΚΕ είναι μεν οι καθ’ ύλην αρμόδιες για το συντονισμό του συστήματος αυτού, αλλά πρέπει να υιοθετηθούν, από όλες τις συναρμόδιες Υπηρεσίες, πολιτικές που να δίνουν έμφαση στην ευθύνη «του κράτους ως ενιαίο σύνολο» για τα παιδιά υπό φροντίδα. Αυτή η αρχή ενσωματώνεται σε διάφορες πρωτοβουλίες και πολιτικές χωρών όπως στις ΗΠΑ, Σκωτία, Νέα Ζηλανδία, Αυστραλία. Μια νομοθεσία και ένα σύστημα που να αντανακλά αυτή την προσέγγιση είναι πραγματικά το πρώτο βήμα για τη δημιουργία μιας αποτελεσματικής πολυεπαγγελματικής ανταπόκρισης στην ψυχική υγεία και τις ψυχοκοινωνικές ανάγκες αυτών των πληθυσμών. Για την επίτευξη αυτής της προσέγγισης βασική προϋπόθεση είναι η ενσωμάτωση, υπό συγκεκριμένη μορφή, των υπηρεσιών κοινωνικής πρόνοιας με τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας».