Έτοιμη να δώσει φωνή στους πολίτες μέσω Νόμου η Κυβέρνηση-Online προτάσεις και συλλογή υπογραφών

Το ταλαιπωρημένο Νομοσχέδιο που θα δώσει λόγο στους πολίτες, ώστε να καταθέτουν τις προτάσεις τους και αναλόγως των υπογραφών που αυτές θα λαμβάνουν θα τίθενται ενώπιον των κρατικών αξιωματούχων, επαναφέρει η Κυβέρνηση, μετά την απόσυρση του προηγούμενου, το οποίο βρισκόταν για επτά χρόνια στη Βουλή, χωρίς ωστόσο να οδηγηθεί πότε ενώπιον της Ολομέλειας για ψήφιση.

Ουσιαστικά το Νομοσχέδιο «Περί Πρωτοβουλίας Πολιτών», που αυτή τη στιγμή βρίσκεται στη Νομική Υπηρεσία για νομοτεχνικό έλεγχο, έχει στόχο να δώσει μια θεσμική οδό στους πολίτες, που θέλουν να προωθήσουν μια δράση, η οποία σε περίπτωση που λάβει ένα συγκεκριμένο αριθμό υπογραφών, θα τίθεται ενώπιον των αρμοδίων για εξέταση.

Το Νομοσχέδιο που δίνει ξεκάθαρα ρόλο και λόγο στους πολίτες, ώστε να έχουν φωνή στα δρώμενα και να προωθούν θέματα ενδιαφέροντος, εκτιμάται ότι θα βοηθήσει τόσο την εκάστοτε Κυβέρνηση, όσο και τα κοινοβουλευτικά κόμματα, ώστε να αφουγκράζονται τις ανησυχίες και τα θέλω της κοινωνίας.

Όπως εξήγησε στον REPORTER, ο σύμβουλος του Επιτρόπου του Πολίτη για θέματα δημοκρατικής συμμετοχικότητας και πολιτότητας, Γιώργος Ησαΐα, το Νομοσχέδιο θα έχει μια πιο εκσυγχρονισμένη μορφή από το προηγούμενο που είχε την ίδια φιλοσοφία και κατατέθηκε στη Βουλή το 2017 αλλά αποσύρθηκε τελικά το 2023, αφού είχαν εντοπιστεί διάφορες στρεβλώσεις και προβλήματα, τα οποία έχριζαν περαιτέρω μελέτης.

Με βάση τις πρόνοιες του νέου Νομοσχεδίου, εάν για παράδειγμα ένας πολίτης εγγράψει θέμα στην διαδικτυακή πλατφόρμα που θα δημιουργηθεί - εάν και εφόσον τελικά ψηφιστεί σε Νόμο - και λάβει 500 υπογραφές από άλλους πολίτες, τότε αυτόματα η εισήγησή του θα εξετάζεται από ειδική Επιτροπή. Σε περίπτωση που κριθεί ότι η πρόταση είναι Συνταγματική και δεν τάσσεται ενάντια στο Διεθνές Δίκαιο, τότε υποχρεούται ο αρμόδιος υπουργός ή υφυπουργός να ενημερώσει σχετικά τον εισηγητή για τις δράσεις της Κυβέρνησης επί του συγκεκριμένου θέματος και για τις ενέργειες που ενδέχεται να πράξει. Ωστόσο, ακόμη και να μην αναμένονται οποιεσδήποτε ενέργειες, οφείλει επίσης να ενημερώσει τον εισηγητή.

Επίσης, σύμφωνα με τον κ. Ησαΐα, «στις πέντε χιλιάδες υπογραφές, θα πρέπει η Κυβέρνηση να διοργανώσει διευρυμένη διαβούλευση, να καλέσει τον αρμόδιο υπουργό, υφυπουργό και αναλόγως όσους άλλους χρειάζεται, ώστε να γίνει ανταλλαγή απόψεων με τον/ τους εισηγητές. Ξεκαθαρίζω ότι δεν είναι υποχρεωμένη (σ.σ. η Κυβέρνηση) να προχωρήσει, αλλά οφείλει να ενημερώσει τι δράσεις προτίθεται να κάνει για την εκάστοτε πρότασή».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Στη ΝΥ για νομοτεχνικό έλεγχο το Ν/σ για τις Πρωτοβουλίες Πολιτών

Η δομή της Επιτροπής και οι ποινές για παρανομούντες

Σημειώνεται ότι η Επιτροπή που θα εξετάζει τις εισηγήσεις που θα ξεπερνούν τις 500 υπογραφές, θα απαρτίζεται από τον/την Επίτροπο του Πολίτη, ως Πρόεδρο, τον/τη Γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου, ως Αντιπρόεδρο, τον/την Εκπρόσωπο της Νομικής Υπηρεσίας, τον/την οποίο/α υποδεικνύει ο/η Γενικός/η Εισαγγελέας, ως μέλος, ως επίσης τους Διευθυντή/ρια του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης, ως μέλος, τον/την Πρόεδρο της Τάξη των Ηθικών, Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών της Κυπριακής Ακαδημίας Επιστημών, Γραμμάτων, και Τεχνών, ως μέλος, τον/την Πρόεδρο του Παγκύπριου Συντονιστικού Συμβουλίου Εθελοντισμού, ως μέλος και τον/την Πρόεδρο Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης που ασχολείται με θέματα κοινωνίας των πολιτών, τον/την οποίο/α υποδεικνύει ο/η Πρόεδρος της Επιτροπής, ως μέλος.

Η επταμελής επιτροπή, εάν και εφόσον δεν προκύπτει οτιδήποτε που κρίνει την πρόταση αντισυνταγματική, οφείλει να την εγκρίνει για να τεθεί ενώπιον του αρμόδιου υπουργού ή υφυπουργού, χωρίς προηγουμένως να έχει την δυνατότητα να την λογοκρίνει κατ’ οποιωνδήποτε τρόπο.

Στο μεταξύ, ο εισηγητής μίας πρότασης, υπόκειται στο Νόμο, εάν εξαπατά πολίτες για να αποσπάσει τις υπογραφές τους ή εάν υποβάλει δήλωση υποστήριξης από πολίτη χωρίς την έγκρισή του ή ακόμα κι αν επιβάλλει με βία ή απειλή βίας κάποιον άλλο να υπογράψει την πρόταση του.

Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με την πρόνοια του Νομοσχεδίου, «ο Υπουργός Οικονομικών, κατόπιν εισήγησης του Επιτρόπου του Πολίτη, δύναται να επιβάλει, τηρουμένων των διατάξεων του παρόντος άρθρου, σε διοργανωτή οποιαδήποτε από τα ακόλουθα διοικητικά πρόστιμα:

(α) διοικητικό πρόστιμο μέχρι δύο χιλιάδες ευρώ (€2,000), εάν με ψεύτικες πληροφορίες ή με άλλο δόλιο τρόπο διαπιστωθεί ότι ο διοργανωτής εξαπατά τους πολίτες, σε σχέση με συγκεκριμένη πρωτοβουλία πολιτών, με στόχο να επιτύχει τη συμπλήρωση δήλωσης υποστήριξης της·

(β) διοικητικό πρόστιμο μέχρι τέσσερις χιλιάδες ευρώ (€4,000), εάν ο διοργανωτής υποβάλει δήλωση υποστήριξης συγκεκριμένης πρωτοβουλίας πολιτών με στοιχεία πολίτη χωρίς την έγκρισή του∙

(γ) διοικητικό πρόστιμο μέχρι πέντε χιλιάδων ευρώ (€5,000), εάν με βία ή με απειλή βίας ο διοργανωτής επιβάλλει σε πολίτη τη συμπλήρωση δήλωσης υποστήριξης συγκεκριμένης πρωτοβουλίας πολιτών».

Σύμφωνα με το Νομοσχέδιο, «νοείται ότι, τα ως άνω διοικητικά πρόστιμα επιβάλλονται σε διοργανωτή ανεξάρτητα από το εάν συντρέχει ποινική ευθύνη και/ή επιβλήθηκε στο διοργανωτή διοικητικό πρόστιμο δυνάμει των προνοιών περί της Προστασίας των Φυσικών Προσώπων Έναντι της Επεξεργασίας των Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και της Ελεύθερης Κυκλοφορίας των Δεδομένων αυτών Νόμο και/ή δυνάμει άλλου νόμου που αφορά την προστασία του ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα».

Όπως σημειώνεται εξάλλου «προτού επιβάλλει διοικητικό πρόστιμο δυνάμει του εδαφίου (1), ο Υπουργός Οικονομικών ειδοποιεί το επηρεαζόμενο πρόσωπο με γραπτή ειδοποίηση, για την πρόθεσή του να επιβάλει το διοικητικό πρόστιμο, ενημερώνοντάς το για τους λόγους για τους οποίους προτίθεται να ενεργήσει τοιουτοτρόπως και παρέχοντας σε αυτό το δικαίωμα υποβολής παραστάσεων εντός προθεσμίας είκοσι (20) ημερών, από την ημέρα κοινοποίησης της γραπτής, ειδοποίησης. Σε περίπτωση άρνησης ή παράλειψης προσώπου, στο οποίο επιβλήθηκε διοικητικό πρόστιμο, δυνάμει του παρόντος Νόμου, να καταβάλει στον/στην Υπουργό Οικονομικών το επιβληθέν πρόστιμο, αυτός έχει εξουσία να λάβει δικαστικά μέτρα με σκοπό την είσπραξη του οφειλόμενου ποσού ως αστικού χρέους οφειλόμενου στη Κυπριακή Δημοκρατία».

Σύμφωνα με τον κ. Ησαϊα, στόχος του Νομοσχεδίου «είναι να δώσει στους πολίτες ένα πρακτικό εργαλείο για να νιώθουν ότι μπορούν να συμμετέχουν και πως έχουν μια οδό που είναι ακομμάτιστη, δεν πρέπει να ξέρεις κάποιον. Θέλει μόνο καλή πρόθεση, καλές εισηγήσεις και μπορεί να πετύχει. Κι όλα αυτά στο πλαίσιο μιας νομοθεσίας, που θα υπάρχει για πάντα και δεν θα αλλάξει εάν αλλάξει η Κυβέρνηση και ούτω καθεξής».