Ανταλλάζουν απόψεις για το Κυπριακό ενόψει Νέας Υόρκης Πρόεδρος και κόμματα

Στις 10:00 το πρωί συνεδριάζει το Εθνικό Συμβούλιο με αντικείμενο τα όσα διαμείφθηκαν γύρω από το Κυπριακό το τελευταίο διάστημα και τα όσα αναμένεται να γίνουν κατά τις επαφές του Προέδρου της Δημοκρατίας στη Νέα Υόρκη.

Ο Πρόεδρος συγκάλεσε την συνεδρία, ώστε να δοθεί η δυνατότητα στα κόμματα να τοποθετηθούν, να συζητήσει τους προβληματισμούς τους, αλλά και να ακούσει ιδέες σε ό,τι αφορά τα επόμενα βήματα, με δεδομένη την άρνηση της τουρκικής πλευράς να επιδείξει εποικοδομητική στάση. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, στη σύσκεψη θα γίνει ενημέρωση για τις τελευταίες εξελίξεις και θα συζητηθούν τα επόμενα βήματα ενόψει της μετάβασης του Προέδρου της Δημοκρατίας στη Νέα Υόρκη για τις εργασίες της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.

Από την τελευταία συνεδρία του Εθνικού Συμβουλίου έχει μεσολαβήσει η βολιδοσκόπηση από πλευράς Ηνωμένων Εθνών για πραγματοποίηση τριμερούς συνάντησης, μεταξύ του Προέδρου της Δημοκρατίας, του ΓΓ του ΟΗΕ και του Ερσίν Τατάρ, με στόχο να διευκολυνθεί η διαδικασία επανέναρξης των διαπραγματεύσεων, εάν φυσικά υπάρχει έδαφος για κάτι τέτοιο. Ως γνωστόν, η αρχική βολιδοσκόπηση αφορούσε την 13η Αυγούστου, ακριβώς ένα μήνα πριν δηλαδή, αλλά θετικά ανταποκρίθηκε μόνο ο Νίκος Χριστοδουλίδης, με την τουρκική πλευρά να εξαπολύει και κατηγορίες εναντίον του.

Μετά την ματαίωση της τριμερούς του Αυγούστου, επαναλήφθηκε η προσπάθεια από τα Ηνωμένα Έθνη για διευθέτηση μιας μεταγενέστερης ημερομηνίας. Αν και υπήρχαν σκέψεις για την περίοδο της Γενικής Συνέλευσης, αφενός η τουρκική άρνηση και αφετέρου το βεβαρυμμένο πρόγραμμα του Αντόνιο Γκουτέρες έχουν απομακρύνει αυτό το ενδεχόμενο, αν και φαίνεται πως η προσπάθεια δεν έχει σταματήσει, με στόχο τον προγραμματισμό μίας συνάντησης εντός Οκτωβρίου ή Νοεμβρίου.

Παρά τη θετική στάση του Προέδρου, όμως, η τουρκική πλευρά συνεχίζει, τουλάχιστον σε επίπεδο δημόσιων δηλώσεων, να αποκλείει τόσο την πραγματοποίηση τριμερούς όσο και την επιστροφή στη διαπραγματευτική τράπεζα. Αντιθέτως, έχουν εκφραστεί, τα τελευταία εικοσιτετράωρα, και κάποιες ιδέες για συνάντηση 4+1, δηλαδή οι δύο πλευρές, η Ελλάδα, η Τουρκία και τα Ηνωμένα Έθνη, αν και δεν είναι ξεκάθαρο πού αποσκοπεί αυτό, δεδομένου ότι και πάλι το καταληκτικό σημείο που θέτουν οι Τούρκοι δεν είναι η συνέχιση των διαπραγματεύσεων.

Τόσο ο Ερσίν Τατάρ όσο και άλλοι παράγοντες της τουρκικής πλευράς, επιμένουν ότι ο μοναδικός λόγος να πραγματοποιηθούν συνομιλίες είναι για να αποφασιστεί η συνεργασία μεταξύ των «δύο κρατών» στην Κύπρο. Εξού και τίθενται ως προαπαιτούμενα διάφορες εκδοχές αναγνώρισης του ψευδοκράτους, όπως είναι τα «τρία άλφα» (απευθείας πτήσεις, απευθείας εμπόριο, απευθείας διεθνείς σχέσεις) ή η «κυριαρχική ισότητα» ή οτιδήποτε άλλο παραπέμπει στον τουρκικό στόχο της αναγνώρισης και απομακρύνει ακόμη περισσότερο από τον στόχο της λύσης και της επανένωσης.

Η Κυβέρνηση προσπαθεί να κάμψει την προσέγγιση της τουρκικής πλευράς, διασυνδέοντας το Κυπριακό με τα ευρωτουρκικά. Στο πλαίσιο αυτό ήταν που συναίνεσε στη συμμετοχή του Τούρκου Υπουργού Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, στο άτυπο συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, γεγονός που είχε προκαλέσει αντιδράσεις στο εσωτερικό, προερχόμενες κυρίως από δυνάμεις της συμπολίτευσης.

Η παρουσία Φιντάν δεν συνοδεύτηκε από οποιαδήποτε αλλαγή της τουρκικής στάσης, όμως, τουλάχιστον σε ρητορικό επίπεδο, η Λευκωσία εξασφάλισε μια ισχυρή ευθυγράμμιση των ευρωπαίων εταίρων, που έστειλαν σαφέστατα μηνύματα στην Άγκυρα. Αυτό που θα διαφανεί στο επόμενο διάστημα και ενδεχομένως επί τούτου ο Νίκος Χριστοδουλίδης να ενημερώσει τους πολιτικούς αρχηγούς στη σύσκεψημ είναι πώς πρακτικά θα εφαρμοστεί η διασύνδεση του Κυπριακού με τα ευρωτουρκικά. Από τη διαχείριση που θα γίνει σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι που ενδεχομένως θα προκύψει κάποια αλλαγή στάσης της Τουρκίας, όπως ευελπιστεί η κυπριακή πλευρά.