Οι διαχρονικές θέσεις Τατάρ και τα ερωτήματα για το υπόβαθρο της τριμερούς

Η τροπή που έχουν λάβει τα πράγματα αναφορικά με την τριμερή συνάντηση Γκουτέρες-Χριστοδουλίδη-Τατάρ δημιουργεί αναπόφευκτα ερωτήματα για το τι προηγήθηκε κατά τις συζητήσεις που έκαναν με τις δύο πλευρές τα Ηνωμένα Έθνη και για το πώς ανέμεναν να εξελιχθεί η κατάσταση με βάση αυτά που λέγονταν παρασκηνιακά. Κυρίως το ερώτημα αφορά την στάση της τουρκικής πλευράς, καθώς ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέκαθεν διακήρυττε και δημόσια και ιδιωτικά την πρόθεσή του για επιστροφή στις συνομιλίες και την προθυμία του για πραγματική διαπραγμάτευση στο Κυπριακό.

Οι πληροφορίες συγκλίνουν πως η βολιδοσκόπηση έγινε εντός Ιουλίου και αφορούσε τρεις πιθανές ημερομηνίες. Η ελληνική πλευρά απάντησε θετικά, με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να συζητά το θέμα και κατ’ ιδίαν, όταν συναντήθηκαν με τον ΓΓ των ΗΕ στο Παρίσι, στο πλαίσιο των Ολυμπιακών. Η τουρκική πλευρά φαίνεται να απάντησε αρνητικά, επειδή έκρινε πως δεν πληρούνταν οι απαράδεκτες προϋποθέσεις που έθεσε, θεωρώντας το θέμα λήξαν.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Να αλλάξει γνώμη ο Τατάρ ελπίζει η Κυβέρνηση-Νέα επίθεση εξαπέλυσε ο Τ/κ ηγέτης

Ο Νίκος Χριστοδουλίδης επέλεξε να δημοσιοποιήσει την πρόσκληση (παρά την όποια συζήτηση κατά πόσον ήταν επίσημη ή όχι, ουδείς αμφισβητεί πως έγιναν οι σχετικές συζητήσεις από την κ. Ολγκίν και η προεργασία με τρεις συγκεκριμένες ημερομηνίες), επιθυμώντας να στείλει το μήνυμα της δικής του προσήλωσης στην επανέναρξη της διαδικασίας στο Κυπριακό. Ο Ερσίν Τατάρ από την πλευρά του, πέραν του ότι δεν εξέλαβε αυτές τις συζητήσεις ως επίσημη πρόσκληση, δήλωσε πως έτσι κι αλλιώς δεν θα πήγαινε, αφού δεν υπάρχει λόγος κατά την άποψή του.

Μάλιστα, στο πλαίσιο του μπαράζ τοποθετήσεων που έκανε, υποστήριξε ότι ο Νίκος Χριστοδουλίδης «έπεσε σε μεγάλη απόγνωση, ειδικά μετά την υποβολή της έκθεσης της κ. Ολγκίν προς τον ΓΓ του ΟΗΕ και το τέλος της αποστολής της ως προσωπικής απεσταλμένης. Η προσωπική απεσταλμένη διαπίστωσε ότι δεν υπήρχε κοινό έδαφος μεταξύ των δύο πλευρών για νέα και επίσημη διαδικασία και το κατέγραψε προς τον ΓΓ. Αυτό σημαίνει ότι γίνεται επίσημο ότι η ομοσπονδία, για την οποία αποσύραμε τη συγκατάθεσή μας και η οποία κατέρρευσε πλήρως στο Κραν Μοντανά το 2017, δεν έχει βάση συναίνεσης για το Κυπριακό». Αυτά προφανώς πόρρω απέχουν από οποιαδήποτε επανέναρξη της συζήτησης από το σημείο που είχαν μείνει.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Από την Ολγκίν είχε γίνει η βολιδοσκόπηση για τριμερή-Απευθείας επικοινωνία από το γραφείο του ΓΓ

Η αντίδραση του Τατάρ προξενεί ερωτήματα ως προς τις συζητήσεις που υπήρξαν με τα Ηνωμένα Έθνη. Γνωρίζουμε από τις δημόσιες δηλώσεις που γίνονταν την περίοδο της αποστολής της Μαρία Άνχελα Ολγκίν Κουεγιάρ στην Κύπρο, ότι η τουρκική πλευρά προεξοφλούσε πως δεν υπήρχε έδαφος για περαιτέρω συζήτηση (και σήμερα υποστηρίζει πως επιβεβαιώνεται) και συνεπώς θεωρούσε την αποστολή της Κολομβιανής διπλωμάτη εκ των προτέρων αποτυχημένη. Με κάθε ευκαιρία, ο Ερσίν Τατάρ προσπαθούσε να αποπροσανατολίσει τη συζήτηση και να την οδηγήσει προς τη δική του ατζέντα.

Ένα από τα ζητήματα που προέτασσε ήταν αυτό της «κυριαρχικής ισότητας». Σε αντίθεση με την πολιτική ισότητα, η οποία γίνεται κατανοητή ως η ίση εκπροσώπηση των δύο κοινοτήτων στο ομοσπονδιακό πλαίσιο της λύσης (και για την οποία διατυπώνονται κατά καιρούς πολλές επικρίσεις, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις καθίσταται αρκετά δυσλειτουργική η εφαρμογή της), η «κυριαρχική ισότητα», παραπέμπει σε κρατική κυριαρχία του ψευδοκράτους. Αυτού του είδους την κυριαρχία διαθέτουν μόνο τα αναγνωρισμένα κράτη και, ως εκ τούτου, το παράνομο μόρφωμα δεν μπορεί να είναι ίσο με την Κυπριακή Δημοκρατία. Μάλιστα, ο Τατάρ δήλωσε σε πολλές περιπτώσεις ότι για αυτόν συνιστά προϋπόθεση οι συνομιλίες πλέον να πραγματοποιούνται σε αυτή τη βάση, ώστε να προσέλθει στον διάλογο.

Επίσης ο Τ/κ ηγέτης προέβαλλε έντονα προς την κ. Ολγκίν τα περιβόητα «τρία άλφα»: Τις απευθείας πτήσεις, το απευθείας εμπόριο και τις απευθείας διεθνείς σχέσεις. Όλα αυτά αποτελούν επίσης πυλώνες κυριαρχίας και κινούνται στην ίδια λογική με την «κυριαρχική ισότητα», δηλαδή της αναβάθμισης του ψευδοκράτους σε κάποιου είδους ισότιμου συνομιλητή με την Κυπριακή Δημοκρατία.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Επιμένει ο Τατάρ ότι δεν πήρε επίσημη πρόσκληση για τριμερή-«Ο Χριστοδουλίδης να σταματήσει να κυνηγά άδεια όνειρα»

Η ελληνική πλευρά από την αρχή ήταν θετική στην συνέχιση της διαπραγματευτικής διαδικασίας στο Κυπριακό από το σημείο που έμειναν στο Κραν Μοντανά, με την τουρκική να επαναλαμβάνει ότι αυτή η συζήτηση έληξε στο ελβετικό θέρετρο και πλέον πρέπει να τοποθετηθεί σε νέα βάση.

Αυτά τα δεδομένα είχε ενώπιον της η Μαρία Άνχελα Ολγκίν Κουεγιάρ και αυτά τα δεδομένα μετέφερε (λογικά) στον Αντόνιο Γκουτέρες. Δηλαδή πως μία εκ των δύο πλευρών βρίσκεται εκτός των παραμέτρων της συζήτησης του Κυπριακού και προβάλλει αξιώσεις που κινούνται έξω από τα ψηφίσματα και την πρακτική των συνομιλιών. Επίσης ότι δεν αποδέχεται συνέχιση της συζήτησης αλλά αναζητά νέα διαδικασία από το μηδέν, σε μία εντελώς διαφορετική βάση. Εύλογα διερωτάται κανείς πώς έκριναν τα ΗΕ πως υπήρχαν οι κατάλληλες συνθήκες για πραγματοποίηση τριμερούς συνάντησης, αφού οι δημόσιες τοποθετήσεις ήταν εκ διαμέτρου αντίθετες. Με βάση τις πληροφορίες που κυκλοφορούν, ο ΓΓ ήθελε να προβεί σε μια σοβαρή πρόταση, που θα αποτελούσε τη βάση για την περαιτέρω διαπραγμάτευση, επί συγκεκριμένων «δύσκολων» σημείων του Κυπριακού. Εάν όντως και πίσω από τις κλειστές πόρτες ο Τατάρ έλεγε αυτά που έλεγε και δημοσίως, δεν υπήρχε από δικής του πλευράς η αναμενόμενη επίδειξη βούλησης να επιστρέψουμε στις συνομιλίες, όσο και αν επέμενε ο Νίκος Χριστοδουλίδης, που «καίγεται» για λύση.

Σε τι πόνταραν, λοιπόν, τα ΗΕ όταν έκαναν τη βολιδοσκόπηση; Μήπως έλεγε κάτι διαφορετικό είτε η τ/κ πλευρά, είτε η Άγκυρα παρασκηνιακά; Αλλιώς, τι πίστευαν ότι θα έκανε τον Τατάρ να αλλάξει στάση, ενώ απορρίπτει κάθε προσπάθεια να βρεθεί στο ίδιο δωμάτιο με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας; Πόσο μάλλον, δε, να προσεγγίσει συνομιλίες στις οποίες δεν πιστεύει με εποικοδομητικό τρόπο, όταν δεν θέλει καν να συναντηθεί. Έλεγε, τελικά, κάτι άλλο ο Τ/κ ηγέτης ιδιωτικά από ό,τι δημοσίως ή έστελνε άλλα μηνύματα από τον Τατάρ η Τουρκία; Ή βασίζονταν όλα στη βούληση του Νίκου Χριστοδουλίδη και στους ευσεβείς πόθους ότι εάν και εφόσον βρεθεί στο τραπέζι ο Τατάρ θα συμπεριφερθεί αλλιώς;

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ναυαγεί η πραγματοποίηση τριμερούς τον Αύγουστο-Ερώτημα τα επόμενα βήματα