Αναθερμαίνεται το τουρκικό ενδιαφέρον για την ΕΕ, εντείνονται οι προσπάθειες διασύνδεσης με το Κυπριακό

Μπορεί να μην υπήρξε κάποιο συγκεκριμένο μήνυμα, που να υποδηλώνει πρόθεση της Τουρκίας για κάποια κίνηση στο Κυπριακό, στο πλαίσιο της παρουσίας του Τούρκου Υπουργού Εξωτερικών στο άτυπο συμβούλιο Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, αλλά από τις τοποθετήσεις του Χακάν Φιντάν συνάγεται πως έχει αναθερμανθεί το ενδιαφέρον της Άγκυρας για την ευρωπαϊκή της πορεία, το οποίο είχε ατονήσει τα τελευταία χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι αναμένεται το επόμενο διάστημα μεγαλύτερη έμφαση στα ευρωτουρκικά και η Λευκωσία ίσως να έχει περισσότερες ευκαιρίες να εμβαθύνει τη διασύνδεση του Κυπριακού με τις ευρωπαϊκές επιδιώξεις της Τουρκίας.

Αν και στην ουσία ουδέποτε η κατοχική χώρα έδειξε πρόθεση να υλοποιήσει τις κυπρογενείς της υποχρεώσεις, κάτι που θα συνιστούσε τεράστιο βήμα στις σχέσεις της με την ΕΕ, άκουσε, σύμφωνα με πληροφορίες, όχι μόνο από τον Κωνσταντίνο Κόμπο, αλλά από τους περισσότερους Υπουργούς Εξωτερικών που έλαβαν τον λόγο, ότι το Κυπριακό και τα ευρωτουρκικά είναι θέματα που αναπόφευκτα διασυνδέονται. Μάλιστα, και στη δημόσια τοποθέτησή του, μετά την ολοκλήρωση των εργασιών, αυτό επέλεξε να προτάξει ο Κύπριος Υπουργός Εξωτερικών: Πως τόνισε στον Φιντάν ότι δεν μπορεί να υπάρξει αποσύνδεση του Κυπριακού από την όποια πρόοδο μπορεί να προκύψει στο ζήτημα των ευρωτουρκικών. Η θέση αυτή αντανακλάται και στα Συμπεράσματα του Απριλίου αλλά επαναβεβαιώθηκε και μέσα από τις τοποθετήσεις άλλων ευρωπαϊκών πρωτευουσών, γεγονός που αφήνει τη Λευκωσία ιδιαίτερα ικανοποιημένη.

Όπως είπε ο κ. Κόμπος, «δόθηκε η ευκαιρία στην ΕΕ, τόσο σε θεσμικό επίπεδο, όσο και σε επίπεδο κρατών μελών να εκφράσει με απόλυτη σαφήνεια τις θέσεις της γύρω από το Κυπριακό και σε σχέση με το πώς αυτό αποτελεί σημαντικό, θεμελιώδη παράγοντα, ως προς την πρόοδο για τα ευρωτουρκικά».

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών, επιχείρησε αποσύνδεση του Κυπριακού κατά την τοποθέτησή του για τα ευρωτουρκικά, προσπαθώντας να βγάλει την χώρα του από την εξίσωση. Ακολουθώντας την γνωστή γραμμή επιχειρηματολογίας, έκανε λόγο για «δύο κυρίαρχες οντότητες» στην Κύπρο, οι οποίες θα μπορούσαν να συνεργαστούν μεταξύ τους, με την κυπριακή πλευρά να υποδεικνύει τις πραγματικότητες, τον ρόλο της Τουρκίας και τις συνέπειες της τουρκικής εισβολής και κατοχής.

Οι Ευρωπαίοι έστειλαν με ομογνωμία το μήνυμα στην Άγκυρα ότι τα ευρωτουρκικά και το Κυπριακό είναι συνδεδεμένα και αναμένονται κινήσεις από τουρκικής πλευράς, ώστε να μπορεί να υπάρξει ουσιαστική πρόοδος. Φαίνεται, μάλιστα, πως αναγνωρίστηκε ότι από κυπριακής πλευράς τηρείται παραγωγική στάση, καθώς αποδέχθηκε την παρουσία του Τούρκου Υπουργού στη συζήτηση και αφήνει ανοιχτή την πόρτα για βήματα στην ευρωτουρκική ατζέντα, εφόσον, βεβαίως, η Τουρκία ευθυγραμμιστεί με τα ευρωπαϊκά προαπαιτούμενα και τους κανόνες.

Μπορεί, συνεπώς, να μην προέκυψε κάτι το συγκεκριμένο, που έτσι κι αλλιώς ήταν αναμενόμενο, αλλά η Λευκωσία πήρε μια γεύση των προθέσεων της Τουρκίας σε ό,τι αφορά τα ευρωτουρκικά και κυρίως ότι αυτή είναι μία περίοδος που ξανάρχισαν να ανεβαίνουν στην τουρκική ατζέντα. Ο Χακάν Φιντάν επανέλαβε τα αιτήματά του προς την ΕΕ αλλά άκουσε πως η ικανοποίησή τους περνά και μέσα από το Κυπριακό, το οποίο έχει συγκεκριμένες παραμέτρους και αυτές δεν είναι η «απομόνωση» των Τουρκοκυπρίων, η «κυριαρχική ισότητα» και η υπόλοιπη εικόνα που επιχείρησε να παρουσιάσει, αλλά τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και οι θέσεις της ΕΕ.

Ενδεικτική της σημασίας που απέδωσαν οι εταίροι μας στο Κυπριακό, ήταν και η δήλωση του Ύπατου Εκπροσώπου της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ, ότι «συζητήθηκε ιδιαιτέρως». «Εκφράσαμε την αλληλεγγύη της ΕΕ με σεβασμό στις θέσεις της Κύπρου και τη βούλησή μας να αναζητήσουμε λύση μέσω πολιτικού διαλόγου», είπε, εκφράζοντας μάλιστα την ελπίδα ότι η πρόσκληση προς τον Φιντάν «θα είναι το πρώτο βήμα για την επανάληψη της διαδικασίας διαλόγου, προκειμένου να αναζητηθεί λύση στο Κυπριακό».

Πάντως, από πλευράς Μπορέλ επιβεβαιώθηκε πως πέραν των τεχνοκρατικών διεργασιών για την επικαιροποίηση της Τελωνειακής Ένωσης, την απελευθέρωση της βίζας και τον ρόλο της ΕΤΕπ, η Τουρκία πλέον ζητά επανεκκίνηση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ, χαρακτηρίζοντας το αίτημά της «κατανοητό».