Με σημαία τα Συμπεράσματα καταγράφει τουρκικές προθέσεις η Κυβέρνηση στις Βρυξέλλες

Μετά τις χωριστές συναντήσεις που θα έχουν με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και ο Ερσίν Τατάρ, όπως συνηθίζεται στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, αναμένεται, κατά πάσα πιθανότητα, να προκύψουν οι όποιες εξελίξεις σε ό,τι αφορά το Κυπριακό.

Η αποτυχία πραγματοποίησης τριμερούς συνάντησης τον Αύγουστο, ένεκα της αρνητικής στάσης του Τατάρ, έκλεισε το παράθυρο ευκαιρίας για οποιεσδήποτε εξελίξεις πριν από τη Γενική Συνέλευση, καθώς έχουμε πλέον εισέλθει σε μια πολύ busy περίοδο για την διεθνή διπλωματία, στην οποία το Κυπριακό, τις προοπτικές του οποίου περιορίζει σοβαρά η τουρκική πλευρά, δεν βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας.

Η τουρκική πλευρά με κάθε ευκαιρία φροντίζει να επαναλαμβάνει τις απαράδεκτες αξιώσεις της περί αναγνώρισης του ψευδοκράτους, ως προϋπόθεση για να παρακαθίσει στις συνομιλίες. Είτε είναι μασκαρεμένο ως «κυριαρχική ισότητα», είτε ως «τρία άλφα», είτε με οποιονδήποτε άλλο ευφάνταστο τρόπο σκεφτούν, στην πράξη επιδιώκουν εξίσωση του παράνομου μορφώματος με το νόμιμο κράτος, για να διαπραγματευτούν τη μεταξύ τους συνεργασία και όχι τη λύση του Κυπριακού. Αυτό προφανώς δεν γίνεται αποδεκτό από την Κυβέρνηση, ενώ εκφεύγει και των παραμέτρων των ΗΕ, αλλά και της αντίληψης της διεθνούς κοινότητας ως προς τον στόχο της διευθέτησης της κατάστασης στην Κύπρο. Συνεπώς, η τουρκική στάση περιορίζει σημαντικά τα περιθώρια ουσιαστικής προόδου άμεσα.

Της όποιας συζήτησης σε επίπεδο ΗΕ θα προηγηθεί, ωστόσο, η συνύπαρξη την Πέμπτη του Υπουργού Εξωτερικών, Κωνσταντίνου Κόμπου, με τον Τούρκο ομόλογό του, στο Άτυπο Συμβούλιο των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, στις Βρυξέλλες, στο οποίο προσεκλήθη ο Χακάν Φιντάν. Μάλιστα για τη συναίνεση της Κυπριακής Δημοκρατίας υπήρξαν επικρίσεις, προερχόμενες κυρίως από τα κόμματα της συμπολίτευσης, καθώς θεωρήθηκε μονομερής κίνηση καλής θέλησης, σε μία περίοδο που η Τουρκία δεν δείχνει καμία διάθεση να λειτουργήσει εποικοδομητικά σε ό,τι αφορά το Κυπριακό.

Η Κυβέρνηση, ωστόσο, επιδιώκει να διασυνδέσει τα ευρωτουρκικά με το Κυπριακό, ακριβώς γιατί θεωρεί πως αυτή η διασύνδεση μπορεί να λειτουργήσει ως κίνητρο για την κατοχική χώρα, η οποία δεν έχει ουσιαστικά κανένα ενδιαφέρον για άρση της κατοχής, αλλά έχει συμφέρον από την βελτίωση των σχέσεων της με την ΕΕ. Υπενθυμίζεται ότι, ανακοινώνοντας την αποδοχή της πρόσκλησης, εκπρόσωπος του τουρκικού ΥΠΕΞ φρόντισε να παρουσιάσει και τον κατάλογο των αιτημάτων της Άγκυρας, λέγοντας ότι αναμένει «συγκεκριμένα βήματα» από την ΕΕ σε ό,τι αφορά την ενταξιακή της πορεία, την κατάργηση της βίζας για τους Τούρκους πολίτες, τον εκσυγχρονισμό της τελωνειακής ένωσης και την εμβάθυνση του διαλόγου για ζητήματα οικονομίας, πολιτικής, μεταφορών και ενέργειας. Είναι, συνεπώς, σαφές πως όντως θα μπορούσαν τα ευρωτουρκικά να αποτελέσουν πεδίο πιέσεων για την Τουρκία, δεδομένου, ωστόσο, ότι όντως υπάρχει αυτή η διάθεση και από πλευράς των εταίρων.

Στα Συμπεράσματα του Απριλίου καταγράφηκε η διασύνδεση που επιθυμούσε η Λευκωσία, παρόλο που το λεκτικό θα μπορούσε να είναι ισχυρότερο, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι ο Χακάν Φιντάν θα κινηθεί εντός αυτής της γραμμής. Για την ακρίβεια, θεωρείται μάλλον απομακρυσμένο κάτι τέτοιο. Ωστόσο, όπως διαμηνύει η Κυβέρνηση, από πλευράς του κ. Κόμπου θα εκφραστούν οι διαχρονικές θέσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας, ώστε να τεθεί το σωστό πλαίσιο.

Από την πλευρά της ΕΕ, πάντως, αναφέρθηκε πως η συμμετοχή του Τούρκου ΥΠΕΞ στην άτυπη σύνοδο αποτελεί μια «πρώτη ευκαιρία» να συζητήσουν μαζί του τις ευρωτουρκικές σχέσεις. «Αυτά τα ζητήματα περιλαμβάνουν τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας, και ένα πολύ σημαντικό μέρος αυτού του μπλοκ των ευρωτουρκικών είναι φυσικά το ζήτημα της Κύπρου, και ποιας μεταχείρισης τυγχάνει η Κύπρος από την Τουρκία», είπε.

Ο Εκπρόσωπος Τύπου της Κομισιόν, Πίτερ Στάνο, δήλωσε ότι θα τεθούν ζητήματα όπου «τα συμφέροντά μας είτε συγκλίνουν είτε επικαλύπτονται», ενώ για το Κυπριακό θα γίνει συζήτηση βάσει των θέσεων της ΕΕ. Σε σχέση με τις ευρύτερες ευρωτουρκικές σχέσεις ανέφερε πως «είμαστε πρόθυμοι να ακούσουμε από τους Τούρκους ομολόγους μας πώς στοχεύουν να βρουν εποικοδομητικές λύσεις».

Από πλευράς Κομισιόν τονίσθηκε πως «το Κυπριακό ζήτημα είναι πολύ σημαντικό». «Η θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει διατυπωθεί πολύ ξεκάθαρα, υπενθυμίστηκε τελευταία στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Απρίλιο και στη στρατηγική που εισηγηθήκαμε μαζί, η ΕΥΕΔ ή ο Ύπατος Εκπρόσωπος μαζί με την Κομισιόν για διαμόρφωση της σχέσης μεταξύ της Τουρκίας και την ΕΕ την επόμενη περίοδο» πρόσθεσε. Τόνισε, παράλληλα, πως η συζήτηση γίνεται «στη βάση όσων έχουν καθαρά οριστεί» για τις πολιτικές και τις θέσεις της ΕΕ «και όπως είπα, το ζήτημα της Κύπρου αποτελεί ένα πολύ σημαντικό μέρος της σχέσης και της συνεργασίας μας με την Τουρκία».