Το παράθυρο ευκαιρίας της νεκρής εκλογικής περιόδου για παραγωγικό νομοθετικό έργο

Μετά από δύο συνεχόμενες εκλογικές χρονιές, καθώς το 2023 είχαμε τις Προεδρικές Εκλογές και το 2024 τις διπλές εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Τοπική Αυτοδιοίκηση, η Κύπρος μπήκε σε μια αρκετά μεγάλη νεκρή εκλογική περίοδο, καθώς το επόμενο ραντεβού με την κάλπη είναι τον Μάιο του 2026, όταν θα πραγματοποιηθούν Βουλευτικές Εκλογές.

Οι επόμενες εκλογές είναι οι πλέον σημαντικές για τα κόμματα, καθώς είναι αυτές που καταγράφουν τα πραγματικά ποσοστά και τη δύναμή τους και κατ’ επέκταση τον βαθμό επιρροής τους στο πολιτικό σύστημα. Συνεπώς, γνωρίζουν πως οι όποιες αποφάσεις τους μπορεί να έχουν αντίκτυπο σε αυτές, αν και είμαστε ακόμη πολύ μακριά από την προεκλογική περίοδο των Βουλευτικών. Επειδή, όμως, η πολιτική μνήμη είναι αρκετά κοντή, η περίοδος μεταξύ εκλογών προσφέρεται για δύσκολες αποφάσεις πολύ περισσότερο από οποιανδήποτε άλλη περίοδο που προσεγγίζει χρονικά εκλογικές διαδικασίες.

Οι νεκρές περίοδοι μπορούν να αποτελέσουν τον πλέον δημιουργικό χρόνο νομοθετικά, επειδή οι λιγότερο δημοφιλείς αλλά συχνά αναγκαίες αποφάσεις, μπορούν να ληφθούν με το λιγότερο πολιτικό κόστος. Αυτό ισχύει τόσο για τα κόμματα, όσο και για την Κυβέρνηση, η οποία βρίσκεται επίσης πολύ μακριά από το δικό της επόμενο τεστ στην κάλπη. Εξού και ανέκαθεν αυτός ο χρόνος προσφερόταν για ζητήματα που χρειάζονται εις βάθος συζήτηση, σημαντικές μεταρρυθμίσεις αλλά και αποφάσεις με πιο χαμηλά επίπεδα αποδοχής, οι οποίες θα αποφέρουν πιο μακροπρόθεσμα κέρδος για το κράτος και την κοινωνία.

Συνήθως οι νόμοι που προκαλούν περισσότερες αντιδράσεις προέρχονται από την εκτελεστική εξουσία παρά από βουλευτές, των οποίων οι δυνατότητες να ρυθμίσουν ζητήματα από μόνοι τους σε κάποιο βαθμό περιορίζονται από το Σύνταγμα, καθώς δεν μπορούν να αυξάνουν τα έξοδα ή να μειώνουν τα έσοδα του κράτους και πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί να μην παραβιάζουν την αρχή της διάκρισης των εξουσιών. Οι βουλευτές συνεχίζουν, βέβαια, μέσα από τις προτάσεις νόμου, να καθορίζουν μεγάλο μέρος του νομοθετικού έργου, ωστόσο τα πιο δύσκολα ζητήματα συνηθίζεται να ρυθμίζονται από την εκτελεστική εξουσία μέσω νομοσχεδίων, ώστε να διασφαλίζεται η συνταγματικότητα των νόμων.

Η Κυβέρνηση έχει, συνεπώς, τους επόμενους μήνες μία σπάνια ευκαιρία προώθησης του κυβερνητικού έργου που χρειάζεται νομοθετική ρύθμιση, χωρίς να ανησυχεί ότι κάτι μπορεί να μην είναι δημοφιλές και χωρίς να ανησυχούν τα κόμματα ότι κάτι που θα είναι δημοφιλές θα οδηγήσει σε εύσημα και συνεπώς εκλογικά οφέλη για αντιπάλους. Όλοι μαζί μπορούν να συνεργαστούν με σοβαρότητα, με τη Βουλή φυσικά να κάνει τους αναμενόμενους ελέγχους και τις επιβεβλημένες παρεμβάσεις, ώστε να αποπερατωθεί πολλή και σημαντική δουλειά τους επόμενους μήνες. Ιδιαίτερα ο χρόνος μεταξύ του Σεπτέμβρη που ανοίγει η Βουλή μετά τις καλοκαιρινές διακοπές μέχρι και τον Ιούλιο του 2024 είναι ο ιδανικότερος για να αποπερατωθεί μεγάλο και σημαντικό έργο, καθώς από τον Σεπτέμβριο του 2025 θα ξεκινήσουν όλοι να σκέφτονται την επανεκλογή και την προεκλογική επικοινωνία.

Υπενθυμίζεται ότι, στις αρχές του νέου χρόνου, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε παρουσιάσει τις δράσεις που θα προωθούσε η Κυβέρνηση το 2024. Αυτές αφορούσαν τόσο προγραμματισμένα ζητήματα, όσο και νέες πρωτοβουλίες που αναλήφθηκαν και αφορούσαν όλα τα Υπουργεία. Όπως ανακοινώθηκε τον Ιούλιο, από την Υφυπουργό παρά τω Προέδρω, Ειρήνη Πική, μετά από την ειδική συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου για ανασκόπηση της υλοποίησης των 88 δράσεων, το 67% έχουν ολοκληρωθεί (26 δράσεις) ή βρίσκονται σε πορεία υλοποίησης εντός χρονοδιαγράμματος (33 δράσεις). Οι υπόλοιπες παρουσίαζαν απόκλιση και συζητήθηκαν ενέργειες για την έγκαιρη υλοποίησή τους.

«Ορισμένες από τις δράσεις εκκρεμούν ενώπιον της Βουλής των Αντιπροσώπων για συζήτηση και ψήφιση, ενώ κάποιες βρίσκονται στη Νομική Υπηρεσία για νομοτεχνικό έλεγχο. Η Κυβέρνηση βρίσκεται σε στενή συνεργασία με τη Νομική Υπηρεσία, αλλά και με τη Βουλή των Αντιπροσώπων, και οι συγκεκριμένες δράσεις έχουν ιεραρχηθεί, ώστε να ολοκληρωθούν έγκαιρα», εξήγησε η κ. Πική.

Γίνεται, συνεπώς, κατανοητό πως όσα περισσότερα πράγματα προωθηθούν στη Βουλή σε αυτό το παράθυρο ευκαιρίας που δημιουργήθηκε, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες για θετική έκβασή τους, σε μια περίοδο που έχει όλα τα φόντα για να είναι νομοθετικά πιο παραγωγική, επειδή έχει χαμηλότερα αντιπολιτευτικά αντανακλαστικά. Θα φανεί από τους σχεδιασμούς για το 2025 αλλά και από την ταχύτητα που θα επιδείξουν τα Υπουργεία σε ποιο βαθμό θα εκμεταλλευτεί η Κυβέρνηση τη μοναδική τέτοια ευκαιρία που έχει στην πενταετία της.