Το Προεδρικό μετατράπηκε σε Zero Waste to Landfill-Το πρώτο Κυβερνητικό κτήριο στην Κύπρο, ικανοποίηση Πρώτης Κυρίας

Σε Zero Waste to Landfill, δηλαδή σε κτήριο με μηδενικά απορρίμματα σε χωματερές, μετατράπηκε το Προεδρικό Μέγαρο, με την Πρώτη Κυρία, Φιλίππα Καρσερά-Χριστοδουλίδη και την υπουργό Γεωργίας, Μαρία Παναγιώτου, να εκφράζουν ικανοποίηση, για τον μεγαλεπίβολο στόχο που είχαν θέσει και κατάφεραν να επιτύχουν. Παράλληλα, ανακοινώθηκε πως η ίδια πρακτική αναμένεται να εφαρμοστεί και σε άλλα κυβερνητικά κτήρια, ώστε να επεκταθεί ο συγκεκριμένος στόχος.

Η Πρώτη Κυρία είχε πραγματοποιήσει συνέντευξη τύπου, στο Περβόλι του Προεδρικού Μεγάρου, καθώς σε εκείνο το χώρο είχε εξαγγελθεί πριν από ένα χρόνο ο στόχος που τέθηκε, να μετατραπεί το Προεδρικό και τον περιβάλλοντα χώρο, σε Zero Waste to Landfill, που σημαίνει κτήριο με μηδενικά απορρίμματα σε χωματερές.

«Ήταν μία ιδέα που προέκυψε από τις συζητήσεις μας με την τότε Επίτροπο Περιβάλλοντος, την κα. Μαρία Παναγιώτου, διότι θέλαμε να αξιοποιήσουμε όλο αυτό τον πλούτο που βρήκαμε στην Προεδρία, να γίνουμε πρότυπο σεβασμού και προστασίας του περιβάλλοντος και έτσι η ιδέα του zero waste, που δεν ξαναέγινε σε κρατικό κτήριο στην Κύπρο μας ενθουσίασε. Δεν ξέρω τότε αν εκτός από εμένα και την Μαρία και τους στενούς μας συνεργάτες, πίστεψε και κάποιος άλλος ότι θα τα καταφέρουμε και θα μετατρέψουμε το Προεδρικό σε Zero Waste to Landfill, με τόσους εργαζόμενους που είχαν συνηθίσει με άλλους τρόπους στην εργασία τους και ήταν τεράστια πρόκληση».

Συνεχίζοντας, η κα. Καρσερά-Χριστοδουλίδη επεσήμανε πως «οι πολλές και αλυσιδωτές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής δεν μας αφήνουν άλλα περιθώρια να εφαρμόσουμε νέες πολιτικές και νομοθετήματα. Ο κάθε ένας από εμάς πρέπει να αλλάξει συνήθειες και να αποτελέσει ο ίδιος καλό παράδειγμα. Ας γίνουμε η αλλαγή που θέλουμε να δούμε στην εργασία, στο σχολείο, στο σπίτι».

Αναφερόμενη στις αλλαγές που έπρεπε να γίνουν, πρόσθεσε πως «οι στόχοι τέθηκαν, έγινε επιμόρφωση, αγοράστηκε ή δωρίστηκε σχετικός εξοπλισμός και παρά την αρχική επιφύλαξη, που κατά τη γνώμη μου πάντα τις μεγάλες αλλαγές νοοτροπίας και τα καταφέραμε. Ξεκινήσαμε αρχικά με μικρά βήματα. Καταργήθηκε η αγορά εμφιαλωμένου νερού, που διατίθεντο χρόνια στο Προεδρικό δωρεάν και έτσι εξοικονομήθηκαν πολλά χρήματα. Τοποθετήθηκαν ψυγεία και δόθηκαν σε όλους τους εργαζόμενους παγούρια επαναχρησιμοποίησης, μπήκαν κάδοι ανακύκλωσης σε όλο το χώρο του Προεδρικού, χρησιμοποιήθηκε περιβαλλοντική γωνιά και ο πιο μεγάλος μη βιομηχανικός κομποστοποιητής, θα γίνει πραγματικότητα στο περιβόλι».

Η Πρώτη Κυρία, συνεχίζοντας, θέλησε να αναφέρει πως «έγιναν σημαντικές εργασίες, αποκατάστασης του περιβολιού, της τουλούμπας, εμπλουτισμός του με μελισσοτροφικά φυτά, για υποστήριξη των μελισσών, των άγριων επικονιαστών και γενικά της εντομοπανίδας στην περιοχή. Τοποθετήθηκαν τεχνητές ποτίστρες, σπίτια για ανθρωποπούλια και νυχτερίδες. Αναβαθμίστηκε ο χώρος στην πρόσοψη της Προεδρίας, αλλά και ο χώρος που περιβάλλει όλα τα γραφεία, με εμπλουτισμό σε κυπριακά είδη, σε τριανταφυλλιές, γιασεμιά, γεράνια, κυπριακά βότανα, ώστε το Προεδρικό να έχει τις μυρωδιές της Κύπρου».

Η Φιλίππα Καρσερά-Χριστοδουλίδη έκανε αναφορά και στα όσα χρειάστηκε να δοθεί έμφαση, τονίζοντας πως «παρατηρήθηκε πως το κεντρικό γρασίδι παρουσίαζε καταπόνηση και γήρανση και οι κηπουροί μας, μαζί με το Τμήμα Δασών, κατάφεραν με πολύ κόπο να το αποκαταστήσουν».

Το πρώτο Zero Waste to Landfill κτήριο στην Κύπρο

Η κα. Καρσερά Χριστοδουλίδη εξέφρασε την περηφάνεια της, επειδή όπως είπε, το Προεδρικό Μέγαρο είναι το πρώτο Zero Waste to Landfill κτήριο στην Κύπρο, ακολουθώντας τα παραδείγματα άλλων χωρών.

«Αυτό που φιλοδοξούμε είναι να αποτελέσει η Προεδρία κτήριο μετάβασης στην κυκλική οικονομία και να ενθαρρύνουμε περισσότερες δράσεις ευαισθητοποίησης του πληθυσμού για το περιβάλλον. Η Κύπρος και η Προεδρία αλλάζει. Γίνεται πιο πράσινη και πιο φιλική».

Η Πρώτη Κυρία αναφέρθηκε και στα νέα έργα που ετοιμάζονται, ώστε να μεταμορφωθεί ο χώρος τα επόμενα χρόνια. «Άμεσος στόχος μας είναι ένα έξυπνο σύστημα άρδευσης, που περιμένουμε πως και πως, του οποίου η απουσία δημιουργούσε τεράστια προβλήματα για συντήρηση και αύξηση του πρασίνου, σε ένα χώρο που εκτείνεται σε 27 χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα. Στους δεκαπέντε μήνες που πέρασαν, θέσαμε σε τροχιά υλοποίησης τη δημιουργία κοινωνικού, έξυπνου και βιολογικού αγροκτήματος, στον περίβολο του Προεδρικού, μέσω της υποβολής πρότασης στο πρόγραμμα διασυνοριακής συνεργασίας με την Ελλάδα για ανάδειξη των ενδημικών φυτών της Κύπρου, της ανάγκης διάσωσής τους και ενημέρωσης του κοινού για την προστασία του. Η πρόταση έχει επιτύχει στο πρώτο στάδιο και βρισκόμαστε στο δεύτερο στάδιο. Ευελπιστούμε ότι θα έχουμε σύντομα τα χρήματα από τα ευρωπαϊκά κονδύλια και θα μπορέσουμε να αναβαθμίσουμε το χώρο».

Στη συνέχεια, η κα. Καρσερά-Χριστοδουλίδη επεσήμανε πως έχουν ήδη γίνει τα απαραίτητα, με τους αρμόδιους από το Υπουργείο και Τμήμα Γεωργίας, ώστε το περβόλι του Προεδρικού να περιλαμβάνει σειρά θεματικών και εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων, καθώς και απρόσκοπτη πρόσβαση σε ΑμεΑ, που ακόμη και με τη χρήση τροχοκαθισμάτων θα μπορούν να φυτεύουν σε υπερυψωμένα παρτέρια.

«Θα είναι ένας κρυμμένος θησαυρός, σε ένα εμβληματικό κτήριο στη Λευκωσία, με οπωροφόρα δέντρα και θέλουμε να τον επισκέπτονται σχολεία, ιδρύματα, οι πολίτες με βιωματικά εργαστήρια, για καλλιέργεια ενδημικών φυτών, βοτανόκηπο, το σπιτάκι του αγρότη, ελαιοτριβείο, παιδική χαρά. Είμαστε τώρα σε αυτή τη φάση και εύχομαι σύντομα να μπορέσουμε να δούμε αλλαγές. Θέλουμε να δημιουργήσουμε ένα χώρο που θα απολαμβάνουν οι ντόπιοι και θα θαυμάζουν οι ξένοι». ,

Από πλευράς της, η υπουργός Γεωργίας, Μαρία Παναγιώτου, ανέφερε πως «ενδεχομένως να μην υπάρχει πιο ισχυρό κίνητρο για να συνεχίσεις να προσπαθείς για το καλύτερο, από το να βλέπεις τους στόχους που θέτεις να υλοποιούνται. Σήμερα, κάνουμε πράξη αυτό που εξαγγείλαμε, αυτό στο οποίο στοχεύσαμε, αυτό στο οποίο πιστέψαμε, έχοντας δύο κινητήριους μοχλούς. Την επιμονή και την υπομονή».

Πρόσθεσε πως «σχεδόν ένα χρόνο μετά που βάλαμε τα θεμέλια για να επιτύχουμε τον φιλόδοξο στόχο της μετατροπής του Προεδρικού Μεγάρου ως του πρώτου κυβερνητικού κτηρίου μηδενικών απορριμμάτων στις χωματερές στην Κύπρο, το επιτύχαμε. Σήμερα, με υπερηφάνεια αποδεικνύουμε ότι δεν μιλούν οι στόχοι και οι προθέσεις μας, αλλά τα αποτελέσματα των πράξεών μας. Αυτή η επιτυχία δεν είναι μόνο ένα βήμα προς τα μπροστά, αλλά και μια απόδειξη ότι μαζί μπορούμε να πούμε πως αυτή η Κύπρος που αλλάζει, είναι μια Κύπρος που αλλάζει προς το καλύτερο».

Αναφερόμενη στην πρωτοβουλία που είχαν αναλάβει πριν ένα χρόνο, η κα. Παναγιώτου τόνισε πως «ξεκινήσαμε αυτή την δράση ως μία κοινή πρωτοβουλία μαζί με την Πρώτη Κυρία, κ. Φιλίππα Καρσερά Χριστοδουλίδη, αλλά η επίτευξή της δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί χωρίς τη συλλογική προσπάθεια. Τόσο από το σύνολο του προσωπικού της προεδρίας όσο και των συναρμόδιων τμημάτων αλλά και υπηρεσιών που στήριξαν την προσπάθεια αυτή. Ξεκινώντας από τον δύσκολο, πλην όμως υλοποιήσιμο Συμβουλευτικό Οδηγό που ετοίμασε ο Θεόδουλος Μακρυγιάννης, τότε Ανώτερος Λειτουργός στο Γραφείο Επιτρόπου περιβάλλοντος και σήμερα Διευθυντής του Γραφείου μου, δεν θα μπορούσα να μην τον ευχαριστήσω προσωπικά για το μεράκι αλλά και την αγάπη με την οποία εργάστηκε για να έχουμε σήμερα την πιστοποίηση. Ευχαριστίες οφείλουμε στον Αναπληρωτή Καθηγητή του Ανοικτού Πανεπιστημίου Αντώνη Ζορπά και την Ομάδα του, που είναι οι σύμβουλοι του Προεδρικού σε αυτή την προσπάθεια. Τον Κυπριακό Οργανισμό Τυποποίησης CYS για την δωρεάν αξιολόγηση και επαλήθευση του Προεδρικού ως ZERO WASTE. Στα συστήματα ανακύκλωσης Green Dot, WEEE, ΑΦΗΣ, ΔΙΧΑ για τους κάδους ανακύκλωσης, τον Δήμο Στροβόλου για τους κομποστοποιητές, τον Σύνδεσμο Μελισσοκόμων και την εταιρεία Apivita για τη στήριξη της εκδήλωσης, το Τμήμα Δασών, το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων, το Τμήμα Περιβάλλοντος, την Γενική Διεύθυνση Γεωργίας αλλά και όλο το προσωπικό του προεδρικού, που είτε εργάστηκαν, είτε στήριξαν την προσπάθεια».

Όπως πολλές φορές είπα δημόσια, πρόσθεσε η υπουργός Γεωργίας, «οφείλουμε να κάνουμε πράξη την προτροπή του Προέδρου της Δημοκρατίας και να γίνουμε πρώτοι εμείς τα πρότυπα της θετικής αλλαγής που θέλουμε. Έχοντας ως προτεραιότητα του προγράμματος διακυβέρνησης την διαφύλαξη και προστασία του περιβάλλοντος, το να μετατρέπεται το Προεδρικό Μέγαρο, ο χώρος που διαβιεί και εργάζεται ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ως το πρώτο κυβερνητικό κτήριο μηδενικών απορριμμάτων στις χωματερές, αποτελεί έμπρακτη απόδειξη συμβολισμού αλλά και επιβεβαίωσης του ότι προτεραιότητά μας είναι να αλλάξουμε συνήθειες για να έχουμε ένα βιώσιμο μέλλον».

Στόχος για αλλαγή στα Υπουργεία

Η Μαρία Παναγιώτου αναφέρθηκε και στο στόχο για αλλαγή στα Υπουργεία, σημειώνοντας πως «επόμενος στόχος μας, να επιτύχουμε την επαλήθευσης του "Zero Waste to Landfill" στα κτήρια Υπουργείων και Υφυπουργείων, και φυσικά δεν μπορεί το επόμενο κυβερνητικό κτήριο να μην είναι το ίδιο το κτήριο του ΥΓΑΑΠ. Να σημειώσω ότι πλέον την ευθύνη παρακολούθησης της προσπάθειας αυτής στα Υπουργεία και Υφυπουργεία έχει το Τμήμα Περιβάλλοντος, του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, και οφείλω ένα μεγάλο ευχαριστώ στoυς αναπληρωτές διευθυντές του τμήματος αλλά και στους αρμόδιους λειτουργούς που συνεχίζουν την προσπάθεια. Για το σκοπό αυτό το Τμήμα Περιβάλλοντος, απέστειλε σχετικές επιστολές και ενημέρωσε όλες τις κρατικές υπηρεσίες για τις ενέργειες που δύναται να προβούν, ώστε οι κτηριακές τους εγκαταστάσεις να μετατραπούν σε κτήρια, κατά το δυνατόν, μηδενικών απορριμμάτων στις χωματερές».

Παράλληλα, επεσήμανε η υπουργός Γεωργίας «το Τμήμα Περιβάλλοντος, σε συνεργασία με το Ανοικτό Πανεπιστήμιο, προωθεί την αναθεώρηση του προαναφερόμενου Συμβουλευτικού Οδηγού, ο οποίος θα αποτελέσει το ενδιάμεσο στάδιο μέχρι την υιοθέτηση τεχνικών προδιαγραφών ή εθνικού προτύπου. Για την ετοιμασία του εθνικού προτύπου «Μηδενικά Απορρίμματα στις χωματερές» αποστάλθηκε ήδη αίτημα στον Κυπριακό Οργανισμό Τυποποίησης και αναμένονται οι διαδικασίες συγγραφής του το συντομότερο».

Η κα. Παναγιώτου σημείωσε πως ετοιμάζονται από το Τμήμα Περιβάλλοντος έγγραφα διαγωνισμού για παροχή προμηθειών, όπως κάδοι για διάφορα ρεύματα αποβλήτων, ψυγεία νερού, ατομικά επαναχρησιμοποιήσιμα μπουκάλια νερού, καθώς και άλλα είδη εξοπλισμού, τα οποία οι κρατικές υπηρεσίες θα προμηθεύονται μέσω Συμφωνιών Πλαίσιο στο σύστημα e-procurement, σε συνεργασία με το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους.

«Η επιτυχία της πρωτοβουλίας δεν μπορεί να βασιστεί μόνο στις δράσεις που εφαρμόζουμε, αλλά και στις βιώσιμες πρακτικές που υιοθετούμε καθημερινά. Από την άρνηση της παραγωγής απορριμμάτων, τη μείωση των απορριμμάτων που παράγουμε και την επαναχρησιμοποίηση, μέχρι την ανακύκλωση στον χώρο εργασίας, κάθε βήμα μας φέρνει πιο κοντά στους εθνικούς στόχους του Σχεδίου Διαχείρισης Δημοτικών Αποβλήτων 2022-2028 που έχουμε θέσει».

Καταλήγοντας, η υπουργός Γεωργίας σημείωσε πως «πριν λίγες ημέρες ανακοινώσαμε την πρωτοβουλία του ΥΓΑΑΠ για καθαρισμό των παράνομων σκυβαλότοπων μέσα από ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο δράσεων για Αποτελεσματική Αντιμετώπιση του Φαινομένου της Παράνομης και Ανεξέλεγκτης Απόρριψης Αποβλήτων. Σήμερα με το zero waste αποδεικνύουμε πως εάν υπάρχει θέληση για να αλλάξουμε συνήθειες και νοοτροπία, τότε μπορούμε να οδηγηθούμε και σε μία Κύπρο απαλλαγμένη από παράνομους σκυβαλότοπους. Η πρόληψη, η μείωση, η επαναχρησιμοποίηση και η ανακύκλωση, αποτελούν βασικές αρχές στην ιεραρχία για μηδενικά απόβλητα. Ας κάνουμε όλες και όλοι πράξη, «Το μηδέν, Το μείζον» της αλλαγής και της αειφορίας στην οποία προσβλέπουμε».

Εξάλλου, η Επίτροπος Περιβάλλοντος Αντωνία Θεοδοσίου είπε ότι πέρα από τον στόχο να καταστεί το Προεδρικό Μέγαρο πρότυπο περιβαλλοντικής διαχείρισης, στο ίδιο πλαίσιο αποφασίστηκε και η αναβάθμιση του περιβολιού του Προεδρικού Μεγάρου, το οποίο σχεδιάστηκε με τρόπο που να διαδραματίζει σημαντικό περιβαλλοντικό ρόλο καθώς και εκπαιδευτικό μέσα από την ανάπτυξη στοχευμένων δράσεων και ενεργειών.

Μία από τις δράσεις, είπε, που αποφασίστηκε να υλοποιηθούν αφορά την αποκατάσταση υφιστάμενων ή/και την κατασκευή νέων δόμων, και λιθόστρωτων στοιχείων στα μονοπάτια.

"Οι δόμες, οι ξηρολιθικοί αυτοί τοίχοι αντιστήριξης του εδάφους, κτίζονται με πέτρες χωρίς τη χρήση συνδετικού κονιάματος. Αυτή η αειφόρος τεχνική δόμησης έχει τις ρίζες της στην αρχαιότητα στην Κύπρο σε κατασκευές που απαντώνται σε αμυντικά τείχη, τοίχους μνημείων αλλά και σε λιθόστρωτα δάπεδα και δρόμους", είπε η κ. Θεοδοσίου.

Ανέφερε ότι αποτελεί επιτακτική ανάγκη να καταρτιστεί εθνική στρατηγική για τη διάδοση της τεχνικής, εμπερικλείοντας και τη δημόσια εκπαίδευση.