Πέντε χρόνια ΓεΣΥ-Οι τρεις Ιούνηδες σταθμοί και οι δύο υπουργοί που άνοιξαν τον δρόμο

Ήταν Ιούνιος του 2017. Το θέμα των ημερών, ήταν η ψήφιση στα μέσα του μήνα, από τη Βουλή, των Νομοσχεδίων που αφορούσαν την εφαρμογή του ΓεΣΥ. Αν ρωτούσες γιατρούς ή άλλους εμπλεκόμενους στην όλη προσπάθεια, δύο εβδομάδες πριν, θα στοιχημάτιζαν πως το ΓεΣΥ, όπως δεν εφαρμόστηκε για τρεις-τέσσερις δεκαετίες, που συζητιόταν, δεν θα εφαρμοζόταν ούτε τώρα. Τα επιχειρήματά τους πολλά, τα διάφορα συμφέροντα που πολεμούσαν το ΓεΣΥ, ακόμα περισσότερα.

Υπήρξε, ωστόσο κάτι που δεν υπολόγισαν καλά. Το σημείο καμπής, δεν ήταν άλλο από μια ανάρτηση στο twitter, που κινητοποίησε όλες τις δυνάμεις, που γνώριζαν και αντιλαμβάνονταν τη σημασία Μεταρρύθμισης, της Υγείας στην Κύπρο, για να γίνει από μια τριτοκοσμική χώρα, χωρίς σύστημα υγείας, σε μια κανονική χώρα. «Σε εξέλιξη η ύστατη προσπάθεια του κατεστημένου να ακυρώσει το ΓεΣΥ. Αναζητούν Πολιτικό Αρχηγό για το ρόλο του Ιούδα. Μάλλον τον βρήκαν...», ήταν η ανάρτηση του Γιώργου Παμπορίδη στις επτά Ιουνίου. Ακολούθησε η κινητοποίηση των πάντων. Πολιτικοί ψάχνονταν μεταξύ τους για το ποιος είναι ο Ιούδας, η προσοχή του δημοσιογραφικού κόσμου έπεσε στη Μεταρρύθμιση, ενώ ένα μετά το άλλο τα κόμματα, υποχρεώθηκαν να δώσουν διαβεβαιώσεις στην κοινωνία των πολιτών, που ασκούσε ασφυκτική πίεση για εφαρμογή του ΓεΣΥ, ότι στηρίζουν και θα υπερψηφίσουν τη Νομοθεσία που διέπει το ΓεΣΥ.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ο απολογισμός της ΟΣΑΚ για τα πέντε χρόνια του ΓεΣΥ-«Ήρθε για να μείνει»

Έτσι κι έγινε. Η 16η Ιουνίου του 2017 έμελλε να είναι ιστορική ημέρα, αφού μετά από συμπληγάδες, κι αφού ο Γιώργος Παμπορίδης χρειάστηκε 100 εβδομάδες στο Υπουργείο για να ξεπεράσει ανυπέρβλητες δυσκολίες, να σπάσει αυγά και να παίξει καταλυτικό ρόλο στην ψήφιση της Μεταρρύθμισης, η Βουλή ομόφωνα, άναψε το πράσινο φως.

Ο Ιούνιος, είναι ιστορικά ο σημαντικότερος μήνας, αφού ένα χρόνο μετά την ψήφιση, την 1η Ιουνίου του 2019, τέθηκε σε εφαρμογή η πρώτη φάση υλοποίησης. Μια πρώτη φάση, που για να φτάσει ο νέος, τότε, υπουργός που ανέλαβε, μετά την οικειοθελή αποχώρηση του Γιώργου Παμπορίδη μετά τις Προεδρικές τον Μάρτιο του 2018, κλήθηκε να περάσει ανάλογες δυσκολίες. Στην περιρρέουσα, τα διάφορα συμφέροντα, έσπερναν κινδυνολογία και φόβο στους ασθενείς. «Θα πληρώνετε ΓεΣΥ, αλλά οι γιατροί δεν θα μπουν», «δεν θα υπάρχουν φάρμακα», «δεν θα υπάρχουν παιδίατροι ή καρδιολόγοι». Οι όποιες ανησυχίες των επαγγελματιών υγείας, με μπροστάρηδες, πρωτοπόρους ανθρώπους της ιατρικής, διασκεδάστηκαν. Οι πλείστοι γιατροί, μετά από διαβουλεύσεις με τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας, με πρωτεργάτη τον τότε Πρόεδρο του Οργανισμού, Θωμά Αντωνίου, έκαναν τη δική τους υπέρβαση και διέψευσαν τις Κασσάνδρες.

Το ΓεΣΥ εφαρμόστηκε και τα ευεργετικά αποτελέσματα για την αναβάθμιση της παρεχόμενης ποιότητας υγείας και των επιλογών του ασθενή, παρουσιάστηκαν από τις πρώτες ημέρες. Επόμενο στοίχημα δεν ήταν άλλο από την εφαρμογή της δεύτερης φάσης του. Εν μέσω πανδημίας, την 1η Ιουνίου του 2020 και πάλι με τους διαφόρους να υπονομεύουν την προσπάθεια, και η δεύτερη φάση εφαρμόστηκε με επιτυχία.

Υπήρξαν προβλήματα; Και βέβαια υπήρξαν. Υπάρχουν αδυναμίες; Υπάρχουν και μάλιστα αρκετές. Η μεγάλη εικόνα ωστόσο δεν αλλάζει, αφού το ΓεΣΥ, δοκιμάστηκε στις δύσκολες συνθήκες της πανδημίας, δοκιμάστηκε στην αρχική περίοδο, που οι πολίτες το βαρυφόρτωσαν με υπερεπισκεψιμότητα στα πρώτα του στάδια κτλ. Σήμερα, δεν θα ήταν υπερβολή να λεχθεί, ότι οι όποιες σκιές, είτε για την χρησιμότητα, είτε για τη βιωσιμότητα του Συστήματος, έχουν διαλυθεί, ενώ το ΓεΣΥ έγινε κτήμα της κοινωνίας και ο καλύτερος σύμμαχος, νέων, μεσήλικων και γερόντων στην καθημερινότητα. Αποτελεί τον πιο αξιόπιστο σύμμαχο των ασθενών, χρόνιων και μη και εγγύηση πως τη δύσκολη ώρα, το Σύστημα θα ανταποκριθεί, όπως πρέπει, ικανοποιώντας τις προσδοκίες της κοινωνίας.

Αν έλεγε κανείς τον Ιούνιο του 2017, όταν ακόμα ο Γιώργος Παμπορίδης πάλευε με Ιούδες και συμφέροντα, ή όταν το 2019, όταν η πανδημία και το COVID, από άγνωστες λέξεις, σκόρπιζαν τον φόβο και τον τρόμο πάνω από τον πλανήτη μας, με τον Κωνσταντίνο Ιωάννου να καλείται να διαχειριστεί τα νέα δεδομένα, ότι σήμερα, θα είμασταν στη φάση που είμαστε, ελάχιστοι θα το πίστευαν.

Πρόσφατη έρευνα, που διενεργήθηκε από ανεξάρτητη εταιρεία ερευνών, κατέδειξε ότι πέντε χρόνια μετά το ΓεΣΥ, η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών, έχει αντιληφθεί ή καλύτερα έχει βιώσει, πώς αυτό βελτίωσε τις παρεχόμενες υπηρεσίες φροντίδας. Το 92% των συμμετεχόντων δήλωσε ότι το ΓεΣΥ έχει βελτιώσει την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας προς τους πολίτες της χώρας μας. Σε ερώτηση: «Ποια είναι τα μεγαλύτερα οφέλη μέσα από την εφαρμογή του ΓεΣΥ;», 62% απάντησε η μείωση/ο εκμηδενισμός του κόστους πρόσβασης, 32% η αύξηση των επιλογών στους παρόχους υπηρεσιών υγείας, 21% η βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών και 19% η μείωση του χρόνου/λίστες αναμονής. Παράλληλα, στο ερώτημα: «Ποια είναι η σοβαρότερη αδυναμία του ΓεΣΥ», 32% απάντησε η λίστα αναμονής για επίσκεψη σε ιατρό ή η διεκπεραίωση εγχείρησης, 24% η μη κάλυψη συγκεκριμένων τύπου εξετάσεων και φαρμακευτικών θεραπειών, 23% η ανάγκη λήψης παραπεμπτικού από Προσωπικό Ιατρό για μετάβαση στον Ειδικό Ιατρό και 11% η μη κάλυψη αναγκών σε συγκεκριμένες ειδικότητες.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Δημοσκόπηση για τα πέντε χρόνια ΓεΣΥ-Τα πλεονεκτήματα και ο βαθμός ικανοποίησης των δικαιούχων

Σήμερα στο ΓεΣΥ, υπάρχουν 969272 εγγεγραμμένοι δικαιούχοι, εκ των οποίων οι 807 χιλιάδες, έχουν επισκεφθεί τον Προσωπικό τους Ιατρό, ενώ 637 έχουν επισκεφθεί και Ειδικό Ιατρό. Σχεδόν 700 χιλιάδες πολίτες, έχουν λάβει φάρμακα μέσω του ΓεΣΥ, ενώ μόνο τον τελευταίο ένα χρόνο, διενεργήθηκαν 83166 εγχειρήσεις. Αντιλαμβάνεται κανείς το μέγεθος του όλου εγχειρήματος. Σε ότι αφορά τα οικονομικά του ΓεΣΥ και τη βιωσιμότητα του, πρόσφατη έρευνα που πραγματοποιήθηκε, κατέδειξε ότι, με τα σημερινά δεδομένα, το ΓεΣΥ είναι οικονομικά βιώσιμο έως και το 2031, διατηρώντας καθ’ όλη τη διάρκεια της εν λόγω περιόδου, ικανοποιητικό αποθεματικό. Το αποθεματικό του Ταμείου στο τέλος του 2023 ανήλθε σε 590 εκ. ευρώ περίπου, το οποίο είναι ισοδύναμο με πέραν των 4 μηνών κάλυψης των δαπανών.

Οι υπερβάσεις που χρειάστηκαν να γίνουν, από την ημέρα της ανάληψης των καθηκόντων του Γιώργου Παμπορίδη, μέχρι και την ολοκληρωμένη εφαρμογή του Συστήματος, ήταν πάμπολλες. Πλέον ευθύνη και της πολιτείας και της κοινωνίας, είναι να προστατεύσουν το Σύστημα ως κόρην οφθαλμού, τόσο από τα διάφορα συμφέροντα, που συνεχίζουν να το πολεμούν όσο κι από την κακοδιαχείριση και τη μη εφαρμογή προσυμφωνημένων Μεταρρυθμίσεων, όπως η αυτονόμηση των νοσηλευτηρίων, που ακόμα ταλαιπωρείται.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Εξήγγειλε «τολμηρές μεταρρυθμίσεις» στον τομέα της υγείας ο ΠτΔ-Έρχεται σειρά νομοθετημάτων