Ευρωπαϊκή ανησυχία για επέκταση του πολέμου στον Λίβανο-Στήριξη Μπορέλ προς την Κύπρο

Τη στήριξη της ΕΕ στο Λίβανο, αλλά και στην Κύπρο, επανέλαβε σε δηλώσεις του μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων στο Λουξεμβούργο τη Δευτέρα ο Ύπατος Εκπρόσωπος, Ζοζέπ Μπορέλ, κάνοντας συγκεκριμένη αναφορά στην ανάγκη να αποτραπεί η κλιμάκωση μεταξύ της Χεζμπολάχ και του Ισραήλ.

Σε σχέση με τον κίνδυνο επέκτασης του πολέμου και στον Λίβανο, ο κ. Μπορέλ σημείωσε πως η ΕΕ στηρίζει τις ενεργές προσπάθειες διαμεσολάβησης ώστε να αποφευχθεί μια αναμέτρηση μεταξύ του Ισραήλ και της Χεζμπολάχ. Πρόσθεσε πως «ο Λίβανος μπορεί να βασίζεται στη στήριξή μας, όπως και η Κύπρος».

Ο κ. Μπορέλ τόνισε ιδιαίτερα τη δραματική κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας και το γεγονός πως η ανθρωπιστική βοήθεια δεν περνά πλέον καθόλου τα σύνορα του θύλακα.

Σε σχέση επίσης με την Μέση Ανατολή, ο κ. Μπορέλ ανέφερε πως υπάρχει πολιτική συμφωνία για κυρώσεις τόσο κατά της Χαμάς όσο και κατά ακραίων Εβραίων εποίκων. Αναφέρθηκε ακόμα στις συζητήσεις που γίνονται με τα αραβικά κράτη για την υλοποίηση των σχεδιασμών για εφαρμογή των προσπαθειών ειρήνευσης στην πράξη, αν και σε άλλο σημείο πρόσθεσε πως η κυβέρνηση Νετανιάχου και η Χαμάς δεν φαίνονται διατεθειμένες να εφαρμόσουν την πρόταση Μπάιντεν. Τόνισε ακόμα πως η επόμενη συνάντηση του Συμβουλίου Σύνδεσης ΕΕ - Ισραήλ δεν θα είναι συνηθισμένη λόγω της κατάστασης στην περιοχή, απαντώντας εμμέσως σε δηλώσεις της ισραηλινής πλευράς.

Επίσης στο πλαίσιο της συνέντευξης Τύπου ο κ. Μπορέλ ανακοίνωσε και επίσημα την επίτευξη συμφωνίας για το νομικό πλαίσιο που θα διέπει την αξιοποίηση κερδών από παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, ούτως ώστε να ξεπεραστεί το βέτο της Ουγγαρίας και να ξεκλειδώσουν κατ’ αρχήν 1,4 δισ. ευρώ για στήριξη της αεράμυνας της Ουκρανίας, την προμήθεια πυρομαχικών και τη στήριξη της πολεμικής βιομηχανίας της χώρας.

Μέση Ανατολή

Αναφερόμενος στην κατάσταση στη Μέση Ανατολή, ο κ. Μπορέλ σημείωσε πως δεν βρισκόμαστε κοντά σε κατάπαυση του πυρός, παραπέμποντας σε πρόσφατες δηλώσεις του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου όπου διαφάνηκε πως δεν υπάρχει πρόθεση από καμία πλευρά για εφαρμογή της.

Ο Ύπατος Εκπρόσωπος παρέπεμψε στη χθεσινή ανακοίνωσή του με τον Επίτροπο Διαχείρισης Κρίσεων, Γιάνες Λέναρτσιτς, όπου τονίζουν πως δεν υπάρχει καμία απολύτως πρόοδος στην είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, τη στιγμή που χιλιάδες παιδιά αντιμετωπίζουν την προοπτική σοβαρού υποσιτισμού. Όπως είπε, πρόκειται για ένα θέμα που ανησυχεί τα κράτη μέλη, και πως πρέπει να συνεχιστούν οι πιέσεις, αλλά και πως δύσκολα θα περάσει η βοήθεια χωρίς εκεχειρία.

Σε σχέση με το ενδεχόμενο να υπάρξει συνάντηση του Συμβουλίου Σύνδεσης ΕΕ - Ισραήλ, ο κ. Μπορέλ τόνισε πως δεν θα είναι μια συνηθισμένη συνάντηση για τις γενικότερες σχέσεις με τη χώρα, αναφέροντας χαρακτηριστικά πως «δεν θα συζητήσουμε το Erasmus», και παρέπεμψε στην αξιολόγηση της κατάστασης που γίνεται όσον αφορά και τη Γάζα και τη Δυτική Όχθη, καθώς και τα ανθρωπιστικά ζητήματα που ήγειρε στην έκθεση του ο Ύπατος Αρμοστής των ΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Βολκέρ Τουρκ.

Τόνισε μάλιστα ιδιαίτερα πως η ατζέντα μιας συνάντησης του Συμβουλίου Σύνδεσης θα οριστεί από τον Ύπατο Εκπρόσωπο, όχι την Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, αναφερόμενος εμμέσως σε δηλώσεις που έγιναν από πλευράς Ισραήλ στο γεγονός πως η Ουγγαρία, η οποία ασκεί την Προεδρία θεωρείται φιλική προς τη χώρα. Πρόσθεσε όμως πως για να γίνει η συνάντηση χρειάζεται έγκριση από το Συμβούλιο της ΕΕ.

Ο κ. Μπορέλ ανέφερε ακόμα πως υπάρχει πολιτική συμφωνία για κυρώσεις κατά της Χαμάς και βίαιων Εβραίων εποίκων, οι οποίες θα τύχουν επεξεργασίας και θα συμφωνηθούν μέσω της γραπτής διαδικασίας.

Πρόσθεσε πως δεν γνωρίζει ακριβώς τι να περιμένει από την κυβέρνηση Νετανιάχου, μετά και τις αναφορές του σε ολική νίκη, κάτι με το οποίο όπως είπε διαφωνούν και φωνές από τον στρατό του Ισραήλ.

Ουκρανία

Όσον αφορά τη συζήτηση για τη στήριξη στην Ουκρανία, ο κ. Μπορέλ ανακοίνωσε πως οι Υπουργοί Εξωτερικών συμφώνησαν για το νομικό πλαίσιο του πώς θα αξιοποιούνται τα κέρδη από παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για στήριξη της Ουκρανίας, αλλά και πως συνεχίζεται η προσπάθεια να ξεκλειδώσει η βοήθεια μέσω του Ταμείου Στήριξης στην Ουκρανία και του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού για την Ειρήνη.

Και στα δύο θέματα παρέπεμψε στη διαφωνία ενός κράτους μέλους, χωρίς να κατονομάζει την Ουγγαρία, αν και όταν ρωτήθηκε σχετικά περιορίστηκε να πει πως δεν χρειάζεται μεγάλη φαντασία κανείς για να σκεφτεί σε ποια χώρα αναφέρεται.

Σύμφωνα με το σκεπτικό της νομικής βάσης που συμφωνήθηκε σύμφωνα με τον κ. Μπορέλ, εφόσον ένα κράτος μέλος δεν συμμετείχε στην απόφαση για να κρατηθούν τα έσοδα από τα εν λόγω περιουσιακά στοιχεία για την Ουκρανία, δεν μπορεί να έχει λόγο στην απόφαση για το πώς τα έσοδα αυτά θα διανεμηθούν.

Με την απόφαση αυτή, σημείωσε, ξεκλειδώνουν 1,4 δισ. ευρώ εντός του επόμενου μήνα, και ακόμα 1 δισ. μέχρι το τέλος του έτους, τα οποία αφορούν τη στήριξη της αεράμυνας, την αγορά πυρομαχικών και στήριξη στην αμυντική βιομηχανία. Όσον αφορά άλλες αποφάσεις για άλλες πληρωμές για αποζημίωση αγορών όπλων για την Ουκρανία που εκκρεμούν, ο κ. Μπορέλ ανέφερε πως θα συζητηθούν από τους ηγέτες στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής.

Δυτικά Βαλκάνια και Γεωργία

Οι Υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ είχαν επίσης ανταλλαγή απόψεων με τους ομολόγους τους από τα Δυτικά Βαλκάνια, με τον κ. Μπορέλ να δηλώνει στη συνέντευξη Τύπου πως η ΕΕ αναμένει από τα κράτη της περιοχής που έχουν προοπτική ένταξης στην ΕΕ να συμπορευτούν με την Ένωση όσον αφορά τα μέτρα απέναντι στη Ρωσία.

Η εφαρμογή των μέτρων αυτών, ανέφερε, είναι ένδειξη του προσανατολισμού τους, καθώς οι καλές σχέσεις με το καθεστώς στη Ρωσία δεν συνάδουν με ένα μέλλον στην ΕΕ.

Σε σχέση με την κατάσταση στη Γεωργία, υπογράμμισε πως παρά τα όσα λέγονται από αξιωματούχους στη χώρα, η νομοθεσία κατά της ξένης επιρροής με τον τρόπο που προωθήθηκε δεν φέρνει τη Γεωργία πιο κοντά στην ΕΕ, αλλά την απομακρύνει. Αν η κυβέρνηση δεν αλλάξει πορεία, τόνισε, η χώρα δεν μπορεί να προχωρήσει στην ενταξιακή πορεία.

Καταδίκασε τις δηλώσεις Νασράλα ενώπιον των εταίρων ο Κόμπος

Η Κύπρος «δεν έχει αποτελέσει και δεν θα αποτελέσει μέρος της κρίσης» τόνισε ο Υπουργός Εξωτερικών, Κωνσταντίνος Κόμπος, στο πλαίσιο της συζήτησης για την κρίση στη Μέση Ανατολή στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα στο Λουξεμβούργο, αναφερόμενος εμμέσως στις δηλώσεις Νασράλα, χωρίς να κατονομάζει τον ηγέτη της Χεζμπολάχ.

Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση από το ΓΤΠ, ο κ. Κόμπος τόνισε ότι «οποιεσδήποτε εμπρηστικές δηλώσεις με στόχο την περαιτέρω κλιμάκωση και την αποσταθεροποίηση στην περιοχή είναι καταδικαστέες» και ότι «η Κύπρος δεν έχει αποτελέσει και δεν θα αποτελέσει μέρος της κρίσης».

Ο Υπουργός Εξωτερικών υπογράμμισε ακόμη ότι θα πρέπει να αποφευχθεί η διάχυση της κρίσης στην περιοχή και ειδικά στον Λίβανο και εξέφρασε την πλήρη υποστήριξη της Κύπρου στις εντατικές  διπλωματικές προσπάθειες των ΗΠΑ και της Γαλλίας.

Γενικότερα σε σχέση με την κατάσταση στη Μέση Ανατολή, ο κ. Κόμπος τόνισε ότι η Κύπρος υποστηρίζει την εφαρμογή της πρότασης του Προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, και ειδικότερα την εφαρμογή του ψηφίσματος 2735 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, καλώντας όλα τα μέρη να εργαστούν για τη δημιουργία προϋποθέσεων που θα οδηγήσουν στην έναρξη μιας ειρηνευτικής διαδικασίας.

Η ατζέντα του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων περιλάμβανε σύμφωνα με την ανακοίνωση εκτός από την κατάσταση στη Μέση Ανατολή και τη συνεχιζόμενη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, τις σχέσεις με τα Δυτικά Βαλκάνια, την κατάσταση στη Γεωργία και την κατάσταση στη γεωγραφική περιοχή των Μεγάλων Λιμνών στην Αφρική.

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης για την Ουκρανία, ο Υπουργός Εξωτερικών υπογράμμισε ότι η ΕΕ θα πρέπει να λάβει όλες τις αποφάσεις που απαιτούνται, ούτως ώστε η στήριξη της ΕΕ να συνεχιστεί για όσο χρειάζεται με εύρωστο και προβλέψιμο τρόπο, ενώ επανέλαβε τη στήριξη για την Ουκρανία.

Ο κ. Κόμπος χαιρέτισε την έγκριση του 14ου πακέτου κυρώσεων κατά της Ρωσίας από το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, υπογραμμίζοντας ότι θα πρέπει να ενισχυθεί σημαντικά το πλαίσιο για την αντιμετώπιση της παράκαμψης των κυρώσεων.

Σε σχέση με τα Δυτικά Βαλκάνια, οι Υπουργοί συζήτησαν με τους ομολόγους τους από την περιοχή υπό το φως του αυξανόμενου γεωπολιτικού ανταγωνισμού και των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν.

Ο κ. Κόμπος εξέφρασε την σταθερή δέσμευση και στήριξη της Κύπρου στην ενταξιακή πορεία των εταίρων των Δυτικών Βαλκανίων και ενθάρρυνε για την πλήρη ευθυγράμμιση τους με τους στόχους και τις αποφάσεις της ΕΕ στο πλαίσιο της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας.

Στο πλαίσιο της συζήτησης για τη Γεωργία, οι Υπουργοί Εξωτερικών υπογράμμισαν την ανάγκη σεβασμού της δημοκρατίας, των αξιών και των αρχών της ΕΕ ως αναπόσπαστο κομμάτι της ευρωπαϊκής της πορείας.

Σε σχέση τέλος με την κατάσταση στις Μεγάλες Λίμνες, οι ΥΠΕΞ τόνισαν την ανάγκη αποτελεσματικής εφαρμογής της Στρατηγικής της ΕΕ για την περιοχή και υπογράμμισαν τη στήριξη στις ειρηνευτικές διαδικασίες της Λουάντα και του Ναϊρόμπι, η επιτυχία των οποίων αποτελεί κλειδί για την επίτευξη περιφερειακής ειρήνης.