Ν. Δαμιανού: Αναθεωρούμε την Εθνική Στρατηγική για Τεχνητή Νοημοσύνη

Η Κύπρος αναθεωρεί στο παρόν στάδιο την Εθνική Στρατηγική για την Τεχνητή Νοημοσύνη με στόχο να προχωρήσουμε σε εφαρμοσμένη πλέον προσέγγιση, ούτως ώστε να εντάξουμε πρακτικές εφαρμογές AI σε έργα που υλοποιούμε, δήλωσε ο Υφυπουργός Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής δρ Νικόδημος Δαμιανού, σημειώνοντας παράλληλα ότι εξετάζεται η σύσταση μίας εθνικής οντότητας, "AI Task Force", υπό την πολιτική ευθύνη του Υφυπουργείου.

Σε ομιλία του στο 3rd CITEA Digital Cyprus Conference «Harnessing the power of AI and data», ο Υφυπουργός, ο οποίος χαιρέτισε το συνέδριο από την Αθήνα όπου βρίσκεται, είπε ότι είναι στην Ελλάδα για να συμμετάσχει σήμερα σε μια Υπουργική συζήτηση,  το θέμα της Τεχνητής Νοημοσύνης. Το σημαντικότερο, όμως, είναι, είπε, "ότι χθες υπογράψαμε με τον Υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης της Ελλάδος Δημήτρη Παπαστεργίου, δεσμευτικό αν θέλετε, μνημόνιο συνεργασίας που προνοεί την ανταλλαγή τεχνογνωσίας και εμπειρογνωμοσύνης στον τομέα του ψηφιακού μετασχηματισμού, με τελικό στόχο την από κοινού ανάπτυξη λύσεων στον τομέα των ψηφιακών υπηρεσιών".

Πρώτο βήμα, συνέχισε, είναι η υλοποίηση της εφαρμογής Ψηφιακός Πολίτης (το Gov.cy Digital Citizen app) και της περαιτέρω ανάπτυξης, στη συνέχεια, των δύο εφαρμογών Gov.gr wallet και Gov.cy Digital Citizen, προς όφελος των πολιτών των δύο κρατών.

Η Κύπρος, ανέφερε, αναθεωρεί στο παρόν στάδιο την Εθνική Στρατηγική για την Τεχνητή Νοημοσύνη με στόχο να προχωρήσουμε σε εφαρμοσμένη πλέον προσέγγιση, ούτως ώστε να εντάξουμε πρακτικές εφαρμογές AI σε έργα που υλοποιούμε, υπηρεσίες που αναπτύσσουμε καθώς και σε καίριες λειτουργίες του κράτους γενικότερα.

Ο κ. Δαμιανού αναφέρθηκε στον Ψηφιακό ΑΙ Βοηθό την πρώτη έκδοση, του οποίου στοχεύουμε να έχουμε στην νέα πύλη gov.cy εντός της χρονιάς, και δεύτερο, στο έργο/πλατφόρμα SmartCyprus που θα μπει πολύ σύντομα στη φάση υλοποίησης του.

Αναφερόμενος στον τρόπο υλοποίησης είπε ότι πρέπει πρώτα να αναγνωρίσουμε τις προϋποθέσεις και πρόσθεσε ότι πρώτη προϋπόθεση είναι η διαθεσιμότητα δεδομένων, ψηφιακών δεδομένων καλής ποιότητας και ακρίβειας που αποτελούν και την πρώτη ύλη για την ανάπτυξη εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης.

«Να εντοπίσουμε, λοιπόν, εκείνους τους φορείς/υπηρεσίες και συστήματα (έστω siloed), τα οποία διαθέτουν δεδομένα. Και υπάρχουν τέτοια. Ακολούθως να τα «καθαρίσουμε» και να βεβαιωθούμε ότι βρίσκονται σε τεχνολογικές υποδομές που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από AI», είπε ο Υφυπουργός.

«Τελικός στόχος, για τα δεδομένα βέβαια, η τυποποίηση, η ταξινόμηση και η ενοποίηση των υφιστάμενων βάσεων δεδομένων, αλλά και η διασύνδεση μητρώων και πληροφοριακών συστημάτων, ώστε να πάμε στην εφαρμογή της αρχής Ask-Once-Store-Once», είπε. 

Πρόκειται, εξήγησε ο κ. Δαμιανού, για πολύπλοκη και δύσκολη διαδικασία, η οποία θα πρέπει να γίνεται παράλληλα. "Ως μέρος της διαδικασίας εντοπισμού των δεδομένων, σημειώνω ότι πρέπει να αγγίξουμε και πιο σοβαρά το θέμα των ανοικτών δεδομένων (open data), με τη χρήση των οποίων μπορούμε να οδηγηθούμε σε ένα οικοσύστημα ανοικτής καινοτομίας, το οποίο μπορεί να διαμορφώσει ένα νέο πλαίσιο συνεργασίας με τον ιδιωτικό τομέα, από το οποίο όλοι έχουμε να επωφεληθούμε" σημείωσε.

Δεύτερη προϋπόθεση, είπε, είναι να ξέρουμε τις επιμέρους ανάγκες. "Δεν είναι αρκετός ο εντοπισμός των κατευθύνσεων των τομέων εθνικού ενδιαφέροντος: ναυτιλία, υγεία κτλ. Στόχος να εστιάσουμε σε εύχρηστες λύσεις, συμβατές με τις τεχνολογικές μας δυνατότητες, και με θετικό και μετρήσιμο αντίκτυπο για τον πολίτη, την αποδοτικότητα του κράτους, την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και την ασφάλεια της χώρας" τόνισε.

Τρίτη προϋπόθεση είπε, είναι να έχουμε τους μηχανισμούς, για να εκτελέσουμε αποτελεσματικά την υλοποίηση των εφαρμογών και πρόσθεσε ότι καθοριστικό ρόλο διαδραματίζει ο εκσυγχρονισμός των διαγωνιστικών διαδικασιών που αφορούν τα έργα πληροφορικής, και ο οποίος έχει ήδη αρχίσει, σε συνεργασία με το Γενικό Λογιστήριο του κράτους. 

"Ως μέρος τούτου θα πρέπει όλοι να αντιληφθούμε πως τα μεγαλύτερα οφέλη προκύπτουν όταν οι επενδύσεις σε τεχνολογία συνδυάζονται με ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού. Γι’ αυτό, θεωρώ ιδιαίτερα σημαντική την καλλιέργεια ενός κλίματος εμπιστοσύνης στην τεχνολογία, καθώς και μίας οριζόντιας κουλτούρας ψηφιακής καινοτομίας στο δημόσιο" σημείωσε. 

Ως Υφυπουργείο, είπε, προβαίνουμε σε χαρτογράφηση όσον αφορά την αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης από φορείς του κυπριακού ερευνητικού και επιχειρηματικού οικοσυστήματος.

Ο Υφυπουργός ανέφερε επίσης ότι είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικό το γεγονός ότι ήδη κέντρα αριστείας, νεοφυείς αλλά και υφιστάμενες επιχειρήσεις του τόπου χρησιμοποιούν ενεργά την τεχνολογία αυτή.

Μερικά παραδείγματα, πρόσθεσε, αποτελούν η  ανάπτυξη λύσεων κυβερνοασφάλειας και λύσεων στον τομέα της αμυντικής θωράκισης, η δημιουργία υποδομής digital twins, η ανάπτυξη εργαλείων παρακολούθησης περιβαλλοντικών και κλιματικών συνθηκών, ακόμη και η κατασκευή του πρώτου σκάφους μηδενικών εκπομπών στην Κύπρο, έργο το οποίο χρηματοδοτείται από το ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΙδΕΚ).

"Το ΙδΕΚ ήδη προσφέρει σειρά χρηματοδοτικών προγραμμάτων που μπορούν να αξιοποιηθούν για εφαρμογές και λύσεις Τεχνητής Νοημοσύνης. Εξετάζουμε επιπλέον το ενδεχόμενο για πιο εξειδικευμένα εθνικά προγράμματα, νέα εργαλεία και κίνητρα για την ενίσχυση των ιδιωτικών επενδύσεων σε λύσεις Τεχνητής Νοημοσύνης, περιλαμβανομένων και επενδύσεων σε υποδομές" ανέφερε. 

Είπε ακόμη ότι  χρειάζονται ασφαλιστικές δικλείδες για τη διαχείριση των διαφόρων κινδύνων και την ανάπτυξη μεγαλύτερης εμπιστοσύνης των πολιτών προς την Τεχνητή Νοημοσύνη. 

Σημείωσε ότι αυτό επιδιώκει η Πράξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) για την Τεχνητή Νοημοσύνη (AI Act), η οποία στοχεύει στο να διασφαλίσει ένα ηθικό και αξιόπιστο τρόπο ανάπτυξης και χρήσης της τεχνολογίας, προνοώντας αυστηρότερη παρέμβαση σε κλάδους όπου προκύπτουν υψηλότερα επίπεδα κινδύνου. Για την εθνική μας εναρμόνιση, ανέφερε, προχωρούμε ήδη με τις σχετικές ενέργειες, όπως ο καθορισμός της Αρμόδιας Αρχής για τους ελέγχους συμμόρφωσης.

Σε όλη την προσπάθεια, είπε, θα ενεργοποιηθεί η ερευνητική κοινότητα, η επιχειρηματική κοινότητα ενώ μίλησε και για το AI Task Force. 

"Μπορώ να αναφέρω ότι εξετάζουμε τη σύσταση μίας εθνικής οντότητας, ή επιτροπής, ενός AI Task Force, το οποίο θα λειτουργήσει ως καταλύτης μεταξύ της πολιτικής-στρατηγικής κατεύθυνσης, αλλά και της εκτέλεσης σε τακτικό επίπεδο, για καλύτερη διακυβέρνηση όλων των παραμέτρων που έχω αναφέρει, κάτω από την πολιτική ευθύνη του Υφυπουργείου, με επιπλέον στόχο τη διασύνδεση και με δεξαμενές γνώσης η εμπειρογνωμοσύνη του εξωτερικού" είπε ο Υφυπουργός. 

Πηγή: ΚΥΠΕ