Ανέβηκαν επίπεδο οι σχέσεις της Λευκωσίας με τις ΗΠΑ-Αναμένονται οφέλη από τον Στρατηγικό Διάλογο
Μικαέλλα Λοΐζου 06:00 - 18 Ιουνίου 2024
Σε νέα εποχή έχουν περάσει οι σχέσεις Κύπρου-ΗΠΑ μετά τη θεσμοθέτηση Στρατηγικού Διαλόγου επί συγκεκριμένων θεμάτων προτεραιότητας μεταξύ των δύο χωρών. Μετά από χρόνια προσπάθειας βελτίωσης των σχέσεων, κυρίως από την περίοδο που ανέλαβε ο Νίκος Χριστοδουλίδης το Υπουργείο Εξωτερικών και έκτοτε, πλέον έχουν ωριμάσει οι συνθήκες για να γίνει το νέο, πιο στρατηγικό βήμα μεταξύ τους. Η απόφαση αυτή ερμηνεύεται ως απόδειξη της ποιότητας των διμερών σχέσεων αυτή τη στιγμή, καθώς θεωρείται πως βρίσκονται στο καλύτερο σημείο που υπήρξαν ποτέ.
Όπως δήλωσε ο κ. Μπλίνκεν, «η εξέλιξη αυτή είναι ενδεικτική της περαιτέρω εμβάθυνσης και διεύρυνσης της σχέσης των δυο χωρών σε μια σειρά από τομείς». «Ο θαλάσσιος διάδρομος στη Γάζα είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Αλλά αν κοιτάξετε τι κάνουμε όσον αφορά το εμπόριο, στην επιστήμη και την τεχνολογία, στην ασφάλεια, στην εκπαίδευσης, στα ανθρώπινους δεσμούς, θα δείτε μια συνεργασία, μια σχέση που δυναμώνει, που γίνεται όλο και πιο βαθιά. Και είναι μια αντανάκλαση του γεγονότος ότι η Κύπρος είναι ένας σημαντικός παίκτης στην περιοχή και μια εταιρική σχέση για τις Ηνωμένες Πολιτείες που εκτιμούμε βαθιά», ανέφερε.
Από την πλευρά του, ο Κύπριος ΥΠΕΞ τόνισε ότι πρόκειται για μια ιστορική στιγμή, ξεκαθαρίζοντας πως πρέπει «να γίνει αντιληπτό ότι η προσέγγιση πλέον δεν προσδιορίζεται από τα θέλω της γειτονικής χώρας, ότι υπάρχει η Κυπριακή Δημοκρατία, η οποία αυτόνομα λειτουργεί, ασκεί κυριαρχία, και το έχουμε δει σε μια σειρά από ζητήματα παγκόσμιου ενδιαφέροντος, όπως το ζήτημα του ανθρωπιστικού διαδρόμου, το οποίο προχωρά μέσω της αγαστής συνεργασίας που υπάρχει με την αμερικανική πλευρά και τονίσαμε ότι είμαστε εντός μια περιοχής, η οποία είναι συνεχώς σε έναν κύκλο κρίσεων». Μέσα σε αυτόν, σημείωσε, βρίσκεται και η Κυπριακή Δημοκρατία, αποτελεί μέρος της απάντησης, μέρος της λύσης, προς όφελος της διεθνούς κοινότητας και φυσικά των διμερών μας σχέσεων με τις ΗΠΑ.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ανακοινώθηκε η έναρξη Στρατηγικού Διαλόγου μεταξύ ΗΠΑ και Λευκωσίας-«Μέρος της απάντησης η Κύπρος»
Η Κυπριακή Δημοκρατία θα καταστεί η 31η χώρα με την οποία οι ΗΠΑ αναπτύσσουν αυτού του είδους τον διάλογο και θα είναι το 14ο κράτος μέλος της ΕΕ. Η διαφοροποίηση είναι πως η πλειοψηφία των κρατών αυτών διαθέτουν και στρατιωτική σύνδεση με τις ΗΠΑ, μέσω του ΝΑΤΟ, ενώ η Κύπρος ανήκει στο γκρουπ των χωρών με τα οποία θα υπάρχει Στρατηγικός Διάλογος χωρίς σύνδεση σε αυτό το επίπεδο.
Μέσω του Στρατηγικού Διαλόγου αναμένεται να εδραιωθεί η στρατηγική συνεργασία μεταξύ Ουάσιγκτον και Λευκωσίας και να υπάρξει περαιτέρω εμβάθυνση των διμερών σχέσεων, με προοπτική προέκτασής τους και σε νέους τομείς. Ουσιαστικά, θεσμοθετείται η τακτική συνεργασία σε στρατηγικούς τομείς, αντί του ευκαιριακού διαλόγου με συγκεκριμένες αφορμές που υπήρχε στο παρελθόν, με συναντήσεις μία ή δύο φορές τον χρόνο, στο επίπεδο που χρειάζεται για κάθε θεματική ενότητα. Η αρχή, σύμφωνα με πληροφορίες, θα γίνει τον Σεπτέμβριο, όταν θα υπάρξει συνάντηση σε επίπεδο Γενικών Διευθυντών των Υπουργείων Εξωτερικών στη Λευκωσία.
Επί της ουσίας, όπως επισημαίνουν διπλωματικές πηγές, εκεί που η σχέση μεταξύ των δύο χωρών ετεροκαθοριζόταν, τώρα θα είναι κατοχυρωμένη μέσα από μία πολιτική και γραφειοκρατική δομή. Η απόφαση αυτή από πλευράς ΗΠΑ ήταν αποτέλεσμα του επαναπροσδιορισμού του ρόλου της Κυπριακής Δημοκρατίας στην περιοχή, μέσα από ενέργειες υψηλής πολιτικής και διπλωματικής αξίας, όπως η εκκένωση των πολιτών από το Ισραήλ και η εγκαθίδρυση της «Αμάλθειας». Ταυτόχρονα, η Κύπρος έχει τα τελευταία χρόνια μια πιο σαφή δυτικόστροφη πορεία, η οποία φαίνεται να εκτιμάται από τις ΗΠΑ, που στο παρελθόν αντιμετώπιζαν τη χώρα μας περίπου ως μία από τις κερκόπορτες της Μόσχας στην ΕΕ, πέραν από εμπόδιο στην ανάπτυξη σχέσεων μεταξύ των εταίρων τους στο ΝΑΤΟ, Ελλάδας και Τουρκίας.
Οι πρόσφατες εξελίξεις επέτρεψαν να παρουσιαστεί η Κύπρος πέραν του Κυπριακού. Μπορεί το Κυπριακό να αποτελεί την ύψιστη εθνική προτεραιότητα και να προσβλέπουμε σε θετική επίδραση σε αυτό, μέσα από τις αναβαθμισμένες σχέσεις, αλλά πλέον στάλθηκε το μήνυμα -το οποίο δύσκολα θα μπορούσε να σαμποτάρει η Τουρκία- πως έχει έντονο αποτύπωμα σε περιφερειακά ζητήματα και είναι ένας σταθερός και αξιόπιστος εταίρος. Πρωτοβουλίες όπως η δημιουργία του κέντρου CYCLOPS άνοιξαν τη βεντάλια των δυνατοτήτων συνεργασίας και γίνεται αντιληπτό πως υπάρχουν περιθώρια για περαιτέρω ενέργειες εμβάθυνσης των διμερών σχέσεων.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: «Ιστορική στιγμή» χαρακτηρίζει ο Κόμπος τον Στρατηγικό Διάλογο με ΗΠΑ-«Στόχος να προκύψουν αμοιβαία οφέλη»
Σε πρώτη φάση οι τομείς που θα κινηθεί ο Στρατηγικός Διάλογος σχετίζονται κατά κύριο λόγο στις κοινές δημοκρατικές αξίες και συμφέροντα των δύο χωρών. Σε αυτό το πλέγμα σχέσεων περιλαμβάνονται οι συζητήσεις για περιφερειακή συνεργασία, ασφάλειά, άμυνα, διαχείριση ανθρωπιστικών κρίσεων, αποτροπή της τρομοκρατίας, κυβερνοασφάλεια, ενέργεια, έρευνα, τεχνολογία, εμπόριο, επενδύσεις και συνεργασία στους τομείς της εκπαίδευσης και του πολιτισμού.
Ο διάλογος αναμένεται να αποφέρει μία σειρά από πολιτικά και άλλα οφέλη, όπως είναι η σύσφιξη πολιτικών, οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών δεσμών μεταξύ των δύο λαών. Επίσης θα εδραιωθεί ακόμη περισσότερο ο σταθεροποιητικός ρόλος της Κυπριακής Δημοκρατίας στην περιοχή. Περαιτέρω, διανοίγονται νέες προοπτικές για αμερικανικές επενδύσεις στην Κύπρο και ενισχύεται το εμπόριο με τις ΗΠΑ, με στόχο την προώθηση κυπριακών προϊόντων στην αμερικάνικη αγορά. Μέσα από το κομμάτι της συνεργασίας στην εκπαίδευση και τον πολιτισμό αναμένεται να δημιουργηθούν ευκαιρίες για Κύπριους νέους και να αναπτυχθούν δυνατότητες συνεργασίας στον τομέα της έρευνας και της τεχνολογίας.
Ο Στρατηγικός Διάλογος αναμένεται να αποτελέσει σημαντικό βήμα και για δύο βασικές διεκδικήσεις της Λευκωσίας, που θα τεθούν σε τροχιά υλοποίησης το επόμενο διάστημα. Η μία αφορά την άρση του εμπάργκο αμερικανικών όπλων προς την Κυπριακή Δημοκρατία, η οποία θα θέλαμε να γίνεται σε διαφορετική βάση, ώστε να δημιουργηθούν εξοπλιστικές δυνατότητες από τις ΗΠΑ και να μειωθεί η εξάρτηση της Κύπρου από άλλες αγορές.
Η άλλη είναι η ένταξη της Κύπρου στο πρόγραμμα κατάργησης θεωρήσεων (visa waiver) των ΗΠΑ, ώστε οι Κύπριοι να μπορούν, όπως οι περισσότεροι Ευρωπαίοι πολίτες, να εισέρχονται στη χώρα για διάστημα μέχρι 90 ημερών χωρίς τη θεώρηση διαβατηρίου που απαιτείται σήμερα. Το ζήτημα έχει προχωρήσει σε τεχνοκρατικό επίπεδο, ενώ πλέον υπογράφτηκε και συμφωνία σε επίπεδο πρέσβεων για τη χρήση των ταξιδιωτικών δεδομένων και την ασφάλεια πτήσεων. Αναμένεται ότι η προσπάθεια θα προχωρήσει με ακόμα πιο ταχείς ρυθμούς τους επόμενους μήνες, με την ελπίδα να υπάρξουν απτά αποτελέσματα προς το τέλος του χρόνου.