Δικαίωμα ψήφου στους φυλακισμένους

Το Ευρωκοινοβούλιο σε πρόσφατη σχετική ανακοίνωση υπενθυμίζει όλα τα κράτη μέλη για το δικαίωμα ψήφου που διατηρούν οι φυλακισμένοι στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σε ποιες χώρες συγκεκριμένα επικρατεί διαφορετικό καθεστώς και /η λεπτομέρειες αυτού.

Όπως εντοπίζεται στο ίδιο το κείμενο της ανακοίνωσης, συγκεκριμένα και αναφορικά με την Κύπρο, αναφέρεται ότι δεν υπάρχει απαγόρευση ή στέρηση στο δικαίωμα ψήφου σε όσους παραμένουν στην Κεντρική Φυλακή ως κρατούμενοι (είτε κατάδικοι είτε υπόδικοι) και σχετικές ειδικές διευθετήσεις γίνονται με σκοπό να μεταφερθούν κάλπες εντός της φυλακής για να μπορούν να ψηφίσουν οι κρατούμενοι κανονικά την ημέρα που θα είναι οι εκλογές, νοουμένου ότι αυτοί είναι γραμμένοι στους εκλογικούς
καταλόγους. Να υπενθυμίσουμε ότι κατά τις προηγούμενες προεδρικές εκλογές, υπήρχαν 301 φυλακισμένοι που είχαν δικαίωμα να ψηφίσουν και οι οποίοι ψήφισαν αφού είχαν μεταφερθεί κάλπες εντός της φυλακής.

Γενικά κάθε χώρα έχει δικαίωμα να θεσμοθετήσει διαφορετικούς κανόνες αναφορικά με το εν λόγω δικαίωμα με τις κυριότερες απόψεις υπερ. και κατά αυτού του δικαιώματος να είναι μεταξύ της άποψης ότι η στέρηση ψήφου στους φυλακισμένους θα πρέπει να είναι μέρος της τιμωρίας και της αντίθετης άποψης που υποστηρίζει ότι δικαίωμα στη ψήφο έχει ο κάθε πολίτης της χώρας (citizen) και ότι οι φυλακισμένοι δεν σταματούν να είναι πολίτες της χώρας με την φυλάκιση τους. Η Κύπρος φαίνεται να υποστηρίζει την δεύτερη άποψη και διατηρεί το δικαίωμα ψήφου στους κρατούμενους και πολύ σωστά κάνει αφού ακόμα και οι φυλακισμένοι θα πρέπει να μπορούν να επιλέξουν ποιο άτομο θα υποστηρίξει καλυτέρα τα δικαιώματα τους (ως κρατούμενοι αλλά και ως άτομα που θα επανενταχθούν στο σύνολο) ενώπιον της Ευρωβουλής αλλά και της Κυπριακής Βουλής αλλά και σε οποιαδήποτε άλλη θέση είναι σε εκλογές.

Το δικαίωμα ψήφου για φυλακισμένους υποστηρίζεται από το Universal Declaration of Human Rights το οποίο υιοθετήθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη UN General Assembly 1984 και από το International Covenant on Civil and Political Rights 1966 το οποίο δεσμεύει 173 χώρες. Περαιτέρω σχετικές αναφορές που υποστηρίζουν το δικαίωμα ψήφου είναι και η αναφορά στους Ευρωπαϊκούς Κανόνες Φυλακής που αναφέρει ότι όλα τα δικαιώματα ενός ατόμου πλην του δικαιώματος της ελευθέριας παραμένουν
άθικτα και την ειδική αναφορά που εντοπίζεται στο General Comment 25 του UN Human Rights Committee 1996. Σε διάφορες ευκαιρίες που είχε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο να εξετάσει την στέρηση αυτού του δικαιώματος από χώρες τις Ευρωπαϊκής Ένωσης ανέφερε ότι η αφαίρεση αυτού του δικαιώματος δεν μπορεί να είναι καθολική σε όλα τα άτομα που βρίσκονται στη φυλακή (blanket ban) και η χώρα θα πρέπει να μπορεί να δικαιολογήσει την αφαίρεση αυτού του δικαιώματος σε αναλογία με το αδίκημα που διαπράχθηκε.

Στη Δανία, Ιρλανδία, Ισπανία, Κροατία, Κύπρο, Λατβια, Λιθουανία, Σλοβενία, Σλοβακία, Φινλανδία και Σουηδία δεν υπάρχει κανένας περιορισμός στο δικαίωμα ψήφου των φυλακισμένων. Στη Ρουμάνια, Πορτογαλία, Πολώνια, Αυστρία, Netherlands, Μάλτα, Ουγγαρία, Λουξεμβούργο, Ιταλία, Γαλλία, Ελλάδα, Γερμάνια, Βέλγιο υπάρχουν κάποιοι περιορισμοί σε κάποιες περιπτώσεις. Και στην Βουλγαρία και Εσθονία υπάρχει πλήρης απαγόρευση.

*Δικηγόρος, Αλέξανδρος Κληρίδης