Δημοσκόπηση για τα πέντε χρόνια ΓεΣΥ-Τα πλεονεκτήματα και ο βαθμός ικανοποίησης των δικαιούχων

Σημαντικά και ενδιαφέροντα ευρήματα, που καταδεικνύουν σε μεγάλο βαθμό πόσο επιδραστικά λειτουργεί και πώς βελτίωσε τις υπηρεσίες που προσφέρονται στους Κύπριους πολίτες, η εφαρμογή του ΓεΣΥ, καταγράφει η έρευνα κοινής γνώμης, που πραγματοποίησε το γραφείο ερευνών ΙΜR/Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, με τη συμπλήρωση πέντε χρόνων από τη λειτουργία του Γενικού Συστήματος Υγείας.

Τα ευρήματά της, παρουσιάστηκαν από την διευθύνουσα σύμβουλο της IMR Χριστίνα Κοκκάλου, στο πλαίσιο του 7ου Cyprus HealthCare Conference, που πραγματοποιήθηκε χθες στη Λευκωσία.

Στην πρώτη ενότητα της έρευνας, όπου καταγράφονται οι γενικές απόψεις και αντιλήψεις, προκύπτει μεταξύ άλλων πως η συντριπτική πλειοψηφία των δικαιούχων πιστεύει ότι το ΓεΣΥ έχει βελτιώσει την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας προς τους πολίτες.

Τα μεγαλύτερα οφέλη που προκύπτουν από την εφαρμογή του ΓεΣΥ, σύμφωνα με τους συμμετέχοντες στην έρευνα είναι με διαφορά η μείωση/εκμηδενισμός του κόστους πρόσβασης στην ιατροφαρμακευτική φροντίδα (62%), ενώ ακολουθούν απαντήσεις για την αύξηση των επιλογών όσον αφορά τους παρόχους υγείας (32%), η βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών (21%) και η μείωση του χρόνου αναμονής(19%).

Σε ό,τι αφορά τη σοβαρότερη αδυναμία του ΓεΣΥ, που λειτουργεί επιβαρυντικά για τους δικαιούχους, ως πρώτη απάντηση καταγράφεται η λίστα αναμονής για επίσκεψη σε γιατρό ή διεκπαιρέωση εγχείρησης (32%), η μη κάλυψη συγκεκριμένων τύπου εξετάσεων και φαρμακευτικών υπηρεσιών (23%) και η μη κάλυψη αναγκών σε συγκεκριμένες ειδικότητες (11%)

Με μέσο όρο 7,69 στα δέκα, οι ερωτηθέντες συμφωνούν με τη δήλωση πως το ΓεΣΥ είναι κοινωνικά αλληλέγγυο και προστατεύει τους οικονομικά αδυνάτους, το 7,22 συμφωνεί ότι η πλειοψηφία του πληθυσμού έχει επωφεληθεί από το ΓεΣΥ, το 6,61 συμφωνεί πως παρέχει ένα ολοκληρωμένο πακέτο υπηρεσιών φροντίδας, ενώ το 6,52 συμφωνεί πως υπάρχει ισότιμη μεταχείριση όλων των δικαιούχων.

Στη δεύτερη ενότητα, η έρευνα ανιχνεύει την εμπειρία χρήσης και ικανοποίησης των δικαιούχων. Στο ερώτημα αν τα τελευταία πέντε χρόνια, όταν χρειάστηκαν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, την αναζήτησαν μέσω ΓεΣΥ ή εκτός, το 61% απάντησε πως τη ζήτησε εντός ΓεΣΥ, μόλις το 6% ιδιωτικά και το 28% και από τα δύο.

Σε σχέση με τις υπηρεσίες του ΓεΣΥ που χρησιμοποίησαν τα δύο τελευταία χρόνια, το 94% των ερωτηθέντων δήλωσε πως επισκέφθηκε προσωπικό γιατρό, το 80% ειδικό γιατρό, το 75% προμηθεύτηκε φάρμακα, το 71% χρειάστηκε εργαστηριακές και διαγνωστικές εξετάσεις, το 54% επισκέφθηκε οδοντίατρο, το 35% επισκέφθηκε άλλο επαγγελματία υγείας, μόλις το 20% χρειάστηκε ενδονοσοκομειακή περίθαλψη και το 8% υπηρεσίες αποκατάστασης.

Με κλίμακα από το ένα μέχρι το δέκα, όπου 1 δεν ισχύει καθόλου και δέκα ισχύει απόλυτα, οι ο μέσος όρος των ερωτηθέντων που δήλωσαν ότι γνωρίζουν που μπορούν να αποταθούν για να λάβουν τις υπηρεσίες που χρειάζονται, ήταν 7,21. Ο μέσος όρος για το αν γνωρίζουν τα δικαιώματά τους ως δικαιούχοι του ΓεΣΥ και ποιες υπηρεσίες καλύπτονται, είναι 6,65, ενώ για το αν γνωρίζουν πού μπορούν να παραπονεθούν για θέματα που σχετίζονται με το ΓεΣΥ, οι απαντήσεις ήταν κάτω από τη βάση με μέσο όρο 4,34.

Συγκρίνοντας την εμπειρία εντός και εκτός ΓεΣΥ, το 32% των ερωτηθέντων απάντησε πως σε ότι αφορά τον χρόνο αναμονής για ραντεβού και εγχείρηση, εντός ΓεΣΥ είναι καλύτερα, 29% χειρότερα και 24% το ίδιο. Σε σχέση με την εξειδίκευση των επαγγελματιών υγείας, το 43% των ερωτηθέντων, απάντησε πως εντός ΓεΣΥ είναι καλύτερα, το 13% χειρότερα και το 37% το ίδιο. Αναφορικά με τη συμπεριφορά, το 47% απάντησε πως εντός ΓεΣΥ είναι καλύτερη, 13% χειρότερη και 35% το ίδιο.

Οι απαντήσεις ήταν στο ίδιο μήκος κύματος και για την ενημέρωση, όπου το 53% των ερωτηθέντων απάντησε πως εντός ΓεΣΥ είναι καλύτερη, το 9% χειρότερη και το 31% το ίδιο. Σε σχέση με την ποιότητα των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού, το 51% θεωρεί ότι εντός ΓεΣΥ είναι καλύτερες, το 8% χειρότερες και το 37% το ίδιο. Για την καθαριότητα, το 51% των ερωτηθέντων απάντησε πως εντός ΓεΣΥ είναι καλύτερα, 7% χειρότερα και 37% το ίδιο. Τέλος σε σχέση με την ασφάλεια του ασθενούς, το 42% απάντησε πως είναι καλύτερη εντός ΓεΣΥ, 12% χειρότερη και 36% το ίδιο.

Η τρίτη ενότητα της μεγάλης έρευνας της IMR για το ΓεΣΥ, καταπιάνεται με το θέμα των προσωπικών ιατρών. Το 81% των ερωτηθέντων, με το ποσοστό να αυξάνεται συγκριτικά ανάλογα με την ηλικία, θεωρεί ότι ο θεσμός του προσωπικού ιατρού, έχει προσθέσει αξία στους δικαιούχους του ΓεΣΥ.

Μάλιστα, σε βαθμιαία κλίμακα από το 1 μέχρι το 10, όπου ένα σημαίνει διαφωνώ απόλυτα και δέκα συμφωνών απόλυτα, με μέσο όρο 8,36 οι ερωτηθέντες συμφωνούν πως ο προσωπικός τους ιατρός τους εξηγεί με κατανοητό τρόπο τη διάγνωση και τις επιλογές θεραπείας που έχουν. Αντίστοιχα με μέσο όρο 8,35, συμφωνούν πως έχουν άμεση πρόσβαση στον προσωπικό τους γιατρό, όποτε τον χρειαστούν, ενώ με μέσο όρο 8,14 συμφωνούν πως εμπιστεύονται τον προσωπικό γιατρό όσον αφορά τη διαχείριση της υγείας τους.

Η τέταρτη ενότητα της έρευνας, αγγίζει το θέμα της ενημέρωσης και των οικονομικών ζητημάτων. Στο ερώτημα, «πόσο ενημερωμένος θεωρείτε ότι είστε αναφορικά με όλα όσα αφορούν το ΓεΣΥ, το 11% δηλώνει πολύ ενημερωμένος, το 60% αρκετά ενημερωμένος, το 24% λίγο και το 5% σχεδόν καθόλου.

Στο ερώτημα αν έχει ελαφρυνθεί ο οικογενειακός προϋπολογισμός σε σχέση με τα όσα ξόδευαν για ιατρική περίθαλψη πριν το ΓεΣΥ, η συντριπτική πλειοψηφία, δηλαδή ποσοστό 86%, απάντησε «ναι» και μόλις το 14% αρνητικά.

Η πέμπτη και τελευταία ενότητα της έρευνας, αφορά την ιδιωτική ασφάλιση. Το 68% των ερωτηθέντων απάντησε πως σήμερα δεν έχει ιδιωτική ασφάλιση, και 32% ότι έχει. Συγκριτικά με τα ποσοστά πριν ΓεΣΥ καταγράφεται ένα ποσοστό 14% ανάμεσα στους ερωτηθέντες που προ ΓεΣΥ είχαν ιδιωτική ασφάλιση.

Ειδικότερα, πριν το ΓεΣΥ, δήλωσαν ότι είχαν ιδιωτική ασφάλιση το 46% των ερωτηθέντων και το 54% ότι δεν είχαν.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε τον Απρίλιο του 2024, με Παγκύπρια κάλυψη σε αστικές και αγροτικές περιοχές, ανάμεσα σε δικαιούχους του ΓεΣΥ. Το μέγεθος δείγματος είναι 500 άτομα και η επιλογή έγινε με τυχαία στρωματοποιημένη δειγματοληψία, ενώ η συλλογή των στοιχείων έγινε μέσω τηλεφωνικών συνεντεύξεων με χρήση δομημένου ερωτηματολογίου.