Η προσβολή του τεκμηρίου αθωότητας από δηλώσεις του ΥΔΔΤ
22:46 - 20 Απριλίου 2024
Απαντώντας ο ΥΔΔΤ σε ερώτηση δημοσιογράφου κατά πόσον δεν έπρεπε να δοθεί δημοσιότητα στην χθεσινή απόδραση κρατουμένου, για την οποίαν ζήτησε έκθεση γεγονότων, ο Υπουργός είπε πως «όντως έχει ζητηθεί έκθεση γεγονότων από τον Αρχηγό Αστυνομίας, την οποίαν έκθεση θα παραλάβουμε και αν υπάρχουν, που προφανώς, εκ πρώτης όψεως, θα υπάρχουν κάποιες ευθύνες, αυτές σίγουρα θα αποδοθούν».
Εκτιμάται ότι η αναφορά του ΥΔΔΤ ήταν για πειθαρχικές ευθύνες μελών Αστυνομίας/δεσμοφύλακες και όχι για ποινικά αδικήματα.
Το τεκμήριο αθωότητας του κατηγορουμένου αποτυπώνεται ρητά στη δεύτερη παράγραφο του άρθρου 6 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), όπου «παν πρόσωπον κατηγορούμενο επί αδικήματι τεκμαίρεται ότι είναι αθώον μέχρι της νομίμου αποδείξεως της ενοχής του».
Η νομολογία του ΕΔΔΑ υποστηρίζει ότι το τεκμήριο αθωότητας του αρ. 6 παρ. 2 ΕΣΔΑ είναι ένα από τα στοιχεία της δίκαιης δίκης που περιλαμβάνονται στην παρ. 1 του ίδιου άρθρου και θα παραβιαστεί εάν εκφραστεί η άποψη ότι πρόσωπο που κατηγορείται για ποινικό αδίκημα είναι ένοχο πριν αποδειχθεί ένοχο σύμφωνα με το νόμο.
Αρκεί, ακόμη και ελλείψει τυχόν επίσημης διαπίστωσης, ότι υπάρχει κάποια αιτιολογία ή συλλογισμός που υποδηλώνει ότι το δικαστήριο ή ο κρατικός λειτουργός θεωρεί τον κατηγορούμενο ένοχο.
Σε ένα προκαταρκτικό στάδιο μίας ποινικής υποθέσεως, οι δηλώσεις των κρατικών αρχών δεν πρέπει ούτε να παροτρύνουν το κοινό να πιστέψει στην ενοχή του κατηγορούμενου, ούτε να προδικάζουν την δικαστική κρίση.
Οι επίμαχες εκφράσεις που χρησιμοποίησε ο Υπουργός φαίνεται να αντανακλούν την προσωπική του εκτίμηση της κατάστασης προδικάζοντας ενδεχομένως την απόφαση του πειθαρχικού οργάνου.
Το ερώτημα είναι κατά πόσο μπορεί να υπάρξει παραβίαση τεκμηρίου αθωότητας στην περίπτωση που έχουμε πειθαρχικό παράπτωμα και όχι ποινικό αδίκημα.
Στην απόφαση της πλήρους ολομέλειας του Ανώτατου Δικαστηρίου Παπασάββας Σωτήριος (Άκης) ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (2003) 3 ΑΑΔ 134 επισημάνθηκε ότι:
«Το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο αναγνώρισε εξαρχής ότι ο πειθαρχικά διωκόμενος υπάλληλος έχει τα ίδια δικαιώματα που κατοχυρώνει το Σύνταγμα σε άτομο που διώκεται ποινικά - (βλ. Andreas A. Markoullides and The Republic (Public Service Commission) 3 R.S.C.C. 30. Nicos Kalisperas and The Republic (Public Service Commission) and Another 3 R.S.C.C. 146).
Το άρθρο 12§4 του Κυπριακού Συντάγματος προνοεί ότι «Ο κατηγορούμενος δι’ αδίκημά τι θεωρείται αθώος, μέχρις ου αποδειχθή ένοχος συμφώνως προς τον νόμον.»