Συνέχιση ή Μετατροπή Αλλοδαπής Ποινής στη Κύπρο

Σε κάθε περίπτωση που ένα άτομο που έχει σχέση με την Κύπρο καταδικάστηκε σε άλλη χώρα με ποινή φυλάκισης και ζητά την μεταφορά του στις Κεντρικές Φυλακές της Κύπρου από το εξωτερικό, η Κυπριακή Δημοκρατία θα πρέπει να εξετάσει κατά πόσο η ποινή που έχει επιβληθεί από την ξένη χώρα, είναι ποινή η οποία μπορεί να συνεχιστεί η έκτιση της στη Κύπρο.

Ουσιαστικό ρολό για το υπό συζήτηση θέμα θα παίξει το κατά πόσο η ξένη χώρα έχει ήδη κάποια συμφωνία με την Κύπρο, είτε διμερής (bilateral) είτε πολυμερής (multilateral) και κατά πόσο η ξένη χώρα αποτελεί μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή είναι μια τρίτη χώρα εκτός της Ένωσης. Το είδος της ποινής (χρηματική ή φυλάκιση), το ύψος της ποινής αλλά ακόμα και άλλοι παράμετροι που επηρεάζουν την πρόωρη απόλυση του κρατουμένου όλα μαζί θα πρέπει να εξετάζονται από τα δυο άμεσα εμπλεκόμενα κράτη σε μια προσπάθεια να συμφωνήσουν μεταξύ τους ότι πράγματι η μεταφορά μπορεί να γίνει και αν χρειάζεται κάποια μετατροπή στην ποινή για να μπορεί να εκτιθεί από το κράτος που θα δεκτή τον φυλακισμένο.

Στη Κύπρο για να μπορέσει κάποιος να εκτίσει ποινή στις Κεντρικές Φυλακές χρειάζεται είτε απόφαση από Δικαστήριο της Κύπρου είτε άλλη νόμιμη εξουσιοδότηση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα άτομα τα οποία έχουν καταδικαστεί σε άλλη χώρα να μπορούν να μεταφερθούν για την συνέχιση της ποινής τους στις Κεντρικές Φυλακές της Κύπρου, χωρίς να έχουν μεταφερθεί πρώτα ενώπιον Δικαστηρίου. Μεταφέρονται με ένα διάταγμα του Υπουργού Δικαιοσύνης το οποίο δίνει εντολή στις Κεντρικές Φυλακές και τον Διευθυντή αυτών να κρατήσουν τον φυλακισμένο για το υπόλοιπο της ποινής του.

Πολλές φορές όμως όπως έχει ήδη εντοπιστεί, άτομα τα οποία έρχονται από χώρες που έχουν ένα πολύ διαφορετικό ποινικό σύστημα και οι ποινές τους δεν έχουν απόλυτη εφαρμογή στο σύστημα της Κύπρου, αδικούνται από την απουσία της πιο πάνω διαδικασίας, δηλαδή ότι δεν πρέπει να παν ενώπιον Δικαστηρίου να εξετάσει ένα Δικαστήριο κατά πόσο το είδος το ύψος και άλλοι παράμετροι της ποινής που έχει επιβληθεί από την ξένη χώρα μπορούν να τύχουν εφαρμογής στην Κύπρο.

Παραδείγματα όπως η Γερμάνια και η Ελλάδα, δεν επιτρέπουν την εισαγωγή στις Φυλακές της χώρας τους παρά μόνο με απόφαση Δικαστηρίου της ιδίας χώρας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα όλες οι μεταφορές και όλες αυτές οι διαδικασίες να μεταφέρονται πρώτα ενώπιον Δικαστηρίου όπου είναι και το πιο κατάλληλο να αποφασίσει την προσαρμογή της ποινής του ατόμου η οποία θα πρέπει να συνάδει με τους νόμους και κανονισμούς της ιδίας της χώρας που θα εκτιθεί η ποινή αυτή. Όχι μόνο το είδος και το ύψος αλλά ακόμα και η πιθανότητα πρόωρης αποφυλάκισης.

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο εξετάζοντας τα πιο πάνω αποφάσισε ότι καμία κράτηση δεν μπορεί να είναι νόμιμη όταν υπάρχει αυθαιρεσία στο τρόπο εκτέλεσης της (no arbitrariness) – «no deprivation of liberty which is arbitrary can be regarded as compatible with Article 5» και δήλωσε ουσιαστικά έτοιμο να αποφασίσει την παραβίαση του Άρθρου 5 σε τέτοιες περιπτώσεις, δηλαδή όπου η εκτέλεση της ποινής στη χώρα εκτέλεσης θα σήμαινε εκ των πραγμάτων πολύ μεγαλύτερο χρόνο πραγματικής κράτησης σε αντίθεση με τον χρόνο που θα παρέμενε υπό κράτηση στη χώρα που επέβαλε την ποινή.

*Δικηγόρος, Αλέξανδρος Κληρίδης