Ενέκρινε την ένταξη του Κοσόβου ως μέλος του ΣτΕ η Κοινοβουλευτική Συνέλευση-Καταψήφισαν Ερωτοκρίτου και Λουκαΐδης

Η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης πρότεινε να προσκληθεί το Κοσσυφοπέδιο, να γίνει μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης – ενώ αποφασίζει να παρακολουθεί την εκπλήρωση ενός εκτεταμένου καταλόγου δεσμεύσεων και υποχρεώσεων από ένταξή του.

Σύμφωνα με τις διαδικασίες του Συμβουλίου της Ευρώπης, η Συνέλευση πρέπει πρώτα να γνωμοδοτήσει για οποιαδήποτε αίτηση για ένταξη προτού ληφθεί τελική απόφαση από την Επιτροπή Υπουργών, το εκτελεστικό όργανο του οργανισμού που αποτελείται από Υπουργούς Εξωτερικών.

Στην καταστατική του Γνωμοδότηση, βασισμένη σε έκθεση της Ντόρας Μπακογιάννη (Ελλάδα, ΕΛΚ/ΚΔ) , που ψηφίστηκε με 131 ψήφους υπέρ και 29 κατά και 11 αποχές, η Συνέλευση είπε ότι η ένταξη θα οδηγήσει σε « ενίσχυση των προτύπων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων διασφαλίζοντας την πρόσβαση στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για όλους όσους βρίσκονται υπό τη δικαιοδοσία του Κοσσυφοπεδίου».

Σε παρέμβασή του στη συζήτηση, ο βουλευτής κ. Γιώργος Λουκαΐδης ανέφερε ότι η θετική σύσταση της ΚΣΣΕ για ένταξη του Κοσόβου στο ΣτΕ ουσιαστικά διευκολύνει το καθ’ ύλην αρμόδιο όργανο δηλαδή την Επιτροπή Υπουργών, να λάβει την τελική απόφαση. Ο κ. Λουκαΐδης τάχθηκε κατά της θετικής σύστασης, υποστηρίζοντας ότι η ένταξη του Κοσόβου στον Οργανισμό δεν εξυπηρετεί τον στόχο της ειρήνης, της σταθερότητας και της ασφάλειας στα Δυτικά Βαλκάνια, αλλά αντίθετα μια τέτοια εξέλιξη ενδεχομένως να πυροδοτήσει περαιτέρω ένταση και να οδηγήσει στην έξαρση του εθνικισμού στην ιδιαίτερα ταραγμένη αυτή περιοχή. Ο κ. Λουκαΐδης επισήμανε, εξάλλου, ότι τα σημεία που αναδεικνύονται στη Γνωμάτευση, καθώς και σε άλλες συστάσεις του Οργανισμού όσον αφορά στα ελλείματα του Κοσόβου σε σειρά ζητημάτων, περιλαμβανομένης της μη σύστασης της Ένωσης Σερβικών Δήμων, της μη ρύθμισης των απαλλοτριώσεων περιουσιών όπως προβλέπει το Σχέδιο Ahtissari και της ανεπαρκούς προόδου στον διάλογο Βελιγραδίου - Πρίστινας, θα έπρεπε να είχαν επιλυθεί, προτού εξεταστεί το αίτημα ένταξης στον Οργανισμό, ώστε να υπήρχε κίνητρο για την επίσπευση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων και την επίλυση των εκκρεμούντων ζητημάτων. Ως βασικό λόγο δε της αντίθεσής του στην αποδοχή του αιτήματος του Κοσόβου για ένταξη στο ΣτΕ, ο κ. Λουκαΐδης πρόταξε τον κίνδυνο δημιουργίας αρνητικού προηγούμενου καθώς άλλες παράνομες αποσχιστικές οντότητες ενδεχομένως να επιδιώξουν τη διεθνή αναγνώρισή τους. Οφείλουμε, τόνισε ο κ. Λουκαΐδης, να υπερασπιζόμαστε σε κάθε περίπτωση τη διεθνή νομιμότητα, την κυριαρχία, ανεξαρτησία και εδαφική ακεραιότητα των κρατών. 

Η βουλεύτρια κα Χριστιάνα Ερωτοκρίτου στην τοποθέτησή της υπογράμμισε ως θέμα αρχής ότι η κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα διεθνώς αναγνωρισμένων κρατών δεν πρέπει ποτέ να διακυβεύονται. Η κ. Ερωτοκρίτου προειδοποίησε ότι η αποδοχή της ένταξης στο ΣτΕ οντοτήτων που ανακήρυξαν μονομερώς ανεξαρτησία και δεν είναι μέλη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, δημιουργεί επικίνδυνο προηγούμενο, ιδιαίτερα στο σημερινό εξαιρετικά ασταθές διεθνές περιβάλλον. Αναγνωρίζοντας το θετικό βήμα που αποτελεί η εφαρμογή της απόφασης του Συνταγματικού Δικαστηρίου του Κοσόβου σχετικά με τη Μονή Visoki Dečani, η Κύπρια βουλεύτρια επισήμανε, ωστόσο, ότι παραμένουν σε εκκρεμότητα καίρια ζητήματα, όπως η ρύθμιση των περιπτώσεων απαλλοτριώσεων γης από τις αρχές στο Κοσόβου, η δημιουργία Ένωσης Σερβικών Δήμων και η διασφάλιση του σεβασμού των δικαιωμάτων των μειονοτήτων. Επισήμανε, τέλος, ότι η εκ των υστέρων επιτήρηση του Κοσόβου από την ΚΣΣΕ σε θέματα που αφορούν τους δημοκρατικούς θεσμούς, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου, θα καταστεί πολύ πιο δύσκολο και χρονοβόρο εγχείρημα μετά την ένταξη.  

Στο κείμενο που εισηγήθηκε η Ντόρα Μπακογιάννη, αναφέρεται πως, «θα ήταν το αποκορύφωμα ενός διαλόγου που αναπτύχθηκε σε διάστημα δύο δεκαετιών, αλλά σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να θεωρηθεί ως το τέλος μιας διαδικασίας. Αντίθετα, η ένταξη θα πρέπει να δώσει καταλυτική ώθηση στο Κοσσυφοπέδιο ώστε να συνεχίσει να σημειώνει πρόοδο στην ενίσχυση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου».

Η ιδιότητα του μέλους θα βοηθήσει επίσης το Κοσσυφοπέδιο να «αντιμετωπιστεί εκκρεμείς προκλήσεις και ζητήματα ανησυχίας», επεσήμαναν οι βουλευτές, συμπεριλαμβανομένου του χάσματος μεταξύ των κανονιστικών προτύπων και της αποτελεσματικής εφαρμογής τους, της ανάγκης καλύτερης προστασίας των δικαιωμάτων των μη πλειοψηφικών κοινοτήτων και της προώθησης ενός ευνοϊκού κλίματος στην εμπιστοσύνη, τη συμφιλίωση και την ένταξη.

Η Συνέλευση χαιρέτισε ως «μεγάλη σημαντική ανακάλυψη» την εφαρμογή της απόφασης του Συνταγματικού Δικαστηρίου στην υπόθεση του μοναστηριού Visoki Dečani, η οποία είπε ότι ήταν «ένα απτό σημάδι της δέσμευσης της κυβέρνησης να ενεργήσει πλήρως σύμφωνα με το κράτος δικαίου, ανεξάρτητα από πολιτικούς λόγους». Η ίδρυση ενός Συνδέσμου δήμων με σερβική πλειοψηφία θα ήταν «ένα σημαντικό βήμα» για τη διασφάλιση της προστασίας των δικαιωμάτων των Σέρβων του Κοσσυφοπεδίου, πρόσθεσε, και «θα πρέπει να συμπεριληφθεί στη μελλοντική εξέταση της αίτησης του Κοσσυφοπεδίου για προσχώρηση στο Συμβούλιο από την Επιτροπή Υπουργών. της Ευρώπης, ως μεταενταξιακή δέσμευση».

Αναγνωρίζοντας τις «πρωτοφανείς συνθήκες» της αίτησης, δεδομένου ότι ορισμένα κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης δεν αναγνωρίζουν το Κοσσυφοπέδιο ως κράτος, η Συνέλευση ζήτησε «διπλωματία, διάλογο και συμβιβασμό». Κάλεσε την Επιτροπή Υπουργών να διασφαλίσει ότι η ένταξη του Κοσσυφοπεδίου θα ήταν «με την επιφύλαξη των θέσεων των επιμέρους κρατών μελών όσον αφορά το κράτος του Κοσσυφοπεδίου».