Προχωρεί με διαχωρισμό εξουσιών του Γενικού Εισαγγελέα η Κυβέρνηση, θολός ο χρονικός ορίζοντας

Στον απόηχο των όσων εκτυλίσσονται τα τελευταία χρόνια γύρω από τον θεσμό του Γενικού Εισαγγελέα, ο οποίος τέθηκε υπό αμφισβήτηση σε διάφορες περιπτώσεις, στην σκιά συγκεκριμένων αποφάσεων που λήφθηκαν γύρω από πολύκροτες υποθέσεις, με το ανέλεγκτο του να βρίσκεται στο επίκεντρο, αλλά και αφουγκραζόμενος την πλειοψηφία της κοινής γνώμης και όσων δείχνουν την επιτακτική ανάγκη για τον διαχωρισμό των εξουσιών του, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επανέλαβε πως προχωρεί με θεσμικές αλλαγές.

Κατά την διάρκεια του απολογισμού του για τον ένα χρόνο διακυβέρνησης, ο Νίκος Χριστοδουλίδης ανέφερε πως το νομοσχέδιο για διαχωρισμό των εξουσιών του Γενικού Εισαγγελέα βρίσκεται στο τελικό στάδιο, στέλνοντας το μήνυμα πως, όχι μόνο δεν κάνει πίσω με την προεκλογική του δέσμευση, αλλά στόχος είναι ολοκληρωθεί το συντομότερο δυνατό το νομοσχέδιο, προκειμένου να οδηγηθεί ενώπιον της Βουλής.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ο απολογισμός του ΠτΔ για τον πρώτο χρόνο διακυβέρνησης-Οι στοχευμένες προτεραιότητες και όσα επιτεύχθηκαν

Αναμφίβολα πρόκειται για ένα μεγάλο και πολυσυζητημένο κεφάλαιο, αφού αποδείχθηκε πως προκύπτουν διάφορα και σοβαρά ζητήματα γύρω από το διπλό ρόλο του Γενικού Εισαγγελέα, δηλαδή αυτού του δημόσιου κατήγορου και του νομικού σύμβουλου του κράτους, εξού και κρίθηκε η ανάγκη για διαχωρισμό των εξουσιών, κάτι για το οποίο εξέφρασε ήδη την διαφωνία του ο Γιώργος Σαββίδης.

Από την άλλη, ο Πρόεδρος προανήγγειλε θεσμικές αλλαγές και στην Ελεγκτική Υπηρεσία, κάτι το οποίο είχε αναφέρει για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια των εξαγγελιών του για τους στόχους του 2024, προκαλώντας την αντίδραση του Οδυσσέα Μιχαηλίδη, ο οποίος από τη μία υπέδειξε πως «η Κυβέρνηση θα μας βρει στο πλευρό της εφόσον τέτοιες προτάσεις σκοπεύουν στην άρση της στρέβλωσης που δημιουργεί η απουσία οικονομικής ανεξαρτησίας της Ελεγκτικής Υπηρεσία και η μη απρόσκοπτη πρόσβασή της στην πληροφόρηση, πρόβλημα που τελευταία έγινε πολύ πιο σοβαρό με ευθύνη της ίδιας της Κυβέρνησης», ενώ ταυτόχρονα έστειλε το μήνυμα πως «όσοι ονειρεύονται δερβέναγες που θα ποδηγετήσουν ως δούρειοι ίπποι την Ελεγκτική Υπηρεσία θα μας βρουν απέναντι τους, με κύριο σύμμαχό μας το Σύνταγμα».

Βέβαια, αυτό που θέλησε να τονίσει ο Νίκος Χριστοδουλίδης, προλαβαίνοντας τις αντιδράσεις, ήταν πως το θέμα δεν είναι προσωπικό, ενώ πηγαίνοντας ένα βήμα παραπέρα, προς απόδειξη της αναφοράς του, υπέδειξε πως οι αλλαγές θα έρθουν με το τέλος της θητείας τους. «Θέλω να ξεκαθαρίσω. Δεν υπάρχει τίποτα προσωπικό και όλη αυτή η διεργασία που κάνουμε, αγγίζει χρονικά περίοδο που δεν θα υπάρχουν τα συγκεκριμένα άτομα, ή θα βρίσκονται στο τέλος της θητείας τους, επειδή για μας δεν είναι προσωπικό το θέμα. Για μας το θέμα είναι θεσμικό και σε όλους τους θεσμούς, η κατεύθυνση που θα ακολουθήσουμε είναι αυτή του Γνωμοδοτικού», ανέφερε ο κ. Χριστοδουλίδης.

Δεδομένης της αναφοράς του Προέδρου ότι οι αλλαγές θα έρθουν στο τέλος της θητείας τους, δημιουργήθηκαν ερωτήματα, αφού ο Γενικός Ελεγκτής αλλά και ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας έχουν αρκετά χρόνια μπροστά τους μέχρι την αφυπηρέτηση τους, σε αντίθεση με τον Γενικό Εισαγγελέα, ο οποίος αφυπηρετεί σε περίπου τρία χρόνια.

Ερωτηθείς ο Νίκος Χριστοδουλίδης εάν οι αλλαγές θα έρθουν σε βάθος δεκαετίας, ανέφερε πως «είναι μία μετεξέλιξη που θα γίνει σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα», ενώ πρόσθεσε πως για το θέμα, συνομίλησε με εξωτερικούς συνεργάτες και νομικούς. «Συζητούμε ενδοκυβερνητικά, έχω μιλήσει με εξωτερικούς συνεργάτες και νομικούς. Για πολλά θέματα που υπάρχουν στην Κύπρο, υπάρχουν λύσεις σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είμαστε κράτος μέλος της ΕΕ και πρέπει να αξιοποιούμε την εμπειρογνωμοσύνη που πρέπει να υπάρχει», υπέδειξε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Περαιτέρω, αναφορικά με τον διαχωρισμό εξουσιών του Γενικού Εισαγγελέα, ο Νίκος Χριστοδουλίδης εξήγησε πως «υπάρχει συγκεκριμένος σχεδιασμός για το διαχωρισμό εξουσιών. Είμαστε στο τελικό στάδιο επεξεργασίας, το επόμενο στάδιο είναι να διαβουλευτούμε με τους Επικεφαλής και μετά θα πάμε στη Βουλή».

Αναφορικά με το ερώτημα, κατά πόσο υπάρχουν σκέψεις για Ελεγκτικό Συμβούλιο, ο Νίκος Χριστοδουλίδης υπέδειξε πως «είναι στις σκέψεις μας το Ελεγκτικό Συμβούλιο, στο πρότυπο των άλλων κρατών. Δεν αφορά τα συγκεκριμένα πρόσωπα, τους Επικεφαλής, δεν αμφισβητείται η ικανότητα και οι σημαντικές δουλειές που κάνουν. Είμαι εδώ για να αφήσουμε τις θεσμικές μεταρρυθμίσεις που χρειάζεται ένα κράτος-μέλος της ΕΕ», ενώ θέλησε να ξεκαθαρίσει πως οι σχέσεις του με τον Οδυσσέα Μιχαηλίδη, «είναι εξαιρετικές», ανεξαρτήτως κάποιων διαφωνιών που προκύπτουν.

Επιμένει στο ανέλεγκτο ο Εισαγγελέας

Με τις προθέσεις της Κυβέρνησης, διαφώνησε προ πολλού ο Γενικός Εισαγγελέας, ο οποίος σε τοποθέτηση του αναφορικά με το ανέλεγκτο, είχε αναφέρει πως «πολύ σωστά υπάρχει, με την έννοια ότι ο θεσμός του Γενικού Εισαγγελέα είναι εκείνος ο οποίος πρέπει να έχει τον τελευταίο λόγο για το αν θα προωθηθεί μια υπόθεση στο δικαστήριο ή όχι».

Περαιτέρω, μόλις πριν από μερικές εβδομάδες, ενώπιον της Βουλής, η Νομική Υπηρεσία, προανήγγειλε εσωτερικό μηχανισμό, ο οποίος θα ελέγχει τις αποφάσεις σε ό,τι αφορά την προώθηση και την αναστολή των ποινικών διώξεων. Δεδομένου πως δεν υπάρχουν προϊστάμενοι του Γενικού και Βοηθού Εισαγγελέα, τον εσωτερικό έλεγχο στην ουσία θα τον διεξάγουν οι υφιστάμενοι τους,.

Όπως αναφέρθηκε, ο Γενικός Εισαγγελέας έχει αποφασίσει να προωθήσει διεργασία εσωτερικής επανεξέτασης, σύμφωνα με την οποία, κάθε παραπονούμενος που έχει έννομο συμφέρον, έχει την ευκαιρία να ζητήσει επανεξέταση της απόφασης για δίωξη, μη δίωξη ή αναστολή της δίωξης, που λήφθηκε σε πρώτο βαθμό. Διευκρινίστηκε ότι ανέκαθεν εξέταζε αιτήσεις για επανεξέταση αποφάσεων η Νομική Υπηρεσία, αλλά συμφωνεί ότι η επίσημη και δομημένη διαδικασία θα ενισχύσει τη διαφάνεια. Ακολούθως, όταν ψηφιστεί το νομοσχέδιο που επιτρέπει στον Γενικό Εισαγγελέα να εκδίδει οδηγίες, θα μετατρέψει σε οδηγία τη διαδικασία. Ουσιαστικά, με βάση τον σχεδιασμό, μια νέα ομάδα νομικών λειτουργών θα αναλαμβάνει να επανεξετάζει την απόφαση και το σκεπτικό της θα κοινοποιείται στο επηρεαζόμενο πρόσωπο. Επίσης, έχει αποφασιστεί πως θα γίνει κωδικοποίηση των κριτηρίων για τις διώξεις ή μη διώξεις.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Επιμένει με το ανέλεγκτο εξουσιών του Γενικού Εισαγγελέα ο Σαββίδης-«Θεωρώ ότι πολύ σωστά υπάρχει»