Η κομματική πειθαρχία του ΕΛΑΜ και το ρίσκο με τους Συναγερμικούς υποψήφιους

Όταν στις Βουλευτικές Εκλογές του 2021 το ΕΛΑΜ τοποθετούσε τον Ανδρέα Θεμιστοκλέους στο ψηφοδέλτιό του, δεν το έκανε απαραιτήτως επειδή ήθελε να τον δει ξανά στα έδρανα της Βουλής. Ο πρώην βουλευτής του ΔΗΣΥ διέθετε προσωπικές και Συναγερμικές ψήφους, τις οποίες το ΕΛΑΜ ήθελε, αλλά δεν επεδίωκε κατ’ ανάγκη την εκλογή του. Για την ακρίβεια, στο κόμμα οι εκτιμήσεις ήταν πως, αν καταλάμβανε έδρα στην επαρχία Λεμεσού, αυτή θα κατέληγε στον νυν υποψήφιό του για τις Ευρωεκλογές και επικεφαλής της Επαρχιακής Επιτροπής, Πόλυ Ανωγυριάτη. Ωστόσο, ο κ. Θεμιστοκλέους έλαβε 28 σταυρούς περισσότερους και η έδρα κατέληξε σε αυτόν.

Ως γνωστόν, ο γάμος ΕΛΑΜ-Θεμιστοκλέους ήταν πολύ βραχύβιος, καθώς περίπου πέντε μήνες μετά τέθηκε εκτός της ομάδας βουλευτών του κόμματος, του οποίου δεν υπήρξε ποτέ επίσημα μέλος, με αποτέλεσμα έκτοτε το ΕΛΑΜ να έχει τρεις βουλευτές και ο Ανδρέας Θεμιστοκλέους να συνεχίζει ως ανεξάρτητος. Το κόμμα ουσιαστικά θεωρούσε πως η παραμονή του βουλευτή στις τάξεις του, θα του έκανε περισσότερη ζημιά από ό,τι αν έμενε με ένα βουλευτή λιγότερο.

Είχαν προηγηθεί παραινέσεις προς τον κ. Θεμιστοκλέους, που εμπλεκόταν σε καβγάδες και επεδείκνυε συμπεριφορές που δεν ήταν συμβατές με την εικόνα που ήθελε να βγάζει προς τα έξω το ΕΛΑΜ και το κόμμα δεν ήταν πρόθυμο να πάρει το ρίσκο να επιτρέψει σε κάποιο «ξένο» να τη χαλάσει. Σε εκείνο το χρονικό σημείο είχε προχωρήσει στην απάλειψη της σχέσης με τη Χρυσή Αυγή και λειτουργούσε πολύ πιο συστημικά. Κρίθηκε πως ήταν ρίσκο να επιτρέψει σε συμπεριφορές και αναφορές να αποκλίνουν από την πορεία κανονικοποίησης στην οποία βρισκόταν, η οποία περνούσε κυρίως μέσα από τη Βουλή.

Το ΕΛΑΜ είναι μια πολιτική δύναμη με έντονο το στοιχείο της κομματικής πειθαρχίας. Για την ακρίβεια, επειδή το ΕΛΑΜ έχει μια τόσο ισχυρή κουλτούρα πειθαρχίας, ουδέποτε διαρρέουν πληροφορίες περί αμφισβήτησης της ηγεσίας ή των αποφάσεών της, αλλά αντιθέτως όλοι βρίσκονται στην ίδια γραμμή στις δημόσιες τοποθετήσεις τους. Φαίνεται, ωστόσο, πως ο κ. Θεμιστοκλέους δεν ενστερνιζόταν αυτή την κουλτούρα. Μάλιστα, ο ίδιος είχε καταγγείλει πως το κόμμα ζητούσε τη φίμωσή του και την μετατροπή του σε άβουλο βουλευτή.

Το προηγούμενο με τον Ανδρέα Θεμιστοκλέους επανέρχεται μετά την «μεταγραφή» του Μάριου Πελεκάνου στο κόμμα, το οποίο θα τον συμπεριλάβει στο ψηφοδέλτιό του για τις Ευρωεκλογές, καθώς θεωρητικά ο κ. Πελεκάνος, όπως και ο βουλευτής Λεμεσού, θα μπορούσε να εκλεγεί. Ήταν μέχρι πολύ πρόσφατα, όχι απλώς ένα πρώην στέλεχος του ΔΗΣΥ, αλλά ένα εν ενεργεία στέλεχος της ανώτατης ηγεσίας του. Και, με εξαίρεση τον Γεάδη Γεάδη, που είναι Εκπρόσωπος Τύπου του ΕΛΑΜ, είναι και πολύ πιο προβεβλημένος από τους υπόλοιπους υποψήφιους του κόμματος, καθώς είχε διατελέσει και Κυβερνητικός Εκπρόσωπος επί διακυβέρνησης Νίκου Αναστασιάδη. Προκύπτει συνεπώς το ερώτημα εάν αυτή η κίνηση ενέχει και στοιχεία ρίσκου, τόσο για την εικόνα του ΕΛΑΜ όσο και για την κομματική συνοχή.

Η προσαρμογή του Μάριου Πελεκάνου στο ΕΛΑΜ δεν θα βρίσκεται στο μικροσκόπιο μόνο του ΔΗΣΥ, ο οποίος θα τον κατηγορεί συνεχώς ότι δεν μετακινήθηκε για ιδεολογικούς λόγους αλλά για την καρέκλα. Αναμένεται να βρίσκεται στο μικροσκόπιο και του νέου του κόμματος, το οποίο σε καμία περίπτωση δεν θα ήθελε να επαναληφθεί το σκηνικό με τον Ανδρέα Θεμιστοκλέους. Η ταύτιση απόψεων που διαφημίζουν οι δύο πλευρές και ο μεταξύ τους πολιτικός «έρωτας», δεν σημαίνει απαραιτήτως και ταύτιση κουλτούρας ή συμπεριφοράς. Αυτό είναι ένα δίδαγμα που έχει αντληθεί από την περίπτωση Θεμιστοκλέους και θα φανεί στην πορεία κατά πόσον το ΕΛΑΜ έχει βρει τους τρόπους να μεταγγίζει τη δική του νοοτροπία σε πρόσωπα που προέρχονται από άλλους πολιτικούς χώρους.

Το γεγονός πως θεωρητικά ο κ. Πελεκάνος θα μπορούσε να εκλεγεί, δημιουργεί ακόμη μία πρόκληση στο εσωτερικό του ΕΛΑΜ: Να μην προκληθεί δυσαρέσκεια ανάμεσα σε στελέχη του κόμματος, αν τελικά δουν για δεύτερη φορά «δικούς τους» υποψήφιους να παραγκωνίζονται για χάριν κάποιου που αποτελεί «μεταγραφή» από τον ΔΗΣΥ. Τουλάχιστον στο ψηφοδέλτιο των Ευρωεκλογών, το οποίο επισήμως δεν έχει ανακοινωθεί ακόμη, θα υπάρχουν με βάση τα όσα έχουν επιβεβαιωθεί τέσσερα στελέχη του ΕΛΑΜ και δύο φιλοξενούμενοι, ο Μάριος Πελεκάνος και ο Παύλος Ιωάννου. Κατά καιρούς αναπτύσσεται μουρμούρα στα εσωτερικά των κομμάτων όταν οι αριστίνδην υποψήφιοι ή άτομα που προέρχονται από την κομματική περιφέρεια και δεν αποτελούν στελέχη, καταφέρνουν να κερδίσουν τη βάση και ίσως το ΕΛΑΜ να μην αποτελεί εξαίρεση, εάν τελικά είναι ο κ. Πελεκάνος το πρόσωπο που θα εκλεγεί.

Σε αυτή τη φάση, το ΕΛΑΜ δεν δείχνει να προβληματίζεται για αυτά τα ενδεχόμενα, τα οποία θα αντιμετωπίσει μετεκλογικά εάν και εφόσον εκλεγεί ο κ. Πελεκάνος, ο οποίος πάντως φροντίζει να δηλώνει πως η σχέση του με το ΕΛΑΜ δεν είναι ευκαιριακή, θέση που υποδηλοί πρόθεση να παραμείνει στο κόμμα. Πιο σημαντική αυτή τη στιγμή είναι η δυναμική που ενδέχεται να δώσει στο κόμμα η «μεταγραφή» του. Όχι απλώς επειδή ενδέχεται να προσελκύσει ψηφοφόρους, αλλά κυρίως επειδή ίσως να «νομιμοποιήσει» τις προθέσεις κάποιων από τη βάση του ΔΗΣΥ, που σκέφτονταν να ψηφίσουν ΕΛΑΜ αλλά δεν ήταν σίγουροι. Το γεγονός πως ο μέχρι πρότινος αντιπρόεδρος της δικής τους παράταξης μεταπήδησε στο κόμμα, δίνει την εικόνα πως είναι «φυσιολογικό» για έναν Συναγερμικό να πράξει το ίδιο. Και αυτός είναι ο κύριος λόγος που η βασική γραμμή άμυνας του ΔΗΣΥ είναι να διαχωρίζει πλήρως τη θέση του από το ΕΛΑΜ και να προτάσσει τον κομματικό πατριωτισμό.