Έτσι θα μπει τάξη με τις τουρκοκυπριακές περιουσίες-Πώς θα επιτευχθεί δικαιότερη κατανομή της γης

Τάξη στην αταξία που επικρατούσε για χρόνια, με τις τουρκοκυπριακές περιουσίες σε ολόκληρη την επικράτεια της ελεύθερης Κύπρου, φιλοδοξεί ότι θα βάλει ο αρμόδιος υπουργός, Κωνσταντίνος Ιωάννου, με την εφαρμογή του τροποποιητικού Νομοσχεδίου που πέρασαν στην τελευταία συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου, τα οποία θα εκσυγχρονίσουν τον τρόπο διαχείρισης του θέματος.

Το Νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών, θα αποτελέσει ένα σημαντικό βήμα, για να μπει σειρά και να γίνει σαφώς πιο δίκαιη η διάθεση των τουρκοκυπριακών περιουσιών, με την εισαγωγή σαφών κριτηρίων, που θα λειτουργούν ως δικλείδα ασφαλείας για τη διαφάνεια, την ισονομία και την αξιοκρατία, ανάμεσα στον προσφυγικό κόσμο. Θα αποτελέσει δηλαδή την απάντηση της Κυβέρνησης στην ασυδοσία υπέρ των λίγων, που κατάφερναν να εξασφαλίζουν τεράστιες περιουσίες και να αποκομίζουν σημαντικά κέρδη, είτε μέσα από επιχειρήσεις, είτε γεωργικές καλλιέργειες, είτε υπενοικιάσεις διαφόρων υποστατικών.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Πράσινο Υπουργικού για εκσυγχρονισμό διαχείρισης τ/κ περιουσιών-Τι αλλάζει στα κριτήρια διάθεσης

Η βασική αλλαγή που προωθεί ο Κωνσταντίνος Ιωάννου είναι η εφαρμογή συστήματος επιλεξιμότητας και μοριοδότησης των αιτητών με σαφείς, αντικειμενικούς και μετρήσιμους δείκτες. Με αυτό τον τρόπο, δεν θα μπορεί πλέον ο Κηδεμόνας να παραχωρεί α λα καρτ και κατά το δοκούν τουρκοκυπριακές περιουσίες. Επιπλέον, επιτυγχάνεται σε κάποιο βαθμό και η ανακατανομή, ενός μέρους των τουρκοκυπριακών περιουσιών, με θέσπιση ορίων από τη μια και πιο δίκαιο τρόπο από την άλλη.

Η ακτινογραφία των τ/κ περιουσιών

Σημειώνεται πως Παγκύπρια σήμερα υπάρχουν 20621 συμβάσεις μίσθωσης τουρκοκυπριακών περιουσίων, εκ των οποίων, το 23% είναι κατοικίες, το 14% επαγγελματικά υποστατικά, το 43% γεωργικοί κλήροι, 6% εξοχικές κατοικίες και 14% άλλοι χώροι. Η συνολική αξία τους να εκτιμάται στα €6 δις.

Από τα ενοίκια των τουρκοκυπριακών περιουσιών το κράτος έχει έσοδα στα 5,5 εκατομμύρια, ενώ υπάρχουν καθυστερημένες οφειλές 7,6 εκατομμύρια προς το Ταμείο, για τα οποία έχουν δρομολογηθεί νομικά μέτρα ή/και διακανονισμοί.

Οι τρεις πυλώνες αλλαγών

Οι τρεις πυλώνες του Νομοσχεδίου, που πέρασε από το Υπουργικό, αγγίζουν τις τουρκοκυπριακές κατοικίες, την τουρκοκυπριακή γεωργική γη και τα τουρκοκυπριακά επαγγελματικά υποστατικά.

Σε ότι αφορά τις τουρκοκυπριακές κατοικίες το Νομοσχέδιο προβλέπει δύο στάδια. Στο πρώτο στάδιο, περιλαμβάνονται τα κριτήρια επιλεξιμότητας των δικαιούχων. Ουσιαστικά για να μπορεί κάποιος να λάβει τουρκοκυπριακή κατοικία, θα πρέπει τουλάχιστον ένα μέλος της οικογένειας να είναι πρόσφυγας, να μην κατέχει ιδιόκτητη κατοικία και δεν κατέχει ακίνητη περιουσία στις ελεύθερες περιοχές, αυτός ή τα εξαρτώμενα μέλη της οικογένειας του, ενώ τίθενται και εισοδηματικά κριτήρια, με βάση τη σύνθεση της οικογένειας, βάσει των Σχεδίων της Υπηρεσίας Μέριμνας.

Επιπλέον μπαίνει ως προϋπόθεση, ο αιτητής να μην έχει αποταθεί στην Επιτροπή Αποζημιώσεων των κατεχομένων και τέλος η προς διάθεση κατοικία να έχει εμβαδόν και διαρρύθμιση που να καλύπτει τις ανάγκες στέγασης της οικογένειας του αιτητή.

Στο δεύτερο στάδιο, μπαίνουν τα κριτήρια μοριοδότησης των δικαιούχων, όπου θα εξετάζεται η οικογενειακή κατάσταση, η οικονομική κατάσταση και η ακίνητη περιουσία που κατέχει στις κατεχόμενες περιοχές, ο εκάστοτε αιτητής.

Σε ότι αφορά τη γεωργική γη, αναμένεται ότι μέσα από τις δικλείδες που μπαίνουν, θα υπάρξει σε ένα βαθμό, και ανακατανομή της σε νέους δικαιούχους, αφού μια από τις σημαντικές αλλαγές είναι ότι πλέον καθορίζεται ανώτατο όριο στην έκταση γης που θα παραχωρείται. Με αυτόν τον τρόπο θα εκμηδενιστούν οι πιθανότητες να επαναληφθούν φαινόμενα υπερσυσσώρευσης γεωργικής γης σε συγκεκριμένα πρόσωπα. Αυτή η γεωργική γη που θα αποτελέσει υπόλοιπο, από όσους την εκμεταλλεύονται σήμερα, θα διατεθεί σε νέους δικαιούχους.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η οροφή για την έκταση της γεωργικής γης θα καθοριστεί στα εκατό δεκάρια. Με αυτόν τον τρόπο θα διακοπή η αυτόματη ανανέωση των συμβάσεων και πλέον όσοι σήμερα διαχειρίζονται πέραν των 100 δεκαριών, δεν θα ανανεώνεται η σύμβαση τους για τα επιπλέον δεκάρια. Με αυτόν τον τρόπο θα επιτευχθεί η σταδιακή ανάκτηση για να δοθεί σε άλλους δικαιούχους αιτητές.

Σε ότι αφορά τα κριτήρια διάθεσης της, σε πρώτο στάδιο, θα θεωρούνται ως επιλέξιμοι αιτητές που είναι πρόσφυγες και ασκούν το επάγγελμα του γεωργού ή του κτηνοτρόφου, πρόσφυγες με εισοδήματα που δεν υπερβαίνουν τα εκάστοτε καθορισμένα λογικά έξοδα διαβίωσης και είναι ιδιοκτήτες γης στα κατεχόμενα.

Επιπλέον ως κριτήριο επιλεξιμότητας για μη πρόσφυγες είναι να κατείχαν γεωργική γη που πλέον είναι απροσπέλαστο λόγω της τουρκικής εισβολής. Δικαίωμα για να αποκτήσουν γεωργική γη, θα έχουν και πρόσφυγες συνταξιούχοι που επιθυμούν να απασχολούνται καθώς επίσης και πρόσφυγες κληρονόμοι αποβιωσάντων ή και υπερήλικών μισθωτών γεωργικής γης, όπου φυτεύτηκαν στο παρελθόν και συντηρούνται μόνιμες καλλιέργειες.

Σε ότι αφορά τα κριτήρια μοριοδότησης, όσων τηρούν τα κριτήρια επιλεξιμότητας, είναι ο επαγγελματικός βαθμός απασχόλησης τους, από τη γεωργία, η κοινωνικοοικονομική κατάσταση των αιτητών και τα ειδικά χαρακτηριστικά.

Τέλος, σε ότι αφορά τη διάθεση τουρκοκυπριακών επαγγελματικών υποστατικών, ως κριτήρια επιλεξιμότητας καθορίζονται να είναι πρόσφυγες με προτεραιότητα σε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που λαμβάνει το κυριότερο μέρος των εισοδημάτων του με αυτή την ενασχόληση και να υποβάλουν επιχειρηματικό σχέδιο για τεκμηρίωση της χρηματοοικονομικής του επάρκειας ως προς την κάλυψη του κόστους της επαγγελματικής τους δραστηριότητας.

Ως κριτήρια μοριοδότησης, καθορίζονται, να είναι ιδιοκτήτης περιουσίας στις κατεχόμενες περιοχές, η σύνθεση της οικογένειας, η επαγγελματική κατάσταση του αιτητή και οι εξειδικευμένες γνώσεις και κατάρτιση αλλά και η επαγγελματική του εμπειρία σε σχέση με την προτεινόμενη επαγγελματική δραστηριότητα. Τέλος θα πριμοδοτούνται αιτητές, για συμμετοχή ή ένταξη σε κρατικά η συγχρηματοδοτούμενα σχέδια ενίσχυσης επιχειρηματικής δραστηριότητας.