Η αμηχανία των θεσμών απέναντι στο σκάνδαλο της Μονής, η ισχύς της Εκκλησίας και η στάση του Αρχιεπισκόπου

Η αμηχανία που επέδειξαν οι θεσμοί του κράτους, είτε αυτοί ήταν η Αστυνομία, η πολιτεία, τα εμπλεκόμενα Υπουργεία, ακόμα και τα πλείστα κόμματα, καταδεικνύουν τη δύναμη και την επιρροή, που διατηρεί η Εκκλησία της Κύπρου στα θεμέλια του κράτους. Με απόσταση πλέον από τον πυρήνα των γεγονότων, μπορεί κανείς να αντιληφθεί πολύ πιο σφαιρικά το μέγεθος του σκανδάλου που διερευνάται.

Από τη μια κάποιοι μοναχοί που φέρονται να ξεγελούν και να εκμεταλλεύονται την πίστη των ανθρώπων, τους πουλούν φούμαρα για δήθεν θαύματα ενός Αγίου και αποκομίζουν χιλιάδες ευρώ. Την ίδια ώρα προσπαθούν να κρύψουν ένα χρηματοκιβώτιο με χιλιάδες ευρώ από ένα Μητροπολίτη. Κι όλα αυτά σε ένα ησυχαστήριο, πάνω από τον τάφο ενός Αγίου του Οσίου Αββακούμ, που θα έπρεπε να αποτελεί απλά ένα λιτό μέρος προσευχής.

Από την άλλη, καταγγελίες εναντίον ενός Μητροπολίτη, που φέρεται να ζητούσε χρήματα για προεκλογικούς σκοπούς, να παρακολουθούσε παράνομα μέσω κλειστών κυκλωμάτων τους μοναχούς, ότι τους απήγαγε με τη συνδρομή κουκουλοφόρων, τους κράτησε για ώρες παράνομα και με απειλές απόσπασε την ομολογία τους. Μέσα σε όλα αυτά, πληροφορίες ότι πέραν από την οικονομική και ποινική πτυχή της υπόθεσης, υπάρχει και η ηθική, αυτή των σεξουαλικών σκανδάλων, που επίσης βρίσκονται υπό διερεύνηση από την Ανακριτική Επιτροπή της Εκκλησίας, στη βάση των όσων προνοεί ο Καταστατικός Χάρτης.

Μετά τις αποκαλύψεις για το συγκεκριμένο σκάνδαλο, διερωτάται κανείς, τι άλλο πρέπει να συμβεί για να αναλάβει δράση η πολιτεία και να συνδράμει καταλυτικά, πρώτον για να υπάρξει διαφάνεια και να μην κουκουλωθεί η όλη ιστορία και δεύτερον, για να αποδοθεί δικαιοσύνη και αν κάποιοι παρανόμησαν να οδηγηθούν ενώπιον των Δικαστηρίων.

Η στάση της πολιτείας έναντι του σκανδάλου, πέρασε από διάφορα στάδια. Σε όλα τα στάδια, ήταν προφανής η αμηχανία όλων των μηχανισμών του κράτους, να παρακολουθήσουν κι ακόμα περισσότερο να παρέμβουν στα όσα συμβαίνουν εδώ και περίπου δύο εβδομάδες. Ούτε η εμπλοκή αστυνομικών, ούτε η εμπλοκή πολιτικών προσώπων ή πρώην αξιωματούχων, ήταν ικανή να ενεργοποιήσει τα αντανακλαστικά του συστήματος, εκτός βέβαια εάν δεν ήθελαν να ενεργοποιηθούν.

Το γεγονός ότι επρόκειτο για την Εκκλησία, που ως γνωστόν στην Κύπρο διατηρεί τεράστια δύναμη, διαθέτει τους δικούς της μηχανισμούς άμυνας, διαθέτει τεράστια επιφάνεια, όχι μόνο οικονομική, αλλά και πολιτική, λειτούργησε εις βάρος της ορθής διερεύνησης της υπόθεσης.

Το παραπάνω συμπέρασμα, δεν είναι εναντίον του Προκαθήμενου της Εκκλησίας και της Ιεράς Συνόδου. Είναι μέρος της κυπριακής πραγματικότητας. Και είναι κάτι, που αναλόγως της θέσεως και της κοσμοθεωρίας του καθενός, κάποιους τους ικανοποιεί και κάποιους τους ξενίζει.

Αυτός ήταν και ο λόγος που πιο έντονη αντίδραση απέναντι στο σκάνδαλο, είχε το ΑΚΕΛ. Αυτός ήταν και ο λόγος που πιο ήπια και υποτονική, ήταν η αντίδραση του ΔΗΣΥ, του ΔΗΚΟ, της ΕΔΕΚ και σαφώς του ΕΛΑΜ, το οποίο ενεπλάκη πολύ περισσότερο στην υπόθεση, λόγω της παρουσίας και του Χρίστου Χρίστου, ως θρονικού επιτρόπου στην Μητρόπολη Ταμασού, το επίμαχο βράδυ που καταμετρήθηκαν οι 807 χιλιάδες ευρώ που βρέθηκαν στο χρηματοκιβώτιο.

Σε ότι αφορά τους μετέπειτα χειρισμούς των Αρχών, θα ήταν κάπως πρόωρο να γίνει αξιολόγηση τους, αφού ακόμη βρίσκονται σε εξέλιξη οι δύο παράλληλες έρευνες της Αστυνομίας, στις οποίες συνδράμουν και οι ανεξάρτητοι ποινικοί ανακριτές, που διορίστηκαν με οδηγίες του υπουργού Δικαιοσύνης, Μάριου Χαρτσιώτη, καθώς επίσης και η Εκκλησιαστική έρευνα, η οποία βρίσκεται στα αρχικά της στάδια.

Τα αποτελέσματα και ο τρόπος χειρισμού των υποθέσεων, θα τύχουν αξιολόγησης και από την κοινή γνώμη, αφού σε μεγάλο βαθμό, τα δεδομένα των υποθέσεων, έχουν δει το φως της δημοσιότητας, όχι μόνο μέσα από τις καταγγελίες, αλλά κάποιες εξ αυτών, με ήχο και εικόνα.

Σε ένα άλλο επίπεδο, αυτό που ξεχωρίζει από τους μέχρι τώρα χειρισμούς, είναι η στάση του ίδιου του Αρχιεπισκόπου, αφού δεν φοβήθηκε τη δημοσιότητα και δεσμεύτηκε για πλήρη διαφάνεια. Σε μια δύσκολη στιγμή για τον ίδιο και την Εκκλησία της Κύπρου, ο σχετικά νέος Προκαθήμενος της, δείχνει μια εξωστρέφεια της Εκκλησίας, η οποία σε μεγάλο βαθμό, καθησυχάζει, ηρεμεί και δεν προκαλεί νέες αντιδράσεις με τη στάση του.

Αυτή είναι μια αλλαγή, σε σχέση με χειρισμούς σκανδάλων που έγιναν στο παρελθόν, κυρίως επί Χρυσόστουμου του Β', αλλά και με τις δηλώσεις του Χρυσόστομου Γ΄. Ο νέος Αρχιεπίσκοπος, φαίνεται να αντιλαμβάνεται τις αλλαγές που επιτάσσουν οι καιροί, να κατανοεί τις ευαισθησίες μιας σαφώς πιο απαιτητικής κοινωνίας και να επανατοποθετεί τον ρόλο, τόσο του ιδίου όσο και της Εκκλησίας, απέναντι στους πολίτες και την πολιτεία.