Συζητούν το ενδεχόμενο να δημοσιοποιούν ως πόθεν έσχες μόνο έναν αριθμό

Ατέρμονη φαίνεται να είναι η συζήτηση για το πόθεν έσχες στη Βουλή, καθώς ούτε κατά τη συνεδρία της Τετάρτης βρέθηκε κοντά στην κατάληξη η Επιτροπή Θεσμών. Αν και υπάρχει πρόοδος, συνεχίζει να παρουσιάζεται μία σειρά από εκκρεμότητες, ενώ αναδεικνύονται εκ νέου ζητήματα, τα οποία θεωρητικά έχουν καλυφθεί στο παρελθόν.

Ένα καινούριο στοιχείο που συζητήθηκε κατά τη συνεδρία ήταν το ενδεχόμενο, παρά την υποβολή αναλυτικών στοιχείων, να δημοσιοποιείται ως πόθεν έσχες κάποιου πολιτικού προσώπου μόλις ένας αριθμός. Δηλαδή από το σημερινό μπάχαλο, που δημοσιοποιείται σε ποιο χωριό άφησε σε κάποιον ένα χωράφι η γιαγιά του, να πάμε στο άλλο άκρο, που θα θεωρείται λογοδοσία η δημοσιοποίηση ενός και μόλις αριθμού, που δεν θα σημαίνει τίποτα.

Ο Έφορος Φορολογίας, Σωτήρης Μαρκίδης, ο οποίος θα είναι επιφορτισμένος να συνεπικουρεί την Τριμελή Επιτροπή της Βουλής σε ό,τι αφορά το πόθεν έσχες, ανέφερε πως ένα στοιχείο που πρέπει να δημοσιοποιείται και να μην εξαιρείται ούτε ο/η σύζυγος του υπόχρεου προσώπου, ούτε τα παιδιά είναι η καθαρή περιουσιακή θέση και με αυτόν τον τρόπο προστατεύονται και προσωπικά δεδομένα.

Αυτή η καθαρή περιουσιακή θέση προκύπτει όταν αφαιρεθούν από τα περιουσιακά στοιχεία οι υποχρεώσεις. Δηλαδή αν ένας ελεγχόμενος έχει περιουσιακά στοιχεία δύο εκατομμύρια και δάνεια 800,000, τότε η καθαρή περιουσιακή του θέση είναι 1,200,000. Στα πέντε χρόνια, επειδή θα καταγράφεται η μεταβολή, θα φαίνεται η διαφορά. Με την ιδέα αυτή συντάσσεται και ο Σύνδεσμος Εγκεκριμένων Λογιστών, ωστόσο δεν είναι ξεκάθαρο εάν όντως θα συμφωνήσουν και οι βουλευτές στο τέλος της ημέρας (άλλωστε το μπρος-πίσω είναι εξαιρετικά συχνό φαινόμενο στο πλαίσιο της συζήτησης του πόθεν έσχες), καθώς φαίνεται να αντιλαμβάνονται ότι δεν πρόκειται ένας αριθμός να εκληφθεί πολιτικά ως λογοδοσία από την κοινή γνώμη.

Είναι σαφές ότι οι βουλευτές θέλουν να διορθώσουν τη σημερινή κατάσταση, η οποία, όπως είναι διαμορφωμένη σήμερα, προσφέρει περισσότερο κουτσομπολιό παρά διαφάνεια. Φαίνεται να γίνεται, ωστόσο, κατανοητό πως η δημοσιοποίηση ενός αριθμού που δεν σημαίνει απολύτως τίποτα, ενέχει πολιτικό ρίσκο, καθώς ενδέχεται να θεωρηθεί κοροϊδία και να οδηγήσει σε αντιδράσεις. «Ως πολιτικά πρόσωπα αντιλαμβάνεστε τι σημαίνει αυτό», ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της Επιτροπής Θεσμών, Δημήτρης Δημητρίου. Πάντως απόφαση δεν έχει ληφθεί, καθώς το τι θα δημοσιοποιείται παραμένει μία από τις εκκρεμότητες στη συζήτηση και πέρασε ήδη από πολλά στάδια χωρίς κατάληξη και δεν είναι σίγουρο ότι θα επικρατήσει τελικά ο αριθμός και όχι κάτι πιο αναλυτικό, ακόμη και αν δεν φτάνει στα σημερινά επίπεδα.

Μεγάλο μέρος της συζήτησης αναλώθηκε στη μορφή που θα έχει η δήλωση. Έδαφος φαίνεται να κερδίζει η πρόταση να υποβάλλεται capital statement (κεφαλαιουχική κατάσταση) σε όσα πρόσωπα καλύπτονται από τον Νόμο που αφορά τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τους Υπουργούς και τους βουλευτές (και για αυτό συζητήθηκε κατά πόσον όλα τα πολιτικά εκτεθειμένα πρόσωπα θα πρέπει να μεταφερθούν και να εμπίπτουν σε αυτό) και με απλή δήλωση από τα άτομα που εμπίπτουν στον νόμο των δημόσια εκτεθειμένων προσώπων και αξιωματούχων της Δημοκρατίας. Στην περίπτωση του capital statement, θα είναι αναγκαστικό να υποβάλλεται από εγκεκριμένο λογιστή, ενώ στην περίπτωση της απλής δήλωσης μπορεί να συμπληρώνεται από το ίδιο το πρόσωπο που οφείλει να υποβάλει δήλωση. Επί τούτου διευκρινίστηκε, πάντως, πως ο λογιστής μπορεί να πιστοποιήσει μόνο όσα περιουσιακά στοιχεία τέθηκαν υπόψη του.

Παρά το γεγονός πως φαίνεται να μην υπάρχουν πολλές ενστάσεις για υποβολή τύπου capital statement, με εξαίρεση τους βουλευτές που γενικά διαφωνούν με τη διαδικασία όπως αποφασίστηκε, το ζήτημα του προτύπου παραμένει στο καλάθι των εκκρεμοτήτων σε ό,τι αφορά το πόθεν έσχες. Σε αυτές συμπεριλαμβάνεται, επίσης, η χρονική συχνότητα της υποβολής, το τι τελικά θα δημοσιοποιείται αλλά και τι θα δημοσιοποιείται ανά περίπτωση.

Πάντως, για άλλη μία φορά, στο πλαίσιο της συζήτησης, τέθηκαν προβληματισμοί από μέρους των βουλευτών για τον τρόπο που θα γίνεται η διαδικασία του πόθεν έσχες. Υπενθυμίζεται ότι η αίτηση θα υποβάλλεται ηλεκτρονικά, προς μία τριμελή ειδική επιτροπή, η οποία θα αποτελείται από την Πρόεδρο της Βουλής και δύο βουλευτές και θα συνεπικουρείται από τον Έφορο Φορολογίας. Κάποιοι βουλευτές, όπως ο Παύλος Μυλωνάς του ΔΗΚΟ, διαφωνούν με τη σύνθεση αυτή, καθώς θεωρούν ότι δεν διασφαλίζεται η ανεξαρτησία.