Τα πολλά ψηφοδέλτια, οι εκατοντάδες υποψήφιοι και το ενδεχόμενο σύγχυσης των ψηφοφόρων

Ένα ερώτημα το οποίο μπορεί να απαντηθεί μόνο με εκτιμήσεις είναι πόσο δύσκολο θα είναι για τους πολίτες να ψηφίσουν στις διπλές εκλογές της 9ης Ιουνίου και ποιες επιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει αυτή η δυσκολία. Ένας εκλογέας είναι πιθανόν να κληθεί να ψηφίσει για:

1. Ευρωβουλευτές
2. Δήμαρχο
3. Αντιδήμαρχο
4. Δημοτικούς Συμβούλους
5. Σχολικούς Εφόρους
6. Πρόεδρο Επαρχιακού Οργανισμού Αυτοδιοίκησης

Τα ψηφοδέλτια διαφοροποιούνται ανά περίπτωση, αναλόγως της περιοχής και του πληθυσμού, όμως κατά βάση, τουλάχιστον στους μεγάλους Δήμους, θα δοθούν στους ψηφοφόρους έξι ψηφοδέλτια, τα οποία θα περιλαμβάνουν πάνω από 100 υποψηφίους.

Για παράδειγμα, αν υποθέσουμε ότι ΔΗΣΥ, ΑΚΕΛ, ΔΗΚΟ, ΕΛΑΜ, ΕΔΕΚ, ΔΗΠΑ, Οικολόγοι, Volt και Κυνηγοί θα κατέλθουν με πλήρη ψηφοδέλτια στις Ευρωεκλογές, θα υπάρχουν μίνιμουμ 54 υποψήφιοι στις Ευρωεκλογές, χωρίς να υπολογίζονται ανεξάρτητοι ή υποψήφιοι από άλλους μικρούς πολιτικούς σχηματισμούς, οι οποίοι μπορεί να μην είναι πλήρεις.

Σε αυτούς προστίθενται όλοι οι υποψήφιοι των τοπικών εκλογών, όπου παρατηρούνται και οι διαφοροποιήσεις ανά περίπτωση. Για παράδειγμα στον Δήμο Λευκωσίας, όπου υπάρχουν τέσσερα δημοτικά διαμερίσματα, αναλογούν 30 δημοτικοί σύμβουλοι. Αν υποθέσουμε ότι τα κόμματα της Βουλής θα κατέλθουν όλα με πλήρη ψηφοδέλτια, τότε στην περίπτωση του δημοτικού διαμερίσματος Λευκωσίας θα έχουν να επιλέξουν ανάμεσα σε μίνιμουμ 91 άτομα, στα δημοτικά διαμερίσματα Αγίου Δομετίου και Έγκωμης ανάμεσα σε 32 και στο δημοτικό διαμέρισμα Αγλαντζιάς ανάμεσα σε 40. Και αυτά τα νούμερα μπορούν να διαφοροποιηθούν προς τα πάνω, αναλόγως πόσους υποψήφιους θα παρουσιάσουν άλλοι συνδυασμοί ή αν υπάρχουν ανεξάρτητοι.

Πέραν τούτου θα έχουν να επιλέξουν ανάμεσα σε υποψήφιους δημάρχους, αντιδημάρχους και προέδρους Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης, οι οποίοι, τουλάχιστον στην περίπτωση του Δήμου Λευκωσίας είναι δύο-τρία άτομα αλλά σε άλλους Δήμους είναι περισσότεροι, καθώς και για τους σχολικούς εφόρους, για τους οποίους τουλάχιστον τα κοινοβουλευτικά κόμματα θα έχουν και πάλι πλήρεις συνδυασμούς.

Γίνεται κατανοητό πως τόσοι πολλοί υποψήφιοι ενδέχεται να δημιουργήσουν μεγάλη σύγχυση, ειδικά σε ψηφοφόρους που δεν θα κατανοήσουν εκ των προτέρων τις αλλαγές που έφερε η μεταρρύθμιση και δεν θα πάνε προετοιμασμένοι, γνωρίζοντας από πριν πού να αναζητήσουν τον υποψήφιο της επιλογής τους. Αυτή η σύγχυση είναι αρκετά πιθανόν να παρατείνει την χρονική διάρκεια που θα χρειάζεται κάποιος πολίτης για να ψηφίσει. Ακόμα και εκλογείς που έχουν καταλήξει σε κάποιο πρόσωπο, ενδεχομένως να μην γνωρίζουν όλες τις απαραίτητες πληροφορίες. Για παράδειγμα, εάν δεν είναι γνωστό σε όλους ότι πλέον θα ψηφίζουμε απευθείας τους αντιδημάρχους ή ότι οι οικείοι Δήμοι μετατράπηκαν σε δημοτικά διαμερίσματα, είναι πιθανόν ένας πολίτης να θέλει να ψηφίσει κάποιον, νομίζοντας ότι είναι υποψήφιος δήμαρχος όπως ήταν συνηθισμένος, ενώ είναι υποψήφιος αντιδήμαρχος, ή το ανάποδο και να ψάχνει το συγκεκριμένο πρόσωπο σε λάθος ψηφοδέλτιο.

Δεδομένου, δε, ότι είναι πολύ κοινό, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τα Δημοτικά Συμβούλια και τις Σχολικές Εφορίες, οι ψηφοφόροι να επιλέγουν άτομα με καθαρά κοινωνικά και όχι κομματικά κριτήρια, επειδή είναι συγγενείς ή γνωστοί ή επειδή τους το ζήτησε κάποιος δικός τους άνθρωπος, είναι πιθανόν να μην ξέρουν όλοι με ποιο συνδυασμό κατέρχεται το πρόσωπο που αναζητούν. Παλαιότερα έπρεπε να ψάχνουν «τον Γιώρκο της Μαρούλλας» σε πολύ λιγότερα ψηφοδέλτια από ό,τι σήμερα που θα πρέπει να τον αναζητήσουν σε πέντε-έξι.

Προφανώς τέτοιου είδους ενδεχόμενα δεν αφορούν όλους τους ψηφοφόρους, αφού αρκετοί αναμένεται να γνωρίζουν εκ των προτέρων καλά τη διαδικασία και ποιους επιθυμούν να ψηφίσουν και να πάνε προετοιμασμένοι ώστε να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα. Είναι, όμως, πολύ πιθανόν να συμβούν με πρόσωπα που δεν θα πάνε «διαβασμένοι» στην κάλπη ή με άτομα που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη διαδικασία ψηφοφορίας. Και αυτό, αναπόφευκτα θα προκαλέσει εκνευρισμό στους επηρεαζόμενους και αλυσιδωτές καθυστερήσεις στο εκλογικό κέντρο.

Είναι ένα ερώτημα τι θα συμβαίνει εάν κάποια άτομα καθυστερούν υπερβολικά να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα. Αν και μειώθηκε ο αριθμός εκλογέων ανά εκλογικό κέντρο, ώστε να αντισταθμίσει τα πολλά ψηφοδέλτια, πάλι θα υπάρχει ένα εύλογο χρονικό διάστημα για τη ψηφοφορία. Αν τύχει και το υπερβούν ταυτόχρονα οι παρόντες, αυτό εκ των πραγμάτων θα καθυστερήσει και τους επόμενους, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ο κίνδυνος για ουρές. Θα επιδεικνύεται κατανόηση από αυτούς που περιμένουν ή θα υπάρχουν διαμαρτυρίες; Θα κατεβαίνουν οι ψηφοφόροι αν φτάσουν μέχρι το εκλογικό τους κέντρο και ανακαλύψουν ότι θα πρέπει να περιμένουν στην ουρά για να ψηφίσουν ή θα φεύγουν και θα ενισχύεται η αποχή; Αυτού του είδους τα ερωτήματα είναι πολύ δύσκολο να απαντηθούν χωρίς προηγούμενη εμπειρία. Και αναμένεται να συζητούνται όλο και περισσότερο όσο πλησιάζουν οι διπλές εκλογές.