Ανακατεύτηκαν οι πάντες στην υπόθεση Αββακούμ-Μαλλιά κουβάρια οι θεσμοί

Το σκάνδαλο που ξέσπασε με τη Μονή Οσίου Αββακούμ μέρα με τη μέρα προσλαμβάνει ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις. Οι αποκαλύψεις διαδέχονται η μία την άλλη, με το κοινό -πιστούς και μη- να παρακολουθεί εμβρόντητο τα όσα διαμείβονται στους κόλπους της Εκκλησίας αλλά και πολύ πέραν από αυτή. Επί της ουσίας, πλέον σε αυτή την υπόθεση, που έχει λάβει διαστάσεις ανά το Πανελλήνιο, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο εμπλέκονται πολλοί θεσμοί και παρεισφρέουν και άλλα κίνητρα, ενώ πέραν των εκκλησιαστικών και των ποινικών διαστάσεων, προκύπτουν διαστάσεις ηθικές, κοινωνικές και πολιτικές.

Αν και υπάρχουν διάφορες εκτιμήσεις για τον τρόπο που θα κινηθούν τα πράγματα, το σίγουρο είναι πως η εικόνα της Εκκλησίας της Κύπρου έχει υποστεί μεγάλο πλήγμα. Όποια και αν είναι η έκβαση της υπόθεσης σε βάρος των κατηγορούμενων από τις Αρχές και την Ιερά Σύνοδο, η Εκκλησία έκανε τα στραβά μάτια για πολύ καιρό σε υποτιθέμενα θαύματα, που φαίνεται να οδηγούσαν σε ανήθικη εξαπάτηση πιστών, ιδιαίτερα ευάλωτων ανθρώπων, ενδεχομένως όχι μόνο σε αυτή την περίπτωση. Επέτρεψε σε μοναχούς να συγκρίνουν τον εαυτό τους μπροστά στις κάμερες με τις Πρώτες Βοήθειες και τα χειρουργεία, ενώ προηγουμένως και δη την περίοδο του κορωνοϊού, εκφράζονταν από μέλη του κλήρου αντιεπιστημονικές απόψεις. Επέτρεπε να πραγματοποιούνται εξορκισμοί για να αφαιρεθούν «δαίμονες», που υποτίθεται ότι εισήλθαν μέσω γεννητικών οργάνων. Έκανε τα στραβά μάτια σε ομοφοβικές και άλλες προκλητικές τοποθετήσεις. Δεν φρόντισε να θωρακίσει επαρκώς τον θεσμό της και να προστατέψει την πιο πιστή μερίδα του ποιμνίου της και δεν πείθει ότι διαθέτει τους κατάλληλους μηχανισμούς εποπτείας ή τη βούληση να βάλει ένα τέλος στην παραπληροφόρηση που προέρχεται από ιερωμένους, στην ρητορική μίσους που κατά καιρούς εκφράζεται και σε «βιομηχανίες» προσκυνήματος αντικειμένων όπως «ιερών» υποδημάτων.

Στο κάδρο, όμως, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, μπαίνει μια σειρά από θεσμούς, κάποιοι εκ των οποίων ενδεχομένως να έπρεπε να είχαν παρέμβει πολύ νωρίτερα, από την στιγμή που μέρος αυτής της δραστηριότητας όχι απλώς δεν ήταν μυστικό, αλλά διαφημιζόταν κιόλας.

Ο πρώτος θεσμός που εμπλέκεται είναι αναπόφευκτα η Αστυνομία, που ανέλαβε το ποινικό σκέλος των ερευνών για πιθανή διάπραξη οικονομικών εγκλημάτων. Η Αστυνομία προχωρά με τις έρευνές της, λαμβάνοντας καταθέσεις και μαρτυρικό υλικό. Ωστόσο, αιωρούνται καταγγελίες πως αριθμός μελών της συμμετείχε με πολιτικά στις αρχικές έρευνες που πραγματοποίησε η Μητρόπολη Ταμασού στην Μονή Αββακούμ και μάλιστα ότι κάποιοι εξ’ αυτών έφεραν κουκούλες. Από την ίδια τη Δύναμη επιβεβαιώνεται η παρουσία δύο μελών της Αστυνομίας ως παρατηρητές της διαδικασίας, ωστόσο δεν είναι ξεκάθαρο γιατί κλήθηκαν και γιατί παρέστησαν σε μια έρευνα που διεξαγόταν από τρίτους, σε περιουσία που θεωρητικά τους ανήκει. Και αν όντως ευσταθούν οι κατηγορίες περί τραμπουκισμών και απειλών και έγιναν στην παρουσία τους και πάλι δεν εξηγείται η απουσία παρέμβασης από μέρους τους. Επίσης, εάν αποδειχθεί πως υπήρξε εξαπάτηση πολιτών από μοναχούς, θα πρέπει και πάλι η Αστυνομία να εξηγήσει γιατί δεν επενέβη νωρίτερα, ιδιαίτερα από την στιγμή που υπάρχουν ισχυρισμοί ότι κατά καιρούς πολίτες ενημέρωναν τις Αρχές.

Η Αστυνομία ήδη βρέθηκε στο στόχαστρο ενός άλλου θεσμού, της Βουλής, καθώς την Τετάρτη, μετά από μια έντονη συζήτηση που γινόταν σε δόσεις στην Επιτροπή Νομικών, ενεγράφη θέμα Ενημέρωση αναφορικά με τους χειρισμούς της Αστυνομίας Κύπρου σε σχέση με τη Μονή Αββακούμ. Τελικά αποφασίστηκε ότι η συζήτηση αυτή θα γίνει μετά την ολοκλήρωση των αστυνομικών ερευνών, ώστε να μην τις επηρεάσει. Μέχρι τότε, ωστόσο, θα υπάρχει και πλήρης εικόνα και θα διαφανούν ξεκάθαρα οι οποιοδήποτε λανθασμένοι χειρισμοί.

Σημειώνεται, πάντως, πως κάποιοι βουλευτές δεν θεωρούν ότι η έρευνα θα πρέπει να περιοριστεί στην Υποδιεύθυνση Οικονομικού Εγκλήματος της Αστυνομίας. Η Ειρήνη Χαραλαμπίδου του ΑΚΕΛ, ανέφερε στη Βουλή πως η ΜΟΚΑΣ πρέπει να κάνει τους απαραίτητους ελέγχους για τυχόν ξέπλυμα χρήματος στην Εκκλησία. Δήλωσε ότι στην Κύπρο κυκλοφορούν Ρώσοι ολιγάρχες που κάνουν μεγάλες δωρεές και διερωτήθηκε αν θα πρέπει να υψώνουν «κόκκινες σημαίες» αυτές οι συναλλαγές ή θεωρούμε ότι όταν γίνονται στην Εκκλησία είναι υπεράνω ελέγχου. Πρόσθεσε ότι θα έπρεπε, επίσης, η Αστυνομία να είχε προχωρήσει σε κατάσχεση των 800,000 ευρώ που βρέθηκαν στην Μονή Αββακούμ.

Σημειώνεται ότι είχε προηγηθεί, και πάλι από πλευράς ΑΚΕΛ, η εγγραφή άλλου θέματος, στην Επιτροπή Εσωτερικών της Βουλής, με τίτλο «η οικονομική εκμετάλλευση της πίστης και η ανάγκη για νομοθετική ρύθμιση». Είναι ξεκάθαρο ότι, τουλάχιστον από πλευράς ΑΚΕΛ, θα καταβάλλεται προσπάθεια το θέμα να βρίσκεται από διάφορες οπτικές του γωνίες στο μικροσκόπιο της Βουλής, δίνοντας στο νομοθετικό Σώμα ρόλο και κυρίως λόγο στο ζήτημα.

Η εκτελεστική εξουσία εμπλέκεται εμμέσως, καθώς πραγματοποιούνται έρευνες από την Αστυνομία. Προς το παρόν η Κυβέρνηση παραπέμπει στις διαδικασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη, με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να τονίζει σε πρόσφατες δηλώσεις του ότι η Εκκλησία έχει ένα διαφορετικό ρόλο από αυτόν που έχει η πολιτεία, που είναι η διερεύνηση, και «όλα όσα πρέπει να γίνονται, γίνονται». Είναι, όμως, κατανοητό ότι, αν προκύψει στην πορεία ότι η πολιτεία μπορούσε να προβεί σε ενέργειες στο παρελθόν και δεν το έπραξε, τότε αναμένεται πως και η Κυβέρνηση θα βρεθεί στο στόχαστρο. Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ, Άριστος Δαμιανού, προειδοποίησε με τον πλέον σαφή τρόπο για το τι επακολουθεί: «Επειδή γίνονται τοποθετήσεις και από αρμόδιους Υπουργούς και από αρμόδιους αρχηγούς Αστυνομίας, η προειδοποίηση είναι η εξής: να είναι έτοιμοι την επόμενη που θα ξετυλιχτεί το κουβάρι να τεκμηριώσουν αυτά που λένε σήμερα».

Σε ό,τι αφορά την τρίτη εξουσία, τη δικαστική, αυτή αναμένεται να λάβει σκυτάλη, εάν καταχωρισθεί υπόθεση εναντίον του οποιουδήποτε εμπλεκόμενου στα Δικαστήρια. Θα μεσολαβήσει, ωστόσο, ο ρόλος ενός άλλου θεσμού, της Νομικής Υπηρεσίας, οι αποφάσεις της οποίας συνεχώς αμφισβητούνται, καθώς εκεί θα καταλήξει ο φάκελος της υπόθεσης. Εάν υπάρξουν διώξεις, τότε η Νομική Υπηρεσία θα αναλάβει και τον ρόλο του δημόσιου κατηγόρου. Σημειώνεται ότι ο πρόεδρος της ΕΔΕΚ, Μαρίνος Σιζόπουλος, ζήτησε την αυταπάγγελτη παρέμβαση του Γενικού Εισαγγελέα για διορισμό ποινικών ανακριτών.

Στο στόχαστρο βρίσκεται ήδη ένα κόμμα, το ΕΛΑΜ, λόγω της παρουσίας του προέδρου του, Χρίστου Χρίστου, στον χώρο της Μητρόπολης Ταμασού, κατά την επίμαχη νύχτα των ερευνών. Ο κ. Χρίστου επαναλαμβάνει ότι βρισκόταν εκεί με την ιδιότητά του ως θρονικός επίτροπος και όχι ως πρόεδρος του ΕΛΑΜ ή βουλευτής, ωστόσο άλλα κόμματα ζητούν περαιτέρω διερεύνηση. Από κάποιους, δε, τίθεται και ζήτημα κατά πόσον το ΕΛΑΜ είχε ρόλο στην καταγγελλόμενη συμμετοχή κουκουλοφόρων.

Η ΕΔΕΚ ζήτησε την άρση της βουλευτικής ασυλίας του κ. Χρίστου, ώστε να διευκολυνθούν οι έρευνες, ενώ και το ΔΗΚΟ, διά του προέδρου του Νικόλα Παπαδόπουλου, διερωτήθηκε πώς σκοπεύει η Αστυνομία να διερευνήσει την εμπλοκή του προέδρου του ΕΛΑΜ στην υπόθεση, λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει βουλευτική ασυλία.

Το ΕΛΑΜ, από την πλευρά του, ανταποδίδει τα πυρά στο ΑΚΕΛ, θεωρώντας ότι δεν στρέφεται μόνο ενάντια στο ίδιο αλλά και στην χριστιανική πίστη. Χαρακτηριστική ήταν η αναφορά του βουλευτή του κόμματος Σωτήρη Ιωάννου, την Τετάρτη στη Βουλή, πως «η προσπάθεια την οποία βλέπουμε εμείς ξεκάθαρα είναι να πλήξουν τον θεσμό της Εκκλησίας, της Ορθοδοξίας, της πίστης μας και δεν είναι δυνατόν σε καμία περίπτωση ως ΕΛΑΜ να δεχτούμε ότι το ΑΚΕΛ απέκτησε ξαφνικά ευαισθησία και ενδιαφέρον για τα θέματα της Εκκλησίας μας». Και αυτή μάλλον ήταν η αρχή, δεδομένου ότι βρισκόμαστε στα πρώτα στάδια μιας τρίμηνης προεκλογικής περιόδου.

Σε αυτή την υπόθεση, είτε καθηκόντως, είτε με πολιτικά ή άλλα κίνητρα, βρέθηκαν μπλεγμένοι οι πάντες. Και επειδή στην Κύπρο ζούμε, δεν έχουν πείσει πως αναζητούν και απαιτούν να αποδοθεί Δικαιοσύνη και όχι να αναδειχθούν νικητές.